Matyo 5
5
Yeso khəə ghɔɔmə i Kəzə̀ nə ukaʼ
1Nghee tə̀ Yeso koʼ tsunə nɔɔ kə aghə̂ kə bəghənə n səə wi, tə n nuu kɔʼ ndòw nə ukàʼ, ndòw doʼo tsu. Dzûmə tə wi tə n zuŋŋə bə n səə wi. 2Tə n kàʼ ndòw ni dii ghə n ghəə ghə dza tə̀ ghə nə̀,
3Buulə i loʼ tə̀ ghə̂ ghey ghə koʼo keelinə nə̀ fə̀ŋ tə ghə tə taw way n sə̂ K-a-zə̀,
N təŋkey, fɔɔ wə idəŋ u loʼ tə̀ ghə.
4Buulə i loʼ tə̀ ghə̂ ghey ghə mownə,
N təŋkey, Zə̀ kə î tsəmmənu ghə.
5Buulə i loʼ tə̀ ghə̂ ghey ghə tsuulə tsunə wû i ghə zə,
N təŋkey, ghə î keeli fə u mbi wən udzəm Zə̀ kə naŋanə tə ghə.
6Buulə i loʼ tə̀ ghə̂ ghey ghə dəmənə ni doʼo tsətsəghə n sə̂ K-a-zə̀,
N tənkey, Zə̀ kə î ghəŋŋənu nə̀ ghə keeli fə key ghə ləghənə.
7Buulə i loʼ tə̀ ghə̂ ghey ghə khənə sî i kwɔɔlə zə,
N təŋkey, Zə̀ kə nə̂ kwɔɔlə soʼonu sî zə n kow ghə.
8Buulə i loʼ tə̀ ghə̂ ghey fə̀ŋ tə ghə tə zownə,
N təŋkey, ghə nə̂ koʼonu Zə̀ kə.
9Buulə i loʼ tə̀ ghə̂ ghey ghə buulənə luʼu tə,
N təŋkey, Zə̀ kə i tɔŋŋə ghə nə̀ ghə loʼ waa a wi.
10Buulə i loʼ tə̀ ghə̂ ghey ghə chɔdlɔnə ghə a dza ghə loʼ tsətsəghə,
N təŋkey fɔɔ wə idəŋ u loʼ tə̀ ghə.
11“Buulə i loʼ tə̀ ghaa abə ghə̂ a chɔdlɔnə ghaa, tsayyə ghaa, dza ndəm ə ghəə a bəbə ghə n tow ghaa a dza ghaa loʼ dzûmə tuŋ. 12Ghaa khə ni duʼlə, saŋŋə, boʼnə naamə kə ghaa kə downu idəŋ. À wey loʼ nghee ghə â chɔdlɔ soʼonə tûm tə Kəzə̀ tə sə isə tə.”
Dzûmə tə Yeso tə loʼ tə a loʼ ntsoʼ nsə daa kə
(Mak 9.50; Luk 14.34-35)
13Yeso n ndow n sə kə dza tə ghə nə̀, “Ghaa loʼ tə̀ a loʼ ntsoʼ tə̀ ghə̂ a mbi ghə adzəm. Abə ntsoʼ n kee nayyə maʼa tsunə tɔb i wi zə, jìi i loʼ i kəm way ni ghəŋə nə̀ n tɔb. N nya kəm khə way fwaʼ kə, n kpii kə ni ney feeli maʼa tə̀ ghə̂ a dəʼlə nə aghow.”
14“Ghaa loʼ tə̀ a loʼ kədaa tə̀ ghə̂ a mbi ghə adzəm. Naʼ zey i bəghə doʼonə nə ukaʼ way ni nyi doʼo dzə. 15Wù daa way daa kə tə n kəm nyi naŋa ndòw n tənə kəkuu. Tə fədlə teyyə naŋa kɔʼɔ n sə̂ a zow ghə nə̀ kə i baŋa n ndaw idzəm. 16À loʼ soʼo ighələ ghi ghaa, daa kə ghaa kə khə ni baŋa, tə̀ ghə̂ ghə i loʼ ni koʼ ghəə a ghaa a dzuŋu ghə, ghə i fuu kɔʼlə mə tə̀ Bày ghaa idəŋ.”
Yeso luulə Laŋ kə Mushi
17Yeso n dza kpiʼi ndow tə ghə nə̀, “Kə̂ ghaa nə̂ moʼlə nə̀ n bə ni bə buu naŋa laŋ kə Mushi nsə ghɔɔmə i tûm tə Kəzə̀ tə. N ka bə dzə ni bə buu naŋa laŋ u tii wə. N fəd bə ni bə luulə tsu laŋ u tii wə. 18N kuum dza bə tə̀ ghaa nə̀, bikighow nsə ghəlitsə kə i bə maynu, kasə nyaŋinyaŋi fə ighəə nkee luʼu fə loʼ fə n laŋ K-a-zə̀, î ndòw way luʼu kə nə̀ ghəə a tii ghə adzəm a kà ney bənə kə. 19Abə wù tsayyənə laŋ kə kəmɔʼ n laŋ u Kəzə̀, sìi ndzəŋŋə ndòw soʼo ghə̂ a loʼ ghə nə̀ ghə i ghəŋŋə sey, tə i doʼlə wù kənunu n fɔɔ wə idəŋ wə. Wù wey tə naŋŋənə laŋ u tii wə, dii nduŋŋə ndòw soʼo tə ghə̂ a loʼ ghə, î doʼo wù nii n fɔ̀ɔ wə idəŋ wə. 20N dza bə tə̀ ghaa nə̀, a gɔʼɔ kə nə̀ muu i ghaa i loʼ tsətsəghə n sə k-a-zə̀ tsəghəshi tsu i ghə̂ a dii a kəlaŋ ghə nsə ghə̂ tə Falasi ghə, wù ghaa umɔʼ î way ni nyi dzə n fɔɔ wə idəŋ wə.”
Yeso zoʼlə aghə̂ bòʼ nəghə ù fəələ wə
(Luk 12.57-59)
21Yeso n dza tə ghə nə̀, “Ghaa n zow nə̀ ghə â dza tə̀ ghə̂ ghə n num tə ibam tə nə̀, ‘Kə̂ wù nə weynə wù, abə wù weynə wù, ghə khə ni doʼlə naŋa wi n tay i saʼ, ghə saʼ wi.’ 22N kee dza bə tə̀ ghaa nə̀, abə wù fəələnə nəghə wə ghi waazə ə wi, tə kpiinu tə̀ ghə doʼlə naŋa wi n tay i saʼ. Abə wù tɔŋɔ ndòwnə waazə nə̀, ‘Ndzə̀ŋ ufow zən’, tə̀ kɔʼ kpiinu tə̀ ghə saʼ wi n ndaw tsə̂. Abə wù kpaalə ndownə waazə nə̀, ‘laʼlə ka fə̂ kən’, tə kpiinu tə̀ ghə maʼa wi nə uvələ, tə i fəʼlə fu. 23Abə wə̀ kɔʼɔ ndòwnə ni kɔʼ fuu kənaamə n tsə zey ghə fəələnə maʼlə wə tii, wə̀ taa moʼlə tsunə fu nə̀ wə khə uchɔd ghi waazu, 24naŋa tsu naamə kə kə̀ fu n səə tsə zey ghə fəələnə maʼlə wə tii, wə̀ ndòw bayyə tsu dzə ghi waazə wə, wə̀ daŋŋə bə fu ndòw naamə kə.”
25“Abə wə khənə chɔd wə ghi wù, tə u ney ndòwnə wɔ n tay i saʼ, bayyə khə̂mə tsu ghəə ghə ghi wù tii nə ghaa ka kam ndòw kuum n tay i saʼ, kə̂ tə nə ndòw fuu tsəʼlə ndòwnə wɔ tə̀ ghə̂ a saʼa a təsaʼ ghə, ghə ney fuu tsəʼlə nuu ndòw wɔ tə̀ bwoli tə, ghə i ney fii naŋa ndòw wɔ n ndaw tsaʼ. 26N kuum dza bə tə̀ ghaa nə̀, abə ghə ney fii naŋa ndòwnə wɔ sey n ndaw tsaʼ, wə̀ i shi koʼ way, a gɔʼɔ kə nə̀ wə n tsə̂ may fə key ghə bəbənə tə̀ wɔ.”
Yeso zoʼlə aghə̂ kuum i taa zaʼ
27Yeso n kəm dza ndow tə ghə nə̀, “Ghaa n zow nə̀ ghə â dza nə̀, ‘kə̂ wù nə taa zaʼanə wey wi nkee nùm wi.’ 28N fa kee dza bə tə̀ ghaa nə̀, wù wey tə bùʼ laalə ndòw kənə weyzən n moʼlə tə ni nyiŋi ghi wi, sey nyəŋi dzənu ghi weyzən ə tii n fə̀ŋ ə wi. 29Abə sə̂ zə n kpii wə u təmə wə, chimmənə wɔ nə̀ wə ghəŋə ghə i bəbə zə, bɔʼi nuu shi bə sə̂ i tii zə, wə̀ maʼa, n təŋkey, tə̀ Zə̀ kə ni maʼa wû wə udzəm n luʼu key wə i fəʼlənə tii, dzɔb lòʼ nə̀ wə guŋu bad kə uwû kə kəmɔ̀ʼ. 30Abə kpii kə kə̀ təmə kə, kə chimmə nə wɔ nə̀ wə ghəŋə ghə i bəbə zə, khəə nuu tsu kpii kə tii kə wə maʼa, n təŋkey, tə̀ Zə̀ kə ni tûm wû wə udzə̀m n luʼu key wə i fəʼlənə tii, dzɔb lòʼ nə̀ wə guŋu bad kə uwû kə kəmɔ̀ʼ.”
Yeso dìi aghə̂ kuum wû i dzaw zə
(Mat 19.9; Mak 10.11-12; Luk 16.18)
31Yeso n ndow n sə kə, dza tə̀ ghə nə̀, “Ghə â dza soʼo nə̀, ‘abə wù dzawwənə wû wə ghî wey wi, tə khə ni fuu ndòw wi n bad k-a-màʼlə kə ni dii tsu nə̀ ghî wi kəm dzəŋi way dzə.’ 32N kee dza bə tə̀ ghaa nə̀, wù wey tə dzawwənə wû wə ghî wey wi nə̀ a way nə̀ weyzən ə tii laŋŋənu, i sey diinə a loʼ wi tə ghəŋənə nə̀ weyzən wey shi nuu. Wù wey tə ney ndòwnə weyzən wey tə shinə nûm, sey taa zaʼ soʼonu.”
Yeso dii aghəə kuum kaa n zəə mə
33Yeso n dza tə̀ ghə nə̀, “Ghaa mâ zow soʼo nə̀ ghə â dza tə̀ ghə̂ ghə n num tə ibam tə nə̀, ‘Kə̂ wù nə bwuulə maʼanə kaa mey wə zə̂ naŋanə. Abə wù zə̂nə kaa mə ghi Mûkəbii, tə bɔɔmə khə ni ghəŋə ndow kə ghəə zey wə mə zə̂nə kaa mə ni ghəŋə ghi Mûkəbii.’ 34N fa kee dza bə tə̀ ghaa nə̀, kə̂ ghaa nə tsəm ə kaanə. Kə ghaa nə̂ kaa kɔʼɔ ndòwnə n bikighow, n təŋkey a loʼ luʼu key kuu kə fɔɔ K-a-zə̀ loʼnə tii, 35nkee kaa mɔm tsuu ghəlikətsə, n təŋkey, a loʼ luʼu key tə gaʼanə ghow a wi ghə tii, nkee kaa sɔʼɔ ndòw Yerosalem, n təŋkey, a lòʼ naʼ i Də̀ŋ kə nii kə. 36Ka kaa soʼo n tow kə, n təŋkey, wə̀ way ni ghəŋə nə̀ nyùŋ imɔʼ n tow kə fəm nkee i ləŋ. 37Nə wə bəghəm ni ghəŋə ighəə, maŋa dza tsu kə nə̀, ‘Ow’, nkee ‘Ngaŋ’ abə wə tuunə. Nə̀ ghə i loʼ i kəm nyi bənu tii, i sey nuu bə n wɔ vəətsəə ghə.”
Ka kûmmə dzəŋŋə bəb zə nə ibəb
(Luk 6.29-30)
38Yeso n nam dza ndow tə̀ ghə nə̀, “Ghaa mâ zow soʼo ghə dzanə nə̀, abə wù bɔʼi nuu shi bənə sə̂ zə zə̀, wə n bɔʼi nuu shi bə soʼo i wi zə. Nə wù kɔy maʼa shi bə sɔŋ zə, wə̀ n kɔy maʼa shi bə soʼo i wi zə. 39N fa kee dza bə tə̀ ghaa nə̀, ka kûmmə dzəŋə dzə bəb zə n kow wù wey tə ghəŋənə bəb tə̀ wɔ. Abə wù saa nyi bənə wɔ n sali kə n dzoʼ kə kə̀ zəə kə, dii may ndòw dzoʼ kə̀ loʼ key nə̀ tə saa nyi bə. 40Nə̀ wù ndòw sɔmi wɔ n tay i saʼ ni ney nuu sàŋ zə, fuu may ndòw wi n singili fə. 41Nə̀ wù kwu wɔ nə kədaʼa nə̀ wə boʼo mbəghə kə wi ghaa bwey ndòw tàm ə jii imɔʼ, kee bwey ndòw tàm tə jii tə təbəghə ghi wi. 42Abə wù nɔɔnə wɔ n fə kə, fuu ndòw, nə̀ wù dza i fùu ney kəfə n wɔ̂ wɔ, ka tuu dzə ni fuu.”
I ləghə wù təngəmə wə
(Luk 6.27-28, 32-36)
43Yeso n ndow n sə̂ kə ni dza nə̀, “Ghaa mâ zow nə̀ ghə â dza n laŋ kə Mushi nə̀, ‘Wə khə ni ləghə wù wey tə kuʼlə loʼnə n səə wɔ, kee baa wù təngəmə.’ 44N fa kee dza bə tə̀ ghaa nə̀, ghaa khə ni ləghə ndòw ghə̂ a təngəmə a ghaa ghə, gɔŋŋə tə̀ ghə̂ ghey ghə bàanə ghaa. 45Abə ghaa ghəŋŋənə sey, ghaa i doʼo waa a Bày ghaa wey tə lòʼnə idəŋ, n təŋkey, tə ghəŋŋə tsə ə wi nə̀ i baŋ n kow ghə̂ a bəbə ghə nsə n kow ghə̂ a dzuŋu ghə. Tə fuu soʼo ighow tə̀ ghə̂ ghey ghə loʼ tsətsəghə nsə ghə̂ ghey ghə way tsətsəghə. 46Abə ghaa ləghə kə ghə̂ ghey ghə ləghənə ghaa, ghaa i keeli dzə way naamə kə loʼ kə, n təŋkey, ghə̂ a kwɔɔ a màʼlə kə tsow kə ngəŋŋə ghəŋŋə soʼo sey. 47Abə ghaa shiə dzɔbə kə ghi waazə a ghaa ghə, ghaa sey ghəŋŋə dzə way ghəə i loʼ zə i loʼnə n nəŋ. N təŋkey ghə̂ ghey ghə bəghəm way tə̀ Zə̀ kə ngəŋŋə ghəŋŋə soʼo sey. 48I sey dii nə̀, ghaa khə ni loʼ tsətsəghə ighələ tə̀ Bày ghaa idəŋ loʼnə tsətsəghə.”
Àwon tá yàn lọ́wọ́lọ́wọ́ báyìí:
Matyo 5: WEH
Ìsàmì-sí
Pín
Daako
Ṣé o fẹ́ fi àwọn ohun pàtàkì pamọ́ sórí gbogbo àwọn ẹ̀rọ rẹ? Wọlé pẹ̀lú àkántì tuntun tàbí wọlé pẹ̀lú àkántì tí tẹ́lẹ̀
© 2022 CABTAL
