Een prins wordt vluchteling

Inleiding

In het Bijbelgedeelte van vandaag zien we hoe Mozes omziet naar zijn Hebreeuwse broeders. En hoe hij van een man met privileges aan het hof van farao een vluchteling en balling wordt.

Toelichting

Aan het begin van het Bijbelgedeelte van vandaag lezen we: Mozes wordt groot, gaat uit en ziet. Hij ziet de lasten. Dit Hebreeuwse woord staat ook in Exodus 1:11. Mozes mag dan groot geworden zijn, er is niets veranderd aan de situatie van de onderdrukking, zoals deze in Exodus 1 beschreven is. Het zien van die lasten van zijn broeders wekt compassie bij Mozes op. Hij werpt zich op als bevrijder. De eerste keer door te slaan en de tweede keer door ter verantwoording te roepen. De Hebreeuwse schuldige die zijn naaste sloeg verdedigt zich door het gezag van Mozes als leider en rechter ter discussie te stellen. Ook nadat God Mozes als leider van het volk heeft aangesteld, zal zijn gezag betwist worden door de Israëlieten.

"God hoorde hun jammerklachten (...). God zag naar de Israëlieten om en God had er bemoeienis mee." (Exodus 2:24-25).

Aan het einde van het Bijbelgedeelte van vandaag lezen we: God hoorde, dacht, zag en trok Zich aan. Met deze zinnen wordt de échte Bevrijder van de Israëlieten geïntroduceerd. Net als Mozes het onrecht zag, ziet God het. Er staat alleen beschreven dat de Israëlieten klagen, het luid uitschreeuwen, om hulp roepen en kermen. Niet dat ze dit tot God doen. Het lijkt wel alsof ze Hem niet echt kennen; niet weten dat ze tot Hem mogen roepen. Maar ondanks dat hoort Hij wel. En Hij denkt aan zijn verbond met hen. Gedenken is niet zozeer herinneren, maar veeleer handelen alsof het verleden ‘nu’ is. In dit geval betekent het dat God het, in het verleden gesloten, verbond nu verder waar gaat maken. Gods verbond met Abraham, Isaak en Jakob omvat, naast de belofte van vruchtbaarheid en dat de volken door hen gezegend zullen worden, ook het land Kanaän als woonplaats (Genesis 15:18; 17:2,6-8).

Toepassing

Mozes blijft niet, vanuit zijn veilige positie aan het hof, toekijken hoe het met zijn broeders gaat, maar gaat naar hen toe. Hij wordt niet een slaaf als zij, maar mengt zich in het beleid van Egypte om op te komen voor zijn broeders. Uiteindelijk kost hem dat zijn bevoorrechte positie aan het hof van farao. Welk onrecht zie jij? Wat mag het opkomen voor mensen, die dit onrecht ondergaan, jou kosten?