Luka 12
12
Kwilang'hana na wibeeleja
Mat 10:26-27
1Ū ng'wikanza lyenīlo līkasangwa likuminga ibita itaale, lya banhū mashihūmbī mingī; bishiteleja nose būyipandagīla na kwipandagīla. Ū Yesu wandya kūbawīla tame a bahemba bakwe; ūhaya gīkī, “Ilang'hanagi nī shibimbya sha Bafalisayo, ū wibeeleja wabo. 2Nguno gūtīho mhayo gūkundīkīgije, ūyo gūtūkundūlīlwa; nūūlū gwibisile, ūyo gūtūfunījiwa ha ng'wape. 3Hūna lūūlū, īyo mukwīhoyelaga mu mbisīla īkwigwiwa hape; nī yīyo mukwihwehwetelaga mu matū, bakwīhaya n'ilaka lya kūhamuka, nīyo balī higūlya ya numba!”
Ūyo shiigelile kūng'ogoha
Mat 10:26-31
4“Bing'we banwani bichane, nalīmuwīla mutabogohage abo bakagelelaga kūbūlaga mīlī, alīyo batī na gwa kwīta hangī a ha numa ya yenīyo. 5Gwike leki namuhūgūle, nang'oolekeje ūyo shiigelile mung'ogohe. Ng'ogohagi ūyo alī na būdūla bo kūbūlaga, ha numa ya henaho kūponya mu nsango gwa moto; alichene, nalīmuwīla ng'ogohagi ū ng'wenūyo! 6Angū, ī tūjū īj'itanò jitūdūla kūjinjiwa nūūlū shilingi ibīlī dūhū? Alīyo ītīho nūūlū īmò yajo īyo ītamanilwe na Mulungu. 7Lelo a bing'we bene nī nzwīlī jing'we ī ja mu ntwe pyī ī jose jimanilwe ū wingī wajo. Nose hū kūhaya mutogohage, nguno a bing'we mulī ba mpango ntaale no, kūtinda ī tūjū nūūlū jikakwīla na ginehe!”
Kūnkaanīla Kilisito kū banhū
Mat 10:32-33; 12:32; 10:19-20
8“Nalīmuwīla gīkī būlī ng'wene ūyo ūnikaanīla kū būtongi bo banhū, nū Ng'wana wa Munhū akūnkaanīla ū kū būtongi bo bamalaika ba ng'wa Mulungu. 9Alīyo ūyo ūnilema kū būtongi bo banhū, nang'hwe akūleng'wa ū kū būtongi bo bamalaika ba ng'wa Mulungu. 10Hama nīyo munhū ose ose ashikile kūlekejiwa nūūlū akang'haya kībi ū Ng'wana wa Munhū, alīyo ūyo ūgima kūnsondagūla Moyo Ng'wela, ū ng'wenūyo atīko ū kūlekejiwa. 11Na hangī nūūlū būmutwala mu masinagogi, nūūlū kūmushisha kū būtongi bo basugi na bataale, yaya ū kwandya kwiganika ganika ūmo mulashokeje, nūūlū ūmo mulasomboolele. 12Nguno ū ng'wikanza lyenīlo ū Moyo Ng'wela akūmulanga īyo yigeleelilwe ng'wīsomboole.”
Lūsumo lo nsabi mbūūlī
13Kwitulwa ū ng'wibita lya banhū, munhū nebe wang'wīla gīkī, “Nangi nalī na ng'wanong'wise, ng'wīlage aninhe nane ū ngabo go wingīji!” 14Nang'hwe ū Yesu ūnshokeja ūng'wīla, “Bebe nani ūyo wanitūūlile ū nene kūbiza namuji nūūlū ngabanhya a ha gatī ying'we?” 15Hūna ūbawīla gīkī, “Ikalagi miso; nīyo ilang'hanagi nayo pyī ī mihayo ya kwikūmva, nguno ū būpanga bo ng'wa munhū būtī mu wingī bo shikolo īsho alī nasho.” 16Ha numa ya henaho ūbawīla lūsumo ūhaya gīkī, “Ngūnda gwa nsabi nebe gūkapya chiza, ūpona. 17Na lūūlū wandya kwideedeng'hanya aliwīla gīkī, ‘Alīyo ī gete, nīīte ginehe īkī nalīgayiwa a ha kwītūūla ī mhona yane yenīyī!’ 18Kwimanīla ohaya, ‘Yū ī gete gūyū ū gwa kwīta: Nakūbasambagūla pye a bana maluuli bane, nabeeje gangī mapya, nīyo mataale; nakumingīle ng'wenūmo pyī ī shilīwa nī sabo yane. 19Ūlū nūmala ū kwīta gīko niwīla gīkī, “Haho lūūlū būpanga bone, ūlī na shikolo shingī shawiza sha kūtūmamīla myaka mingī; ifuulage ūlye na kūng'wa, ūyege!” 20‘Alīyo ū Mulungu akang'wīla gīkī, ‘Bebe mbūūlī, ī gīsī īkī ū būjikū bo lelo wenūbū bakūkwīngīja ū būpanga wako, ī shikolo shenīshi wibīkīlaga shikūbiza sha ng'wa nani?’ 21H'ūmo alī būlī ng'wene ūyo akibīkīlaga sabo jakwe wei ng'wenekīlī, alīyo ū kūlī Mulungu atī na sabo yose yose!”
Kūkoya koyela ya būpanga
Mat 6:25-34
22Hūna ū Yesu ūbawīla a bahemba bakwe gīkī, “Kūlwa nguno yenīyo nalīmuwīla yaya ū kwikala mukūkoya koyelaga būpanga, gīkī mukūlya kī, nūūlū mibīlī ying'we, gīkī mukūzwala kī! 23Nguno ū būpanga būlī būtaale kūtinda shilīwa, nū mīlī gūshiheebile ī shizwalo. 24Alijiganikīlagi ī noni, ī joi jitabībaga nūūlū jitagesaga, na hangī jitī na numba ya kūbīkīla shilīwa, nūūlū jitī na maluuli; alīyo ū Mulungu akajilishaga. A bing'we mujikīlile kūle no ī noni! 25Ī gīsī alīho nani nūūlū ūmò wing'we ūyo adūgije kwiyongeleleja ī likanza lya būlamu bokwe kūlwa kwiyanga yangīla wei ng'wenekīlī? 26Na lūūlū ūlū mutadūgije nūūlū kūgwīta ū mhayo ū ndo gwenūyū, nibūlī īkūmukoyaga ī yīngī? 27Aligiganikīlagi nūūlū mabonji ūmo gakakūlīlaga; a goyi gatatūmamaga, nūūlū shizwalo gatabeejaga; alīyo nalīmuwīla gīkī nūūlū ū Solomoni hamò n'ikūjo lyakwe pyī ī lyose ūmo lyalī, walī atadūgije kūzwalīla chiza kūshisha kūlenganīla nūūlū na līmò lyago. 28Bing'we ba kūzunya kūdo, ū Mulungu ūyo akazwalīkaga maswa ga mu matogolo chiza gīko, ayo galīho ī lelo alīyo a ha ntondo gaponyiwa mu moto, angū a bing'we atūdūla kūng'wītīla mitaale kūtinda? 29Hūna lūūlū, oyagi ū kwikala mukūkoya koyaga kūkooba īsho mulalye, nūūlū īsho mulang'we; yaya ū kwikala ng'weneng'halaga. 30Nguno pye a ba mu sī abo bataamanile Mulungu hū bene abo bakakoya koyaga kūshikooba ī shenīshi; alīyo a bing'we, ū Sīng'we amanile gīkī shing'wigeleelilwe mubize nasho. 31Hū kūhaya būkoobagi tame ū būtemi bokwe, nī shose īshi mukongejiwa.”
Būsabi bo ng'wigūlū
Mat 6:19-21
32“A bing'we ī chene mulī idale ido, gwike mutogohage, nguno ū Sīng'we gūnyegije gwa kūng'winha ū būtemi a bing'we. 33Jinjagi ī shikolo shing'we mufunye manong'ho, ng'wibeegeje mbogoshi jitī ja kūkūlūhala; mubize na wibīkīja wa būja na būja ng'wigūlū, ūko ng'wibi atīko kwegeela, nūūlū fufuuji jitūdūla kūkenaagūla. 34Nguno aho ūbisīlile ī sabo yako, nīng'holò yako īlolelile henaho.”
Basese bachagūku
Mat 24:45-51
35“Itungagi ī mikīmbīlī, nī tala jing'we jibize jilībaka. 36Mubize gītī banhū banindīīlile saabo būgonzo, kūshisha aho alashokele kūfuma kū būkombe. Ūlū ūshika ha nyango ūkomagula, haho na haho būnugūlīla. 37Bakūbiza na lubango a basese benabo, ū saabo būgonzo ūlū ūbasanga balī miso; nalīmuwīla gwa ng'hana, akwitunga abinhe ha kwigasha, hūna abalonja longeje shilīwa. 38Adūgije kwiza hīīlū, nūūlū būjikū ha gatī, alīyo īkūbiza lubango no ū kū basese benabo ūlū ūbasanga balī miso. 39Gwike managi gīkī ū namugī ha ng'wakwe ūlū ni walīdeeba ī likanza lya kwiza kwa ng'wibi ni atīlekanīgije ī numba yakwe īkambagūlwe. 40Hūna lūūlū, na a bing'we ikalagi nzūgūlū matū, nguno ū Ng'wana wa Munhū akwiza ng'wikanza īlo mutūliganikīlaga.”
Batūmami ba mbika ibīlī
Mat 24:45-51
41Ū Petelo ūbūja, “Seeba ūlītūwīla bise dūhū ū lūsumo lwenūlū, nūūlū ūlībawīla pye na a bangī?” 42Nang'hwe ū Seeba ūhaya, “Ī gīsī nani ū mīkījiwa ū nsanyiwa na ng'witegeleja, ūyo ashikile kūtūūlwa na ise būgonzo ha nīmo gwa kūbagabanhya batūmami ba ha kaya mheela jabo ng'wikanza īlo ligeleelilwe? 43Ū nsese ūyo ūsangwa nū ise būgonzo akwītaga ūmo alagīlilwe, akūbiza alī na lubango no. 44Nalīmuwīla go ng'hana gīkī, ū ise būgonzo akūntūūla ha būtaale bo shikolo shakwe shose. 45Alīyo ū nsese ng'wenūyo ūlū wandya kwiwīla ū mung'holò yakwe gīkī, ‘Yū wadīlile no nīyo ū baba būgonzo!’ Hūna ūlinhya kūyūbatūlagūla a batūmami ba ha sīlīlī yakwe, bagosha na bakīma; na kūyūjilya na kūjing'wela ī sabo, wayūdīla aleebilwe, 46ū ise būgonzo wa nsese ng'wenūyo akwiza mu lūshikū ūlo atalwiganikīlile, n'ikanza īlo atalīmanile. Ūlū ūshika akūmutagūla mapingili mapingili, nū ngabo gokwe agūtūūle ng'wigele lya bagomi. 47Hangī ū nsese ūyo ayīmanile īyo ise būgonzo atogilwe yītwe, alīyo ūleka ū kwīdīlīla nūūlū kwīyīta, akūtūlwa hataale no. 48Alīyo ūyo wīta mu būtūmana mihayo īyo yigeleelilwe nsango gwa kūtūlwa, ū ng'wene akūtūlwa hado. Ūyo winhwa shingī akūlomva shingī, nū yūyo abīkījiwe shingī kūtinda, nang'hwe bakūnomba shingī kūtinda.”
Wilemeelwa kūlwa ng'wa Yesu
Mat 10:34-36
49“Ū nene nizile kūponeja moto ū mu sī, nose ī ng'hūmbū jane jilī gīkī ūlū ni gūlībaka ī haha! 50Nalī na būbatīījiwa ūbo shinigeleelilwe kūbatījiwa; alīyo ū mhayo gwenūyū gūlīnikoya no kūshisha gūshikīīle! 51Muliganika nenhile mhola ū mu sī? Ītī gīko na hado yaya; nenhile wilemeelwa. 52Nguno kūfuma ikanza īlī, banhū batanò bakwikala mu kaya īmò; alīyo bakūbiza balekanile. 53Ū namhala akwilemeelwa na ng'witūnja okwe, nū ng'witūnja akwilemeelwa nū ise; ū ngikūlū nang'hwe akwilemeelwa na nshīke okwe, nū nshīke akwilemeelwa nū nina. Hangī ū ngikūlū akwilemeelwa na ng'wīnga okwe; ū ng'wīnga nang'hwe akwilemeelwa nū nina būkwi.”
Kūlitegeleja ikanza
Mat 16:2-3
54Na a mabita ga banhū ūgawīla gīkī, “Ūlū ng'wabona ilunde lyabūūka ū kū ng'weli haho na haho mukahayaga, ‘Lelo īkūtūla mbula;’ na ng'hana yaja chene. 55Nūūlū gwahemba nyaga gūfumile mu dakama nahene mukahayaga, ‘Lelo ī līīmi līkūseba’ ng'hana gwashikīīla. 56Bing'we bibeeleja, ng'wakūyūmanīja kagalūkīle ka sī na malunde, alīyo ī likanza īlī ī lyene ni ginehe līmulemeelile ū kūlīmanīja?”
Kwiyangūla na ng'wilemeelwa
Mat 5:25-26
57“Nibūlī a bing'we mulemeelilwe ū kūbūbona ū būtūngīlīja ū mu kalamulīle king'we benekīlī? 58Nguno ūlū ūlī na ng'wilemeelwa wako mujile kūlī namuji, shiigelile ūbeeje masala masoga aho mutaalī mu nzīla, ūwīnje ū wilemeelwa; wiyigwe nang'hwe kūko ataalī kūkūshisha ū kūlī namuji. Nguno ū namuji akūkūtūūla mu makono ga nshilikale, nang'hwe ū nshilikale akūkūponya mu jeela. 59Nalīkūwīla ūtalafuma mo nūūlū hado, aho ūtaalī kūmala kūlīpa kūshisha senti ya kūmalīja.”
Currently Selected:
Luka 12: SUKBI15
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Sukuma Bible © Bible Society of Tanzania, 2019.