Dzieje Apostolskie 13
13
Działalność Kościoła w Antiochii
1Byli zaś w Antiochii,#Dz 11:26#13:1 Antiochia (Syryjska): miasto w pn-zach Syrii, wielkością zbliżone do Rzymu i Aleksandrii. Było to ok. 44 r. po Chr. w tamtejszym zgromadzeniu,#Dz 5:11; 14:23 prorokami#Dz 11:27; 15:32; Ef 4:11 i nauczycielami: Barnaba, Symeon,#Dz 11:22, 24#13:1 Symeon, Συμεών, שִׁמְעוֹן, czyli: słuchacz (zdrobniałe), [Bóg] mnie wysłuchał w potrzebie, por. Rdz 29:33; zob. 2P 1:1L. zwany Niger,#13:1 Niger, Νίγερ, czyli: czarny. Lucjusz#13:1 Lucjusz, Λούκιος, łac. Lucius, czyli: świetlisty. Cyrenejczyk i Manaen,#13:1 Manaen, Μαναήν, מְנַחֵם (menachem), czyli: pocieszenie; Dz 13:1L. wychowywany razem#13:1 wychowywany razem, σύντροφος, l. współwychowanek; Dz 13:1L. z tetrarchą#13:1 tetrarcha, zob. Dz 13:1L. Herodem,#Łk 3:1#Dz 11:25#13:1 Herod Antypas, Ἀντιπᾶς, czyli: (1) jak wszyscy l. przeciw wszystkim; (2) skr.: Ἀντιπάτρος, czyli: jak ojciec l. przeciw ojcu, panował w Galilei w 4 r. p. Chr.-39 r. po Chr., odpowiedzialny za ścięcie Jana Chrzciciela. oraz Saul.#13:1 Grono kierownicze liczyło 5 osób, por. Ef 4:11-13. 2Gdy tak służyli Panu#13:2 Lub: w Panu. i pościli,#13:2 Lub: Gdy prowadzili oni publiczne nabożeństwo i pościli, Λειτουργούντων δὲ αὐτῶν τῷ κυρίῳ καὶ νηστευόντων. Duch Święty#Dz 8:29; 10:19; 16:6-7; 20:28 powiedział: Oddzielcie mi już Barnabę i Saula do tego dzieła, do którego ich sobie powołałem.#Dz 9:15; 22:21; Rz 1:1; Ga 1:15-16; 1Tm 2:7; 2Tm 1:11 3Wtedy, po [zakończeniu] postu i modlitwy, nałożyli na nich ręce#Dz 6:6; 14:23; 1Tm 4:14; 5:22 i wyprawili ich.
PIERWSZA PODRÓŻ MISYJNA Wydarzenia na Cyprze
4Oni zatem, wysłani przez Ducha Świętego, zeszli do Seleucji,#13:4 Pierwsza podróż misyjna obejmowała lata 45(46)-49 po Chr. i wiodła głównie przez Azję Mn. Paweł pokonał ok. 2.250 km. stamtąd natomiast odpłynęli na Cypr,#Dz 4:36; 15:39 5a gdy znaleźli się w Salaminie, głosili Słowo Boga#Dz 13:26, 46 w synagogach#Mk 6:2; Łk 4:15-16; Dz 13:14 Żydów; mieli też Jana#Dz 19:22 [jako] pomocnika. 6Po przejściu całej wyspy aż do Pafos#13:6 Chodzi o nowe Pafos, do którego dochodziła rzymska droga. Leżało ono ok. 15 km od starego Pafos, ośrodka kultu Wenus. spotkali pewnego mężczyznę, maga,#Wj 7:11; Dz 8:9, 11#13:6 Mag, μάγος, nie ozn. tylko czarnoksiężnika (Mt 2:1, 7, 10). W sensie negatywnym w Dz 8:9, 11. fałszywego proroka,#Mt 7:15 Żyda imieniem Bar-Jezus,#13:6 Bar-Jezus, Βαριησοῦς, בַּר־יֵשׁוּעַ (bar-Jeszua), czyli: syn Jozuego. 7który był z prokonsulem#Dz 18:12; 19:38#13:7 Prokonsul, ἀνθύπατος, w imperium rzym. tytuł nadawany konsulom po zakończeniu kadencji, związany z równoczesnym powierzeniem im funkcji zarządu senackich prowincji konsularnych, co dawało szerokie uprawnienia administracyjne, wojskowe i sądownicze. Prokonsulat trwał rok, ale zdarzały się przypadki jego wydłużenia, np. Juliusz Cezar sprawował ten urząd przez 5 lat. Sergiuszem Pawłem, rozumnym człowiekiem. Ten przywołał Barnabę oraz Saula i pragnął posłuchać Słowa Bożego. 8Jednak Elimas,#13:8 Elimas: od arab. alim, mądry. mag – tak bowiem tłumaczone jest jego imię – zaczął im się przeciwstawiać,#Iz 30:11; 2Tm 3:8 starając się odwieść prokonsula od wiary. 9Saul zaś, albo też Paweł, napełniony Duchem Świętym,#Łk 1:15 wpatrzył się w niego 10i powiedział: Pełny wszelkiego oszustwa i wszelkiej przewrotności, synu diabelski,#Mt 13:38; J 8:44; 1J 3:8, 10 nieprzyjacielu wszelkiej sprawiedliwości! Czy nie przestaniesz wykrzywiać prostych dróg Pana?#Prz 10:9; Oz 14:9 11A oto teraz ręka Pana na tobie,#Wj 9:3; Ps 32:4 i będziesz ślepy, i nie będziesz oglądał słońca – do czasu. Natychmiast też ogarnęły go mrok i ciemność, a chodząc wokół, szukał, kto by go poprowadził za rękę.#Rdz 19:11; Dz 9:8; 22:11 12Wtedy prokonsul zobaczył, co się stało, i uwierzył, zdumiony nauką Pana.
Wydarzenia w Antiochii Pizydyjskiej
13Po odpłynięciu z Pafos ci, którzy byli przy Pawle, przybyli do Perge#13:13 Perge: główne miasto Pamfilii. Wg legendy założone w XIII w. p. Chr. przez uchodźców spod Troi. W I i II w. po Chr. należało do najpiękniejszych miast Azji Mn. w Pamfilii;#Dz 2:10; 14:24-25#13:13 Pamfilia: region Azji Mn. od M. Śródziemnego po góry Taurus. Jan natomiast odłączył się od nich i wrócił do Jerozolimy.#Dz 12:25; 13:5; 15:38 14Oni tymczasem z Perge dotarli do Antiochii Pizydyjskiej,#Dz 14:21#13:14 Antiochia Pizydyjska: miasto położone ok. 160 km na pn od Perge, kolonia rzymska, siedziba wojska i władz cywilnych dla pd Galacji, 1100 m n. p. m. w dzień szabatu#Dz 13:42, 44; 16:13 weszli do synagogi#Dz 13:5 i usiedli. 15A po odczytaniu Prawa#Dz 13:27; 15:21 i Proroków#Mt 5:17; 7:12; Łk 16:16#13:15 W synagogach czytano Prawo do 163 r. p. Chr., w którym Antioch Epifanes tego zakazał; potem czytano proroków. Machabeusze wprowadzili lekturę obu (Dz 13:15L). przełożeni#Mk 5:22 synagogi posłali do nich, mówiąc: Mężowie bracia, jeśli jest w was jakieś słowo zachęty do ludu – mówcie.
16Wówczas powstał#13:16 Żydzi mieli zwyczaj siedzenia w czasie przemawiania (Łk 4:20); Grecy i Rzymianie – stania (Dz 13:16L). Paweł, dał znak ręką#Dz 12:17; 19:33; 21:40 i powiedział: Mężowie izraelscy i wy, którzy boicie się Boga,#Dz 10:2, 22, 35; 13:26 posłuchajcie! 17Bóg tego ludu Izraela wybrał sobie naszych ojców#Pwt 7:6-7 i wywyższył lud na obczyźnie w ziemi egipskiej,#Ps 105:23; Dz 7:17 i z podniesionym ramieniem wyprowadził go z niej,#Wj 6:1, 6; 12:51; 14:8 18i przez około czterdzieści lat#Wj 16:35; Lb 14:34; Dz 7:36 znosił ich cierpliwie#Pwt 1:31 na pustyni; 19a po wytępieniu siedmiu narodów z ziemi kananejskiej,#Pwt 7:1 dał im ich ziemię w dziedzictwo#Joz 14:1; Ps 78:55; Dz 7:45 20na około czterysta pięćdziesiąt lat. Potem też dał im sędziów,#Sdz 2:16, 18 aż do proroka Samuela.#1Sm 3:20; Dz 3:24 21Następnie zażądali króla#1Sm 8:5, 19 i Bóg dał im Saula, syna Kisza, człowieka z pokolenia Beniamina#1Sm 9:1-2; 10:20-21, 24; 11:15 – [na] lat czterdzieści. 22A gdy go odrzucił,#1Sm 13:14; Oz 13:11 wzbudził im na króla Dawida,#1Sm 16:12-13; 2Sm 2:4; 5:3; Ps 89:21 któremu też wystawił świadectwo: Znalazłem Dawida,#1Sm 13:14 syna Jessaja, człowieka według mojego serca,#Iz 44:28; Dz 13:36 który wykona całą moją wolę. 23Z jego nasienia#Dz 2:30; Rz 1:3 Bóg, według obietnicy,#2Sm 7:12; Ps 132:11; Iz 11:1 wywiódł Izraelowi Zbawcę Jezusa,#Łk 2:11; Rz 11:26 24przed którego przyjściem Jan głosił chrzest opamiętania#Mt 3:1-2, 6; Mk 1:4-5; Łk 3:3; Dz 19:4 całemu ludowi Izraela. 25A przy końcu swego biegu Jan mówił: Za kogo mnie uważacie? To nie jestem ja,#J 1:20 ale oto za mną idzie Ten, którego sandałów u stóp nie jestem godzien rozwiązać.#Mt 3:11; Mk 1:7; Łk 3:16; J 1:27 26Mężowie bracia, synowie rodu Abrahama, i ci wśród nas, którzy się boicie Boga,#Dz 10:2; 13:16 nam zostało posłane słowo#Dz 13:46 tego zbawienia. 27Mieszkający w Jerozolimie bowiem i ich przełożeni nie rozpoznali Go#J 16:3; Dz 3:17; 1Kor 2:8 i przez skazanie Go wypełnili głosy proroków czytane w każdy szabat;#Dz 13:15 28choć nie znaleźli nic, czym zasłużyłby na śmierć,#Mt 26:60; Mk 14:55; 15:14; Łk 23:4, 14-15, 22; J 18:38; 19:4, 6 zażądali od Piłata, aby został zgładzony.#Mt 27:22-23; Mk 15:13-14; Łk 23:21, 23; J 19:6-7, 15; Dz 3:13-14 29A gdy wykonali wszystko, co było o Nim napisane, zdjęli [Go] z drzewa#Dz 5:30 i złożyli w grobowcu.#Mt 27:59-60; Mk 15:46; Łk 23:53; J 19:38, 41-42 30Bóg jednak wzbudził Go z martwych.#Dz 2:24, 32; 3:15; 4:10; 5:30; 10:40; 13:33-34; 17:31 31On też przez wiele dni był oglądany#Mt 28:17; Mk 16:9, 12, 14; Łk 24:15; Dz 1:3; 1Kor 15:5-7 przez tych, którzy razem z Nim przyszli z Galilei do Jerozolimy;#Dz 1:11; 2:7 oni to teraz są Jego świadkami#Łk 24:48; Dz 1:8; 2:32; 3:15; 5:32; 10:39, 41; 22:15 wobec ludu. 32I my ogłaszamy wam dobrą nowinę o obietnicy#Dz 13:23; 26:6 złożonej ojcom, 33że Bóg wypełnił ją względem nas, ich dzieci, przez wzbudzenie nam Jezusa, jak to napisano w psalmie drugim:#Ps 2:7; Hbr 1:5; 5:5#13:33 drugim, δευτέρῳ, 𝔓74 א (IV); pierwszym, πρωτω, D Or (250); w psalmach, ψαλμοις, 𝔓45vid (III); wsl: Ps 1 i 2 bywały łączone; Ps 1 mógł być na pewnym etapie wstępem do Psałterza; Dz 13:33L.
Jesteś moim Synem, #
Mt 3:17; 17:5
Ja cię dziś zrodziłem.
34A że Go wzbudził z martwych,#Rz 6:9; 8:11 aby już więcej nie uległ skażeniu, powiedział w ten sposób:
Dam wam świętości Dawida,
godne zaufania.#Iz 55:3
35Dlatego i na innym miejscu mówi:
Nie dasz Twojemu świętemu
oglądać skażenia.#Ps 16:10; Dz 2:27, 31
36Dawid bowiem, gdy oddał usługi własnemu pokoleniu, zgodnie z Bożym planem#Dz 13:22 zasnął#2Sm 7:12; 1Krl 2:10; Dz 2:29 i został przyłączony do swoich ojców, oglądał więc skażenie – 37Ten jednak, którego Bóg wzbudził,#Dz 2:24; 17:31 nie oglądał skażenia. 38Niech wam zatem wiadome będzie, mężowie bracia, że przez Tego zwiastowane jest wam odpuszczenie grzechów,#Łk 24:47; Dz 5:31; 10:43 39i to wszystkich, co do których nie byliście w stanie być usprawiedliwieni w Prawie Mojżesza;#Rz 2:13; Ga 2:16; 3:11; Hbr 9:9 w Nim każdy, kto wierzy,#J 3:15; Dz 10:43; Rz 3:28; Ga 3:8 dostępuje usprawiedliwienia.#Iz 53:11; Rz 4:25; 6:7; 10:4; Ga 2:16#13:39 Ww. 38-39 różnią się w mss podziałem treści; Dz 13:39L. 40Uważajcie zatem, aby nie przyszło to, co zostało powiedziane u proroków:#Ha 1:5
41 Spójrzcie, szydercy, zdziwcie się
i zgińcie,
bo za waszych dni dokonuję dzieła,
dzieła, któremu na pewno
nie uwierzylibyście,
jeśliby wam ktoś o nim opowiadał. #Iz 29:14
42A gdy wychodzili, zachęcano ich, aby w następny szabat opowiedzieli im o tych sprawach. 43Po opuszczeniu zaś synagogi wielu Żydów i pobożnych prozelitów#Dz 6:5 poszło za Pawłem i Barnabą, którzy rozmawiali z nimi i przekonywali ich, aby trwali w łasce Bożej.#Dz 11:23; 14:22; Ga 5:4; Hbr 12:15; 1P 5:12
44A w następny szabat prawie całe miasto zeszło się, aby słuchać Słowa Pana.#13:44 Słowa Pana, τὸν λόγον τοῦ κυρίου, 𝔓74 א (III); Słowa Boga, τὸν λόγον τοῦ θεου, B* (IV); ws; Dz 13:44L. 45Gdy Żydzi zobaczyli tłumy, zostali napełnieni zazdrością,#Dz 5:17; 13:50; 14:2, 19; 18:12; 20:3; 21:27; 23:12, 20 i bluźniąc, zaczęli wypowiadać się przeciw temu, co mówił Paweł.#Dz 19:9; 1Ts 2:16; Jd 10 46Wtedy Paweł i Barnaba z ufną śmiałością#Dz 4:13 powiedzieli: Wam najpierw#Dz 3:26; Rz 1:16 należało opowiedzieć Słowo Boga,#Dz 13:5 skoro jednak odsuwacie je od siebie i uznajecie się za niegodnych życia wiecznego,#Mt 22:8; Łk 7:30 oto zwracamy się do narodów.#Dz 9:15; 11:18; 18:6; 22:21; 28:28; Rz 11:11 47Tak bowiem nakazał nam Pan:
Ustanowiłem cię światłem #
Iz 42:6; 49:6; Łk 2:32; J 8:12
dla narodów,
abyś był dla zbawienia
aż po krańce ziemi.#13:47 Wolny cytat za G.
48Poganie, słysząc to, cieszyli się i chwalili Słowo Pana, i uwierzyli wszyscy, ilu ich było usposobionych#13:48 usposobionych, τεταγμένοι (w ptc. pf. hl; lecz zob. ὑποτασσέσθω w Rz 13:1; por. Łk 7:8 z Mt 8:9 w kwestii ὑπὸ ἐξουσίαν τασσόμενος; ἔταξαν w 1Kor 16:15; Dz 15:2 z Dz 18:2; 22:10; oraz użycie strony zwrotnej, w Mt 28:16, i biernej, w Dz 28:23, w sensie czynnym); lub: gotowych, nastawionych, poświęconych, wyznaczonych; należących do ludzi poszukujących życia wiecznego; nie: przeznaczył, προώρισεν, jak w Dz 4:28; Rz 8:29, 30; 1Kor 2:7; por. Ef 1:5, 11 (Dz 13:48L). do życia wiecznego#J 3:15-16, 36; Dz 11:18 – 49rozchodziło się zaś Słowo Pana po całej krainie. 50Żydzi zaś podburzyli#Mt 27:20; Dz 14:2, 19 pobożne wpływowe kobiety oraz główne osoby#Mk 15:43; Dz 13:43; 17:4, 12 w mieście i wzniecili prześladowanie#1Ts 2:15; 2Tm 3:11; 2Kor 11:25, 26 przeciw Pawłowi i Barnabie, i wypędzili ich ze swoich granic. 51Oni zaś otrząsnęli proch ze swoich nóg#Mt 10:14; Mk 6:11; Łk 9:5; 10:11; Dz 18:6 przeciw nim i poszli do Ikonium.#Dz 14:1, 21#13:51 Ikonium: miasto leżące o ok. 72 km na pd wsch od Antiochii Pizydyjskiej, u podnóża Taurusu, zamieszkane przez ludność frygijską. Po podziale Galacji Ikonium stało się stolicą Likaonii. 52Uczniowie zaś pozostawali pełni radości#Mt 5:12 i Ducha Świętego.#Dz 4:31; 9:31; 12:24
Obecnie wybrane:
Dzieje Apostolskie 13: SNPD4
Podkreślenie
Udostępnij
Kopiuj
Chcesz, aby twoje zakreślenia były zapisywane na wszystkich twoich urządzeniach? Zarejestruj się lub zaloguj
Polish Bible © Ewangeliczny Instytut Biblijny, 2018
Wydanie cyfrowe przy współpracy z Platformą SzukajacBoga.pl. Dodatkowe informacje o SNP oraz wykaz skrótów użytych w przypisach znajdziesz klikając poniżej
