Lukə 7

Jesus ə holahi nwun nąmu ta nwɔ kolo kɛmun gɔlɔi pono

(Matie 8.5-13)

1Yii kɛa Jesus ə kpɛɛ a nwooɠaa tii ɓoɔ nuą diɛ, ə li Kafarnaumə daai. 2Romə holahi nwun nąmu ta, koló kɛmun da ə kɛ ɲəi, nwɛli yɛ ɓo kpɔ ma kɛnɛ̨. Góló kɛmun tii kɔ́lɔi hvo kɛ pono li. Ɲɔn ɉiɛ kpɔ kɛ ɉu kɛnɛ̨, yɛ kɛ ə baa. 3Yii kɛa gɔ́kulaa nwun nąmui tii, ə Jesus mąą mɛ̨nį bələ mɛ̨n ə nɛɛ mą, ə Ɉuifə kalanɉon taɠaa tɔɔ, əgɛ, də li di Jesus təli ə pa; ə nwɔ koló kɛmun kɔ́lɔi pono. 4Galanɉonŋąai tii də li di həli Jesus ɓa di nɛ̨ɛ̨mąą hvə kpɔ ma a di lii kəlee, diɛ mą: «Ɉolahi nwun nąmui ŋɛ̨i, mąąnɛ̨ɛ̨ kpɔ ə mąą kpɔnmąą ɓo. 5Mąąhɔlɔɓo, gu huwu wɛli kaa mą. Ə lɛɛ, gu wɔ Yálá hvɛli pɛlɛ́i ŋɛ̨i gaa ɓɛ, ya ɓə dɔɔ.»

6Ɓɛlɔwai Jesus da galanɉonŋąa tii di kɛi li la, di lɛɠɛɛ kɛa gɔ́kulaa nwun nąmui tii yəi bɛlɛ́ laaləi, gɔ́kulaa nwun nąmui tii ə mɛlaa tɔɔ, əgɛ, di mo Jesus ɓa, diɛ mai: «Ną́mu ə mą kɛ hvə ə kpɔɔ hviikpɛɛ li, yɛ həɠə ə heei. Ɲą́ą́, mą́ą́ hvo nɛ̨ɛ̨li kpɛli a nui ya lɔ ɲəi bɛlɛ hvaɠan mu. 7Yili ɓə gɛ, və́ gbɔ́ɔ́ kaa li a nui mąąnɛ̨ɛ̨ ə́ pa ə́ həli bɔɔli. Kɛlaa, woo tɔ̨nɔ̨ gbən ɓo lɔ, nwɔ́ koló kɛmun gɔlɔi a pono. 8Ɲą́ą́ gbínii ŋɛ̨i, gáá nwun nąmįną yee mu, holahiɠaa kaa ɲą́ą́ gbɛli ɲéé mu; ŋą kɛ da ɓa: ‹Li ɓɛlii!›, a li. Ŋą́ kɛ da kpɛli ɓa: ‹Pa ɓɛ!›, a pa. Ŋą́ kɛ nwɔ́ koló kɛmun ɓa: ‹Mɛ̨ni yii kɛ!›, a gɛ.»

9Ɓɛlɔwai Jesus ə nwooɠaa tii mɛ̨n na, gwəi ə pili mą. Jesus ə tinɛ̨n, nuą tii kɛ bulu, ə mo diɛ yɛ: «Gáá moi kaa, və́ nii nąą na laa ŋɛ̨i ɲɔ̨nwɔ̨mąn gaa li, Israɛlə nu huwu lɔwai.»

10Nuą tii gɔ́kulaa nwun nąmu ə di tɔɔ, di pənə di pa, di góló kɛmun tii kaa gɔlɔi aa pono kɛa.

Jesus ə galanən nɛ̨ɛ̨nu ta lon ɉulɔnu muhəɠə ə gulɔ haaɓɛlaa lɔwai

11Jesus ə həɠə laa ə li taa ta hu, yii da kɛ nąą laa ɓa: Nain, nwɔ kalan nɛai da nu kpulu kɛnɛ̨ di lɛɛ bulu, da diɛni diɛ li. 12Ɓɛlɔwai di kɛi kɛa tɛ la daai tii hu, di nu powa ta kaa laa ni, gbɛa-gbɛan ŋą diɛ li nooi. Nu powai tii, ə kɛ a kalanin ta lon ɉulɔnu kɔ́w tɔ̨nɔ̨ gbən. Nu kpulu kɛnɛ̨ɛ̨ ə kɛ nɛ̨ɛ̨nui tii pulu, diɛ li nu powai tii looi. 13Ɓɛlɔwai Ną́mu Jesus ə nɛ̨ɛ̨nui tii kaa la, ɲɛ̨imąąwɛli ə ɉon, ə mo mą yɛ mą: «Nɛ̨ɛ̨nu! Hvo wɔlɔ.»

14Yili pulu, Jesus ə lɛɠɛ gbɛa-kpɛa ma, ə ɲee pɛlɛ mą, nuą tii nu powa ə kɛ di yəi, di kpəla di tɔɔ. Jesus ə mo nu powai tii ɓa yɛ mą: «Hulɔnon, gɛ́ ə́ ə́ muhəɠə ə́ kɛ a ə́ hvulú.»

15Nu powai tii ə muhəɠə, ə hee, yɛ kɛa hvaa. Jesus yɛ galanən nɛ̨ɛ̨nui tii ɓa: Ə́i, ə́ lon ga. 16Nuą kəlee kwəi ə pili diɛ, diɛ, Yálá hɛɠɛɛɓo, diɛ kɛ mą: «Yálá kwəi mɛ̨nį hukulɔ mun gɛnɛ̨ ta kaa ku lɔwai háákələi.» Yili ɓa, «Yálá aa nwɔ nu huwui mąą kpɔnmąą ɓo.»

17Ɉude lɔi nąą kəlee, ə mą kɛ, gwɛlɛ lɔiɠaa kəlee hu, mɛ̨nį ŋɛ̨i Jesus ə gɛi, di kɛi bələ ɓo nąą kəlee.

Ɉaan-Batistə ə nuą tɔɔ Jesus pɔɔli

(Matie 11.2-19)

18Ɉaan-Batistə nwɔ kalan nɛa di mɛ̨nįɠaa tii kəlee hukulɔ mą, Ɉaan ə nu hveelɛ həɠə nwɔ kalan nɛai lɔwai, 19ə di tɔɔ Ną́mu Jesus pɔɔli, əgɛ, di mąąni kɛ, diɛ mą: «Akɛti, Nwun mąąɓomun Yálá ə naakwɛlanmo yaai ku kaa mąąkpɔn ɉi, ya ɓaa a yɛ́? A wala kɛ tii, mąąnɛ̨ɛ̨ ku da kpɛli mąąkpɔn?»

20Ɓɛlɔwai di həli la Jesus ɓa, di mo mą, diɛ mą: «Ɉaan-Batistə ɓə ku tɔɔ, yɛ, ku ə́ mąąni kɛ: ‹Akɛti, Nwun mąąɓomun Yálá ə naakwɛlanmo ya ɓaa a yɛ́? A wala kɛ tii, mąąnɛ̨ɛ̨ ku da kpɛli mąąkpɔn?›»

21Nąąlɔwai tii hu kpɔlɔɔ, Jesus ə ɲɔ̨n gɛ nuą tamąą kɔ́lɔi pono, yɛ ɲį́nɛ̨n gbɛ daɠaa pulu, ə lɛɛ, yɛ ɲɛ̨ipu nuą ɲɛ̨i hvólóon. 22Yili pulu, Jesus ə mo Ɉaan nwɔ kalan nɛa tii diɛ, yɛ diɛ: «Ka li, yiiɠaai kpɔ kaa gaa, ə lɛɛ, kaa mɛ̨n, ka li ka gəlee hukulɔ Ɉaan ɓa, kaa mą: ‹Ɲɛ̨ipu nuą kaa kɛɛ kaai, kɔ́wɔ nwąną nuą diɛ hiɛ, hvólóɲɔ̨n gɛ nuą kɔ́lɔi aa pono di mąą aa həɠə, wəli tini nuą diɛ mɛ̨nį mɛ̨n, haaɓɛlaa diɛ di muhəɠə, wɛlɛɛ lɛlɛɛ laa aa həli yeehvowolo nuą diɛ. 23Lúwɔ́ lonnii ɓaa nuąi di hvo pai laa na laa pələ lɛɛi, ɲą́ą́ náá mąą mɛ̨nį ɓa.›»

24Ɓɛlɔwai Ɉaan-Batistə nwɔ kalan nɛai di di pulu pənə la, diɛ li, Jesus ə kɛi Ɉaan-Batistə mąą mɛ̨nį hukulɔ la nu kpului tii kɛ laa diɛ, yɛ diɛ: «Ka li ɲɛa lɔi pun ɉu, lə ɓə ka gaa laa? Akɛti, hveen gbaɠa yii hvaŋą a dumo ya ɓə? Kpaa-o! 25Akɛti, ka li kani, lə ɓə ka gaa? Nu mąą yiliɛ a həɠə lɛlɛɛ ɓə ka gaa? Yaan, nuąi tɔɔ həɠə kaa di kwąną, diɛ ɓo di ŋąąnɛɛ hu, di kaa tɔɔ pɛlɛ́ɠaa mu. 26Lə ɓə kani ka li kaa gaa? Yálá kwəi mɛ̨nį hukulɔ mun da? Ee! Gáá moi kaa, gɛnɛ̨i dɛɛ Yálá kwəi mɛ̨nį hukulɔ mun ma. 27Mąąhɔlɔɓo, Ɉaan-Batistə tii ɓə, Yálá laawoo hɛɓɛ́ ə kɛi mąą mɛ̨nį ɓo, yɛ kɛ mą: ‹Gáá pai nwɔ́ loloɓomun dɔɔi tɔwɔ, ə pələ pɛli.›»

28Jesus yɛ diɛ: «Gáá moi kaa: Ɉaan-Batistə kaa a nu kɛnɛ̨, dɛɛ nu kəlee ɓa. Kɛlaa, nui gaa a lokolo Yálá-taa tɔɔlaa hu, gɛnɛ̨i dɛɛ Ɉaan-Batistə ɓa.»

29Nuąi tii kəlee, ə mą kɛ nįįhɔ̨nwɔ̨ kulɔ nuą, di kɛi di wəli tɔɔ Ɉaan-Batistə woo ɓa. Di gɔlɔn gɛ diɛ: Yálá tələnmoɔi, di kɛi pa Ɉaan pɔ, əgɛ, ə di mąąwaa. 30Kɛlaa, Farisiɛ̨ɠaa, da tɔ́n galamɔ̨ɔ̨ɠaa, yii Yálá ə kɛ bɔ di gɛ, di hvo yili kɛ, ya ɓə gɛ, di hvo hvaa mą Ɉaan hvo di mąąwaa.

31Jesus ə mo nwɔ̨nɔ̨ diɛ, yɛ diɛ: «Gbɛɛ nuą ɓə ŋą pɛli ŋį́ háákələi nuą ŋɛ̨i kɔ́ɔn diɛ? Di kaa yɛ gbɛɛ? 32Di kaa yɛ, lɛapɛlɛɛ yiiɠaai di kaa heeni kwəli hąmąi, daɠaa diɛ tómą di ɓɛlaa mɛ̨i, diɛ kɛ mą: ‹Kwaa kwəinɛ̨ɛ̨ tulu hvɛɛ, ka hvo mąna li, kwaa haa too kaa, ka hvo wɔlɔ li!› 33Yaan, Ɉaan-Batistə pai ə mo, hvo ka wɔ kɔ̨nɔ̨n ta mį́į́, hvo lɔɔ kpələ, kɛlaa, ka mo kaa diɛ: ‹Ɲinɛn gaa bulu!› 34Ɲą́ą́ ŋɛ̨i a Nu Lon ŋą pa, gɛ́ kɔ̨nɔ̨n mį́į́, gɛ́ gbə́lə, kaa mą: ‹Nui ŋɛ̨i nwɛi, gwəi kɛnɛ̨i, ə lɛɛ, yɛ ɓo a lɔɔ kpələ mun gɛnɛ̨; yɛ ɓo nwɔ̨nɔ̨ a nįįhɔ̨nwɔ̨ kulɔ nuą, da túwɔ́ pələ ɲɔ̨n gɛ nuą di ɓɛlan.› 35Kɛlaa, Yálá nwɔ kili mɛ̨nį aa lɛ a ɉaŋąą nuąi da di yee hee mu di pɔ.»

Jesus ə li Simɔn yəi bɛlɛ́n

36 Farisiɛ̨ ta ə kɛ laa, diɛ kɛ nąą ɓa: Simɔn. Ə Jesus təli kɔ̨nɔ̨n ma ɲəi bɛlɛ́n. Jesus ə li, ə hee, da diɛni diɛ kɔ̨nɔ̨n mį́į́. 37Daai tii di kɛ ɉu, wɛlikɛ nɛ̨ɛ̨nu kɛnɛ̨ ta ə kɛ laa, yii kɛa ə mɛ̨n, diɛ kɛ mą: Jesus kaa Farisiɛ̨ tii yəi bɛlɛ́n, diɛ kɔ̨nɔ̨n mį́į́, ə pa a múlún nón, bɛliɛ a kwɛni, nąąhvɛɛ a wulɔ kun-nɛ̨ɛ̨. 38Ə lɔ, ə hee la Jesus kɔ́wɔ kwɛlɛ. Yɛ wɔlɔ, ə lɛɛ, yɛ ɲɛ̨iya pu Jesus kɔ́wɔ mɛ̨i, yɛ Jesus kɔ́wɔ mąąkələ a nwun-nəɠa. Yili pulu, ə Jesus kɔ́wɔ mąątí a nwulɔ kun nɛ̨ɛ̨ tii. 39Farisiɛ̨ tii Jesus təli kɔ̨nɔ̨n ma, yii kɛa ə yili kaa tii, ə mo gwəi pələ, yɛ kɛ mą: «Akɛ kɛ, nui ŋɛ̨i kaa kɛ a Yálá kwəi mɛ̨nį hukulɔ mun, hvo li hvaa mą, nɛ̨ɛ̨nui ŋɛ̨i hvo ɲee pɛlɛ mą, ə li gɔlɔn yɛ: wɛlikɛ nɛ̨ɛ̨nu kɛnɛ̨ li.»

40Jesus ə mo Farisiɛ̨ tii ɓa, yɛ mą: «Simɔn, mɛ̨nį ta kaa gwə́i, gɛ́ ŋį́ mo yɛ́.»

Simɔn ə nwoo pulu pənə yɛ mą: «Kalamɔ̨ɔ̨, mo.»

41Jesus yɛ mą: «Nu hveelɛ ə kɛ laa, hulɔnu tɔ̨nɔ̨ nwɔ kwələ yɛ ɓo diɛ. Dɔ̨nɔ̨ nwɛi yɛ ɓo a: wali kwələ nwun nɔɔli, dɔ̨nɔ̨ nwɛi yɛ ɓo a: wali kwələ yee lɔɔli. 42Yii kɛa di nu hveelɛi di ta hvo nwali kwələ kulɔ hɔlɔɓo, gwələ nąmu ə nɛɛ diɛ a mɛ̨inɛ̨ɛ̨. Akɛti, nu hveelɛi tii, nɛlɛ ɓə a ɉulɔnui tii wɛli la kɛ kɛnɛ̨?»

43Simɔn ə nwoo pulu pənə yɛ mą: «Nwɔ́ kwəi, nui ŋɛ̨i di ɉɛn mɛ̨nį kɛnɛ̨ lɛɛ ma, a mɛ̨inɛ̨ɛ̨, ya ɓə.»

Jesus yɛ Simɔn ɓa: «Yaa tɛ̨ą ɓo.»

44Yili pulu, Jesus ə tinɛ̨n, ə ɲɛ̨i hee nɛ̨ɛ̨nui tii ɓa, yɛ Simɔn ɓa: «Ə́ kaa nɛ̨ɛ̨nui ŋɛ̨i kaai, ŋą́ą́ pa ə́ yəi bɛlɛ́n, hvo mo li di hvo paa a ya, və́ gɔ́wɔ́ mąą waa. Kɛlaa, nɛ̨ɛ̨nui ŋɛ̨i, aa gɔ́wɔ́ mąą waa a ɲɛ̨iya, ə lɛɛ, aa gɔ́wɔ́ mąątí a nwun-nəɠa. 45Hvo nɛ́nɛ́ɓo li a kwəinɛ̨ɛ̨, kɛlaa, nɛ̨ɛ̨nui ŋɛ̨i, lɔi kɛ ŋį́ mo ɓɛ, hvo ni kpələ li gɔ́wɔ́ mąąkələɛ ɓa a nwun-nəɠa. 46Hvo kɛ nwún-nəɠa mąątí li, nɛ̨ɛ̨nui ŋɛ̨i nwɛi, aa gɔ́wɔ́ mąątí a wulɔ kun nɛ̨ɛ̨. 47Yili ɓə gaa mą, gáá moi yɛ́, nwɛlikɛmąą mɛ̨nį kɛnɛ̨i ŋɛ̨i nɛ̨ɛ̨nui ŋɛ̨i aa gɛ, yili a nɛ, yɛ nɛ̨ŋɛ̨n damąą tii aa gɛ, mąąhvaa aa lɛɛ. Kɛlaa, nui da mąąhvaalɛɛ tiikpə, wɛlikɛmąąlaa tiikpə lɔ ɓə a gɛ.»

48Jesus ə mo kɛa nɛ̨ɛ̨nui tii ɓa, yɛ mą: «Nɛ̨ɛ̨nu, ə́ kɛ nɛ̨ŋɛ̨nŋąa gəlee mąąhvaa aa lɛɛ.»

49Nuą tii da Jesus ni di kɛi nąą mį́į́ kɛ kɛɛnąą tɔ̨nɔ̨, di kɛi mo di kee lɔwai, diɛ kɛ mą: «Nu lə kɛɛ ɓəi, yaai, a nɛ̨ŋɛ̨n mąąhvaalɛɛ?» 50Kɛlaa, Jesus ə mo nɛ̨ɛ̨nui tii ɓa, yɛ mą: «Ə́ wɔ laa na laa aa ə nwun mąąɓo, li liilaa hu.»

Currently Selected:

Lukə 7: BKPDCG

Highlight

Copy