De HEER roept Mozes

Inleiding

Gisteren hebben we gelezen dat God het leed van de Israëlieten zag, en het verbond gedenkt dat Hij had gesloten met Abraham, Isaak en Jakob. Vandaag lezen we hoe Mozes bij God op audiëntie komt en door Hem wordt geroepen om niet langer een kudde schapen in de woestijn te leiden, maar een volk door de woestijn te leiden.

Toelichting

Als Mozes met zijn kudde bij de berg Horeb komt, laat de engel van de HEER zich zien. Over de identiteit van de engel van de HEER is discussie. Een groep Bijbelgeleerden meent dat deze engel niet een ‘gewone’ engel is, maar een speciale vertegenwoordiger van God en namens Hem een boodschap doorgeeft. Een andere groep meent dat de engel van de HEER een waarneembare manifestatie van God zelf is of een pré-incarnatie van Christus. Welk standpunt je ook aanhangt: Mozes ziet dus niet zomaar een engel.

De engel van de HEER laat zich zien. Als Mozes ziet dat de brand niet zijn natuurlijke uitwerking heeft (vers 2), wijkt hij van zijn weg af om het van dichtbij te zien (vers 3). Als de HEER ziet dat Mozes dit doet, roept Hij Mozes (vers 4). Want Hij heeft gezien, gezien heeft Hij (in vers 7 staat er in het Hebreeuws twee keer het werkwoord ‘zien’). Hij heeft gezien hoe wreed de Egyptenaren de Israëlieten onderdrukken (vers 9). In Exodus 2 zijn we ook al een paar keer het woord ‘zien’ tegengekomen (vers 6, 11, 12, 13, 25). ‘Zien’ is dus belangrijk in en voor het verhaal. Temeer daar het leidt tot omzien. Het omzien van God naar zijn volk betekent redding (vergelijk Genesis 31:42 en Deuteronomium 26:7-8).

Daarom stuurt God Mozes naar de farao om zijn volk uit Egypte weg te leiden (vers 10). Dat klinkt vreemd, want in vers 8 zegt God dat Híj is afgedaald om zijn volk uit de macht van Egypte te bevrijden. Wie gaat het nu doen: God of Mozes? Deze dunne draad tussen wie nu bevrijdt zullen we nog vaker tegenkomen in Exodus. Het verhaal van vandaag geeft wel duidelijke hints richting het antwoord, want God is bij machte om de natuurlijke werking van brand op te heffen (vers 2). Hij is heilig (vers 5). Hij is de God van het verleden en heden (vers 6), Hij neemt het initiatief (vers 2, 4). Hij gaat het uitvoeren (vers 8), maar wel door middel van Mozes.

"En de HEERE zei: Ik heb de ellende van Mijn volk dat in Egypte is, duidelijk gezien, (...) Ik heb gehoord. Ja, Ik ken hun leed."

Toepassing

In zowel Exodus 2 als Exodus 3 speelt het ‘zien’ een grote rol. Temeer daar het leidt tot omzien. Bedenk wie jij vandaag wil zien. En als je die persoon ziet, laat hem/haar dan merken dat je naar hem/haar omziet.