Matthew 15
15
Gair Duw a thraddodiadau dynol.
[Marc 7:1–23]
1Yna y mae yn dyfod at yr Iesu o#15:1 Felly א B D Brnd.; yr Ysgrifenyddion a'r Phariseaid, y rhai oedd o Jerusalem, a ddaethant, &c. C L Δ Al. Jerusalem, Phariseaid ac Ysgrifenyddion, gan ddywedyd, 2Paham y mae dy Ddysgyblion di yn troseddu traddodiad yr hynafiaid? canys nid ydynt yn golchi dwylaw pan fwytaont fara. 3Ac efe a atebodd ac a ddywedodd wrthynt, Paham yr ydych chwi hefyd yn troseddu gorchymyn Duw o herwydd#15:3 Neu er mwyn, o achos. eich traddodiad chwi? 4Canys Duw a#15:4 A ddywedodd B D Tr. WH. Diw.; a orchymynodd, gan ddywedyd א C Al. ddywedodd,
Anrhydedda dy dad a'th fam.#Ex 20:12. ac,
Yr hwn a ddifenwo#15:4 Athrodi, enllibo, yna melldithio. dad neu fam, bydded iddo farw y farwolaeth#15:4 Llyth., terfyned [fywyd] trwy farwolaeth, hyny yw, bydded iddo yn sicr farw..#Ex 21:17.
5Eithr yr ydych chwi yn dywedyd, Pwy bynag a ddywedo wrth ei dad neu ei fam, Rhodd yw pa beth bynag y'th lesolir drwyddi oddiwrthyf fi, efe#15:5 Gadewir allan ac yn y prif lawysgrifau. Felly, nid oes angen am eiriau llanw, megys difai fydd. Mae yr adnod yn ddyrus, ac wedi cael ei chyfieithu mewn llawer ffordd; ond (1) golyga rhodd rodd sanctaidd, yr hyn a offrymir i Dduw, a ddiofrydir i wasanaeth y deml, &c. Gelwir hi Corban yn Marc 7:11, 12, sef rhodd wedi ei chyssegru i Dduw. Dysgai y Phariseaid a'r Ysgrifenyddion, pe gwnelai un ddiofrydu unrhyw beth i Dduw neu i'r deml, a hyny hyd y nod o nwyd neu fel ffurf o dyngu a rhegu, na ddylai ar ol hyny ei roddi at gynnaliaeth yr hwn y defnyddiodd y geiriau tuag ato. Etto, gallai yn gyfreithlawn ei gadw yn ol oddiwrth Dduw, a'i ddefnyddio mewn unrhyw ffordd y dymunai, gyda'r eithriad o'r uchod. Felly, yr hwn a ddywedo “Corban” wrth ei dad, nid yw mwyach i anrhydeddu ei dad yn ymarferol â'r rhodd hono, hyny yw, rhaid iddo beidio ei rhoddi neu ei defnyddio er lles ei dad.#15:5 Felly א B C D Brnd.; ac ni anrhydedda Δ Al. 6nid anrhydedda ei dad#15:6 Neu ei fam C L Δ Al. Ti. Tr.: Gad. א B D La. WH. Diw.. A chwi a wnaethoch air#15:6 Air B D La. Tr. WH. Diw.; gyfraith א C Al. Ti.; orchymyn L X. Duw yn ddirym o herwydd eich traddodiad. 7O ragrithwyr#15:7 Y mae yn debyg y golyga hupokritês fwy nâ rhagrithiwr, ffughonwr, un twyllodrus, dyn ffuantus. Weithiau cyfieithir y gair Hebraeg chaneph “annuwiol,” “drygionus,” yn y Deg‐a‐Thriugain hupokritês, megys yn Job 34:30, “Fel na theyrnaso y dyn annuwiol” [hupokritês], a Job 36:13, “Ond y rhai drygionus [hupokritai] yn eu calon a chwanegant ddig.” Gwna Acwila hefyd gyfieithu yr un gair Hebraeg hefyd yn Job 15:34 gan hupokritês, pan y defnyddia y LXX asebês [anwir, annuwiol,] ac yn Job 20:5, pan y defnyddia y LXX paranomos, troseddwr. Felly, dynoda hupocrisis, ddrygioni, annuwioldeb, ac nid rhagrith yn unig. Gwelir fod yr ystyr hwn yn ateb yn dda yn Mat 23:28, “O fewn yr ydych yn llawn rhagrith” [gwell, drygioni, annuwioldeb.] Dengys y cyd‐destyn fod Crist yn cyfeirio at annuwioldeb a drygioni eu calon. Mat 24:51, “Ac efe a'i gwahana ef, ac a esyd ei ran gyda'r rhagrithwyr” [gwell, drygionus]. Y mae Mat 22:18, “A'r Iesu yn gwybod eu drygioni hwy,” yn cyfateb i Marc 12:15, “Ond efe gan wybod eu rhagrith hwynt,” a Luc 20:23, “Ac efe a ddeallodd eu cyfrwysdra hwynt.”, da y proffwydodd Esaiah am danoch chwi, gan ddywedyd,
8Y bobl hyn a'm#15:8 A neshânt ataf a'u genau, ac C Δ; Gad. א B D L Brnd. [Dyfyniad o'r LXX] hanrhydeddant â'u gwefusau,
Ond eu calon sydd bell iawn oddiwrthyf;
9Eithr yn ofer y'm haddolant I,
Gan y dysgant fel eu dysgeidiaeth orchymynion dynion.#Es 29:15
Yr hyn a gyfansodda wir burdeb.
10Ac wedi iddo alw y dyrfa ato, efe a ddywedodd wrthynt, Clywch a deallwch. 11Nid yr hyn sydd yn myned i fewn i'r genau sydd yn halogi y dyn, ond yr hyn sydd yn dyfod allan o'r genau, hyny sydd yn halogi y dyn. 12Yna y daeth ei Ddysgyblion, ac y maent yn dywedyd wrtho, A wyddost ti i'r Phariseaid gael eu tramgwyddo#15:12 Neu eu rhwystro, gael achos tramgwydd [gweler Mat 5:29, 30; 11:6; 13:21, 57]. pan y clywsant y gair? 13Ac yntau a atebodd a ddywedodd, Pob planigyn#15:13 Llyth., planiad., yr hwn ni phlanodd fy Nhad nefol#15:13 Llyth., Fy Nhad, y Nefol., a ddiwreiddir. 14Gadewch iddynt#15:14 Neu, Gadewch hwynt.. Arweinwyr deillion i ddeillion ydynt; ac os dall a arweinia ddall, y ddau a syrthiant i bwll. 15A Phetr a atebodd, ac a ddywedodd wrtho, Eglura i ni y ddammeg#15:15 Hon C D L: Gad. א B Z Brnd.. 16Ac efe#15:16 Iesu C L; Gad. א B D Z Brnd. a ddywedodd, A ydych chwithau hefyd hyd yn hyn heb ddeall? 17Oni#15:17 Oni chanfyddwch B D Z Brnd.; oni chanfyddwch etto א C L. chanfyddwch fod yr hyn oll sydd yn myned i fewn i'r genau yn myned i'r bol#15:17 Neu, cylla, coluddion., ac y bwrir ef allan i'r geudy? 18Eithr y pethau a ddeuant allan o'r genau a ddeuant allan o'r galon; a hwy sydd yn halogi y dyn. 19Canys o'r galon y mae meddyliau#15:19 Dialogismoi, ymresymiadau tufewnol, ymofyniadau. drwg yn dyfod allan, llofruddiaethau, godinebau, puteiniadau, lladradau, cam‐dystiolaethau, cableddau: 20dyma y pethau sydd yn halogi y dyn; eithr bwyta â dwylaw heb eu golchi nid ydynt yn halogi y dyn.
Ffydd y wraig a gwellhad ei merch.
[Marc 7:24–30]
21A'r Iesu a aeth allan oddiyno, ac a giliodd i barthau Tyrus a Sidon. 22Ac wele wraig oedd Ganaanëes a ddaeth allan o'r cyffiniau hyny, ac a lefodd, gan ddywedyd#15:22 Wrtho L X. Gad. א B C Z Brnd., Trugarha wrthyf, O Arglwydd, Fab Dafydd: fy merch a feddiannir yn ddrwg gan gythraul.#15:22 Llyth., sydd yn ddrwg gythreulig. 23Eithr nid atebodd efe air iddi. A daeth ei Ddysgyblion, ac a atolygasant iddo, gan ddywedyd, Gollwng hi ymaith, canys y mae hi yn llefain ar ein hol. 24Ac efe a atebodd ac a ddywedodd, Ni'm danfonwyd I ond at ddefaid colledig ty Israel#15:24 Jeremiah 1:16; Eseciel 34:1–31.. 25Ond hi a ddaeth, ac a ymgrymodd iddo#15:25 Neu, a'i haddolodd., gan ddywedyd, Arglwydd, cymhorth#15:25 Llyth., cynnorthwya [mewn ateb i lef un mewn perygl neu angen]. fi. 26Eithr efe a atebodd ac a ddywedodd, Nid da#15:26 Neu, gweddus.#15:26 Da א B C Δ Tr. WH. Diw.; cyfreithlawn D Ti. La. Al. cymmeryd bara#15:26 Neu, torth. y plant a'i fwrw i'r cwn#15:26 Kunaria Cynos, (cwn bychain); felly, nid cwn mawrion, aflan a ffyrnig, a olygir, ond rhai bychain, dôf, ac anwesog, (pet dogs).. 27Eithr hi a ddywedodd, Gwir, Arglwydd; canys y mae y cwn#15:27 Kunaria Cynos, (cwn bychain); felly, nid cwn mawrion, aflan a ffyrnig, a olygir, ond rhai bychain, dôf, ac anwesog, (pet dogs). yn bwyta o'r briwsion sydd yn syrthio oddiar fwrdd eu meistriaid. 28Yna yr atebodd yr Iesu ac a ddywedodd wrthi, O wraig, mawr yw dy ffydd: bydded i ti fel yr wyt yn ewyllysio. A iachawyd ei merch o'r awr hono.
Porthi y Pedair Mil.
[Marc 7:31—8:10]
29A'r Iesu a symmudodd oddiyno, ac a ddaeth at lan#15:29 Llyth., ar hyd glan. môr Galilea; ac efe a esgynodd i'r mynydd, ac a eisteddodd yno. 30A daeth ato dorfeydd lawer, a chanddynt gyda hwynt gloffion, deillion, mudion,#15:30 Kôphos, efallai yn wreiddiol a olygai pwl, diawch, yna hwyrdrwm, yn enwedig gyda golwg ar glywed a llefaru; felly, golyga y gair (1) mudan, Mat 9:32; 12:22; (2) byddar, Mat 11:5; Marc 7:32, 37; Luc 7:22; &c. anafusion,#15:30 Kullos crymedig, cam, crwca, yna anafus (efallai y golygai y gair yma rai yn grymedig o herwydd poen ac afiechyd yn hytrach nâ rhai wedi eu hanafu). ac ereill lawer; a hwy a'u taflasant i lawr wrth ei draed#15:30 Ei draed א B D L Brnd.; draed yr Iesu C P X., ac efe a'u hiachaodd hwynt: 31fel y rhyfeddodd y torfeydd wrth weled y#15:31 Y mudion yn llefaru C D P Brnd.; y byddariaid yn clywed B. mudion yn llefaru, yr anafusion#15:31 Kullos crymedig, cam, crwca, yna anafus (efallai y golygai y gair yma rai yn grymedig o herwydd poen ac afiechyd yn hytrach nâ rhai wedi eu hanafu). yn iach, a'r cloffion yn rhodio, a'r deillion yn gweled; a hwy a ogoneddasant Dduw Israel.
32A galwodd yr Iesu ei Ddysgyblion ato, ac a ddywedodd, Yr wyf yn tosturio wrth y dyrfa, canys y maent yn aros gyda mi dridiau weithian, ac nid oes ganddynt ddim i'w fwyta, ac nid ydwyf yn ewyllysio eu gollwng hwynt ymaith yn newynog#15:32 Llyth., yn ymprydio (pa un ai yn wirfoddol, Mat 17:21; Act 27:9; neu yn orfodol, 2 Cor 6:5; 11:27)., rhag iddynt ddiffygio#15:32 Eu gwanychu, myned yn lluddedig. ar y ffordd. 33A'r Dysgyblion a ddywedant wrtho, Pa le y caem ni gynnifer o dorthau yn y diffaethwch fel y digonid tyrfa gymmaint? 34A'r Iesu a ddywed wrthynt, Pa sawl torth sydd genych? A hwy a ddywedasant, Saith, ac ychydig bysgod bychain. 35Ac efe a orchymynodd i'r dyrfa#15:35 I'r dyrfa א B D Brnd.; i'r torfeydd C P. eistedd#15:35 Groeg, syrthio yn ol, lled‐orwedd. ar y ddaear. 36Efe a gymmerodd y saith dorth a'r pysgod; ac a ddiolchodd, ac a dorodd, ac a roddodd i'r Dysgyblion, a'r Dysgyblion i'r torfeydd; 37a hwy oll a fwytasant ac a ddigonwyd; ac a godasant o weddill y briwfwyd saith fasgedaid#15:37 Spuris, gair gwahanol i'r hwn a ddefnyddir yn 14:20. [Kophinos, basgaid a wnaed o fer‐helyg (wicker). Spuris, rhywbeth wedi ei gyfrodeddu, ei blethu, neu ei blygu yn nghyd, fel fflasg neu gawell. Fel rheol, yr oedd basged o'r fath yn un fawr.] yn llawn. 38A'r rhai a fwytasant oeddynt bedair mil o wyr, heblaw gwragedd a phlant. 39Ac wedi iddo ollwng y torfeydd ymaith, efe a aeth i'r cwch, ac a ddaeth i gyffiniau Magadan.#15:39 Cafodd Magdala ei osod yn lle Magadan fel lle mwy adnabyddus; y mae hyn yn fwy tebygol nâ'r dybiaeth wahanol.#15:39 Magadan א B D Brnd.; Magdala L.
Dewis Presennol:
Matthew 15: CTE
Uwcholeuo
Rhanna
Copi
Eisiau i'th uchafbwyntiau gael eu cadw ar draws dy holl ddyfeisiau? Cofrestra neu mewngofnoda
Cyfieithiad Newydd o'r Testament Newydd gyda Nodiadau gan Dr William Edwards. Cyhoeddwyd mewn 4 cyfrol 1894-1915.