Titus, deel éénVoorbeeld

Nuchter en beheerst zijn

“De oudere mannen moeten beheerst zijn…” (Titus 2:2, HSV)

In hoofdstuk 1 van zijn brief heeft Paulus duidelijk gemaakt dat iemands gedrag moet passen bij zijn woorden. Anders is er iets niet in de haak. In hoofdstuk 2 noemt hij allerlei karaktereigenschappen die gelovigen moeten kenmerken. Sommige eigenschappen zijn specifiek voor verschillende groepen, maar er zit ook overlap in deze aansporingen.

Als eerste spreekt Paulus over oudere mannen. Zij hebben een voorbeeldfunctie. Jongeren zien naar hen op en worden door hen beïnvloed. Daarom is het extra belangrijk dat deze mannen 'beheerst' zijn. Hetzelfde woord wordt overigens in 1 Timotheüs 3:11 ook voor vrouwen gebruikt.

Een eerste betekenis van het woord 'beheerst' of 'nuchter' / 'sober' is matigheid in het gebruik van alcohol. Dit wordt een vers later ook van vrouwen gevraagd: zij mogen niet 'verslaafd [zijn] aan veel wijn'. De Bijbel verbiedt ons niet om alcohol te gebruiken, maar dat mag nooit tot dronkenschap leiden. Het is belangrijk om maat te houden. Keer op keer wordt dat duidelijk gemaakt.

Het woord 'nuchter' heeft hier ook een figuurlijke betekenis. Zoals alcohol ons brein niet mag benevelen, mogen ook andere zaken dat niet. Christenen moeten nuchter zijn in hun denken en zich niet laten meeslepen. Ze moeten verstandig, rustig en beheerst reageren.

Waarom zou dit zo’n belangrijke eigenschap zijn voor voorbeeldfiguren?