Luc 13
13
Damweiniau a barnau.
1A chyrhaeddodd rhai yn y cyfamser hwnw, gan fynegi iddo am y Galileaid, gwaed y rhai a gymysgodd Pilat â'u haberthau#13:1 Dan lywodraeth Pilat ac eraill dygwyddai trychinebau fel hyn yn fynych. Ar adeg un Pasc cafodd 3,000 eu lladd, ac 20,000 ar adeg arall. Gwel Josephus: Hynafiaethau xvii., xviii. Gwel Luc 23:1; Act 21:34.. 2Ac efe#13:2 Iesu A D X: Gad. א B L. a atebodd ac a ddywedodd wrthynt, A ydych chwi yn tybied fod y Galileaid hyn yn bechaduriaid tu hwnt i'r holl Galileaid, am eu bod wedi dyoddef y#13:2 y pethau hyn א B D L: y cyfryw bethau A. pethau hyn? 3Na, meddaf i chwi; eithr onid edifarhêwch, chwi oll a ddyfethir yn yr un modd. 4Neu y deunaw hyny, ar y rhai y syrthiodd y Twr yn Siloam, ac a'u lladdodd hwynt: a ydych chwi yn tybied fod y#13:4 y rhai hyn eu hunain א A B L X: y rhai hyn Δ. rhai hyn eu hunain yn ddyledwyr tu hwnt i'r holl ddynion oedd yn trigo yn Jerusalem? 5Na, meddaf i chwi, eithr onid edifarhêwch#13:5 Yma, yn ol y darlleniad a fabwysiedir, golyga yr amser a ddefnyddir, edifarhâu ar unwaith neu yn y man., chwi a ddyfethir oll yr#13:5 ôsautôs, yr un modd yn hollol א B L Brnd.: homoiôs, yr un modd A D X. un modd yn hollol.
Dammeg y ffigysbren ddiffrwyth.
6Ac efe a ddywedodd y ddammeg hon: Yr oedd gan un ffigysbren wedi ei blanu yn ei winllan: ac efe a ddaeth gan geisio ffrwyth arno, ac ni chafodd. 7Ac efe a ddywedodd wrth y gwinllanydd, Wele, y mae tair blynedd o'r#13:7 o'r adeg [aph’ hou] א B D L: Gad. A X. adeg yr wyf yn dyfod gan geisio ffrwyth ar y ffigysbren hwn, ac nid wyf yn cael: tor ef allan#13:7 o blith y prenau eraill.: paham y mae efe hefyd yn diffrwytho#13:7 Katargeô, gwneyd yn ddieffaith, peri i fod yn segur, musgrell, &c. Gwel Rhuf 3:31; Gal 3:17 y tir? 8Ac efe gan ateb a ddywed wrtho, Arglwydd, gâd ef y flwyddyn hon hefyd#13:8 2 Petr 3:9, hyd oni chloddiaf o'i amgylch a'i achlesu: 9ac os dwg ffrwyth#13:9 Felly א B L Brnd. am y dyfodol, da: ond os na wna, yn wir, ti#13:9 Ni ddywed y gwinllanydd, “Mi a'i toraf,” ac ni rydd orchymyn, — yn unig dywed y ffaith. a'i tori ef allan.
Rhagrith ynghylch y Sabbath: gwellhâd y wraig grymedig.
10Ac yr oedd efe yn dysgu yn un o'r Synagogau ar y Sabbath. 11Ac wele wraig ag ynddi yspryd gwendid ddeunaw mlynedd, ac yr oedd wedi cyd‐grymu, ac ni allai ymuniawni o gwbl#13:11 Llyth.: i'r eithaf [Heb 7:25].. 12A'r Iesu a'i gwelodd hi, ac a'i galwodd ato, ac a ddywedodd wrthi, Wraig, yr wyt wedi dy ryddhâu oddiwrth dy wendid. 13Ac efe a osododd ei ddwylaw arni, ac yn y man hi a uniawnwyd, ac yr oedd yn gogoneddu Duw. 14A Llywodraethwr#13:14 Gwel 8:41 y Synagog a ffromodd#13:14 Gwel Mat 20:24 yn aruthr am i'r Iesu wellhâu ar y Sabbath, ac a atebodd ac a ddywedodd wrth y dyrfa, Y mae chwe diwrnod yn y rhai y dylid gweithio; yn y rhai hyn gan hyny deuwch a gwellhâer chwi, ac nid ar y dydd Sabbath#Ex 20:8–11. 15Ond yr Arglwydd a atebodd iddo ac a ddywedodd, O ragrithwyr#13:15 ragrithwyr א A B L Brnd.: ragrithiwr D X., Onid yw pob un o honoch yn gollwng ar y Sabbath ei ych neu ei asyn o'r preseb, a'i arwain ymaith i'r dwfr#13:15 Llyth.: i'w ddiodi.? 16Ond hon, yn ferch i Abraham, yr hon a rwymodd Satan#13:16 Gwel 2 Cor 12:7, wele, ddeunaw mlynedd; oni ddylai gael ei rhyddhâu oddiwrth y rhwymyn hwn ar y dydd Sabbath? 17Ac fel yr oedd efe yn dywedyd y pethau hyn, ei holl wrthwynebwyr a gywilyddiasant; a'r holl dyrfa oedd yn llawenhâu am yr holl bethau gogoneddus a wnaid ganddo.
Dammegion yr hâd mwstard a'r torthau
[Mat 13:31–33; Marc 4:30–32]
18Efe a ddywedodd gan#13:18 gan hyny א B L: ac A D X. hyny, I ba beth y mae Teyrnas Dduw yn debyg, ac i ba beth y cyffelybaf hi? 19Tebyg yw i ronyn mwstard, yr hwn a gymmerodd dyn, ac a fwriodd i'w ardd ei hun; ac efe a dyfodd, ac a ddaeth i fod yn bren#13:19 bren א B D L Ti. WH. Diw.: bren mawr A X. [Al.] [Tr.], ac ehediaid y Nefoedd a ymlochesasant#13:19 Gwel Mat 13:32 yn ei gangau ef.
20A thrachefn efe a ddywedodd, I ba beth y cyffelybaf Deyrnas Dduw? 21Tebyg yw i lefain, yr hwn a gymmerodd gwraig, ac a'i cuddiodd mewn tri mesur#13:21 Gwel Mat 13:33. Yn y LXX. cyfieithir saton (Heb. Seah) metron, mesur. o flawd, hyd oni lefeiniwyd y cwbl oll#13:21 Yr oll o galon dyn (2 Cor 10:5), a'r oll o'r byd (24:47)..
Dammeg y drws cyfyng
[Mat 7:13, 14, 21–23; 8:11, 12]
22Ac efe a ymdeithiodd drwy ddinasoedd a phentrefi, gan ddysgu, a gwneyd ei ffordd i Jerusalem. 23A rhyw un a ddywedodd wrtho, Ai ychydig yw y rhai sydd yn cael eu cadw#13:23 Fel yn Act 2:47? Ac efe a ddywedodd wrthynt, 24Ymorchestwch#13:24 Gr. Agônizomai, ymdrechu [megys yn y chwareuyddiaethau Groegaidd, o agôn, cyd‐ymdrech rhedegwyr, cerbydwyr, ymafaelwyr, &c., 1 Cor 9:25], ymorchestu yn ngwyneb anhawsderau, peryglon, profedigaethau. Yr oedd Crist mewn ‘ymdrech meddwl’ [agônia] yn Gethsemane (22:44). i fyned i mewn drwy y drws#13:24 Ffordd yw y ffugyr yn Matthew, myned i dŷ ydyw yma.#13:24 drws א B D L Brnd.: porth A X [o Mat.] cyfyng: canys llawer, meddaf i chwi, a geisiant fyned i mewn, ac ni fyddant alluog — 25o'r#13:25 Neu alluog. O'r adeg y cyfodo. &c. adeg y cyfodo meistr y tŷ, a chau y drws, a dechreu o honoch sefyll y tu allan a churo y drws, gan ddywedyd, Arglwydd, agor i ni, ac yntau gan ateb a ddywed, Nid adwaen chwi, o ba le#13:25 O ba deulu yr ydych. yr ydych. 26Yna y dechreuwch ddywedyd, Ni a fwytasom ac a yfasom yn dy ŵydd#13:26 Nid ‘gyd âg’ (Mat 26:29); fel yr addawodd Crist i gyd‐wledda gyd â'i Ddysgyblion. di, a thi a ddysgaist yn ein prif‐heolydd#13:26 Llyth.: ein lleoedd llydain.. 27Ac efe a ddywed, Yr wyf yn dywedyd i chwi, nid adwaen o ba le yr ydych: ewch#13:27 Llyth.: sefwch. ymaith oddi wrthyf, holl weithredwyr anghyfiawnder. 28Yno y bydd yr wylofain a'r rhingcian danedd, pan welwch Abraham, ac Isaac, a Jacob, a'r holl Broffwydi, yn Nheyrnas Dduw, ond chwithau wedi eich bwrw i'r tu allan. 29A deuant o'r Dwyrain, ac o'r Gorllewin, o'r Gogledd, ac o'r Deheu, ac a eisteddant i lawr i'r wledd yn Nheyrnas Dduw. 30Ac wele, y mae rhai olaf a fyddant flaenaf, a blaenaf a fyddant olaf.
Gwaith Crist, a'i genadwri i Herod Antipas.
31Yr awr#13:31 awr א A B D Brnd.: dydd Δ. hono daeth ato ryw Pharisead, ac a ddywedodd wrtho, Dos allan a cherdda oddi yma, canys y mae Herod yn ewyllysio dy ladd di. 32Ac efe a ddywedodd wrthynt, Ewch a dywedwch wrth y cadnaw hwnw, Wele, yr wyf yn bwrw allan gythreuliaid, ac yn cyflawnu#13:32 Llyth.: dwyn i ben. gweithredoedd o iachâd heddyw ac yfory, a'r trydydd dydd yr wyf yn cyrhaedd y diwedd#13:32 Neu, yr wyf yn cael fy mherffeithio. Llawer o esboniadau: (1) mi a orphenaf [fy ngwaith yn nhiriogaeth Herod]; (2) mi a orphenaf weithredoedd o iachâd; (3) mi a orphenaf fy holl waith; (4) deuaf i'r terfyn drwy gael fy ngosod i farwolaeth. Daeth y gair yn ddiweddarach yn gyfystyr â merthyrdod. Dyoddefiadau a marwolaeth Crist oedd ei berffeithiad. Y mae y gorphen yma yn broffwydoliaeth o “Orphenwyd” y Groes (Ioan 19:30): “Berffeithio awdwr eu hiachawdwriaeth hwy trwy ddyoddefiadau” Heb 2:10; gwel hefyd Heb 5:9; 7:28.. 33Yn mhellach, rhaid i mi ymdaith heddyw, ac yfory, a threnydd: canys ni chaniateir i Broffwyd gael ei ddyfetha tu allan i Jerusalem.
Y galarnad uwch Jerusalem
[Mat 23:37–39]
34O Jerusalem#13:34 Defnyddia Luc y ffurf Hierousalêm 23 o weithiau allan o 26. Yr Efengylwyr eraill a ddefnyddiant Hierosoluma., Jerusalem, yr hon wyt yn lladd y Proffwydi, ac yn llabyddio y rhai a ddanfonwyd atat, pa mor fynych yr ewyllysiais gasglu dy blant ynghyd, y modd y casgl yr iar ei chywion dan ei hadenydd; ac nid ewyllysiech chwi! 35Wele, y mae eich Tŷ yn cael ei adael i chwi#13:35 Eich Tŷ chwi ydyw o hyn allan. Y mae Duw, y Shechinah, wedi ei adael [Esec 10:19; 11:23].#13:35 Felly א A B L Brnd.: yn anghyfanedd D.. Ond meddaf i chwi, Ni welwch fi o gwbl, hyd#13:35 yr amser pan A D: Gad. א B L. nes y dywedwch, Bendigedig yw yr Hwn sydd yn dyfod yn enw yr Arglwydd.
Dewis Presennol:
Luc 13: CTE
Uwcholeuo
Rhanna
Copi
Eisiau i'th uchafbwyntiau gael eu cadw ar draws dy holl ddyfeisiau? Cofrestra neu mewngofnoda
Cyfieithiad Newydd o'r Testament Newydd gyda Nodiadau gan Dr William Edwards. Cyhoeddwyd mewn 4 cyfrol 1894-1915.