God is een Wese in wie drie Persone is: Vader, Seun en Heilige Gees

Wat is die Drie-eenheid?

Die vorige keer het ons gepraat oor ons Godsbeeld. God is groot en genadig, goed en getrou. Hy sorg vir alles en almal, vol liefde en trou.

Met die droogte in die tyd van Elia het God geïllustreer dat Hy die kosmos beheer. Met die kraaie by die Kritspruit het God geïllustreer dat Hy vir sy profeet kan sorg. Met die meel en olie wat nie opraak in die kruike en kanne van die weduwee van Sarfat nie het God geïllustreer dat Hy self kos kan voorsien. Met die seun van die weduwee van Sarfat se opwekking uit die dood het Hy geïllustreer dat Hy selfs beheer oor die dood het.

En daarmee het God ons ook 'n voorsmakie gegee van die opstanding uit die dood van sy Seun Jesus juis ná die dood aan die kruis ... en die hoop in ons aangesteek van ons eie opstanding ná ons dood. Soms is die opstanding uit die dood reeds in hierdie lewe, soos talle dit al ervaar het. Soms is dit eers aan die einde van die tyd. Maar, opstaan sal ons opstaan!

Maar, hierdie prentjies van God is maar net uit een hoofstuk in die Bybel, 1 Konings 17, soos wat Elia dit vir ons vertel ... daar is 1188 ander hoofstukke. Dink ‘n bietjie oor die grootheid daarvan.

Want, ons het sulke verhale oor God nodig in ons tyd. Ons moet dit aanmekaar vir mekaar vertel. Want ons Godsbeeld bepaal ons menswees. Ons Godsbeeld bepaal ons wêreldbeeld. Ons Godsbeeld bepaal wat ons bereid is om te glo. Ons Godsbeeld bepaal wat ons bereid is om te hoop. Ons Godsbeeld bepaal wat ons bereid is om te doen. Ons Godsbeeld bepaal waarvoor ons bereid is om ons lewe te gee, selfs al kos dit ons dood.

Waar jou God groot is, is jy bereid om groot dinge vir Hom te waag. Waar jou God genadig is, is jy bereid om God te gehoorsaam. Waar jou God goed en getrou is, is jy bereid om God vir kos en water te vertrou. Waar jou God vir alles en almal sorg, waar Hy vol liefde en trou is, is jy bereid om in te tree vir die uitdagings wat mense ervaar, selfs waar hulle die erge kruis van die dood moet trotseer.

Die omgekeerde is ook waar. Waar jou Godsbeeld vervaag, of jy die verkeerde idee van God begin kry, kan jy eintlik nie anders as om vir jouself te begin sorg, om volgens jou eie behoeftes te begin leef. Raak jy die maatstaf vir jou eie lewe en vir dié van ander.

Waar jy met die verkeerde idee van God begin werk, skep jy jou eie gode, leef jy volgens jou eie kode. Begin jy jou eie voordeel soek. Lei dit tot uitbuiting, die grootboere teen die kleinboere, die konings teen hulle onderdane, die magtiges teen die eenvoudiges. Hele gemeenskappe verval in onsedelikheid en anargie waar God nie meer beleef en gedien word nie.

Dit is uit hierdie hoek wat ons moet dink oor die Drie-eenheid. Want die beskrywing van God as die Drie-eenheid is die beste en grootste prentjie van Hom wat ons het. Dit is die beste verduideliking van wie God is. Dit is die diepste prentjie van wie God is. Misterieus. Groots. Ontsagwekkend. Onpeilbaar. Soos 'n waterpoel waarvan jy die diepte nie kan meet nie. Soos die heelal waarvan jy die einde nie kan raaksien nie. Maar helder en duidelik.

En laat niemand jou vertel dat dit ‘n prentjie is wat die vroeë kerk geskep het. Asof dit nie duidelik in die Bybel na vore kom nie.

Die Drie-eenheid is duidelik uit die verhaal van Maria

In die teks wat ons nou gelees het, Lukas 1:26-38, stuur God, die Vader, sy engel na die maagd, Maria. Hy kies iemand uit die geslag van Dawid, die stam van Juda, in lyn met sy belofte in die OT dat die Messias uit die nageslag van Dawid gebore sou word.

Die engel verseker Maria dat sy die begenadigde is, die een wat deur God uitgekies is. En soos met talle gelowiges deur die eeue verseker die engel haar, die Here, Jahwe, is by haar.

Soos met ‘n Moses van ouds by die doringbos is sy verbysterd oor die woorde en wonder waarheen dié aankondiging gaan lei. Die engel spel vir haar die genade van die Allerhoogste God uit: “Jy sal swanger word en ’n seun in die wêreld bring, en jy moet Hom die naam Jesus gee.”

En die engel spel drie deurslaggewende eienskappe van hierdie seun van haar uit:

• “Hy sal groot wees en die Seun van die Allerhoogste genoem word.” Jesus is die Seun van die Allerhoogste.
• “Die Here God sal Hom die troon van sy voorvader Dawid gee.” Hy sal die Messias wees, die een wat as “koning oor die nageslag van Jakob (sal) heers tot in ewigheid.”
• “Aan sy koningskap sal daar geen einde wees nie.” Hy sal die koninkryk van God vestig sodat alle gelowiges vir ewig in God se heerlikheid kan leef.

As Maria, soos Moses vroeër, vra, maar: “Hoe is so iets moontlik?” In haar geval: “aangesien ek nog nooit omgang met ’n man gehad het nie?” Dan antwoord die engel haar met die openbaring nie net van die derde persoon van die Drie-eenheid, die Heilige Gees nie, maar met ‘n volle tekening van God in sy Drie-eenheid:

“Die Heilige Gees sal oor jou kom, en die krag van die Allerhoogste sal die lewe in jou wek. Daarom sal die een wat gebore word, heilig genoem word, die Seun van God.”

En die engel bevestig die sekerheid hiervan deur na haar niggie Elisabet te verwys wat in haar ouderdom, onvrugbaar soos ‘n Sara van ouds, self ook ’n seun ontvang het. “Niks is vir God onmoontlik nie.”

En Maria buig voor die wonderlike werklikheid van die openbaring van die Drie-enige God: “Ek is tot beskikking van die Here. Laat met my gebeur wat u gesê het.”

En die engel gaan van haar af weg, want die grootste en heilige ontmoeting tussen mens en God begin met die bevrugting van Maria en die geboorte van haar seun wat ook die Seun van God is, die hoop van die wêreld, Jesus Christus self.

Aarde en hemel, engele en mense, verstil in eerbied en ontsag, voor die wonder van die Drie-enige God wat Hom materieel verbind aan die stof wat Hy gemaak het, en tot die mensdom omvorm het, en in Maria aanraak, sodat Hy hulle kan verlos met die geboorte van die mens-God, Jesus Christus, die man van Nasaret, die seun van Maria, die seun van God.

Die Drie-eenheid is die helderste prentjie van God

Die helderste prentjie van die Skrif oor God is daarom dat God een Wese is in wie drie Persone is: Vader, Seun en Heilige Gees. Dit is ‘n ontsagwekkend beskrywing. Dit is ‘n onpeilbare beskrywing. Maar dit is ‘n helder beskrywing van God. Die Skrif leer ons:

1. God die Vader is die oorsaak en oorsprong van alles. Hy is die Voorsienigheid. Die Een wat vir alles en almal sorg. Die Allerhoogste. Die Skepper. Dit is wat die Skrif ons leer. Dit is wat ons by Maria sien.
2. God die Seun is die Woord en Beeld van die Vader.Hy is die Verlosser. Die Een wat God vir ons die beste verduidelik. Die Een wat vir ons bid. Die Eerste Voorspraak. Die Een wat self God is. Dit is wat die Skrif ons leer. Dit is wat ons by Maria sien.
3. Die Heilige Gees is die ewige Krag en Mag van die Vader en die Seun. Hy is die Vertrooster. Die Tweede Voorspraak. Die Een wat die naaste aan ons is. Die God in ons. Dit is wat die Skrif ons leer. Dit is wat ons by Maria sien.

Hierdie God is Een in waarheid, mag, goedheid en barmhartigheid

Hierdie God het nie verskillende waarhede nie. Hy is Een in waarheid. Hierdie God se magte werk nie teen mekaar nie. Hy is Een in mag. Hierdie God is deur en deur goed. Hy is Een in goedheid. Jy kan in alles op Hom staatmaak. Hierdie God is barmhartig, soos ek byvoeg, vol liefde en trou.

Hierdie God sal jou nooit in die steek laat nie. Want, hierdie God is Een. Een God. Een Wese, in wie drie Persone is: Vader, Seun en Heilige Gees.

Dit leer die Skrif vir ons van die een kant daarvan tot die ander kant

Hierdie prentjie van God is regdeur die OT en die NT die prentjie van God.

In Genesis word van God in die meervoud gepraat. Genesis 1:26: "Kom ons maak die mens as ons verteenwoordiger, ons beeld ..." Abraham onthaal drie persone wat later blyk die Here self te wees (Genesis 18).

1. God word as die Almagtige geopenbaar (Genesis 17:1). As die Alsiende, Alomteenwoordige. Mettertyd word Hy as die Vader geopenbaar, reeds in die OT. Van die weeskinders en 'n beskermer van die reg van weduwees (Psalm 68:6). Die Vader wat aangeroep kan word in nood. Die Een wat kan red (Psalm 89:27). Want, "soos 'n Vader hom ontferm oor sy kinders, so ontferm die Here Hom oor dié wat Hom dien" (Psalm 103:13). Die Almagtige is dus die Vader. Soos ook Jesaja die volk herinner (Jesaja 63:16; 64:8). En Jeremia die volk verwyt dat hulle God juis nie as Vader aanroep nie (Jeremia 3:19), en eerder vir 'n stuk hout as vader aanspreek (Jeremia 2:27). Daar is maar net een Vader, sê Maleagi. Waarom sal ons Hom nie dien nie (2:10)?
2. Hierdie God, die Almagtige, openbaar Homself egter ook as die Vader wat 'n Seun genereer, reeds in die OT (Psalm 2:7). Later word hierdie Seun helder in die NT met Jesus verbind (Hebreërs 1:5). Die Seun is die Messias van die profeet Jesaja: "Vir ons is ’n Seun gebore, aan ons is ’n Seun gegee; Hy sal heers, en Hy sal genoem word: Wonderbare Raadsman, Magtige God, Ewige Vader, Vredevors. (Jesaja 9:5). Dit is Hy van wie Johannes sê: "In die begin was die Woord daar, en die Woord was by God, en die Woord was self God. Hy was reeds in die begin by God. Alles het deur Hom tot stand gekom: ja, nie ’n enkele ding wat bestaan, het sonder Hom tot stand gekom nie. In Hom was daar lewe, en dié lewe was die lig vir die mense. Die lig skyn in die duisternis, die duisternis kon dit nie uitdoof nie" (Johannes 1:1-5).
3. En hierdie God openbaar Hom as die Gees, ook regdeur die Bybel. Die Gees sweef aan die begin van tyd oor die waters en skep orde uit die chaos (Genesis 1:2). Hy rus mense toe vir hulle werk, soos vir Besaleël met die tabernakel (Eksodus 31). En in Numeri bemagtig die Gees die sewentig leiers van Moses vir hulle werk (Numeri 11). So rus die Gees ook op Josua (Numeri 27:18). Trouens, Moses smag na die dag wat God se Gees op almal sal lê (Numeri 11:29), 'n gebed wat met Pinksterdag waar geword het (Handelinge 2), toe die Heilige Gees op gelowiges uitgestort is.

Dit is dus nie net uit die Trinitariese tekste — soos ek netnou wel sal aanhaal — of uit die kerkgeskiedenis wat die Godsbeeld van die Drie-eenheid vir ons kom vorm nie. Dit is hoe God Homself van die begin af openbaar het. Regdeur die Skrif.

Dit leer die Nuwe Testament vir ons

So as Maria gekonfronteer word met die wonder van die maagdelike geboorte, dan sê sy ja daarvoor, omdat hierdie Drie-enige God in staat is tot die onmoontlike. En dit is duidelik die Drie-enige God wat betrokke is: “Die Heilige Gees sal oor jou kom, en die krag van die Allerhoogste sal die lewe in jou wek. Daarom sal die een wat gebore word, heilig genoem word, die Seun van God” (Lukas 1:35)

As Jesus by die Jordaan gedoop word, dan kan Hy as Messias, as God self, met die goedkeuring en bemagtiging van die Vader en die Gees sy roeping as mens vervul: "Dit is my geliefde Seun. Oor Hom verheug Ek My" (Matteus 3:16-17).

Wanneer ons as gelowiges die roeping aanvaar om vir die Here Jesus as getuies op te tree, kan ons dit met oorgawe doen, want God die Vader het sy Heilige Gees in ons harte gestuur sodat ons van die Here Jesus Christus, die Seun van God kan getuig. Die Gees is ons Raadgewer. Hy lê deur ons in die openbaar getuienis af oor die Seun (Johannes 15:26).

En ons het die wonderlikste gemeenskap met hierdie Drie-enige God. Want, omdat ons God die Vader se kinders is, het God die Gees van sy Seun gestuur om in ons te lewe. Hierdie Gees in ons roep voortdurend na God: “Abba!” – wat die Aramese woord is vir “Vader”. (Galasiërs 4:6).

Daarom kan ons beide die Groot Opdrag aanvaar om dissipels te maak, sowel as die belofte van God se teenwoordigheid omarm dat Hy met ons sal wees tot aan die einde van die tyd.

1. Die opdrag is: "Gaan dan, maak al die nasies my dissipels, en doop hulle in die Naam van die Vader en die Seun en die Heilige Gees" (Matteus 28:19).
2. En die belofte, die een wat ons altyd aan die einde van die erediens uitspreek, is: "Die genade van die Here Jesus Christus en die liefde van God en die gemeenskap van die Heilige Gees sal by julle almal wees" (2 Korintiërs 13:13).

Hoekom is dit só belangrik?

Want die waarde van hierdie prentjie van God as Drie-enig is groot en groots. Dit is die helderste en diepste openbaring van God wat ons het. Dit is kosbaar.

Dit is egter ook sodat ons die waarheid van die valsheid kan onderskei, dat ons kan onderskei wanneer teoloë en ander ons van die wal in die sloot wil help. Ons saligheid hang af van hierdie geloof, sê die geloofsbelydenis van Athanasius. Almal wat salig wil word, MOET so glo. Ek gee dit onderaan sodat jy jou kan vergewis wat dit sê.

Ek gee hieronder meer stof daaroor vir die dieperdelwers onder ons, en brei ook uit oor mense deur die geskiedenis wat hulle as dwaalleraars bewys het, maar wil in hierdie boodskap vandag net die volgende beklemtoon:

As jy net met God as die Allerhoogste werk het jy niemand wat jou kan verlos nie.

As jy nie op een of ander manier Jesus se menswees beklemtoon en dat Hy daarby God is nie, het jy nie ‘n Middelaar tussen jou en God nie. Het jy nie iemand wat tussen jou en God kan staan en vir jou versoening van jou sondes kan bewerk nie. Dieselfde geld die Persoon van die Heilige Gees. Sonder Hom het jy geen sekerheid dat jy enduit sal volhard nie.

As jy byvoorbeeld net met Jesus as mens werk, het jy wel iemand met wie jy kan identifiseer wat vir jou ‘n voorbeeld kan wees, maar jy het nie ‘n Verlosser nie.

Want, dit is in Jesus se gelyktydige goddelikheid wat Hy versoening tussen jou en God kan bewerk. As jy Jesus net as mens beskou, dan is Hy dood aan die kruis en het Hy nie opgestaan nie, soos onder andere Friedrich Schleiermacher dit geleer het, en het jy steeds nie iemand wat jou kan verlos nie. Want jou saligheid draai om die werklike opstanding van Jesus, die Seun van die mens sowel as die Seun van God.

Dieselfde geld as jy na die ander kant toe net Jesus se Godheid sou beklemtoon, maar ontken dat Hy regtig mens geword het.

Só ‘n Jesus kan nie regtig medelye hê met jou sonde en gebrokenheid nie, en kan Hy jou eweneens nie verlos nie, want Hy verstaan dit nie van binne af as mens nie.

En as jou prentjie van die Gees vervlugtig tot net ‘n gedagte van God, soos Ben du Toit leer, het jy nie Iemand wat in jou bly en vir ewig by jou sal wees nie.

Het jy al ooit gewonder hoe jy dit gaan maak om enduit gelowig te bly? Wel, dit is die Gees wat daarvoor instaan. Het jy al ooit gewonder hoe jy dit in die ewige lewe gaan maak sodat jy nie die geskenk van God sal verloor weens jou mensheid nie? Wel, dit is die Gees wat daarvoor instaan. Hy is vir ewig by jou.

Ek sluit af.

Die openbaring van God as die Drie-eenheid is die belangrikste lering oor God waaraan jy moet vashou. Daarin lê die rykdom van God self vir jou opgesluit:

1. God die Vader is die oorsaak en oorsprong van alles. Hy is die Voorsienigheid. Die Een wat vir alles en almal sorg. Die Allerhoogste. Die Skepper. Dit is wat die Skrif ons leer.
2. God die Seun is die Woord en Beeld van die Vader. Hy is die Verlosser. Die Een wat God vir ons die beste verduidelik. Die Een wat vir ons bid. Die Eerste Voorspraak. Die Een wat self God is. Dit is wat die Skrif ons leer.
3. Die Heilige Gees is die ewige Krag en Mag van die Vader en die Seun. Hy is die Vertrooster. Die Tweede Voorspraak. Die Een wat die naaste aan ons is. Die God in ons. Dit is wat die Skrif ons leer.

Maak egter geen fout nie. Dit is ‘n lering wat onder ongelooflike druk is in ons gemeenskap, selfs in ons kerk. Jy kan jou dus nie net verdiep in die wonder van die Triniteit sonder om ook die stryd vir die geloof aan te knoop teen almal, selfs al is hulle teoloë, wat hierdie waarheid nie verkondig soos ons dit in die Bybel het en in ons belydenisskrifte bely nie.

Vir dieperdelwers

Enigiets wat hierdie prentjie van God as Drie-enig verduister, moet deur ons verwerp word

Enigiets wat hierdie prentjie van God verduister, wat Hom minder maak as wat Hy is, moet daarom deur ons verwerp word.

Dit leer ons geloofsbelydenisse ons.

Dit is wat die geloofsbelydenis van Athanasius ons leer. En let op dat ons saligheid verbonde is aan ons geloof hierin:

1. Vir elkeen wat salig wil word, is dit in die eerste plek nodig dat hy die algemene geloof moet vashou.
2. As iemand dit nie heeltemal en ongeskonde bewaar nie, sal hy sonder twyfel ewig verlore gaan.
3. Die algemene geloof is: Ons moet die een God in die Drieheid en die Drieheid in die Eenheid vereer,
4. sonder om die persone te vermeng of die wese te deel.
5. Want die persoon van die Vader is 'n ander, dié van die Seun is 'n ander, dié van die Heilige Gees is 'n ander.
6. Tog het die Vader en die Seun en die Heilige Gees een Godheid, gelyke eer en gelyke ewige heerlikheid.
7. Soos die Vader is, so is ook die Seun en ook die Heilige Gees.
8. Die Vader is ongeskape, die Seun is ongeskape, die Heilige Gees is ongeskape;
9. onmeetlik is die Vader, onmeetlik is die Seun, onmeetlik is die Heilige Gees;
10. die Vader is ewig, die Seun is ewig, die Heilige Gees is ewig.
11. Nogtans is daar nie drie ewiges nie maar een Ewige,
12. net soos daar ook nie drie ongeskapenes of drie onmeetlikes is nie maar een Ongeskapene en een Onmeetlike.
13. Eweneens is die Vader almagtig, die Seun almagtig, die Heilige Gees almagtig;
14. en tog is daar nie drie almagtiges nie maar een Almagtige.
15. So ook is die Vader God, die Seun God, die Heilige Gees God;
16. en tog is daar nie drie gode nie maar een God.
17. Net so is die Vader Here, die Seun Here, die Heilige Gees Here;
18. en tog is daar nie drie heres nie maar een Here.
19. Want soos ons deur die Christelike waarheid gedwing word om elke Persoon afsonderlik God en Here te noem,
20. word ons ook deur die algemene geloof verbied om drie gode of heres te bely.
21. Die Vader is deur niemand gemaak of geskep of gegenereer nie;
22. die Seun is deur die Vader alleen nie gemaak of geskep nie maar gegenereer;
23. die Heilige Gees is deur die Vader en die Seun nie gemaak of geskep of gegenereer nie maar gaan van Hulle uit.
24. So is daar dan een Vader, nie drie vaders nie; een Seun, nie drie seuns nie; een Heilige Gees, nie drie heilige geeste nie.
25. En in hierdie Drieheid is daar nie eerste of laaste nie, nie meeste of minste nie,
26. maar al drie Persone het gelyke ewigheid en is heeltemal aan mekaar gelyk,
27. sodat in alle opsigte, soos hierbo gesê is, die Eenheid in die Drieheid en die Drieheid in die Eenheid geëer moet word.
28. Wie dus salig wil word, moet so oor die Drie-eenheid dink.

Wie dus salig wil word, moet só oor die Drie-eenheid dink.

Ons hou die belydenis vas teen die Jode en die Moslems, teen alle Christelike ketters

Dit is 'n belydenis wat ons vashou téén die Jode.

So sê ons belydenis, Nederlandse Geloofsbelydenis (NGB) artikel 9. Hulle glo net in een God. En verwerp die Messias, die tweede persoon van die Drie-eenheid, Jesus Christus. Hulle prentjie van God is dus onvolledig, ‘n dwaling.

En ons moet dit vashou téén die Moslems.

Ja, die NGB was baie bewus van die uitdaging van Islam. Die Islam ken ook net een god, ‘n afsydige god, ‘n god wat gelowiges oproep om alle ongelowiges uit te wis. Hulle verwerp nie net vir Jesus as God nie, maar maak Mohammed 'n belangriker profeet as Jesus.

En ons moet dit vashou teen mense wat die OT verwerp.

Soos Marcion dit gedoen het, en Friedrich Schleiermacher, die vader van die liberalisme, en selfs die bekende Andy Stanley van Northpoint gemeente in Atlanta dit ook doen.

Dit is dan juis die OT wat vir ons die prentjie geskep het van die Drie-eenheid, 'n prentjie wat nog helderder in die NT geskets is, maar reeds in die OT aanwesig was. Hoe kan jy jou geloof losmaak van die OT?! Dan verloor jy die volle prentjie van God!

En ons moet dit vashou teen dié mense wat die verlossing deur Jesus verwerp.

En eerder glo in selfverbetering, soos Mani, die Iranees, wat 'n groot invloed gehad het in die derde eeu nC. Talle voorspoedsteoloë gaan vandag ook in daardie rigting met hulle boodskappe.

En ons moet dit vashou teen dié mense wat op een of ander manier die Godheid van een van die drie Persone van die Drie-eenheid verminder.

Soos die NGB aangaan om ons teen dit te waarsku deur ‘n klomp name te noem.

Dit is mense soos Praxeus, en Sabellius wat só die eenheid van God beklemtoon het, dat Jesus nie regtig as Middelaar-God raakgesien kon word nie. As jy die Eenheid meer beklemtoon as die feit dat God 'n Drie-eenheid vertoon, kan jy nie anders as om Jesus se goddelike status aan te rand nie.

Dieselfde geld Samosatenus wat die Gees se Godheid verwerp het en die Gees net 'n gedagte van God gemaak het, soos wat ons by Ben du Toit as moderne teoloog raakgesien het in sy boek wat die Andrew Murray prys gewen het, maar ‘n valse beeld van God voorgehou het.

Dieselfde geld Arius wat ook die goddelikheid van Jesus bevraagteken het en 'n geweldige invloed gehad het in die kerk van die vierde eeu nC. Dit was juis teen hom wat Athanatius opgetree het en 'n vyftig jaar lange stryd gevoer het om die korrekte Godsbeeld te handhaaf, regtig, op 'n manier contra Mundum, "téén die hele wêreld", van daardie tyd.

Al gaan die leer van die Drie-eenheid die menslike verstand ver te bowe, sê die NGB, “glo ons dit nou tog deur die Woord, terwyl ons verwag om die volle kennis en vrug daarvan in die hemel te geniet.” (NGB 9)

En gaan die NGB voort om te sê dat ons die waarde van hierdie leerstelling ten volle moet ontplooi in ons geestelike lewe:

“Verder moet ons ook let op die besondere ampte en op die werkinge van die drie Persone met betrekking tot ons: Die Vader word ons Skepper deur sy krag genoem; die Seun is ons Saligmaker en Verlosser deur sy bloed; die Heilige Gees is ons Heiligmaker deur sy inwoning in ons hart. Hierdie leer van die heilige Drie-eenheid is in die ware kerk van die tyd van die apostels af tot nou toe altyd onderhou en gehandhaaf teenoor die Jode, Mohammedane en sommige valse christene en ketters soos Marcion, Mani, Praxeas, Sabellius, Samosatenus, Arius en dergelike, wat tereg deur die regsinnige vaders veroordeel is. (NGB 9)

Verdere leeswerk

Ek gee ‘n bietjie meer inligting oor laasgenoemde persone vir verdere leeswerk:

Marcion van Sinope in Turkye naby die Swart See (85–160 nC) was 'n belangrike figuur in die vroeë Christendom. Sy teologie het die godheid wat in die Hebreeuse Geskrifte beskryf word verwerp en in onderskeiding die Vader van Christus as die ware God bevestig. Die kerkvaders het Marcion aan die kaak gestel, en hy is uit die proto-ortodokse kerk geban. Hy het sy eie lys van 11 Nuwe-Testamentiese boeke gepubliseer, sorgvuldig geredigeer na sy eie smaak (Lukas en 10 briewe van Paulus), wat hom 'n katalisator maak om die proses van ontwikkeling van die Nuwe-Testamentiese kanon te bespoedig deur die vroeë Kerk te dwing om te reageer op sy eise.

Mani (216–274 nC), van Iranse oorsprong, was die profeet en die stigter van Manigeïsme, 'n gnostiese godsdiens van die laat oudheid wat wydverspreid was, maar nie meer by name algemeen voorkom nie. Mani se leerstelling was bedoel om die leerstellings van Christendom, Zoroastrianisme en Boeddhisme te slaag en te oortref. Dit is gebaseer op 'n rigiede dualisme van goed en kwaad, opgesluit in 'n ewige stryd. In sy middel-twintigerjare het Mani besluit dat verlossing moontlik is deur opvoeding, selfverloëning, vas en kuisheid. Mani het beweer dat hy die Parakleet is wat in die Nuwe Testament belowe is, en die Laaste Profeet.

Praxeus was 'n Monargiër van Klein-Asië (Turkye) wat aan die einde van die 2de eeu/begin van die 3de eeu geleef het. Hy het geglo in die eenheid van die Godheid en het hewig nie saamgestem met enige poging tot verdeling van die persoonlikhede of personasies van die Vader, Seun en Heilige Gees in die Christelike Kerk nie.

Sabellius was 'n derde-eeuse priester en teoloog wat heel waarskynlik in Rome onderrig gegee het, maar moontlik 'n Noord-Afrikaner uit Libië was. Sabellius het geleer dat God enkel en ondeelbaar was, met Vader, Seun en Heilige Gees wat drie vorme of manifestasies van een goddelike Persoon was.

Paulus Samosata, 'n boorling van Samosata (Samsat in Turkye), verkies tot biskop van Antiogië Sy leerstelling het blykbaar daarop neergekom - dat die seun van die heilige gees in God bestaan op dieselfde wyse as wat die vermoëns van rede en aktiwiteit in die mens doen . Christus is 'n blote mens gebore, maar dat die rede of wysheid van die Vader in hom neergedaal het en deur hom wonderwerke op aarde gedoen het en die nasies onderrig het, en uiteindelik dit op grond van hierdie vereniging van die goddelike woord met die mens Jesus, Christus kan, alhoewel onbehoorlik, God genoem word. Daar word ook gesê dat hy nie in die naam van die Vader en die Seun gedoop het nie, wat die rede is waarom die raad van Nice beveel het dat diegene wat deur hom gedoop is, weer gedoop word.

Arius (256–336) was 'n Christen-presbiter en askeet van Berber-oorsprong, en priester in Baucalis in Alexandrië, Egipte. Sy leringe oor die aard van die Godheid in die Christendom, wat die Vader se goddelikheid oor die Seun beklemtoon het, en sy teenkanting teen wat die dominante Christologie sou word, Homoousian Christology, het hom 'n primêre onderwerp gemaak van die Eerste Konsilie van Nicaea, wat byeengeroep is deur Keiser Konstantyn die Grote in 325. Sy teologiese dwaalleer is gedwarsboom deur Athanatius wat teen alle kanse volhard het om die kerk te verhoed om die Godheid van Christus te verminder.