Luku 12

I ce laakaii ara nŋɛ ŋa do ilu muafiti ŋa

(Cɔ Matie 10:26-27)

1Waati iyi Jesu wa fɔ bɛɛbɛ zamaa í tɔtɔɔ dubu nkpɔ nkpɔ hee à waa tɛɛsɛ njɛ. Ŋɔi Jesu í sɔ̃ mɔcɔɛ ŋa si wajui zamaau í ni, i ce laakaii ara nŋɛ ŋa do levɛ̃ɛi Farisi ŋa iyi í jɛ muafiti. 2Ngɔgɔ kù wɛɛ iyi wa manji iyi kaa fita gbugbãa, nɔ asii kãma kù wɛɛ iyi a kaa na a mà. 3Ŋɔi í ce ide iyi ì fɔ si ilu kuku fei ŋa aa na a gbɔɔ si inya kumá, gundu iyi ì nɔ ì nya inɔ ile ŋa aa cã kɛsɛɛdɛ si antaii ile lele ŋa.

Njoi inɛ iyi í jɔ i ce ŋa

(Cɔ Matie 10:28-31)

4Iŋɛ iyi ì jɛ kpaasim ŋa, iŋɛi ǹ wa n sɔ̃, i maà ce njoi inɛ ŋa iyi aa kpa ara nŋɛ, nɔ si anyii nŋu a kaa yɔkɔ a ce ngɔgɔ má. 5An sɔ̃ ŋɛ inɛ iyi í jɔ i ya ce njoɛ ŋa. I ce njoi inɛ iyi í nɛ yiiko ku kpa inɛ nɔ ku dasiɛ si ina iyi ci ya ku má. Ntɔ ntɔ ǹ wa n sɔ̃ ŋɛi, lafɛ̃ɛi í jɔ i ya ce njoɛ ŋa.

6A ci ya ta ama yɛi ara miiu súù minji ba. Do nŋu fei, Ilaaɔ̃ ci ya gbɛjɛ baa akã nŋa. 7Iŋɛ mɔ, hee do ntoi iri nŋɛ ŋa fei Ilaaɔ̃ í mà jia nŋa. Na nŋu, i maà ce njoi ngɔgɔ, domi bɛɛrɛ nŋɛ í re yɛi hee bii í jĩ.

Inɛ iyi í gba Jesu walakɔ í kɔ̀siɛ

(Cɔ Matie 10:32-33; 12:32; 10:19-20)

8Ǹ wa n sɔ̃ ŋɛi, inɛ iyi í fɔ si wajui amanɛ ŋa í ni nŋu í gbam, amu mɔ Amai Amanɛ an gba lafɛ̃ɛ si wajui amalekai Ilaaɔ̃ ŋa. 9Amma inɛ iyi í kɔ̀sim si wajui amanɛ ŋa, amu mɔ an kɔ̀si lafɛ̃ɛ si wajui amalekai Ilaaɔ̃ ŋa.

10Inɛ iyi wa fɔ laalɔi amu Amai Amanɛ, Ilaaɔ̃ á yɔkɔ ku kpa idei dulum dɛɛ. Amma inɛ iyi wa fɔ laalɔi Hundei Ilaaɔ̃ kaa ba a kpa idei dulum dɛɛ pai.

11Bii à bɔò ŋɛ ile bii à ya ce kutɔtɔɔ ŋa ku ba inɛ ngbo ŋa do ilu yiiko ŋa a kiiti ŋɛ, i maà ti i ce njo do bɛi aa ce i kɔò ara nŋɛ do ide iyi aa fɔ ŋa. 12I maà ce njo ŋa domi waati bɛɛbɛ Hundei Ilaaɔ̃i á sɔ̃ ŋɛ iyi í jɔ i fɔ ŋa.

Mɔndai ilu fia hai nɛ yaase

13Si inɔ zamaau ŋɔi inɛ gɔ í sɔ̃ Jesu í ni, Mɛɛtu, sɔ̃ igbãm ku jɔ̀ ka kpɛ̃ tubu nwa. 14Ŋɔi Jesu í jɛaa í ni, mɔkɔɔyi, yooi í cem woo kiiti nŋɛ walakɔ woo kpɛ̃ tubu nŋɛ. 15Nɔ í sɔ̃ ŋa í ni, i ya ce laakai ŋa ntɔ ntɔ do kɔdɛɛ fei, domi amanii amanɛ si í jɛ icui kuwɛɛɛ, baa bii bɛirei amaniu í la í to.

16Nɔ í kpa nŋa mɔnda gɔ í ni, ikoi mɔkɔ ilu fia gɔ í ce ijɛ jiida jiida. 17Ŋɔi mɔkɔu í lasabu í ni, bɛirei an ce. Wee n kù nɛ bii an dasi ijɛu. 18Ŋɔi í ni, ǹ mà bɛi an ce. An lɛgɛ akam ŋaui, nɔ n ma mmuɛ ŋa iyi aa la a re. Nɔ n kosi bileem fei bɛ do ijɛm ŋa iyi à gbe. 19Nɔ n fɔ si idɔm n ni, ǹ nɛ amani nla nla iyi ǹ wa n singa ti adɔ̃ nkpɔ nkpɔ. An sĩmii nɔ n maa n jɛ n maa n mɔ nɔ n maa n wɛɛò inɔ didɔ̃. 20Amma Ilaaɔ̃ í sɔ̃ɔ í ni, awɔ nnyɛi, idũuyi mɔm aa nya hundeɛ. Sɔɔlui mii ŋa iyi ì ceu bɛ, ti yooi á jɛ.

21Ŋɔi Jesu í ni, bɛɛbɛ mɔi á jɛ bi inɛ iyi wa koa araɛ amani nɔ bi Ilaaɔ̃ kù nɛ nkãma.

I dasi Ilaaɔ̃ naanɛ ŋa

(Cɔ Matie 6:24-34)

22Iyi Jesu í fɔ bɛɛbɛ í tã ŋɔi í sɔ̃ mɔcɔɛ ŋa í ni, na ŋɔi í jɔ̀ ǹ wa n sɔ̃ ŋɛ ǹ ni, i maà ya jɔ̀ zigii nŋɛ ku maa da do mii iyi aa jɛ i maa wɛɛò ŋa, walakɔ do jĩnɛ iyi aa dasi ŋa. 23Kuwɛɛi amanɛ í re ijɛ, ara mɔ í re jĩnɛ. 24I ce laakaii kungbã ŋa i cɔ. A kù waa gbɛ̃ hee a da ngɔgɔ, a kù nɔ a kù nɛ suu. Ilaaɔ̃ í nɔ wa wo ŋa. Bɛɛrɛ nŋɛ kù re yɛi ŋa hee bii í jĩ? 25Yooi si inɔ nŋɛ na zigiidaɛ á yɔkɔ ku kɔ̃ɔsi kusɔi adɔ̃ɛ baa keeke. 26To, bii i kaa yɔkɔ i ce mii keekeu bɛ ŋa, na mii í ce ì jɔ̀ zigi nŋɛ wa da do iyi í gbe ŋa. 27I cɔ bɛi wua ŋa à ya da koko mɛɛ. A kù waa ce icɛ a ci ya nɔ a wɔ̃ acɔ. Do nŋu fei, ǹ wa n sɔ̃ ŋɛi, baa Salomɔɔ ilaalu nlau, do amboe nla nlaɛ fei kù nɛ jĩnɛ iyi boodaɛ í to kokoi jĩi ŋau bɛ baa akã. 28Fɔfɔ í wɛɛi nnyi do kusĩaɛ amma ala aa dasiɛ ina. To, bii Ilaaɔ̃ í mua fɔfɔ ŋa iyi aa na a dasi ina booda kusĩa bɛɛbɛ, kaa yɔkɔ ku mu nŋɛ nyau ku re fɔfɔ ŋau bɛ de. I kù yɛ naanɛ nŋɛi kù la? 29I maà ya jɔ̀ zigi nŋɛ ku maa da do mii iyi aa jɛ ŋa walakɔ mii iyi aa mɔ ŋa. 30Hai mà idei Ilaaɔ̃ ŋai à ya maa kpataa mii ŋau bɛ fei, amma Baa nŋɛ í mà iyi ì nɛ bukaatai mii ŋau bɛ fei ŋa. 31Na nŋu, i hanya i dɛ bɛi aa ce i jɔ̀ bommai Ilaaɔ̃ ku bɔ waju titã ŋa. Iyi í gbe bɛi fei Ilaaɔ̃i á kɔ̃ɔ nŋɛ si.

Amanii lele ku dɛ

(Cɔ Matie 6:19-21)

32Nɔ Jesu wa ba mɔcɔɛ ŋau ide ku fɔ má í ni, iŋɛ gaa keekem, i maà ti i ce njo ŋa, domi á dɔ̃a Baa nŋɛ si ku jɔ̀ i jɛ amaalu ŋa si bommaɛ. 33I ta mii iyi ì nɛ ŋa nɔ i mua ilu are ŋa fiau. I cea ara nŋɛ taalili iyi kaa gbo ikpa lele si bii aa dasi amani nŋɛ iyi kaa tã. Tengi bɛ ile kaa tosi, nɔ tũtũ ŋa mɔ a kaa bɛjɛɛ. 34Ntɔ ntɔ, bii amani nŋɛ í wa, bɛi laakai nŋɛ mɔ í ya wa.

Woo ce icɛ ŋa iyi à waa cɔ kpãa

35I ce sɔɔlu i dĩ kpaka nɔ i jɔ̀ fitila nŋɛ ŋa a maa má ŋa. 36I jɔ̀ i yɛ bɛi inɛ ŋa iyi à waa degbe kubaai lafɛ̃ɛ nŋa wa hai bi ku ce abɔdɔ̃, ku ba bii í to wa í cã gambo gbakã a cĩaa. 37Woo ce icɛ ilu inɔ didɔ̃ ŋai, inɛ ŋa iyi lafɛ̃ɛ nŋau á na ku ba à cɔ kpãa à waa degbe ku toɛ wa. Ntɔ ntɔ ǹ wa n sɔ̃ ŋɛ, nŋu takaɛ á dĩ gbankili nɔ ku jɔ̀ a buba nɔ ku na ku kpɛ̃ nŋa ijɛ. 38Ilu inɔ didɔ̃ ŋai bii í baa í na í ba ŋa si bɛɛbɛ, baa bii í to wa lajai, walakɔ kukɔ sintei ajɛɛ.

39I jɔ̀ i mà sãa sãa ŋa iyi bii ilu kpasɛ̃ í mà waati iyi ile á lɔ wa, á dede ku wɔ njoo, kaa jɔ̀ ile ku lɛgɛ gamboɛ. 40Iŋɛ mɔ, i ce sɔɔlu ŋa domi amu Amai Amanɛ, an naai si waati iyi i kù waa tamaa ŋa.

Amaacɛ jiida do amaacɛ laalɔ

(Cɔ Matie 24:45-51)

41Ŋɔi Piɛɛ í ni, Lafɛ̃ɛ, awai ì kpaa mɔndau ihɛ̃? Mà inɛ fei. 42Ŋɔi Lafɛ̃ɛ í jɛ í ni, yooi í jɛ amaacɛ ilu naanɛ iyi í nɛ laakai. Lafɛ̃ɛi í jɛ inɛ iyi ilu kpasɛ̃ gɔ í kpe nɔ í so amaacɛ kpaasiɛ ŋa í daa si awɔ ku maa cɔ ŋa ku na ŋa ijɛ si bɛi í jɔ. 43Inɔ didɔ̃i á jɛ ti amaacɛu bii lafɛ̃ɛɛ í bàa í na í baa wa ce bɛɛbɛ. 44Ntɔ ntɔ, lafɛ̃ɛu á daa amaacɛu mii ndɛɛ fei si awɔ. 45Amma bii í jɛ amaacɛ laalɔi, á lasabui ku ni, lafɛ̃ɛm kaa baa ńya má, nɔ ku dede ku maa cã inaabo do inɛmɔkɔ woo ce icɛ ŋa iyi à gbeu, nɔ ku maa jɛ ku maa mɔ atɛ̃ ku maa kpaa. 46Bɛɛbɛi lafɛ̃ɛu á na ku baa si ajɔ iyi kù waa cɔ kpãaɛ, do si waati iyi kù waa tamaa, nɔ á kpãa iju jiida jiida bɛi à ya cea inɛ laalɔ ŋa.

47Woo ce icɛ iyi í mà mii iyi lafɛ̃ɛɛ í bi, nɔ kù coo, goloɛ á la. 48Amma inɛ iyi kù mà, nɔ í ce kookoosu iyi í jɔ a cãa, goloɛ kaa la. Inɛ iyi à na mii nkpɔ, aa beeɛ mii nkpɔ. Inɛ mɔ iyi à daa mii nkpɔ si awɔ, nŋui aa bee ku re.

Jesu í naaò njɛ ku fɛɛfɛ wa

(Cɔ Matie 10:34-36)

49Nɔ Jesu í sɔ̃ ŋa má í ni, inai ǹ naa ku fã si andunya, nɔ ǹ bɛi ǹ bi ku jɛ í jo tã. 50Nɔ inyi ku dasi gɔ í wɛɛ kù nɛ bɛi á ce iyi n kù coo. Nɔ laakaim kaa jɛ akã í gbe hee bii í ce. 51Ì tamaa bɛi laakai ku sũi ǹ naa nŋɛ wa si andunya ŋa? Aawo, ǹ wa n sɔ̃ ŋɛi, njɛ ku fɛɛfɛi ǹ naaò wa. 52Ntɔ ntɔ, hai nsɛi bii amanɛ miiu í wa kpasɛ̃ akã aa kpɛ̃ ikã ikã. Tɔɔsi akã kaa wɛɛ nŋa, amanɛ mɛɛta ŋau a kaa gbɔ si njɛ do inɛ minji ŋau. 53Baa do ama inɛmɔkɔɛ a kaa gbɔsi njɛ. Iye do ama inaaboɛ a kaa gbɔ si njɛ. Ana inaabo do aboi amaɛ a kaa gbɔsi njɛ.#12:53 Cɔ Misee 7:6.

Nyindai waati ku mà

(Cɔ Matie 16:2-3)

54Ŋɔi í sɔ̃ zamaau má í ni, bii ì yɛ kudũi ijĩ wa dede hai nunui alɛ#12:54 Si ilɛi Izirɛli, hai do ikpa nunui alɛi ijĩ í ya naa, domi do ikpa bɛi tenku nlau í wa. Bɛɛbɛ mɔi inya gbãa í ya naai hai ikpa awɔ cangai kpãai inunu. ŋa ì ya fɔ ŋai gbakã i ni, ijĩ á naa. Bɛɛbɛ mɔi í ya nɔ ku ce. 55Bii ì nɔ ì yɛ fufu wa ce wa hai ikpa awɔ cangai kpãai inunu ŋa, ì ya ni, inya gbãa á ce. Nɔ bɛɛbɛ mɔi í ya nɔ ku ce. 56Iŋɛ ilu muafiti ŋa, ì mà yaasei nyindai lele do ilɛ ŋa. Bɛirei í ce i kù mà yaasei waatiu ihɛ̃ ŋa.

Taale ku teese

(Cɔ Matie 5:25-26)

57Bɛirei í ce i ci ya lasabu si ara nŋɛ i mà iyi í jɛ dee dee ŋa. 58Bii inɛ gɔ wa bɔòɛ bi ku ce kiiti na idei gbese gɔ, ce kookaai hai kpãa awɔ do lafɛ̃ɛ i gbɔsi njɛ ŋa ku ba ku maà dasiɛ si awɔi woo kiiti. Bii kù jɛ bɛɛbɛ, woo kiitiu á dasiɛ si awɔi woo degbe piisɔ̃ɔ, nɔ woo degbe piisɔ̃ɔu mɔ ku dasiɛ ile piisɔ̃ɔ. 59Ǹ wa n sɔ̃ ŋɛi, bii à dasiɛ piisɔ̃ɔ, bii i kù sã gbeseɛ fei, i kaa fita. Nkãma kaa gaizia si.

Currently Selected:

Luku 12: MKL

Highlight

Copy