Macitilo 7
7
Malizu ŵa Stefano
1Mkulu wa Ansembe wonse ekonsha Stefano kuti, “Kansi ivi ni vyendi?”
2Stefano eyasuka kuti, “Mwenekwasu na aziwusu wangu, mvwani! Mulungu wa ulemelelo ewonekela ku kolo yasu Abulahamu penzonkhala ku Mesopotamiya, penzeakaliyonkhala ku Halani. 3 Emuwuzya kuti, ‘Fuma mu calo cako, uŵasiye enekwanu, uwele ku calo catinizekuwoneshe.’”
4“Tetyo, efuma cendi mu calo ca Akalideya nakuyonkhala ku Halani. Awisi pecimwalila, Mulungu emufumyako uko, nomufwisha ku calo cino kwamunkhala mwewo lomba. 5Mulungu aliyomupeko visiyilano na ka citwa katontho kumo ka calo cino kuti kaŵe kake. Koma emulayizya kuti azeamupe calo cala kuti ciŵe cake, nipo soti ca azikulu ŵake, cukanga nsita iyo enzeakaliyokuŵa na mwana. 6Mulungu elaŵila kuti, ‘Azikulu ŵako azeaŵe alwendo mu calo ciyakine ŵene ŵake azeaŵayese ŵazya, nakuzoŵanzunza pa vyaka makumi kumi anayi (400).’ 7 Koma Mulungu elaŵila soti kuti, ‘Newo nizewulange mtundu wa aŵa ŵanthu watiuzelisandushe ŵazya. Pa vuli pake, azeafumemo mu calo cala nakuzonilombela pa malo pano.’
8“Pa vuli pake, Mulungu ecita cipangano na Abulahamu, ciziŵikilo cake ni msilimuko. Motetyo, Abulahamu esilimula mwana wake Isaki, penze na masiku asanu na atatu wovyalika. Isaki esilimula Yakobo, nipo Yakobo esilimula makolo ŵasu kumi na aŵili ŵala.
9“Nipo, makolo ŵasu ŵala ecita ukwa na mkwawo Yosefe, nipo emusitisha kuti akaŵe muzya ku Ejipito. Koma Mulungu enze naye, 10mwakuti emupulumusha ku uzingwi wake wonse. Emupa nzelu nomuwamisha pa menso pa Falawo mfumu ya ku Ejipito, kotetyo kuti mfumu yala imuyika kuti aŵe nduna ikulu ya calo ca Ejipito, nipo soti wolindilila banja yake yonse.
11“Mwicizoloŵa njala mu calo conse ca Ejipito, nipo soti mu Kenani, tetyo ŵanthu ezingwa ngako. Makolo ŵasu aliyofwane cakulya. 12Yakobo pecimvwa kuti ku Ejipito kwenze tiligu, etuma makolo ŵasu ŵala. Uyu wenze ulwendo wawo wotatika. 13Pa ulwendo wa ciŵili Yosefe eziwulula ku enekwawo, nipo eziŵisha Falawo va banja yonse yala. 14Tetyo, Yosefe eyita Yakobo, awisi, pamo na banja yake yonse. Wonse pamo enze ŵanthu makumi asanu na aŵili na mphuzyo zisanu (75). 15Motetyo, Yakobo eluta ku Ejipito, yeve na makolo ŵasu ŵala. Wonse awo emwalilila kwamene uko. 16Pa vuli pake yeve eŵatola kuya nawo ku Sekemu, kweciŵayikila mu manda ŵecisitisha Abulahamu na ndalama kwa ŵana ŵa Hamoli wa ku Sekemu.
17“Peyifwika pafupi nsita yakuti Mulungu acite vecilayizya kwa Abulahamu, mtundu wasu wikula nopaka ku Ejipito. 18Pa vuli pake mfumu iyakine, iliyoziŵe Yosefe, itatika kulamulila ku Ejipito. 19Mfumu iyo icenjelela mtundu wasu kutatika kunzunza makolo ŵasu, poŵatayisha ŵana wawo malucece kuti afwe.
20“Nsita iyo Mose evyalika, nipo enze mwana muweme ngako. Emulela myezi itatu mu ngʼanda mwa awisi, 21koma pecimusiya mu mmana wa Nailo, mwana mwanakazi wa Falawo emutola, nomulela ngani mwana wake. 22Motetyo, Mose esambila nzelu zonse za ŵanthu ŵa ku Ejipito, nipo malizu ŵake na nchito zake zenze za mphamvu.
23“Vyaka vake pevefwikila makumi anayi, elingilila vakuyoyendela enekwawo Aisilayeli. 24Tetyo, peciwona kuti Muejipito muyakine enzonzunza yumo mwa enekwawo, Mose wala ecinjilizya Muisilayeli wala, nomunyata Muejipito wala mpaka kumupaya. 25Yeve enzolingilila kuti enekwawo azeziŵe kuti Mulungu emuyika kuti azeŵapulumushe, koma ŵeve aliyoziŵe. 26Mmawa mwake peciwela, efwana Aisilayeli aŵili onyatana. Eyesa kuŵaleta pamo poŵawuzya kuti, ‘Mwewo mwe ŵanthu, ni ponekwanu, ni cikomo canji muvutana?’
27“Koma wala etatika muyake wala ekankhila Mose ku mbali nolaŵila kuti, ‘Ekuyika ni ŵani kuti uŵe mkulu wasu na wopingula ŵasu? 28 Kansi upangwa kupaya soti newo ngani mwawipayila Muejipito wala mailo?’ 29Mose pecimvwa malizu aŵa, ewutuka nakuyonkhala kwa alwendo ku calo ca Midiyani. Kwamene uko evyala ŵana analume aŵili.
30“Tetyo, pepepita vyaka makumi anayi (40), mngelo ewonekela kwa Mose ku cipululu ca ku lupili ya Sinai, mu kamuti koyaka mulilo. 31Mose peciwona ivi ekanganishiwa, nipo efwendela pafupi kuti awoneseshe. Pamene apo ecimvwa Malizu ŵa Mulungu olaŵila kuti, 32 ‘Newo nine Mulungu wa makolo ŵako, Mulungu wa Abulahamu, Isaki, na Yakobo.’ Mose etatika kututumila mwakuti enzeve soti mtima wololeshapo kuti awoneko.
33“Apo Mulungu emuwuzya kuti, ‘Vula nkhwaŵilo zako, cikomo malo pauli peneme ni wopatulika. 34 Nawona cendi kuzingwa kwa ŵanthu ŵangu ali ku Ejipito. Namvwa kudandaula kwawo, nipo nawela kuzoŵapulumusha. Tiye lomba, nikutume ku Ejipito.’
35“Mose wala niye wala wecikana Aisilayeli nolaŵila kuti, ‘Ekuyika ni ŵani kuti uŵe mkulu wasu na mupinguzi wasu?’ Yeve wala Mulungu emutuma kuti aŵe mkulu na mununuli kupitila mwa mngelo wala emuwonekela pa kamuti kala. 36 Mose wala niye eŵatangulila ŵanthu ŵala noŵafumya mu calo ca Ejipito. Enzocita vokanganisha na viziŵikilo ku Ejipito, pa cimmana cisweta, nipo soti mu cipululu vyaka makumi anayi (40).
37“Mose niye ewuzya Aisilayeli kuti, ‘Mulungu azeatume muyakine ofumila mwa enekwanu kuti aŵe Mneneli wanu ngani newo.’ 38Mose uyo niye wala enze nawo pa msonkhano wa Aisilayeli mu cipululu. Yeve epanama pakati pa makolo ŵasu na mngelo wala wecilaŵila naye ku lupili ya Sinai. Niye epokela malizu akupa moyo kuti azeatipe sewo.
39“Koma makolo ŵasu ŵala ekana kumumvwila, mu malo mwake emukankhila ku mbali. Mu mitima mwawo, epangwa kuzyokela ku Ejipito. 40 Tetyo, ewuzya Aloni kuti, ‘Tipangileni milungu kuti yotitangulila, pakuti tuziŵalini camponela Mose wala, etitangulila pofuma mu calo ca Ejipito.’ 41Lomba masiku awo ŵeve epanga fano ya mwana wa ngʼombe. Etwala nsembe ku fano yamene iyo, nosekelela nchito za manja ŵawo. 42Pamene apo Mulungu eŵafutatila, noŵatwala ku macimo olombela nthandala, ngani mwakulaŵilila malizu olembewa mu buku ya aneneli kuti,
‘Mwewo Aisilayeli, musayese kuleta kwa newo,
Nyama zamwenzopaya nozitwala ngani nsembe
pa vyaka makumi anayi ŵala mu cipululu.
43 Mwenzotakula hema ya Moleki,
na nthandala ya Mulungu wanu Lefani,
mafano ŵemwipanga kuti muwoŵalombela.
Nize nikufumyeni nokutayani kutali,
kupitilila calo ca Babiloni.’
44“Makolo ŵasu enze na cihema ca umboni mu cipululu mwala. Ecipanga kulingana na Mulungu mweciwuzyila Mose nipo soti kulingana na cithunzi mweciciwonela Mose. 45Cihema cala, cecipokela makolo ŵasu kufumila ku makolo ŵawo, ewela naco kuno Yoswa penzoŵatangulila pecilonda calo ku mitundu yecipilikisha Mulungu makolo ŵala penzofwika. Ceciŵa pakati pawo mpaka nsita ya Davide. 46Davide wala Mulungu emuwamila mtima, nipo esenga Mulungu wala kuti amuzomezye kumumangila ngʼanda yeve ali Mulungu wa Yakobo. 47Koma Solomoni niye emumangila ngʼanda yala.
48“Cukanga venze tetyo, Mulungu wa Kululu onkhalalini mu ngʼanda zomangiwa na manja, ngani mwakunenela mneneli kuti,
49‘Leza olaŵila kuti,
“Kululu ni mpando wangu wa ufumu,
calo ca pansi ni cokandapo mendo ŵangu.
Kansi muzenimangile ngʼanda yotyani?
Keno malo opumulilamo newo ni wotyani?
50 Kansi ni manja ŵangulini epanga vonse ivi?”’”
51Stefano epitilizya kulaŵila kuti, “Ha! Ŵanthu acikanga mwewo, mitima yanu ni ya cikunja, matu ŵanu ni wosinkha. Nsita zonse, ngani mwenzocitila makolo ŵanu, namwe soti mukana kumvwila Mzimu Mtuŵa. 52Kansi alipo mneneli na yumo kumo waliyozingwishe makolo ŵanu ŵala? Yayi, epaya ŵanthu enzolaŵililatu vakuza kwake kwa wolungama wala. Lomba mwewo mwimutwala kwa alwani ŵake nomupaya. 53Mwewo mwipokela Matetulo ŵa Mulungu kupitila mwa angelo, koma muliyoŵasunge.”
Ayuda opaya Stefano
54Ŵa ku Kaupo ŵala pecimvwa malizu ŵa Stefano, etinkha ngako nomukwiyila. 55Koma Stefano, pecizuzyiwa na Mzimu Mtuŵa, elolesha Kululu nowona ulemelelo wa Mulungu, nipo soti Yesu pecipanama ku kwanja kwendi kwa Mulungu. 56Tetyo, elaŵila kuti, “Wonani! Nuwona Kululu kovulika, nipo Mwana wa Munthu wapanama ku kwanja kwendi kwa Mulungu!”
57Koma ŵeve eŵilikizya ngako, novala mu matu mwawo. Nomugudukila wonse pamo. 58Emufumyila kunja kwa mzinda, nakumutema myala. Mboni zisungizya vovwala vawo ku munthu wa cilumbwana, zina yake Saulo.
59Ŵanthu ŵala penzomutema myala, Stefano etatika kulomba kuti, “Asikulu Yesu, pokelani mzimu wangu.” 60Nipo efukama pansi noŵilikizya ngako kuti, “Asikulu, musaŵaŵelengele ucimo uyu.” Pecilaŵila malizu aŵa, ecifwa.
Currently Selected:
Macitilo 7: GMN
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Nsenga New Testament © The Bible Society of Zambia, 2015.