Luka 6
6
Akingita ngakiro a Sabato
(Matayo 12:1-8; Mariko 2:23-28)
1Kitoro Yesu ka ngirukitos keng lomanikor a ngimomwa akolongit na a Sabato. Tolomasi ngirukitos keng tobilut ngakies a ngimomwa toninata, tanyama. 2#Etal 23:25 Tolimut Ngiparisayo ngiche tamasi, “Nyo esubeta ngirukitos kon ngakiro na engeritoe alotal esubio akolongit na a Sabato?”
3Tatachak Yesu kesi tama, “Nyisoma esi nakolong asubi Daudi ka ngitunga keng na anyamea akoro a? 4#1 Sam 21:1-6 Alomari ngesi kai a Akuj sodi tolem ngamugati na epeyokinitere Akuj, tanyam sodi nak tani ngirukitos keng. Arono alotal itwaan iche enyami ngamugati nguna, araakasi ngimurok a akai a Akuj make achamakinitae enyamete.” #Lawi 24:9
5Tolim Yesu ngakiro narumoret tama, “Lokookeng a Itwaan ngesi erai Ekapolon a Sabato.”
Itwaan ni angwalit akan
(Matayo 12:9-14; Mariko 3:1-6)
6Tolot Yesu akolongit ache a Sabato kai a Atuk kitatam ngitunga. Ayei itwaan neni ni angwalit akan na aloteten. 7Asakete ngiketatamak a etal ngiche ka Ngiparisayo aripun ibore idio ni ichwangakini Yesu topedoreta akititakin, nakaneni eteete kesi ngesi ediye esakete akingolikin kitojoki ngesi itwaan akolongit na a Sabato. 8Ayeni Yesu na etamete kesi, tolimok ngesi itwaan ni angwalit akan tama, “Tonyou bu ngaren ne. Tonyou ekile ngolo tolot towo kaneni.” 9Kingit Yesu kesi tama, “Kengisit esi: nyo echamakinitae alotal esubio akolongit na a Sabato? Akingarakin kori akiwan? Akiteyar itwaan kori amunyar?” 10Torei ngesi tokienyik kesi daang dio alimokin itwaan ngini tama, “Kitorwaa akan kon.” Na etorwaarea itwaan ngini akan keng, tojoker.
11Tongoa kesi lokojokon noi, totuko esakete aanyun ibore ni esubakineta kesi Yesu.
Aseuni Yesu ngimeanara lutomon ka ngiarei
(Matayo 10:1-4; Mariko 3:13-19)
12Tolot Yesu esaa ngolo moru akilip, kiboi ngesi kaneni akwaar kiiya kiwala, ilipit Akuj. 13Na ewalarea, tanyarau Yesu ngirukitos keng nikeng, toseu ngitomon ka ngiarei tanyara kesi ngimeanara: 14Simon, (lo alimokini Yesu ekiro be Petero) ka lokaatokeng Andirea, Yakobo ka Yoana, Pilip ka Bartolomayo, 15Matayo ka Tomas, ka Yakobo lokookeng ka Alipayo ka Simon (lo a atukuoru a Salote), 16ka Yuda lokookeng a Yakobo ka Yuda Isikariote lo erai ngesi arikokini Ekapolon Yesu ngitunga.
Akitatam a Yesu ka akitangalekin
(Matayo 4:23-25)
17Na akokoriunioto Yesu ka ngimeanara keng alomukura, towo Yesu anatorite ka ngimeanara keng lukaalak. Ayei neni asepich a ngitunga alu aponito alowaitin kadaang a Yudea, ka Yerusalem ta lokwaasea a ngadakarin a naapolok ka ta Tiro ka Sidon, 18apote kesi daang akiirar akiroit a Yesu nabo asakete lu adeakasi akitojoko. Kitojokae ngitunga daang lu ebapito ngipean. 19Asaki asepich daang a ngitunga akitap Yesu, kainyo ayei agogongu na apedori akitangalekin kesi daang nia Yesu.
Alakara ka akialolong
(Matayo 5:1-12)
20Tokienyik Yesu ngirukitos keng tama,
“Kipiaritae esi ngikebootok;
kainyo erai apolou a Akuj akus!
21 #
1 Pet 4:14 Kipiaritae esi lu kinyamit akoro tokona.
Kisimwonio esi!
Kipiaritae esi lu igorosi tokona,
ikieniyete esi.
22“Kipiaritae esi nakiremokinotor ngitunga kitotiakasi, kitongero jik kori kitoron esi kotere Lokookeng a Itwaan! 23#2 Ngirwa 36:16; Tich 7:52 Talakaros na esubatar nguna daang, kichuro ilakara, kainyo eyei ebachit loapolon nadis lo kidaritere esi. Tani kolong taapakech asubeta ngikadwarak a Akuj ngakiro napei nguna.
24“Oitiakoi! Abe etioko nginyas
lu ianyunete esi lu ibarito tokona,
kainyo emam ibore echanasi esi tokona.
25Oitiakoi! Abe etioko nginyas
lu ianyunete esi lu ijakaanito tokona,
kinyami esi akoro!
26“Oitiakoi! Abe etioko nginyas lu ianyunete esi daang lu tokona kipuruunitoe, kainyo epuruunito tani kolong taapakus ngikadwarak a Akuj lukaliokok.
Amina ngimoe
(Matayo 5:38-48; 7:12)
27“Nakaneni kalimokinit esi daang ngulu kipupete, tominakisi ngimoe kus, tosubeta naajokak ngulu kiremokino esi. 28Topiasi ngulu kilamete esi, kilipakisi Akuj ngulu kiboliatar esi. 29Ani kibap iyong itwaan namatengen, toreik nache dang kibap, na elemarea itwaan eworu kon lo alokidiama, nak ngesi tani lo alotooma. 30Nak itwaan daang ibore ni kilipit iyong, ani kelema itwaan ibore kon, nyiisak atamar kinyakak ngesi iyong. 31#1 Pet 4:14 Tosubeta luche nguna isakete esi kesi kitosubeta esi.
32“Naiminatar esi lu kiminasi esi make, ikokinio esi kipiario ai? Eminasi tani ngikasechak lu eminasi kesi! 33Ani kisubeta esi naajokak lu kisubeta esi naajokak, ikokinio esi kipiario ai? Esubete tani ngikasechak nguna! 34Ani kipotosi esi ngiboro kus nakis lu iyenete esi atamar epedorete akitach, ikokinio esi kipiario ai? Eareenete tani ngikasechak amicha ani eya luche, esakete tatachakinae lu eriyan ka lukolong kech alemario! 35Nyiikokis neni, ejoikinit iminakinete ngimoe kus tosubeta naajokak, na iinakineta ibore warasi nyiisaka atamar tatacha kesi. Kiinakini esi ebachit lotiapolon nakaneni iliworosi ngide a Akuj a Naapolon Noi, kainyo asubea ngesi naajokak lu ejamuarito ngesi ka luaronok. 36Min akisienut nikus kona eyakar Apakus akisienut.
Akirirare luche
(Matayo 7:1-5)
37“Nyiirirata luche, sodi nyikirira esi Akuj. Nyiitoron luche, sodi nyikitoron esi Akuj. Torimakisi luche, nakaneni kirimakini esi dang Akuj. 38#Mat 15:14 Kipotosi ngiboro kus nakis luche, kiinakini Akuj esi ngiche lukokaalak, kilelebikin sodi kipichun ngakan kus tongop kona itingete. Etiae lo iinakinete esi itwaan niche, ngesi ngolo kiinakinea Akuj esi.” #Mat 10:4-25; Yoa 13:16; 15:20
39Tolimok Yesu kesi a ngakitadapet tama, “Nyepedori emuduk akirik emuduk loche, ani cha keriko echakakinosi daang nakipany. 40Emam itwaan ni itatamio ni idwangit eketataman keng, nabo ngini itatamio na erumorea nguna itatamio, ikwaanikin ka eketataman keng.
41“Nyo iteeo iyong ibore niichi anakongu alokaatokon, nakaneni nyitee iyong ibore niapolon ni eyei nakongu kon? 42Kori ikokini iyong ilimokini lokaatokon tama, ‘Lokaatokang, kimiek kare atolema ibore niichi ni eyei nakongu kon,’ tarai nyitee iyong ibore niapolon ni eyei nakongu kon ai? Iyong ekamodeanan! Tolema mono ekingaren ibore niapolon ni eyei nakongu kon, topedorea akingolikin ibore niichi ni eyei nakongu alokaatokon tolema.
Ekitoe ka ageor keng
(Matayo 7:16-20; 12:33-35)
43“Emam ekitoe loajokon lo ekoniuni ageor naaronon, kori ekitoe loaronon lo ekoniuni ageor naajokon. 44Ekitoe daang eyeneeneo kotere ageor na ekoniuni, nyipedori iyong alemun ngameyana alotiir, kori nyipedori alemun ngamusabib alosekon. 45#Mat 12:33 Itwaan niajokon aloger a ajokis a etau keng, esubi ngakiro na etakanete ejokak. Itwaan niaronon aloger a aronis a etau keng esubi ngakiro na etakanete atamar eroko, kainyo elimuni akituk a itwaan nguna eupiarito etau keng. #Mat 12:34
Ngikadukok a akai ngiarei
(Matayo 7:24-27)
46“Nyo kinyaritotor esi ayong, ‘Ekapolon, Ekapolon’, nakaneni nyinupito nguna kalimokinit ayong esi? 47Itwaan daang ni ebuni nikang, kiira ngakiro kang nabo kiwapak, kedodikini ekikwaane keng. 48Ikoni ngesi itwaan ni aduki akai, tobok ngesi noi kiilok ngateak lokojokon. Na eponeta ngakalel tananga akai a agogongu, nyeukor akai ngina kainyo edukuk kolong lokojokon. 49Nakaneni ngini cha daang iirari akiroit kang sodi nyiiwapak, ikwaan ka itwaan ni aduki akai nalup na eringa nyeboka lokojokon. Na anangeta ngakalel na ekingaren tarabokoikin atipei, tarabokoikin niaronon noi!”
BIBLE SOCIETY OF KENYA (c) 1999