De HEER geeft

Inleiding

Bij de doortocht door de Rietzee gaf de HEER de Israëlieten een droog pad te midden van water. In het verhaal van vandaag lezen we hoe de HEER, te midden van droogte, water geeft.

Toelichting

In Exodus 15:16 hebben de Israëlieten gezongen dat ze zijn geschapen door de HEER (HSV “dit volk dat u verworven hebt”). Hiermee bevestigen ze Gods uitspraak dat Israël Gods zoon is (Exodus 4:22). Door de doortocht zijn ze, als het ware, een nieuwe schepping geworden. Een volk door de HEER gekocht. Nu, na de geboorte, gaat God Israël opvoeden. De Israëlieten zijn de wetten en regels gewend van de farao. Ze hebben eeuwenlang in het koninkrijk van farao geleefd. Nu, na hun redding, is de HEER hun Eigenaar, hun Koning. God wil niet dat ze doen zoals farao hen deed leven. Hij geeft hun ook geen toestemming om te doen wat ze zelf willen. De HEER wil dat ze doen wat goed is in zíjn ogen (vers 26).

De eerste gelegenheid om het volk op te voeden, te laten zien hoe ze wèl mogen leven, doet zich voor als het volk klaagt. Ze klagen omdat het water, waar ze drie dagen naar gezocht hebben, bitter blijkt te zijn. Vandaar ook de plaatsnaam: Mara, ‘de bittere’.

Net als bij de Rietzee uiten ze hun klacht echter niet tegen de HEER, maar tegen Mozes (Exodus 14:10; 15:24). Alsof hij er wat aan kan doen. Nee, Mozes kan niet voor water zorgen. Maar wat hij kan doen, doet hij. Hij roept de HEER aan. Als deze hem op een stuk hout wijst, gooit Mozes dit in het water, waarna dit drinkbaar wordt. Zo onderwijst God het volk dat Hij te vertrouwen is. Hij voorziet.

''(...) want Ik ben de HEERE, uw Heelmeester." (Exodus 15:26)

Daarna onderwijst de HEER hen door het volk zijn wetten en regels te geven (vers 25). Wat de inhoud van deze wetten is, wordt niet vermeld. God zegt alleen dat als ze zijn woorden ter harte nemen, en doen is wat goed is in zijn ogen, Hij hen niet treft met de kwalen waarmee Hij Egypte heeft gestraft. Bij de eerste plaag veranderde het water van de Nijl in bloed, waardoor het water ondrinkbaar werd (Exodus 7:21). In het verhaal van vandaag gebeurt precies het omgekeerde: het ondrinkbare water is drinkbaar geworden. De HEER heeft het water ‘genezen’. God geeft wetten en regels, maar door de afsluitende woorden (‘Ik, de HEER, ben het die u geneest’) wordt het in een positief licht gezet. De HEER zet zichzelf hier niet neer als een Rechter, maar als de Heelmeester. Iemand die Israël ‘gezond’ wil houden.

Toepassing

De wonderbaarlijke redding die de Israëlieten hebben meegemaakt, heeft hen kennelijk niet zoveel vertrouwen in de HEER opgeleverd dat ze zich in geloof tot Hem wenden als het water bitter is. Herkenbaar? Hoe kan het verhaal van vandaag je in zo’n situatie helpen om je wel op God te richten?