De weg naar vrijheid

Hoe zou de Exodus zijn verlopen als Mozes in de val van de farao was getrapt en genoegen had genomen met een slap aftreksel van de oorspronkelijke eis? Binnen Egypte blijven. Alleen de mannen. Geen vee.

Exodus 7:6 zegt terecht: ‘Mozes en Aaron deden alles wat de HEER hun opdroeg.’ Als de HEER zegt dat alle mannen, vrouwen en kinderen met hun vee zullen uittrekken naar een nieuw land, vloeiend van melk en honing, dan nemen wij met niets minder dan de volledige vervulling van zijn woord genoegen.

Reken maar dat de verleiding groot was om in te gaan op de voorstellen van de farao. Zeker na de negende plaag: alle mensen mochten immers mee, alleen het vee niet. Wat kunnen die dieren nu schelen? Het gaat toch om de mensen?! In dit geval ging het niet om de mensen; het ging om de wil van God en God wilde mens én dier. In het proces naar bevrijding van de machten van de duisternis is het cruciaal dat wij niet met te weinig genoegen nemen, maar dat we net zolang volhouden tot de bevrijding volkomen en compleet is.

Naarmate de plagen de revue passeren neemt de intensiteit toe. In Exodus 9:14 geeft God aan dat de zevende tot en met de tiende plaag van een andere orde zullen zijn dan de plagen ervoor. De strijd wordt op de spits gedreven, er is geen ontkomen meer aan.

De periode van de plagen nam enkele maanden in beslag. Maanden van steeds intenser wordende strijd, met steeds weer de verleiding om genoegen te nemen met veel te weinig. Mozes en Aaron geven echter geen krimp. In hun binnenste laait en vlamt het, Mozes acteert als ‘god’ en hij ís zijn rol, helemaal. Aaron knettert en heft zijn staf ten hemel of ter aarde en de plagen worden losgelaten als dolgedraaide stieren die denderen uit hun hok. Tien plagen duurt het voordat de farao zich gewonnen geeft. Zijn land is geruïneerd. Talloze mensen en dieren hebben de dood gevonden. Zijn koppigheid kent geen grenzen, gevoed door de duisternis in hem, bevestigd door God zelf. Laat dit de les zijn voor alle mensen die na Mozes zullen leven: bevrijding vereist strijd, volharding en vastberadenheid, maar je mag het gevecht leveren in het volste vertrouwen dat de afloop vast staat: De HEER zal overwinnen en zijn volk uitleiden in vrijheid.