Actes 7
7
Eetiyeen nyɔɔbuŋŋi
1Ní usaraaŋakpil bālifì-u yii: «An sá míǹ tiŋmanaaa?» 2Ní Eetiyeen kíí-u yii: «Nimbi m-baabi nì m-nabiyaamu, m ŋá-ni gaafalaa. Pīlifìmaan! Unimbɔti tinyooldaan dɔ́miń ti-naanja Abraam cee ŋyunti ŋun u dáá bí Meesoopootamiiyee, ki wāatì ní u nín kɔ́ Kaaran, 3ní ki bí-u yii: <Nyā a-tiŋkin nì a-dicaŋkun kí cù kitiŋ kin m làá dàkà-see ni.> 4Ní u nyáń Kaldee tiŋkin ní ki cūtì ki kóò Kaaran tiŋkin. U-baa kúm boonee ní Unimbɔti cáań-u kitiŋ kin poon ni bí nee. 5Waa nìn tīī-u kitiŋ nee poon dijandi báà diba, áli gba waa nìn cáá tikpaatan wāā ki bàn̄ u-tabɔbil. Unimbɔti pōoǹ-u yii u làá dū kitiŋ gbanti kí tīī-u, án kpántí úǹ nì u-naantiibi kɔkɔ wanti. Míǹ gbee, Abraam kaa nìn dáá cáá kibiki. 6Unimbɔti bí-u yii: <A-naantiibi làá nīn sá binicambi kitiŋ kiban, kí kpántí iyumbu, bí sàaǹ-bi áli abin tilaafati tili.> 7Unimbɔti gíti lī-u yii: <Ama kitiŋ kin yab làá dāá sàaǹ-bi mimmee, mama m-ba di làá dāá dáaĺ bi-tafal. Boonee, a-naantiibee làá dāá nyā kitiŋ gbantin kí dāan̄ doo kí nīn nyɔ́ŋkí-mi#7.7 Tin pu biyakatikaabi 2-7 sòoǹee: B. 2-3: Diny 12.1. - B. 4: Diny 11.31, 12.4. - B. 5: Diny 12.7, 13.15, 15.18, 17.8. - B. 6-7: Diny 15.13-14, Disa 3.12..> 8Niinee Unimbɔti tīī-u digiil marau din sá u-poondi daaŋkuee. Míǹ puee Abraam màl̄ Isaakee, ní ki gíí-u dikpancandi iwiin inii dal, ní Isaaki mun gíí Jaakɔb, ní Jaakɔb gíí ti-naanjab bin sá tinaakɔti saalaa nì tilee#7.8 Kpèè Diny 17.10-14, 21.4..
9«Ti-naanjabee nìn ná Jooseefi, ní ki dū-u ki nyáfì bí cáá-u kí cùnnì Eejipiti. Ama Unimbɔti nìn bí u-cee 10ki nyántì-u u-falaau kɔkɔ poon, ní ki tīī-u iciin ki yāntì u-bɔti fáatì Faaroo Eejipiti bɔtiu, ní Faaroo dū-u ki kāaǹ ú nīn sá gɔmina Eejipiti tiŋki kɔkɔ pu, ki kpáaǹ úǹ ubɔti cindi. 11Niinee ní ŋkùm miba nyáń Eejipiti nì Kanaan timmu kɔkɔn. An nìn sá falaakpaan ní. Ti-naanjab kaa nìn kāntí tiba kí jī. 12Jaakɔb nín nìn gbìl̄ yii tijikaal bí Eejipitee, ní u tú ti-naanjab mpeepeekaam niin. 13Nliliitiimee ní Jooseefi yāntì u-nabiyaamu béè-u, ní Faaroo béè kudicaŋu kun poon ní Jooseefi sée. 14Niinee ní Jooseefi tú bí cáań u-baa Jaakɔb nì u-samaau kɔkɔ: bi nìn sá binib biŋmoo kpá imuŋku inaa. 15Jaakɔb cūtì Eejipitee, ní ki tin kpíì niin. Míǹ ní ti-naanjab mun kpíì niin. 16Ní bi yōoǹ bi-wunti ki cáa cūnnì Siikeem, ki tin síb́ dikaakul din Abraam nìn dá nì animbil Amɔɔr biyaamu cee Siikeemee#7.16 Tin pu biyakatikaabi 9-16 sòoǹee: B. 9: Diny 37.11,28, 39.2,21. - B. 10: Diny 41.39-41. - B. 11: Diny 41.57, 42.1-2. - B. 13: Diny 45.1,16. - B. 14: Diny 45.9-10,17-18, binib biŋmoo kpá imuŋku inaa: Diny 46.27. - B. 15: Diny 46.1-7, 49.33. - B. 16: Diny 23.3-16, 33.19, 50.7-13, Joos 24.32..
17«Ŋyunti ŋun an tóob́ Unimbɔti ń ŋá kii u nín nìn pōoǹ pu ki tīī Abraamee, ní Isirayeel yab būtì ki wíiǹ Eejipiti tiŋkin. 18Ní ubɔtipɔɔn kāl̀, kaa nyí Jooseefi. 19U dū iciin ki ŋúń ti-naanjab, ní ki cáá-bi ki sàantí, áli ki yāntì bi nyāntí bi-biyaamu ki féeń mu kúù#7.19 Biyakatikaabi 17-19. 17-18: Disa 1.7-8. - 19: Disa 1.10-11,22.. 20An yuntiŋu ní bi nìn màl̄ Mooyiisi un nìn ŋān̄ Unimbɔti ceeyee, ní bi kpíiǹ-u iŋmal ita u-baa diiku poon#7.20 Kpèè Disa 2.2.. 21Bi dāa nyántì-u ki ŋman dūu fée, ní Faaroo bisal píí-u ki ŋúb́-u kii úǹ u-ba bikee#7.21 Kpèè Disa 2.3-10.. 22An di yì-tì ní Mooyiisi bífì Eejipiti yab ciiŋyi kɔkɔ, ki nìn pɔ̄ɔ̄ dibɔsoondin ki kpáaǹ atuunni. 23«U bàn̄ abin imuŋku ilee, ní an dɔ́miń u-pɔbil poon yii ú cù kí màntì u-nabiyaamu Isirayeel yab pu. 24Niin ní u ká Ueejipitija ubɔ bí ki sàantí u-nabiki kiba, ní u mɔ́tì ki kútì u-nabiki kin bi bíi sàantée pu, ní ki kūū Ueejipitijee ki tɔ̀n̄ ipɔntoon. 25U bàà nyí yii u-nabiyaamu làá béé yii úǹ pu ní Unimbɔti làá dī kí fīī-bi, ama baa ŋúń ki béè. 26Kutaa wúntèe, u ká bi-ŋmaniŋma kansikin bili bíi jáà, ní u bíi sɔ̀ŋkī bi-pɔbiliŋ, 27ní ki sáŋkì-bi yii: <M-bɔɔbi, ni sá nnabiyaamu ní. Ba ŋá ní ni sàantí tɔb míǹ?> 28Ní un bíi sàantí u-jutee téé Mooyiisi ní ki fātìi bālifì-u yii: <Ŋma di kāaǹ-si ti-kpiliu nì ti-bɔsoonliu? A là kí kpɔ̀-mi kii a nín fu kūū Ueejipitija puee níii?> 29An bɔti puee, Mooyiisi sáǹ ki cūtìi kíǹ ki kóò Madiyan tiŋkin. Niin ní u màl̄ mbininjabiyaamu muli#7.29 Biyakatikaabi 23-29. Disa 2.11-15,21-22, 18.3-4..
30«Abin imuŋku ili boonee, ní Unimbɔti tuuŋŋu dɔ́miń u-cee kisugbooi kin wù bìlbilee poon kuteeun, dijool din bi yíì Siinaayee caŋin. 31Mooyiisi ká mimmee, ní an ŋá-u maamaaci. U sútì ki pìl̄ kí mɔ̀tīí kpèèyee, ní u gbìl̄ Unimbɔti neen lī yii: 32<Man di sá a-naanjab Nimbɔtiu, Abraam nì Isaaki nì Jaakɔb Nimbɔtiu!> Ní Mooyiisi wunti kíǹ ki bíi jìkì, ní waa ti là kí kpèè niin. 33Ní ti-Dindaan bí-u yii: <Tákatí a-naatakaŋ, kun puee kitiŋ kin pu a yú nee sá circir tiŋki ní. 34M ká ki gíti ká falaa un poon ní m-samaau bí Eejipitee, ki gbìl̄ bi-yaliŋkii mun pu, ní m kpákatìń kí fīī-bi. Kɔŋkɔnnee, nín̄ cá, m làá tɔ̄-si Eejipiti#7.34 Biyakatikaabi 30-34. Disa 3.1-10..>
35«Mooyiisi un Isirayeel yab nìn yíì ki bí yii: <Ŋma kāaǹ-si á nīn sá ti-kpiliu nì ti-bɔsoonliuee?> úǹ ní Unimbɔti túnní bi-cee ú nīn sá bi-bɔtiu kí nīn sá bi-fiiliu, ní ntuun ŋun u nìn ká kisugbooyinee nìn bí ki tútúǹ-u. 36Úǹ di ŋáaǹ maamaacib nì tidaandi Eejipiti tiŋkin ki nyántì-bi niin, ki gíti ŋáaǹ maamaacib nì tidaandi Tikati mɔɔl poon, ki kpáaǹ kuteeun, laakin bi ŋá abin imuŋku ilee#7.36 Biyakatikaabi 35-36. Kpèè Disa 2.14, 7.3, 14.21, Dikà 14.33.. 37Mooyiisi gbanti ubaanti tùkū Isirayeel yab yii: <Unimbɔti làá dāá lēē ni-nabiyaamu kansikin ubɔ, ú nīn sá Unimbɔti bɔnaatiliu kii mamee#7.37 kii mamee. Kpèè Ditee 18.15,18..> 38Ŋyunti ŋun samaa nìn kpáfì kuteeunee, Mooyiisi di nìn sí ntuun ŋun nìn sòoǹ nì u Siinaayi jool pu nì ti-naanjab kansikinee. Mooyiisi di nìn fōō dimaŋfal nyɔɔbuŋŋi Unimbɔti cee ki cáań ki tīī-ti#7.38 Kpèè Disa 19.1-20.17, Ditee 5.1-33.. 39«Ama ti-naanjab nìn yíì, kaa là kí pīlifiǹ-u. Bi-landɔkɔi gítì Eejipiti watil. 40Ní bi bí Aarɔn yii: <Mā-ti awaa ŋin làá nīn līī ti-nyɔkɔpuee, kun puee Mooyiisi un nyántìń-ti Eejipiti tiŋkinee, taa nyí kun di bāań-uee.> 41Ŋyunti gbantee ní bi mɔ́ɔ́ dinabil, ní ki ŋá saraa ki tīī-dì ní ki bí ki jīǹ jiŋaal kun bíǹ bi-ba mɔ́ɔ́ nì bi-ŋaliiyee pu#7.41 Biyakatikaabi 39-41. Kpèè Dikà 14.3, Disa 32.1-6.. 42Niinee, Unimbɔti fātì u-boon ki tīī-bi, ki dū-bi ki líiǹ iŋmalbijaa, bí nīn tòotī-i, kii Unimbɔti bɔnaatiliibi nín nìn ŋmàn̄ bi-gbɔnti poon puee yii:
<Unimbɔti bí yii, Isirayeel yab,
man ní ni nìn ŋá saraabi ki tīī
abin imuŋku ili ŋin ni nìn ŋá kuteeuneeee?
43Aayee, kun puee ni nìn tūntí diwaal Mooleeki waadiiku
kun ni gāā nì satee, nì diwaal din bi yíì Rafanee ŋmalbijau.
An waaŋi ŋin ni nìn máń ki jáaḿee puee,
m làá cáá-ni Babiloon tiŋkin kuyuŋu#7.43 B. 42-43: Amoo 5.25-27..>
44Kuteeunee, ti-naanjab nìn cáá tanti un poon ataŋkpee ali ŋin pu marab nìn ŋmàn̄ ki kēe bée. Di sá yii Unimbɔti nìn tùkū Mooyiisi yii ú gāā tanti kii un u dàkā-uee nín bí puee ní Mooyiisi lafun ŋá míǹ. 45Boonee, ti-naanjab fōō tantee bi-baabi cee ki kpáàa nóó Joosuwa ki kɔ́ ntimu mun nibuliŋ Unimbɔti nìn jìn̄ bi-nyɔkɔpuee poon. Niin ní tanti gbanti yúl̀ ki dāa sāā Daafiidi yuntiŋu#7.45 B. 44-45: Disa 25.9,40, Joos 3.14-17.. 46Daafiidi gbanti bɔti nìn fáatì Unimbɔti pɔbil, ní u mēē Unimbɔti yii ú càntī ú mā ŋkɔŋkoon kí tīī úǹ, bi-naanja Jaakɔb Nimbɔtiu#7.46 Kpèè 2 Sami 7.1-16, 1 Kroo 17.1-14.. 47Asee Saloomɔn di dāa máń kunimbɔtidii gbanti#7.47 Kpèè 1 Bib 6.1-38, 2 Kroo 3.1-17.. 48«Ama yilpu Nimbɔtiu kaa kóò adiin ŋin binib cáá bi-ŋalii ki māāyee. A lì kii Unimbɔti bɔnaatiliibi nín nìn lī puee, yii:
49<Ti-Dindaan bí yii: Yilpu sá m-beejal,
ní kitiŋ sá m-taaŋi siinlaŋki,
kudii kulɔkɔ ní ni làá gíti mā-mi,
àá mpaan ŋulɔŋu ní m làá dāá kàl̄ kí ŋùŋfì?
50An kaa sá mama m-ba di náań tin bí nee kɔkɔɔɔ#7.50 B. 49-50: Yees 66.1-2.?>»
51Eetiyeen nìkī ki lī yii: «Nimbi binib nee yiliŋ pɔ̄ɔ̄, ni-pɔbiliŋ dátiǹ Unimbɔti, naa là kí pīlifiǹ-u mun. Baabadal ni jáà nì Circir Fam, kii ni-naanjab nín nìn ŋáań puee. 52Bíǹ di nìn sāaǹ Unimbɔti bɔnaatiliibi kɔkɔ, ki kūū bin nìn sòon̄ ki yóoǹ yii Deedeedaan làá dāá dāan̄ee. Kɔŋkɔnnee ni nyáfì Yeesu Deedeedaanee ki kūū-u#7.52 B. 51-52: dūú ŋmàntī nì Yees 63.10, 2 Kroo 36.16, Maat 23.31.. 53Nimbi di fōō Unimbɔti tuuŋŋu#7.53 Dūú ŋmàntī nì Gala 3.19, Eebru 2.2. cee marab ki mun di kaa là kí ŋúb́-bi.»
Eetiyeen kúm
54Bibɔsooŋkpaambee gbìl̄ mimmee, an wùn̄-bi, ní bi fōō Eetiyeen pu diŋuul tikpil ní bi-nyiŋŋi gà tɔb kàkaka. 55Ama Circir Fam gbí Eetiyeen, ní u dū u-nimbikpeeŋu ki báaǹ yilpu, ki ká Unimbɔti nyooti ní Yeesu yú Unimbɔti ŋaŋgiil pú. 56Ní u bí yii: «Kpèèmaan, m ká yilpu cúu pīitì, ní Yeesu Kinibiki yú Unimbɔti ŋaŋgiil pú!» 57Ní bi yíkìi tátí mpɔn ki kpáà bi-tafaliŋ, ní bi-kɔkɔ yíkìń u-pu kílkil, 58ki cúú-u ki dáaĺ-u ki nyántì kitiŋ kpaanceetiŋu, ní ki yáŋkì-u ataŋkpee ki kūū. Bin nìn lēē u-pu seerakpitee nìn cáań bi-bɔkutiŋ ki bíl̀ unaacimpɔɔn un bi nìn yíì Sɔɔlee cee. 59Ŋyunti ŋun bi bíi yāŋkí Eetiyeen ataŋkpeeyee, ní u bíi mèé yii: «Ti-Dindaan Yeesu, fōō m-naŋki!» 60Niinee ní Eetiyeen gbāaǹ ki téeń mpɔn yii: «Ti-Dindaan, taa dū bi-kpitii nee kí dáaĺ bi-tafal#7.60 Dūú ŋmàntī nì Luuki 23.34.!» U lī míǹ ki dóòyee, ní ki sīntì.
Nke Ahọpụtara Ugbu A:
Actes 7: BASSARDC
Mee ka ọ bụrụ isi
Kesaa
Mapịa
Ịchọrọ ka echekwaara gị ihe ndị gasị ị mere ka ha pụta ìhè ná ngwaọrụ gị niile? Debanye aha gị ma ọ bụ mee mbanye
BIBLE EN N'TCHAM (Bassar) © Alliance Biblique du Togo, 2013.