℗ 2013 Wycliffe Bible Translators, Inc.

Arop-Lokep - 2013 Edition (NT)

Motong la ye ke tani in Yesu ipas a igege rumu tani, inbe ipa mulu le du iwur ran koonoo ke Galili. Ngan di tooltool alunu la tidu pompombe pang ye a tigaliuu le ni mangana siap. Le nga ipas lo ookoo lono, a lo iwur, inbe di tooltool tina ngan tikodo ke tana. Motong la iwete pang di ye so alunu ngan ikatte betanga ye. Nen le iwete pang di nen, “Ye kene atu ngan tool ke kapgingi atu in ikap dingding patunu ke kaningi bet la igiri kumu ki. Ngan kene yo igiri ye in nga, ngan kapala imol du dada katene. Ngan nen le di man tikamata le man tikan. Inbe dingding patunu kapala ngan imol du ye tana yo ke lopo ki in bongarngar le tana dook mata ke ete ngan mai mata tiap nga. Ngan nen le palbe leu be tisup, bong ye kene yo ke ise a isini katkat ye in nga, ngan igesnai dingding supana tina le timallai a tiwod, yesoo ramini idu lopo mata tiap. Inbe dingding patunu kapala ngan imol du ooroo kaudangdang lono. Ngan nen le tisup pa ye kaudangdang le ooroo kaudangdang tani in iturai di le tisup dook tiap. Bong dingding patunu kapala yo imaruru du ye tana dook mata nga, ngan tisupsup dook mata le tipu belebele. Ngan kaini kapala ngan tipu ngan puadi ben 100, inbe kaini kapala ngan puadi 60, inbe kaini kapala ngan puadi 30. Le sei tool bet talngana nga, ngan itar talngana dook a ilongo betanga kiau nga.”


Motong la di galiunu timan man titoru. Tiyei ne, “Ai, nga gelei bet kuwete betanga pang di tooltool ngan kotte betanga pang di nen nga?”
Ngan Yesu iraua betanga kidi nen, “Mugu ngan dada yo Maro bet matan kala di tooltool ki ye i, in iken sollono, bong dookoot nga ye in lon ponana bet ipaposi pang a lomu galanga ye dook. Bong di tooltool kapala, ngan tiap. Kumata le sei tool bet lon galanga ye betanga ke Maro a itoo nga, ngan ole Maro ipagalanga lono ye betanga ki sa mulu le lo galanga ki ilo ete. Bong sei tool yo lon galanga ye betanga ki kasin, bong itoo tiap i, in Maro ole ikutak lo galanga kasin yo iken ye ngan le inepe sorok. Ngan ye punu i la le bet awete pang di tooltool, ngan akatte betanga ye i, yesoo di ngan tikamata urata ke Maro, bong o ke bet tikilala tiap. Inbe di ngan tilongo betanga ke Maro, bong o ke bet tilonga ngan lodi galanga ye punu nga tiap. Di ngan tiyei nen, le tiyeie betanga ke Maro koonoo Esai yo iweta i, in le kanono pombe moolmool. Ngan Esai ikaua Maro koonoo inbe iwete nen,
‘Kanakana ngan ole kalongo betanga yo Maro iwete nga,
bong o ke bet lomu galanga ye tiap.
Inbe kanakana ngan ole kakamata so yo Maro iyei nga,
bong o ke bet kakilala tiap.
Yesoo, di tooltool tina ngan lodi parkat le betanga ke Maro ilo lodi tiap,
inbe tidikidiki talngadi le ke bet tilongo betanga ye tiap,
inbe matadi kilikili le ke bet tikamata ni ye tiap.
Ngan yo bet tiyei nen tiap nga,
ngan matin nga le tikamata so ye matadi, inbe tilongo betanga ye talngadi, inbe lodi galanga ye,
a bet nen ngan tiportak lodi a timulu pang yau man akarata di le dook mata.’
Bong ang nga lomu ponana, yesoo Maro iyei dada dook mata pang le matamu galanga a kakamata so, inbe talngamu nga gimono ke longono betanga. Awete pang moolmool nen, mugu ngan di Maro koonoo inbe di tooltool yo noonoodi ngan alunu la lodi bet tikamata so yo dookoot kakamata nga, bong le tikamata toko siap. Inbe lodi bet tilongo betanga ben yo dookoot kalongo nga, bong le tilongo toko siap lapau.
“Kapalongo a awete nini kattenge betanga ke tool yo igiri dingding patunu lo kumu lono ki i, in punu pang. Di tooltool yo tilongo bingi dook mata ke Maro ye dada yo bet matan kala di tooltool ki ye i, bong lodi galanga ye tiap nga, ngan di ngan ben dingding patunu yo imaruru du dada katene nga. Di ngan betanga ke Maro ilo lodi, bong isup tiao, inbe tool dook tiap Satan iman tina ngan le ikutak betanga ke Maro yo iken lodi nga. Inbe dingding patunu yo imol du ye tana yo ke lopo ki in bongarngar nga, ngan ben di tooltool yo tilongo betanga ke Maro ngan tikauu palbe leu a lodi ponana ye nga. Bong tina taukadi ramidi yo bet idu pang lopo nga, le ke bet tinepe le mooloo tiap. Ngan kumata bet moonoo sa pombe pang ye di, too di tooltool tikamata di ben titoo betanga ke Maro le bet tigarung di nga, ngan ole palbe leu inbe tigege lodi medana yo titaru i, inbe tiwala muridi pang Maro. Inbe dingding patunu kapala yo imol du ooroo kaudangdang lono nga, ngan ben di tooltool yo tilongo betanga ke Maro, bong lodi rru mai san ye nepongo kidi ke tana i, inbe balingi matana matana ke tana pono ikap matadi mai san. Ngan so tina ngan ikap matadi nen, le iduku betanga ke Maro yo iken lodi i, le betanga tani in itara kanono tiap. Bong dingding patunu yo imol du ye tana dook mata nga, ngan ben di tooltool yo tilongo betanga ke Maro ngan tikauu a lodi galanga ye nga. Ngan nen le di ngan titar kanodi alunu dook mata dawa ben dingding patunu yo tipu ngan kaini kapala titar kanodi ben 100, inbe kaini kapala ngan kanodi 60, inbe kaini kapala ngan kanodi 30 nga.”

Motong la Yesu iwete le ikatte betanga san mulu pang di nen, “Dada yo Maro bet matan kala di tooltool ki ye i, in dawa ben tool atu yo igiri dingding patunu ke kaningi lo kumu lono ki i. Bong yeiso bet bong a di tooltool tikenen mata le imot, motong koi ki iman a lo igiri dingding dook tiap patunu lo ikatbon yo dook mata nga, inbe ikoo a ila. Le ye kene yo dingding dook mata patunu bet tisupsup nga, ngan dingding dook tiap patunu lapau tiye di tisupsup.
“Motong la di kapraingi ke kumu taunu tani la tiwete panga nen. Tiyei ne, ‘Tool mai, ong i kugiri dingding dook mata patunu idu ye kumu kiong, e dingding dook tiap patunu ngo ipa ngai a se tisupsup ye kumu kiong lapau nga?’
“Ngan kumu taunu iraua betanga kidi nen, ‘Ona, o koi kiau sa la iyei dada nen pau i.’
“Motong la di kapraingi ki titoru. Tiyei ne, ‘Le nga lom balai, bet la amlama dingding dook tiap ngo, too?’
“Ngan iyei ne, ‘Tiap. Yesoo, kumata bet la kalama di nga, ngan ole kalama le ipa ye dingding yo dook mata nga lapau. Le ken kalama be, bong sila tiken nen a tidada gaongo a tilo le lo ye lal yo ke saputungu dingding ngan. Ngan ye lal tani in ole awete pang di tooltool ke saputungu dingding bet tilama dingding yo dook tiap ngan mugu a tiliki ye ooroo, inbe tikatte lo ei ikan. Lo ngan bet tisaput dingding yo dook mata ngan a tikap kanono lo tigaun badabada lono kiau.’ ”


Motong la Yesu iwete le ikatte betanga san mulu pang di tooltool tina nen, “Dada yo Maro bet matan kala di tooltool ki ye i, in dawa ben kai mastet patunu yo tool atu ikauu a ipe du kumu lono ki i. Ngan kai patunu kapala yo bet kupe nga maimai, bong mastet in maitiap. Bong kumata bet isup a ise le mai nga, ngan ole illos so le imot yo kupe du kumu lono nga. Le di man yo tiro lang katene nga, ngan ole timan man tire giniu kidi ye bene a tinepe ye.”
Motong la Yesu ikatte betanga san mulu pang di nen. Iyei ne, “Dada yo Maro bet matan kala di tooltool ki ye i, in dawa ben yis yo tataru lo ye porong ngan iyeii a isung i. Garup atu ikaua so mai tiap tani a itaru ilo ye porong tina maiyoko in a ipargarungnaii ye, ngan le iyeie porong tani a isung le imot.”
Ngan betanga le imot yo Yesu iwete pang di tooltool budanga mai yo man tigaua nga, ngan iwete le ikatte betanga ye leu. Inbe betanga sa yo bet iweta ngan punu iken mallangana pang di ngan tiap, bong ikatte betanga leu pang di. Ngan tina iyei nen nga, le iyeie betanga ke Maro koonoo atu yo iweta in le kanono pombe moolmool. Ngan Maro koonoo tani iwete nen,
“Au i bet awete pang di, ngan ole akatte betanga leu.
Inbe so le imot yo iken sollono ye kene yo Maro itar lang le tana ye in nga, ngan ole awete pang di ye.”

Yesu iwetewete pang di a imot, motong la igege di, inbe idewe a ilo pang rumu lono. Ngan di galiunu titoo a tilo ye rumu lono a lo titoru. Tiyei ne, “Ai, lomam bet kupagalanga betanga lono ke dingding dook tiap yo isupsup kumu lono in pam dook a lomam galanga ye.”
Motong la iraua betanga kidi nen, “Tool yo ananpootoo ye kumu taunu bet igiri dingding patunu dook mata lo kumu ki i, in Tool Moolmool ke Maro. E kumu in tana mai i le imot. Inbe dingding dook mata patunu nga, ngan di tooltool yo Maro igaua di panga bet matan kala di nga. Inbe dingding dook tiap, ngan di tooltool yo tool dook tiap, Satan, iyei mai pang di nga. Inbe koi ke kumu taunu yo igiri dingding dook tiap patunu lo kumu lono i, in tool kuto mai kidi so sidi. Inbe lal ke saputungu dingding, in lal yo bet tana i imot ye i. E di kapraingi ke kumu taunu nga, ngan di bangabangana ke Maro. Ngan dingding dook tiap yo tilama a bet tidaun ye ei nga, ngan ye lal yo Maro itaru bet tana i imot ye in nga, ngan ole di bangabangana ki tiyei nen lapau. Le ye kene tani in Tool Moolmool ke Maro ole iwanga di bangabangana ki si tikap di tooltool yo tiyei di tooltool a la tiyei sennene nga, le tipa ye di tooltool kapala yo tikapsap ye sennene nga, ngan a tikoo ye di tooltool yo Maro bet matan kala di nga. Ngan ole tikap di a tikatte di lo ei somai lono. Ngan ni tani in di tooltool tina ole timassingi a titangtang, inbe tikanen dongadi a iparrasa. Bong di tooltool yo noonoodi nga, ngan ole milmilbe dawa ben ke matana, inbe ole tilo ye malala ke Tamadi a tiye di tooltool yo matan kala di nga, ngan tinepe. Le sei tool bet talngana nga, ngan itar talngana dook a ilongo betanga kiau nga.”

Motong la Yesu iwete le ikatte betanga san mulu pang di galiunu nen, “Dada yo Maro bet matan kala di tooltool ki ye i, in dawa ben pat ke yimoongoo so yo iken ye karei mai atu a tikelmaii du tana lono i. Ngan pat tani in iken nen le tool san ipusye, motong la itarkoo mulu sila iken. Ngan nen le tool tani in lon ponana kaiye le ila, ngan la iyawar so ki ngan le imot a ikap pat ye, a bet nen ngan imulu la iyimi tana tani yo tikelmaia pat ye i, in panga.”

Motong la ikatte betanga san mulu nen, “Dada yo Maro bet matan kala di tooltool ki ye i, in dawa ben tool atu yo ipa bet isere pat ke gomo yo sallinene dook mata i. Kumata bet ipa le ipusye atu yo sallinene dook mata le dook mata kaiye in nga, ngan ole la iyawar so ki le imot a ikap pat ye, a bet nen ngan imulu la iyimi pat ke gomo tani, in panga.”

Motong la Yesu ikatte betanga san mulu pang di nen, “Dada yo Maro bet matan kala di tooltool ki ye i, in dawa ben pu yo di tooltool tikatte du ran lono a tikap di i matana matana ye i. Yeiso bet di i tilo tilo le pu tani in ipon, motong di tooltool ke yoosoongoo tiyolo pu tani in idi tana. Idi tana, motong la du tiwur, inbe tipinai di i yo dook mata nga, ngan a ilo karei lono. E yo dook tiap nga, ngan tikatte di. Ngan dada gaongo leu nen la bet pombe pang ye di tooltool ye lal yo Maro itaru bet tana i imot ye i. Ye kene tani in di bangabangana ke Maro ole tisi bet si tipinai di tooltool ke geingi dada dook tiap nga, ngan a tikoo ye di tooltool yo noonoodi nga. Lo ngan bet tikatte di tooltool ke geingi dada dook tiap nga, ngan tidu ye ei somai lono. Ngan ni tani in ole timassingi a titangtang, inbe tikanen dongadi a iparrasa.”
Motong la Yesu itor di galiunu nen, “Betanga le imot yo awete nga, ngan ang nga lomu galanga ye punu lapau?”
Ngan di galiunu tiyei ne, “E.” Motong la Yesu iwete pang di nen, “Ngan nen le di pannoongoo ke wer ke Maro yo lodi galanga dook ye dada yo Maro bet matan kala di tooltool ki ye in nga, ngan ke bet tipatomonai di tooltool ye betanga paunu inbe ye betanga gurunu lapau. Le di ngan dawa ben rumu taunu atu ilo rumu lono ki a lo ipadu so dook mata ki yo paunu nga, inbe yo gurunu ngan lapau a isi tana.”


Ye kene yo Yesu ikatte betanga tina ngan pang di a imot nga, ngan le imadit a igege ni tani in. Inbe ipa ngan le lo pombe ye malala ki ye taunu, motong la ilo rumu kidi Yuda ke gaongo in lono, a lo ipatomonai di tooltool. Ngan di tooltool tina tilongo betanga ki le tisorreke ni ye, le nga di tapdi tipartortor. Tiyei ne, “Ona tiap! Tool i lo galanga inbe gurana yo iyei mos ye nga, ngan ikap ngai? Tool i, tool ke renge rumu, in natunu. Inbe tinana la Madia i. Inbe di taini la Yemis ye Yosep ye Simon inbe Yuta nga. Inbe di lini nanga la taye di tanepe ni nga. E tool i nga ikap lo galanga le gurana nga ngai?” Ngan tina tikamata ben ye in tool sorok nga, le tiwala muridi panga.
Bong ngan Yesu iwete pang di nen, “Awete pang nen, kumata bet tool iyei Maro koonoo nga, ngan di tooltool ke malala ki ye taunu inbe di rara ki nga, ngan di leu la lodi bet tilongo betanga ki inbe tiraua panga tiap nga.”
Ngan nen le iyei mos sa alunu tiap, yesoo di tooltool ke malala ki titara lodi medana panga tiap.

Phulaphula i Matiu (Matyu) 13