#Opreisdoorlukas - Lukas 18: Geen religie maar relatieVoorbeeld

Bidden, maar dan anders

Gisteren leerden we dat we aanhoudend mogen bidden en erop vertrouwen dat God recht zal doen. Vandaag gaat het weer over bidden, maar met een andere boodschap. Het blijkt dat het nogal een verschil kan maken hoe je bidt…

Om de impact van dit verhaal te voelen is het goed om het even naar onze tijd te verplaatsen. De farizeeër en de tollenaar – in onze tijd zouden dat bijvoorbeeld een dominee of voorganger en een oplichter zijn. Twee totaal verschillende types, waarbij je van de een voorbeeldgedrag verwacht en van de ander niet. Maar de voorganger blijkt verkeerd te bidden en de oplichter wordt geprezen. 

Het idee dat een tollenaar, een oplichter, beter af zou zijn bij God dan een keurige farizeeër was eigenlijk onvoorstelbaar. Ja, de farizeeër vindt zichzelf nogal deugdzaam, maar hij geeft God daarvoor de eer. Daar is toch niets mis mee, zou je denken! Maar Jezus beschrijft hem heel bewust: de farizeeër stáat niet alleen breeduit (zoals het in de Basisbijbel staat), hij meet ook zijn eigen deugden breed uit en zet ze nog even fijntjes tegenover de zonden van ‘de andere mensen’.

De houding van de tollenaar is compleet anders. Hij staat niet rechtop, maar buigt zich voorover. Hij houdt zijn handen niet in de lucht maar slaat zich op de borst, een typisch oosters gebaar van wroeging en berouw. En hij gebruikt geen grote woorden – niet over zichzelf en niet over anderen. 

Het is duidelijk wat Jezus hiermee bedoelt: niet je woorden maar je houding zijn belangrijk voor God. Hij kan niets met mensen die zichzelf verheffen ten koste van anderen. Maar Hij kan alles met mensen die nederig zijn, ‘arm van geest’ – die weten dat ze zichzelf niet kunnen redden. 

Nog twee dingen vallen op. Ten eerste het woordje ‘sommigen’ in het eerste vers. Al gebruikt Jezus een farizeeër als voorbeeld, het zijn niet alleen de farizeeërs die dit gedrag vertonen. Zelfoverschatting, hoogmoed, oordeel – elk mens is er vatbaar voor. Maar het verhaal laat zien dat er ook voor elk mens een alternatief is.

En ten tweede: de komende dagen zien we zowel de farizeeër als de tollenaar weer opduiken in andere ontmoetingen met Jezus. En daaruit zal blijken dat onze houding direct gevolgen heeft voor de mensen om ons heen – zowel negatief als positief.

Om over na te denken:

1. "Ik ben blij dat ik niet ben zoals die farizeeër!"

2. Wat voor gevolgen heeft een 'farizeeër-houding' voor andere mensen?