WUKE NGU MANGA RASULI 13

I Barnabas l᷊au i Saulus nipile dang niroi

1Su l᷊al᷊ung u jamaati su Antiokhia pia manga nabi l᷊au manga meteri, i sire e'e ko i Barnabas, i Simon ko nitunggai si Maitung, i Lukius bou Kirene, i Menahem ko nil᷊abo dingang i Ratu Herodes,#13:1: Ratu Herodes: ko i Herodes Antipas ko namarenta su Galilea (putuhung Luk. 3:1). dang i Saulus. 2Su tempo i sire kapukal᷊iomanenge su Mawu dang kapupuasange, Roh u Mawu Ruata nangul᷊i si sire, “Pamilete si Barnabas l᷊au i Saulus hae guna ngu Ia, tadeau i sire muhal᷊i hal᷊i ko seng Daku nitantu guna ngi sire.”

3Suapang bou nupuasa dang nukal᷊iomaneng i sire nanimbo ngu l᷊ima ngi sire si Barnabas l᷊au si Saulus bou e'e nundoi i sire rua.

Su Siprus

4Ual᷊ingu niroi u Roh u Mawu Ruata, i Barnabas l᷊au i Saulus nakoa sarang Seleukia. Bou pai e'e i sire namundal᷊i sarang wanua ngu Siprus. 5Suapang nurating u Salamis, i sire nuhabari didato ngu Mawu Ruata su manga wal᷊e pukakal᷊iomanengang u tau Yahudi. I Yohanes Markus nusumbala si sire su l᷊al᷊al᷊engang i sire.

6Kaul᷊i u wanua e'e nitaraikang i sire sarang nurating u Pafos. Pai se'e i sire nusombang u singkatau Yahudi, arenge i Bar Yesus. I sie tahapul᷊iku mata ko nangaku ngu badange nabi. 7I Sergius Paulus, gubernur u pulo e'e ko ghawe mapia dingang u tau tahapul᷊iku mata e'e. Gubernur e'e singkatau ko pande l᷊au ko mapilesa, i sie nukui si Barnabas sire rua ngi Saulus, watu'u i sie mo mundaringihi didato ngu Mawu Ruata. 8Kateho i Barnabas sire rua ngi Saulus nirokateng i Elimas tahapul᷊iku mata e'e, ual᷊ing i Elimas (e'e arenge su wisara ngu Yunani) mundea tadeau gubernur e'e kumbahang sarang mangimang si Yesus. 9Arawe i Saulus – ko nisigho l᷊ai si Paulus – nikawasa ngu Roh u Mawu Ruata, hakiu i sie nutumaeri su tau ko tahapul᷊iku mata e'e, 10bou e'e nangul᷊i, “Ei l᷊al᷊eokang, ana ko durhaka! I kau rokau kaul᷊i u ko mapia. Nakurawe i kau ta mangiro mundusa kirou ngu Mawu Ruata guna ngu manal᷊amati taumata? 11Su orasi i'i tuhunge, Mawu sarung muhukung si kau! I kau sarung mawuta, sarang i kau ta makawua sua ngu matangutiti su singkatempo.”

Su orasi e'e l᷊ai i Elimas nakapundang pia hiwu maitung nanaka matange, hakiu i sie nul᷊umal᷊eng kapanaghiponge mundea taumata guna ngu manata si sie. 12Suapang i gubernur e'e nakawua apa ko seng nariadi, i sie nangimang si Yesus, watu'u i sie naherang kahingang su tintiro hal᷊i u Mawu.

Su Antiokhia, Pisidia

13Bou Pafos, i Paulus l᷊au manga ghawe'e namundal᷊i sarang Perga su Pamfilia. Su se'e i Yohanes Markus nanintang i sire, bou e'e nusul᷊e sarang Yerusalem. 14Bou Perga i sire nanurusi l᷊al᷊al᷊engang nakoa sarang Antiokhia su Pisidia, bou e'e su l᷊ou ngu Sabati, i sire natamai nukumangiang su l᷊al᷊ung u wal᷊e pukakal᷊iomanengang. 15Suapang Buki i Musa l᷊au buki u manga nabi bou nibasa, manga pangaha u wal᷊e pukakal᷊iomanengang e'e nangoro taumata pakina si Paulus l᷊au manga ringange, “Manga ana u simbau, boko manga ana u simbau pia simbau sasasa su manga taumata i'i, naete puhabari sasasa e'e.” 16I Paulus dingang nurumarisi, bou e'e nangonggo kode dingang u l᷊imange, bou e'e nangul᷊i,

“Manga ana u simbauku bangsa ngu Israel l᷊au kaul᷊i u ana u simbau ko wal᷊inge su si'i ko matuhu su Mawu Ruata! Kenang pundaringihi si sia: 17#Sasu. 1:7, 12:51Mawu Ruata ngu tau Israel seng namile si upung i kite, dang nukoa bangsa i'i bangsa ko l᷊abo su tempo ngi sire natana su Mesir kere tau l᷊iwu. Bou e'e dingang u kawasa ko l᷊abo bou Mawu Ruata numbawa si sire nusumuwang bou Mesir. 18#Rek. 14:34; Sau. 1:31I Sie nusabari su kakanoa i sire#13:18 I Sie nusabari kakanoa i sire: pira mbau wohe horo: I Sie namal᷊ihara si sire. su tana ko l᷊inggi paupul᷊o su taunge l᷊iwuenge. 19#Sau. 7:1; Yos. 14:1Pitu bangsa su Kanaan nimu-E guna ngu pamahiakeng tana e'e su bangsa Israel tadeau tana e'e makoa pusaka i sire. 20#Mam. 2:16; 1Sam. 3:20Kaul᷊ie nariadi su l᷊al᷊ung u pauhasul᷊imampul᷊o su taunge l᷊iwuenge.

Nasue bou nupapahia tana Kanaan e'e,#13:20: Kaul᷊i nariadi su l᷊al᷊ung u 450 su taunge l᷊iwuenge. Bou … e'e: arako manga 450 su taunge tuhue. Mawu Ruata nangonggo si sire manga mamamonesi. Mamamonesi kasamuriange ko i nabi Samuel. 21#1Sam. 8:5, 10:21Bou e'e i sire nundo singkatau Ratu. Mawu Ruata nunggile si sire i Saul ana i Kish bou suku ngi Benyamin guna ngu makoa ratu ngi sire paupul᷊o taung l᷊iwuenge. 22#1Sam. 13:14, 16:12; Mzm. 89:21Suapang Mawu Ruata nangenso si sie bou kakangianenge, Mawu Ruata nuhengke si Daud nakoa ratu ngi sire. Dang seng i'i ko niul᷊i u Mawu Ruata hal᷊i i Daud, ‘Ia seng nakawua si Daud ana i Isai e'e singkatau ko makasanang naung-Ku. Seng i sie taumata ko sarung mukoa kao-Ku.’ 23Bou hintou ngi Daud e'e Mawu Ruata nanadia guna ngu tau Israel singkatau Ratu Mananal᷊amati, kere ko seng nidiandi-Nge. Dang seng I Yesus e'e Ratu Mananal᷊amati. 24#Mrk. 1:4; Luk. 3:3Suhoro I Yesus nanita nupal᷊al᷊eng u hal᷊i-E, i Yohanes seng namohang su manga tau Israel tadeau i sire mutobati bou dosa ngi sire dang ipakisahani. 25#Mat. 3:11; Mrk. 1:7; Luk. 3:16; Yoh. 1:20,27Dang masandighi u panginsueng u hal᷊ie, i Yohanes nangul᷊i su manga taumata, ‘Su titong i kumu ko i sai ia i'i? Ia wal᷊ingewe Taumata ko kahiampal᷊eng i kumu. Putinaung, Taumata e'e sarung ruminta samuri ngu ia; sarang dio mul᷊ua sapatu-E ia ta hinonge.’

26Manga ana u simbau hintou ngi Abraham, dang kaul᷊i u ana u simbau ko wal᷊inge su si'i ko matuhu su Mawu Ruata! Mawu Ruata seng nundoho si kite habari kasasal᷊amati e'e; 27Watu'u manga taumata ko natana su Yerusalem l᷊au manga pangaha i sire ko wugha himoneu seng I Sie mananal᷊amati e'e. I sire ta nakahingang tintiro ngu manga nabi ko nibasa sintinia l᷊ou ngu Sabati, hakiu i sire nuhukung si Yesus. Kateho dingang nukoa kere'e i sire nakakoa manga ko nihabari u manga nabi e'e naganapi. 28#Mat. 27:22-23; Mrk. 15:13-14; Luk. 23:21-23; Yoh. 19:15Maningwe i sire ta nakarea manga apa sarang simbau si Sie ko hino hukumang u papate, kateho i sire mang nundo si Pilatus tadeau i Sie pakipate. 29#Mat. 27:57-61; Mrk. 15:42-47; Luk. 23:50-56; Yoh. 19:38-42Dang suapang i sire seng nasue koae kaul᷊ie ko mawawohe su Buki Susi hal᷊i I Sie, i sire nupal᷊intu badang-E bou kau salipi, bou e'e nipilo su l᷊al᷊ung u kubul᷊i. 30Kateho Mawu Ruata sau nupuwiahi I Sie bou papate. 31#Wuk. 1:3Bou e'e manga pira l᷊ou l᷊iwuenge I Sie nusumongo nangandaghi u badang-E su manga taumata ko seng nusumongo dingang-E bou Galilea sarang Yerusalem. I sire e'e ko su orasi i'i nakoa manga saksi-E su taumata ngu Israel. 32Inau, su orasi i'i i kami mumbawa Habari Mapia e'e si kumu: Apa ko seng nidiandi ngu Mawu Ruata si upung i kite, 33#Mzm. 2:7e'e seng nikoa-E si kite dingang sau nupuwiahi Yesus bou papate. Watu'u su l᷊al᷊ung u Mazmur karuange pia mawawohe,

‘Seng i Kau Ahusi-Ku,

Su sil᷊ou i'i Ia seng nakoa I Yamang i kumu.’

34 # Yes. 55:3 Mawu Ruata seng sau nupuwiahi Sie bou papate. I'i I Sie seng ta sarung l᷊ai mamundang papate su l᷊al᷊ung kubul᷊i. Bou hal᷊i e'e Mawu Ruata seng nangul᷊i,

‘Ia sarung mangonggo si Kau diandi ko susi ko mal᷊ahe sarung ipakaganapi,

ko seng mbuae Daku nipudiandi si Daud.’

35 # Mzm. 16:10 Kere'e l᷊ai su l᷊al᷊ung u ayeti ko wal᷊inge niul᷊i,

‘I Kau sarung ta mupakawala L᷊ang-U ko satia e'e mabuhu su l᷊al᷊ung u kubul᷊i.’

36I Daud seng nate dang nil᷊uwing l᷊ai dingang i upunge, suapang i sie bou nukoa apa ko niparenta ngu Mawu Ruata pakikoa si sie. Badang i Daud l᷊ai seng nasue nahene. 37Arawe I Yesus, ko seng sau nipuwiahi u Mawu Ruata bou papate, I Yesus e'e ta nahene. 38-39Watu'u e'e manga ana u simbau, i kumu mambeng katitong himoneu bo I Yesus i'i habari hal᷊i u kal᷊aampung u dosa nihabari si kumu; i kumu mambeng katitong himoneu kaul᷊i u taumata ko mangimang si Sie nil᷊iwiri bou patiku dosa ko ta ikamu u manga parenta ngu Mawu Ruata ko niwawa i Musa. 40E'e sabapie i kumu mambeng putuhung pakapia-pia, kumbahang sarang mariadi si kumu#13:40: Su l᷊al᷊ung u pira mbau wohe horo takoae: si kumu. apa ko niul᷊i u manga nabi i'i,

41 # Hab. 1:5 ‘Putuhung ko pakapia-pia, ei i kumu manga taumata ko kitang kapuhinakange!

I kumu sarung maherang, bou e'e mate!

Watu'u su tempo i'i Ia kapukoae hal᷊i

ko i kumu sisane ta sarung mangimang,

maning l᷊ai pia taumata mupakal᷊ahe e'e si kumu.’ ”

42Su tempo i Paulus sire rua ngi Barnabas nanintang u wal᷊e pukakal᷊iomanengang e'e, manga taumata su wal᷊e pukakal᷊iomanengang e'e nundo si sire tadeau sau pusul᷊e su l᷊ou ngu Sabati tuhue, tadeau turusi mupakal᷊ahe kaul᷊i u hal᷊i e'e. 43Suapang manga taumata nusumuwang bou wal᷊e pukakal᷊iomanengang e'e, i Paulus sire rua ngi Barnabas nituhukang u tau Yahudi napene l᷊au tau bou bangsa ko wal᷊inge ko seng nusumu agama ngu Yahudi. Kuteu manga rasuli e'e nangonggo sasasa si sire tadeau i sire turusi muharapi su kakindaghi u Mawu Ruata.

44Su l᷊ou ngu Sabati tuhue, masandighi kaul᷊ie taumata su soa e'e nusumongo nundaringihi didato ngu Mawu. 45Suapang manga tau Yahudi nakawua taumata maul᷊i e'e, naturu-turu naung i sire. I sire nuhinakang si Paulus dang nundoka kaul᷊i u ko niul᷊ie. 46Kateho dingang kasaunge nawahani i Paulus dingang i Barnabas nudidato mal᷊ahe. I sire nangul᷊i, “Didato ngu Mawu Ruata mang mambeng ihabari si kumu horo. Kateho ual᷊ing i kumu mandi manarima e'e, i kumu seng nanantu sisane himoneu i kumu ta hinonge manarima puwawiahi kahingang dang ko kakal. Dang su orasi i'i i kami manintang si kumu dang matamai sarang bangsa ko wal᷊inge. 47#Yes. 42:6, 49:6Watu'u i'i parenta ngu Mawu si kami, Mawu nangul᷊i,

‘Ia seng nanantu si kumu makoa simbau kasasua su manga bangsa ko wal᷊inge, ko wal᷊inge tau Yahudi,

tadeau i kumu mumbawa kasasal᷊amati su kaul᷊i u dunia.’ ”

48Su tempo ngu manga taumata bou bangsa ko wal᷊inge, su l᷊ikuri tau Yahudi nakaringihi e'e, i sire mangkate kal᷊iaghi bou e'e mangkate kapundalonge didato ngu Mawu. Dang manga taumata ko seng nitantu u Mawu Ruata guna ngu makarea puwawiahi ko kahingang dang ko kakal, manga taumata e'e nangimang.

49Didato ngu Mawu seng nakeke su manga tampa su kaul᷊i u tampa e'e. 50Arawe manga tumbonang u soa e'e dang manga kowawine bou komol᷊ang u manga mawu ko mataku u Mawu Ruata, nititikang u manga tau Yahudi. I sire nakakoa pusasitori dingang i Paulus sire rua ngi Barnabas, dang nanguseri si sire rua bou tampa e'e. 51#Mat. 10:14; Mrk. 6:11; Luk. 9:5, 10:11Kuteu manga rasuli e'e nanontong awu ngu l᷊aeri sire su tingo ngu manga taumata e'e kere l᷊aingati, bou e'e nakoa sarang Ikonium. 52Manga tumatuhu su Antiokhia mal᷊ua-l᷊uasi dang nikawasa ngu Roh u Mawu Ruata.

Currently Selected:

WUKE NGU MANGA RASULI 13: PLT

Highlight

Copy