Bɛnyɛná 2

Umbúínyi Mɔnaŋanaŋa wɔ́ nɔ́ fínə ɔ bəlumininə

1Ɛnaka hinó hɛ́ ɛŋganda yɛ Bɛndɛkɔ́sɛtɛna#2.1 Ɛlɔ́áyɛ́ bəlumininə, ɔ́ ɛŋganda yɛ nitukinə nɛ́ Umbúínyi Mɔnaŋanaŋa. hɛ́ ndáfámá, bəlumininə bəkimə bá ka báá kɔtálánátɔ́ ɔ ɛbɔ́ka ɛ́mɔtɛ́. 2Ɔ umisíúmə́, bá ná iluluməki yɛŋɛ́ŋa ɔ́kɔ́ yɛ́ húlə́kinə ɔ ɔmbáŋá, ɛ́sɛ́á kólókósoko yɛ umbúínyi; yɛ́ ná úndúə́ ɔ miímə ɔyɛ́á bá ná bámɛ́nɛ́na ɔ nuúmə́. 3Bá ná mɔbɔ́mbɛ ɛ́ná hɔ́ákátɔ́ ɔ musoŋó wɔ́ hiwə; má ná sasɛ́á; má ná tálɛ́mɛ́na ɔ mɔndɔ tɛ́á. 4Bá ka báá bəkimə undúə́tɔ́ na Umbúínyi Mɔnaŋanaŋa, bá ná lúmə́ ɔhɔ́ɔ́ na mohókí mənə́mənə́, ɛ́sɛ́á Umbúínyi wɔ́ ná bá wɔ́ ndɔ kɛa ɔwá bá hɔɔkɔ.

5Bɛ́mɔtɛ́ Bɛyútɛnɛ bá ka báá bá ndɔ tuənə ɔ Yəlúsalɛma, bá Huɛlɛ́ bə́təkiə, bá ka húlə́kinə ɔ mɔnɔŋɔ məkimə má misí. 6Ɛnaka bá yɛ́ɛ́yɛ́ iluluməki ɔ́kɔ́, ilúkunə yɛ́ ná kɔtákána, yɛ́ ka báá ə́lə́mə́nə́tɔ́ mɔŋɛ́ŋa isímə bɔkɔasɛ́á, mɔɛ́ta tɛ́á ɔ uwəbú ətíə́ a ka bá a ndɔ ɔ́kɔ bá ndɔ hɔ́ɔ́ na nɛ́áyɛ́á nihókí. 7Bá ná hohó mɔŋɛ́ŋa, bá ná minuə hə́lə́kíə́, bá laaka bá sɛ́á: «Baánɛ! Báaba bɛndɔ bəkimə ɔbá bá ndɔ hɔ́ɔ́ bá lɛa bɛndɔ bá Kalɛ́lɛa əə́? 8Mba, nəníə́ tɔ ndɔ bəə́bu ɔ́kɔ bá ndɔ hɔ́ɔ́ ɔ uwəsú nihókí nɛ́ nibíbíə́nə əə́? 9Bɔ́mɔtɛ́ ɔ uwəsú ətíə́, bá ndɔ húlínə ɔ bɔnɔŋɔ bɔ́ Bátɛsɛ, na bɔnɔŋɔ bɔ́ Mɛ́tɛsɛ, na mɔnɔŋɔ má Ɛlamítə na Mɛsɔbɔtamíə́, na ɔ mɔnɔŋɔ má misí yɛ Yútɛa na Kabatɔ́sɛ na Bɔ́ŋɔ na ɔ yɛ́mɔtɛ́ ɛsalɛ yɛ́ misí yɛ́ Ásia. 10Na bɔnɔŋɔ bɔ́ Filiŋgíə́ na Bamafilíə́, na bɔnɔŋɔ bɔ́ Ikíbíto, na ɛsalɛ yɛ́ Silɛ́nɛ ɔ bɔnɔŋɔ bɔ́ Libíə́. Bɔ́mɔtɛ́ bá húlə́kinə ɔ Lɔ́ma, 11bəkimə, Bɛyútɛnɛ ata báyɛ́ ɔbá bá ná bɛ́kɔ́ŋɔ́ná ɔ ilumininə yɛ́ Bɛyútɛnɛ, na bɛndɔ bá Kɛlɛ́tɔa na bá Alába; tɔ ndɔ bəə́bu ɔ́kɔ bá ndɔ bɛyɛmbɛlana bɛ́ Huɛlɛ́ nɔŋɔna na mə́súə́ mohókí.» 12Bá ka báá ə́lə́mə́nə́tɔ́ bəə́bu bəkimə ɔ bɔ́táyɛ́ bɔkɔa, ɛmanya yɛ́ ná bəə́bu nyɔaka, bá bɛ́bátaka bá sɛ́á: «Yatɛ́ nindínə́ nɛ́ bɔkɔa nɛ́ɛnɛ əə́?» 13Mba, bɔ́mɔtɛ́ bɛndɔ bá ka báá bá ndɔ bəlumininə ɔnɔ, bá sɛ́á: «Bá ná híólóko ɔbánɔ́ ɔ məluku.»

Bíə́lə a nɔ́ ɛtambá ɛ́ta ɔ busíə́ bɔ́ bɛndɔ

14Nɔ́yɛ́, Bíə́lə ná niómo na ɔmɔtɛ́ nɛ́ basɔ́másɔma bá ná hɔalɛ́na, a ná nióni bə́líə́, a sɛ́á: «Uwənú á bɛndɔ bá Yútɛa, na bənú bəkimə ɔbá nɔ́ ndɔ tuənə ɔ Yəlúsalɛma, nɔ́ məlúə́ básɛ́á, nɔ́ ɔ́kɔ́ muɛsɛ yatɛ́ ɔyɛ́á mɛ ndɔ siə ɔ uwənú ɔlɛna. 15Bóo! Báaba bɛndɔ bá sa nyɛ́na ɛ́sɛ́á nɔ ndɔ fɛka. Ɔ taká, yɛ́ lɛa ɔbánɔ́ ɛŋgɛ́ŋɛ́ ibo yɛ́ siísíə́.» 16Mba, háha yɛ́ɛyɛ ɛtambá yɛ́ mɔhɛ́nátɔtányɛ́ á Yúwələ yɛ́ ndɔ bíúndúsiniə, yɛ́ sɛ́á:

17«Nɔ́yɛ́, Huɛlɛ́ a sɛ́á ɔ mɔɔsɛ́ má nitifə́,

mɛ ŋɔ wə́míə́ Umbúínyi ayɛna ata ɔwanɛ́ mɔndɔ,

bə́núə́ baná balɛ́mɛndɔ́ na baná bəəndú bá ŋɔ híánaka bɔhɛ́nátɔtányɛ́,

bíə́núə́ bɛnɔ́kɔ́nɔkɔ bá ŋɔ binónó siəkinə,

túə́núə́ tɔkala tɔ ŋɔ lɛmanakana.

18Ɛ́ɛ! Ɔ mátáyɛ́ mɔɔsɛ́, mɛ ŋɔ wə́míə́ umbúínyi ayɛna ɔ bámɛ́á bɔnyɛna bá balɛ́mɛndɔ́ na bəəndú,

bá ŋɔ híánaka bɔhɛ́nátɔtányɛ́.

19Mɛ ŋɔ bihə́nə́síníə́ kɛaka hə́ə́ní ɔmbáŋá ɔ nɔɔ́mɛná

na tɔŋgɛtɛ́nɛ́á tɔ́ yələ́mənə háha ɔ misí,

manɔ́ŋɔ́ má ŋɔ báá, na hiwə na muləlí wɔ́ muóyi.

20Hiɔtɔ́tɔ́ hɛ́ ŋɔ tə́bə ndiɔ́ŋɛ,

muilí tɔ́na wɔ́ ŋɔ áyɛ́ nyɔ́á ɛ́sɛ́á manɔ́ŋɔ́,

ubusíə́ ɔbɔ́á hinó hɛŋɛ́ŋa na hɛ́ tuúmə hɛ́ Isə́lúkú hɛ́ ndáfama.

21Nɔ́yɛ́, ata ɛ́yánɛ́ ɔwá a ŋɔ Isə́lúkú baŋakɛna, a ŋɔ wɛɛ́ya nuəkəniə.»

22«Á bɛndɔ bá Ísilahɛ́lɛ, nɔ́ bɛ́ámɛ́á bɛtambá ɔ́kɔ́kɛ́na: Yə́susu á mɔndɔ wa Násalɛtɛ ɔwá Huɛlɛ́ a ná ɛ́mɛ́nɛ́na ɔ uwənú busíə́, ɔ tɔ́mbákɛna na wɛɛ́ya á ná bisə́mə́tə́, bihə́nə́síníə́ na tɔŋgɛtɛ́nɛ́á tɔ́ yələ́mənə kɛáka ɔ uwənú ətíə́ ɛ́sɛ́á nɔ ndɔ nɔ́yɛ́ manya, 23wɔ́ɔwɔ mɔndɔ, nɔ ka wɛɛ́ya sɛma, nɔ ná wɛɛ́ya ɔnɔkɔ, nɔ ná kɛ́áka ɔwá balɛmanyáhuɛlɛ́ bá wɛɛ́ya ɔ́mɔ́kɛ́na ɔ ɔmbásá wɔŋgɔkɔnɔ bɛtɛ́nɛ́mɛ́ná na mɔanɔ ɔwá Huɛlɛ́ a ná ɛ́tá ubusíə́ bɔ́ ikúílí. 24Mba, Huɛlɛ́ a ka wɛɛ́ya huŋuəsiə a ná wɛɛ́ya sɔ́tɔ́ná ɔ məsə́kə má nyɛmbɛ́ bɔkɔasɛ́á, yɛ́ sa bá hɔ́ánánátɔ́ ɔwá nyɛmbɛ́ yɛ́ wɛɛ́ya hɔkɛ́na ɔ matá má nɛ́áyɛ́á nɛmanɛna.» 25Ndə́witi a ka hɔ́kɛna ubusíə́ bɔ́ ikúílí ɛlɔ́áyɛ́ ayɛ́ a sɛ́á:

«Mɛ ka bá mɛ ndɔ Isə́lúkú sinə bikúílí bikimə ɔ ɔwámɛ busíə́

bɔkɔasɛ́á, a lɛa ɔ ɔwámɛ ɛmɛ́ŋɛ́ ɔkɛaka ɔwá mɛ lɛ ndɛŋɛla.

26Ɔ́ ɛlɔ́áyɛ́ nɔ́yɛ́, wə́míə́ mɔlɛ́má wɔ́ ndɔ bílə́nə,

wə́míə́ munuə wɔ́ ná ósókó na nɛhɔnɔ nɛŋɛ́ŋa. Yamɛ́á mɛɛ́lɔ tɔ́na yɛ́ ŋɔ hɔtɔkɔ na ɛnánɛna,

27bɔkɔasɛ́á ɔ sa bɔ́ámɛ́á buɔmɔ́ bɛ́yákala ɔ misí yɛ bəwə́nú,

ɔ sa niasa ɔwá mɛɛ́lɔ yɛ wawɔ́á mɔnaŋanaŋa yɛ́ fɔnɔ́kɔ.

28Ɔ ná mɛaŋɔ́á bɛnɔ́mɛ bɛ́ buɔmɔ́ ínə́kíníə́,

ɔ ŋɔ wə́míə́ mɔlɛ́má úndúsiə na nɛhɔnɔ bɔkɔasɛ́á ɔ lɛa na mɛaŋɔ́á.»

29«Á bənísə́, yɛ́ lɛa hɔ́ánánátɔ́ ɔ uwənú ɔlɛna tə́lə́ŋu ɔwá, Ndə́witi á hɛkala a ka wə́ə́, bá ka wɛɛ́ya nyəə, wə́yíə́ munyə́ wɔ́ nabáka na niɔfɛ́nɛ yɛ́ɛyɛ ɔ uwəsú ətíə́. 30Mba, a ka báá mɔhɛ́nátɔtányɛ́, a manyaka tɔ́na ɔwá Huɛlɛ́ a ka wɛɛ́ya bíkúminə ɔ tɔ́mbákɛna na nɛkaka ɔwá, a ŋɔ mɔndɔ wa yayɛ́á ɛndɛkɛ tuəniniə ɔ ɔwayɛ́ hikómo, ɛ́sɛ́á munəni ɔwá a lɛa wa máyɛ́á manɔ́ŋɔ́. 31Nɔ́yɛ́, a ka nɛhɔŋɔa nɛ́ Kilísitusu siəkinə ubusíə́ bɔ́ ikúílí, ɛlɔ́áyɛ́ ayɛ́ a ná hɔ́kɛ́na a sɛ́á:

“Bá sa wɛɛ́ya yiyə ɔ ətíə́ yɛ bəwə́nú,

wə́yíə́ umimə wɔ́ sa fɔnɛna ɔ munyə́.”

32Ɔ́ yɛ́ɛ́yɛ́ Yə́susu á Huɛlɛ́ a ná huŋúə́síə́, bəsú bəkimə tɔ nɔ́yɛ́ báka bəmbóŋímboŋi. 33Huɛlɛ́ a ka wɛɛ́ya bə́liə, a ná wɛɛ́ya tuəníníə́ ɔ ɔwayɛ́ mɔkátá wɔ́ bɛnɔ́mɛ, a ka nɔ́yɛ́ Umbúínyi Mɔnaŋanaŋa kusənə ɔwá Isə́ a ná bílíhə́níə́, a ná muítə ayɛ́na ɔ uwəsú ɔ báaba, ɛ́sɛ́á nɔ ndɔ nɔ́yɛ́ sinə nɔ ndɔ ɔ́kɔ tɔ́na. 34Ɔ taká, Ndə́witi a sa bála wɛɛ́ya bɛ́múɛ́tɛ́ ɔ nɔɔ́mɛná, mba, a ka hɔ́ɔ́kɔ a sɛ́á:

“Isə́lúkú á Huɛlɛ́ a ka yamɛ́á Isə́lúkú lɛna a ɔwá:

Sɔ́nɔ ɔ ndə́túə́nə ɔ ɔwámɛ mɔkátá wɔ́ bɛnɔ́mɛ,

35mɛ ŋɔ kɛaka ɔwá báwɔ́á bokóyíkoyi

bá bámɛ́nɛ́ná nɛbɛ́lɛ́nɛ́ná nɛ́ máwɔ́á makɔlɔ́.”#2.35 Bəbəniə ɔnɔba.

36Uwənú á bɛndɔ bá Ísilahɛ́lɛ nɔ́ nɔ́yɛ́ manyá muɛsɛ ɔwá, ɔ yɛ́ɛ́yɛ́ Yə́susu ɔyɛ́á nɔ ná ɔ́mɔ́kɛ́na ɔ ɔmbásá, ɔ ɔwayɛ́ Huɛlɛ́ a ná kɛ́áká Isə́lúkú na Mɛ́sia.»#2.36 Ɔ́ niɔŋɔ́ sɛ́á wɛ́ɛ́yɛ́ ɔwá Huɛlɛ́ a ná yɔ́mɔ́kɛ́na Mə́l 8.29.

Bɛndɔ bə́búsíə́ bá nɔ́ mɔlɛ́má kɔ́ŋɔ́na

37Ɛnaka bá bɛ́ɛ́yɛ́ bɛtambá ɔ́kɔ́kɛ́na, hɛtányɛ́ hɛ́ ná bəə́bu kátɛ́á, bá ná Bíə́lə na bɔ́mɔtɛ́ basɔ́másɔma batá bá sɛ́á: «Á bənísə́, yatɛ́ tɔ əsú kɛ́áka nə́ə əə́?» 38Bíə́lə a sɛ́á: «Nɔ́ mɛlɛ́má kɔ́ŋɔ́náka, mɔɛ́ta tɛ́á ɔ uwənú ətíə́ á nɛsɔa kusə́nə ɔ niínyə nɛ́ Yə́susu Kilísitusu, Huɛlɛ́ a ŋɔ máyɛ́á mabɛ́á niasɛna, a ŋɔ niəbə nɛ́ Umbúínyi Mɔnaŋanaŋa kusənə. 39Ɔ taká, Huɛlɛ́ a ka nɛ́áyɛ́á nɛkaka hákɛna ɛlɔ́áyɛ́ ənú na bə́núə́ baná, hɔ́ánánátɔ́ ɛlɔ́áyɛ́ bááyɛ́ bəkimə ɔbá bá lɛ́á hata, bááyɛ́ bəkimə tɔ́na ɔbá Isə́lúkú ɔ yəsúə́ Huɛlɛ́ a ŋɔ ɛ́lɛakɛna.» 40Bíə́lə, ɔ tɔ́mbákɛna na bɛ́mɔtɛ́ bɛtambá, a ná imbóŋi indíə́ ɔkɛaka ɔwá bá makɛ́nda kusə́nə, a sɛ́á: «Bɛndɔ bá yɛ́ɛyɛ ɛhanyɛ bá lɛa babɛ́á, nɔ́ bəə́bu tɛbákɛ́na, Huɛlɛ́ tɔ́na a ŋɔ bənú nuəkəniə.» 41Bááyɛ́ ɔbá bá ná bɛtambá bɛ́ Bíə́lə lumínə, bá ná nɛsɔa kusə́nə. Ɔ bɔ́táyɛ́ buɔsɛ́, hoóyi na tukóló tɔ́ bɛndɔ tɔ́lálɔ́ bá ná bɛ́látá ɔ ilúkunə yɛ́ bəlumininə.

Niniŋə nɛ́ ilúkunə yíbúsíə́

42Bəkimə ka báá ɔ́nɛ́nátɔ́ muɛsɛ muɛsɛ ɔ yɔkɔ́na yɛ́ basɔ́másɔma ɔwɔ́kɔ, bá lɛ kɔtɔ, bá niŋəkə ɔ bɔlatɔ́ na bənísə́ ɔ nɛafana nɛ́ bɔ́labɔ́nɛ́á#2.42 Bɔ́mɔtɛ́ bɛndɔ bá ndɔ əbú bɛ́kɔ́lɔmɔna ɔwá ɔ́ nɛnɛ́á nɛnaŋanaŋa. na mabɛ́kálɛ́na. 43Bɔkɔ́lɔ́ma bɔ́ ka bɛndɔ bəkimə ítiə bɔkɔasɛ́á, basɔ́másɔma bá ka báá bá ndɔ bihə́nə́síníə́ na bɛkɔa bɛ́ yələ́mənə kɛa biəŋí. 44Bəkimə ɔbá bá ná híáná bəlumininə, bá ka báá tɔanátɔ, bá bɛɛ́la bikimə tɔaka iŋgində́. 45Bá ka bá bá ndɔ bíə́búə́ bɛsalɛ bɛ́ misí lúə́, na mə́búə́ maasɛ, bá bɛcácɔ́ áfakana, mɔɛ́ta tɛ́á a kusənə ɛ́sɛ́á nɛ́áyɛ́á nɛsɔ́ka. 46Bá ákaka buɔsɛ́ tɛ́á na mɔlɛ́má úmotí ɔ Tɛ́mbɛlɛ, bá lɛ kɔtɔ; bá níə́kəniə ɔ məə́bə, bá bɛ́labɔ́nɛ́á nɛ́áka na nɛhɔnɔ na mɔlɛ́má naŋátɔ. 47Bá Huɛlɛ́ nyamaka, bɛndɔ bəkimə bá bəə́bu hikəkiə mɔŋɛ́ŋa. Nɔ́yɛ́, Isə́lúkú a yə́búə́ ilúkunə bunəkiə buɔsɛ́ tɛ́á na bááyɛ́ ɔbá bá ná núə́kə́níə́.

Currently Selected:

Bɛnyɛná 2: tvu

Highlight

Copy