Mata 13
13
Nɛ́d inluùm bə̀ nwuùn zagəmá
(Markus 4.1-9; Luka 8.4-8)
1Nyàm də bərə, Yéésù vúg yiilú, ɛ̀m dá kùm nwuu gbà'á kàd ba, bɔ̀b nɛ́b bəd in sáànmbìá. 2Nɛ́b zùúm bəd wál yaà bə̀ páù tə́ŋú. Kə̀ taàbìá, zá' na' pìì dá kùm taà kə̀ə̀d nə́ŋ̀ú. Nɛ́b zùúm bəd kɔ̀ bə̀ dìì nwuu gbà'á kàd ba. 3Gám nwɔŋ in zùúm yílú, kə̀ zagəm bərú, bít bàà bə̀: «Ìì ɛ̀g in aa Vɛnɛ́b gààd lúŋ doó. Nɛ́ŋ váàndo nə́ŋ̀ ɛ̀m inluùm wuùnmbìá. 4Zɔ̀ŋ aa tə́ inluùm lɛ́'ǹ oò lɛsə́ kàangə́, inluùm kambəd píl kpaŋ̀ kàd ba, núú bəd ɛ̀m yaà bə̀ líí kúnú. 5Inluùm ɔ̀d kambəd píl bəŋ bəd tə́ŋú, zɔ̀ŋ aa yɛ́b ká' bə síndoó. Inluùm zá' lad kàŋ kə̀ báŋ báŋ. Kàandə, bɔ̀b yɛ́b káá zɔ̀ŋ aarə bə sé. 6Zá zɔ̀ŋ aa nyàm laa dùù, bít kə̀ lígə́d naà sín yée gə́, wàd yàá. 7Inluùm ɔ̀d kambəd píl ku' bəd tə́ŋú, ku' bəd kàŋ na' lɛgú, bít líí bə̀ lòd inluùm sɔ̀ɔ̀nkè bəd də yàá. 8Zá inluùm ɔ̀d kambəd píl yɛ́b sɔ̀ɔ̀n lìmkè ba, bít bə̀ lɛ̀b yɛb yàá. Inluùm bèl kam lɛ̀b yɛb laa núnà, ɔ̀d nə́ŋ̀ lɛ̀b laa toora, nə́ŋ̀ ɔ̀d sɔ̀ŋ lɛ̀b laa nə́ŋ̀ zè kób.»
9Bít Yéésù bàà zəg sɔ̀ŋ: «Íí tə́ kə̀ túŋ naà kiìnmbə̀ gə́, ìì kìì nwɔŋ aarə kíìn sɔ̀ɔ̀nkè!»
Kə̀ níìbə̀ Yéésù gám taà nwɔŋ kə̀ zagəmú gú
(Markus 4.10-12; Luka 8.9-10)
10Kàanyée gə́, nɛ́b sáànmbə̀ oò bəd ìì gbarà oò sunú, bə̀ dɛ̀rə̀: «Kə̀ níìbə̀ ń tə́ taà nɛ́b zùúm nwɔŋ gáàm kə̀ zagəmú gú?»
11Yéésù kè' í' bə̀: «Aí gə́, Vɛnɛ́b pii iiyà kpaŋ̀ gabm̀bə̀ inmə́'ke bəraa oò gààrú rə yàá, zá boò gə́, pii bà kpaŋ̀ inmə́'ke bəraa rə gabm̀bə̀ sé. 12Kə̀ aakíin də, màn aa tə́ kə̀ naà rə, pii bə̀ dáù ɔ̀d zəgàá, bít dá kuùm kə̀ naà gbàákù. Zá màn aa kə̀ naà síndə, aa kə̀ naà zɔ̀gɔ̀ rə máá, nyá' bə̀ dákíìn ke'nàá. 13Kə̀ taàbìá, mə́ gám bə̀ taà nwɔŋ kə̀ zagəmú, kàandə, bə̀ ɛ̀gì kə̀ núù boò gə́, bə̀ bé' sé, bít bə̀ zɛ̀ŋì kə̀ túŋ boò gə́, bə̀ kìì sé, sínkɔ̀ bə̀ gàb sé. 14Bít kə̀ aakíin də, nwɔŋ aa vúgà Vɛnɛ́b naà, Vɛnɛ́b gbantumsə̀ aa bə̀ dɛ̀rə̀ Esaya, bàà dàà boò yílə́ rə, oò ma'míìn kúnú:
Íí dákíìn kiìn sɔ̀ɔ̀nkè kə̀ túŋ íí bərá, zá sèl íí gàb gá,
íí dákíìn ɛgǹ sɔ̀ɔ̀nkè, zá íí bé' gá.
15Kàandə, nɛ́b kun bəraa yée, tɛ́m boò kpɛŋ̀ yàá, bə̀ nìb túŋ
boò bəd yàá, bə̀ lè' núù boò bəd yàá. Dáà bə̀ mà' kàan síngə́,
núù boò bəd dákíìn bé'nàá, túŋ boò bəd dákíìn kiinàá,
tɛ́m boò bəd sèl dá in kíìn gabàá, bít lìb bə̀ dá núù kíìn
bí'ǹnà máá sunú, má bə̀ si' kíìn gáŋàá.
16‹Bítsɔ̀ŋ, Yéésù sɔ̀d bə̀ in sáànmbìá' Zá aí gə́, núù íí bəd tə́ kíìn bé'nàá, bít túŋ íí bəd tə́ kíìn kiinàá. Kə̀ taàbìá, Vɛnɛ́b zígi taà nɛɛ̀n yílú. 17Mə́ tə́ ii kíìn baanàá, aarə nwɔŋ sɔ̀ɔ̀ná, Vɛnɛ́b gbantumsə̀ bəd zùúm, kə̀ nɛ́b zùúm bəraa bə̀ tə́ in bəraa Vɛnɛ́b í' rə ma'ǹ də tá, ìì ɔ̀rà in aa íí bé' yérə bé'ǹmbìá, zá ìì bé' sé, bít bə̀ ɔ̀rà nwɔŋ bəraa íí tə́ kiìn yérə kiìnmbìá, zá bə̀ kìì sé.› »
Yéésù bàà ì' nɛ́d inluùm bə̀ wuùn zagəm nwɔŋá
(Markus 4.13-20; Luka 8.11-15)
18«Ìì zɛ̀ŋ nɛɛ̀n aa, nɛ́b inluùm bə̀ wuùn zagəm nwɔŋ də, í' baànmbə̀ rú roó. 19Inluùm aa pí' kpaŋ̀ gú' bərə, nɛ́b aa bə̀ kìì Vɛnɛ́b Gààd nwɔŋì gə́, sèl bə̀ gàb gá roó. Màìgə́, Nɛ́ŋə̀ Vaksə́ yaà wə́ə́ì gə́, nyá' yaà kè' nwɔŋ aa bə̀ wùù boò tɛ́mə́ rə kúnú. 20Nɛ́b kam lúŋ tə́ inluùm aa píí bəŋ zɔ̀ŋú roó' boò gə́, bə̀ kìì Vɛnɛ́b nwɔŋì gə́, bə̀ kè' kə̀ niŋsɛ́lá, kə̀ tɛ́m làmkèá. 21Zá boò gə́, Vɛnɛ́b nwɔŋ pìì kùd boò tɛ́mú sé, bə̀ kə̀ tɛ́m sidké naà sé, bít búúd yaà wə́ə́ yàá, sínkɔ̀ nwɔŋ tɔgədké bəd yaà wə́ə́ì Vɛnɛ́b nwɔŋ bòórú gə́, nùù lɛ́' bə̀ dàà tɛ́mbagké boò kúnú. 22Nɛ́d aa lúŋ inluùm aa pí' ku' bəd tə́ŋú rə, oò gə́, màn aa kìì Vɛnɛ́b nwɔŋì gə́, inselké zɔ̀ŋə yɛ́b bə bə̀ bərá, bít kə̀ í'sɛ̀l gbaŋə̀ bə̀ bərá, nìb ìì lò' nwɔŋ aarə kíìn oò tɛ́mú, bít nwɔŋ aarə lɛ̀b yɛb gá roó. 23Màn aa lúŋ inluùm aa pí' yɛ́b sɔ̀ɔ̀n lìmkè bərə, oòra kùmsə̀n màn aa kìì Vɛnɛ́b nwɔŋì gə́, bít sèl gàb kíìn doó. Mà' tù' sɔ̀ɔ̀nkè, kìínmbə̀ inluùm aa lɛ̀b yɛb laa núnà, nə́ŋ̀ ɔ̀d lɛ̀b laa toora, bít nə́ŋ̀ ɔ̀d sɔ̀ŋ lɛ̀b laa nə́ŋ̀ zè kób də kíin.»
Púúgə́ zagəm nwɔŋá
24Yéésù nàà bə̀ zagəm ɔ̀d nə́ŋ̀ sɔ̀ŋ, bàà bə̀: «Ìì ɛ̀g in aa Vɛnɛ́b Gààd lúŋ doó. Vɛnɛ́b Gààd lúŋ tə́ zagəm nwɔŋ aa yóo' nɛ́ŋ váàndo nə́ŋ̀ dá wùù yɛd luùm sɔ̀ɔ̀n oò lɛsú. 25Zá tígə́lú, sɛŋ aa nɛ́b bəd tə́ ləəmú rə, ɔ̀dmáàn oò yaà wùù púúgə́ yɛd sɔ̀ɔ̀n tə́ŋú, bít zá' ɛ̀m kúnú. 26Zɔ̀ŋ aa yɛd vúg, bít kàŋ pà' yíl, lɛ̀b wàà gə́, púúgə́ kɔ̀ yaà vúg kɔ̀. 27Nɛ́b tù' bə̀ ma'ǹ bəd yaà bə̀ wə́ə́ lɛsə́ gə́, bíd dá bə̀ bàà nɛ̀n boò: ‹Gbàároá, ám lɛsə́ rə, ń wùù yɛd luùm sɔ̀ɔ̀n géè? Zá níì mà' weè, púúgə́ vúg taà rú gú?› 28Gbàáro kè' í' bə̀: ‹Aarə, ɔ̀dmáàn nə́ŋ̀ yaà wùù sùnú.› Bít nɛ́b tù' bə̀ ma'ǹ bəd kè' bə̀ í'ù: ‹Ń í' ɛ̀m dá báà bə̀d púúgə́ bəd də kínì?› 29Gbàáro bàà bə̀: ‹Ə́ùwə́, kàandə, íí tə́ bəə̀dǹ gə́, íí dákíìn bəə̀dǹ kə̀ yɛd sɔ̀ɔ̀n tá. 30Ìì dàà bə̀ wál boò kàŋ nə́ŋ̀ní, sɛŋ yɛd bə̀ kɛdǹ yaà oò wə́ə́ zé. Bít sɛŋ yɛd bə̀ kɛdǹ yaà wə́ə́ì gə́, má nɛ́b yɛd bə̀ kɛdǹ bəd baàn: «Ìì və̀l bə́ŋ̀ púúgə́ bərá, tab ìì dú' bə̀ sína laarú, bít yɛd wàà sɔ̀ɔ̀n kɔ̀, pú' ìì wál mə́ bɔ̀ɔ̀nú!» › »
Yéésù bàà zagəm nwɔŋ ɔ̀d, kpànwà lɛ̀ɛ́ŋə̀ yílú
(Markus 4.30-32; Luka 13.18-19)
31Yéésù nàà bə̀ zagəm ɔ̀d nə́ŋ̀ sɔ̀ŋ, bàà bə̀: «Ìì ɛ̀g in aa Vɛnɛ́b Gààd lúŋ doó. Vɛnɛ́b Gààd lúŋ tə́ kpànwà lɛ̀ɛ́ŋə̀ aa nɛ́ŋə̀ nə́ŋ̀ pà', bít dá wùù oò lɛsə́ roó. 32Oòra kùmsə̀n bɛ̀ŋ́sə̀wà gbàákù, inluùm lɛ̀ɛ́ŋə̀ bəd kóólé tə́ŋú. Zá la' vúgì gə́, kàŋ kànsə̀n téé kam bəraa bə̀ ləg də kóólé. Bít bíl téé nyìá, núú bəd yaà bə̀ kùd wàsàg nɛɛ̀n oò bəd də ba.»
Inváàndo zagəmá
(Luka 13.20-21)
33Yéésù nàà bə̀ zagəm ɔ̀d nə́ŋ̀ sɔ̀ŋ, bàà bə̀: «Ìì ɛ̀g in aa Vɛnɛ́b Gààd lúŋ doó. Vɛnɛ́b Gààd tə́ kìínmbə̀ inváàndo aa nɛ́ŋ kéèndo nə́ŋ̀ pà', bít páá nyágə́l zəəm kílo laa nə́ŋ̀ zè núnə̀ rú rə kíni. Wál dɔ̀g, bɔ̀b oò zá' zəəm oò wùb kúnú.»
Nɛɛ̀n aa Yéésù gám sáá nwɔŋ bəd dú, kə̀ zagəmú roó
(Markus 4.33-34)
34Yéésù gám nɛ́b zùúm bəd nwɔŋ bəraa kóólé kə̀ zagəmú. Baànmbə̀ dá bə̀ nwɔŋ gámàá, nàà bə̀ kə̀ zagəmú gá gə́ sé. 35Mà' kə̀ aakíin də, bɔ̀b nwɔŋ aa Vɛnɛ́b gbantumsə̀ bàà dàà rə, oò wə́ə́ kúnú:
«Má bə̀ nwɔŋ gáàm kə̀ zagəm bərú,
má bə̀ inmə́'ke bəraa sɔ̀d sɛŋ aa yɛ́b séé bərə baàn dú wərà.»
Yéésù bàà ì' zagəm nwɔŋ aa púúgə́ yílə́ roó
36Kàanyée gə́, àà zíg nɛ́b zùúm gə́, bít yaà pìì wúuú. Nɛ́b sáànmbə̀ oò bəd gbad bə̀ yaà oò sunú, bít ìì bààù: «Bàà ǹ ì' bə́ zagəm nwɔŋ aa ń gám lɛsú, yɛd púúgə́ yílə́ roó.»
37Yéésù kè' í' bə̀, bàà: «Màn aa wùù yɛd luùm sɔ̀ɔ̀n də, kùmsə̀n kìínmbə̀ nɛ́ŋə̀ aa bə̀ dɛ̀rə̀ Nɛ́ŋ Váàndo Wàà rə kíin. 38Lɛ' kùmsə̀n kìínmbə̀ yɛ́b kíin. Bít yɛd luùm sɔ̀ɔ̀n kɔ̀, kùmsə̀n kìínmbə̀ Vɛnɛ́b Gààd yɛb bəd kíin. Púúgə́ kùmsə̀n kìínmbə̀ Nɛ́ŋə̀ Vaksə́ yɛb bəd kíin. 39Ɔ̀dmáàn aa wùù púúgə́ rə, kùmsə̀n kìínmbə̀ Sámbàŋyɛ́rə̀ kíin. Kɛdké yɛd bə̀ kùmsə̀n kìínmbə̀ bɛ́dke yɛ́b bə̀ kíin. Nɛ́b yɛd bə̀ kɛdǹ bəd kɔ̀, bə̀ kùmsə̀n kìínmbə̀ malaika bəd kíin. 40Kàandə, kìínmbə̀ nɛɛ̀n aa bə̀ bə̀d púúgə́ rú lɛsú, bít pà' bə̀ lɛ́' laarú rə kíni, bɛ́dke yɛ́b bə kɔ̀, dá kuùm kə̀ aarə kíni. 41Nɛ́ŋə̀ aa bə̀ dɛ̀rə̀ Nɛ́ŋ Váàndo Wàà rə, dáà malaika oò bəd tumàá. Malaika bəraa rə, yaà bə̀ dá nɛ́b bəraa lɛ́l bə̀ tə́ nɛ́b bəd sáàn invaksə́ rú rə pa'ǹ vúŋ̀ kə̀ nɛ́b in yɛlké bə̀ ma'ǹ bəd tá, oò gààrú. 42Bít bə̀ dá bə̀ pú'ǹ lɛ́ɛ̀l laa gbà'á rú. Bə̀ dá kpə̀ə́ǹ bəd páàl wərà, kə̀ nə́gə́l fu'ǹmbìá. 43Zá nɛ́b wɔ̀ɔ̀lə̀ bəd dá taà nyɛdǹ kìínmbə̀ nyàm kíni, Báá boò Vɛnɛ́b gààrú. Íí tə́ kə̀ túŋ naà kiìnmbə̀ gə́, ìì kìì nwɔŋ aarə kíìn sɔ̀ɔ̀nkè!»
Gbaŋə̀ mə́'kə zagəmá
44«Ìì ɛ̀g in aa Vɛnɛ́b Gààd lúŋ doó. Vɛnɛ́b Gààd tə́ kìínmbə̀ gbaŋə̀ aa mə́' lɛ' nə́ŋ̀ú rə kíni. Nɛ́ŋ váàndo nə́ŋ̀ dáá bɔ̀b gə́, bít pà' dá mə́' sɔ̀ŋ. Bít kùm kə̀ tɛ́m làmkèá, pú' dá gə́l in bəraa kə̀ naà roó, bít dá lɛ́b lɛsaa rə kúnú.»
Síbə́ bəŋ zagəmá
45«Ìì ɛ̀g in aa Vɛnɛ́b Gààd lúŋ doó. Vɛnɛ́b Gààd tə́ kìínmbə̀ nɛ́d dùm bə̀ gə́ə̀l aa sàà síbə́ bəŋ sɔ̀ɔ̀nkè bəd də kíni. 46Màìgə́ sàà dá bɔ̀bà aa kàn kə̀ dùm dəì gə́, ɛ̀m dá gə́l in bəraa kə̀ naà rə kóólé, bít ba' rə, lɛ́b kə̀ síbə́ bəŋ aa roó.»
Lìbə̀ díb bə̀ ko'ǹ zagəmá
47«Bítsɔ̀ŋ, ìì ɛ̀g in aa Vɛnɛ́b Gààd lúŋ doó. Vɛnɛ́b Gààd tə́ kìínmbə̀ lìbə̀ aa ìì lɛ́' nwuu gbà'á rú, bít kòd pú' díb luùm gɔ̀ŋ gɔ̀ŋ də kíni. 48Màìgə́ nyìì gə́, nɛ́b díb bə̀ ko'ǹ bəd dìŋ bə̀ vúŋà kíìn dəŋsə́ ba. Bít yaà bə̀ kùmì dəŋsə́ bə gə́, sàà bə̀ ììn díb sɔ̀ɔ̀n bəd də, bə̀ páál pìlə̀m bərú, bít aa bəraa tə́ vaksə́ rə kɔ̀, pú' ìì lɛ́l kúnú. 49Bɛ́dke yɛ́b bə̀ kɔ̀ dá kuùm tə́ nɛɛ̀n aarə rú. Malaika bəd yaà bə̀ dá nɛ́b in vaksə́ bə̀ ma'ǹ bəd kíìn pɛ̀dǹ kə̀ nɛ́b wɔ̀ɔ̀lə̀ bərá. 50Bít nɛ́b vaksə́ bəd gə́, pú' bə̀ dá bə̀ lɛ́ɛ̀l laa gbà'á rú. Bə̀ dá kpə̀ə́ǹ bəd páàl wərà, kə̀ nə́gə́l fu'ǹmbìá.»
Gbaŋə̀ puu bərá, kə̀ gbaŋə̀ doo bərá
51Yéésù dɛ̀d nɛ́b sáànmbə̀ oò bəd: «Kìì íí gàb in bəraaì kóóléì?» Kè' bə̀ í'ù: «Èè, bə́ kìì yàá.»
52Bít bàà bə̀: «Kə̀ aakíin, Nɛ̀n indaŋ̀mbə̀ aa bíl nɛ́d sáànmbə̀ Vɛnɛ́b Gààd lɛgə́ paà bə̀ rə gə́ kóólé, tə́ kìínmbə̀ nɛ́d gbàáro ligə̀ bə̀ nə́ŋ̀ aa pú' vúŋ in puu bəd kə̀ in doo bəd tá, oò gbaŋə̀ rú rə kíin.»
Nɛ́b Nazaratu bə̀ bəd bə̀ bàg Yéésù sé
(Markus 6.1-6; Luka 4.16-30)
53Zɔ̀ŋ aa Yéésù bɛ́' zagəm nwɔŋ bəraa kàangə́, zá' dàà zɔ̀ŋ aarə kúnú, 54bít ɛ̀m bìl aa kàŋà rú roó. Pìì nɛ́b bəd Vɛnɛ́b nwɔŋ sáànmbə̀ Yahudu bəd wúlwáàlbə̀ rú, bít insánke oò kò' nɛ́b bəd kóólé yíl yàá. Bə̀ bàà: «Bɔ̀bà ingabké aarə gə́ bá? Ééleè bɔ̀bà taà kpɛŋsɛ́l inwulubə̀ ma'ǹ kə̀ aakíin gú? 55Máàn nɛ́d téé bə̀ seèn wààì? Nà'á oò kɔ̀, máàn Mariyamaì? Yakuba ra, Yusufu ra, Simon kə̀ Yuda tá, ìì kùmsə̀n kudvɛɛ̀l oò bəd géè? 56Bít kun kɛ́ɛ̀m oò bəd bə̀ kùmsə̀n obə́n tə́ŋə́ yée géè? Bɔ̀bà ingabké aa bínì kə̀ kpɛŋsɛ́l aa tə́ gú?» 57Bít bə̀ məəù kúnú. Kàanyée gə́, Yéésù bàà bə̀: «Zɔ̀ŋ gə́ kóólé, káŋ bə̀ sáá Vɛnɛ́b gbantumsə̀ kúnú. Zá bìl aa bə̀ lɛ̀bə̀ rú roó kə̀ oò yiìl gə́, bə̀ káŋ̀ kɔ̀ gá.»
58Bít zɔ̀ŋ aarə bərə, Yéésù mà' inwulubə̀ bəd zɔ̀gɔ̀ní, kàandə, nɛ́b aa wərə̀ rə, bə̀ kə̀ tɛ́mbagké naà sé.
Àwon tá yàn lọ́wọ́lọ́wọ́ báyìí:
Mata 13: SLNT98
Ìsàmì-sí
Pín
Daako
Ṣé o fẹ́ fi àwọn ohun pàtàkì pamọ́ sórí gbogbo àwọn ẹ̀rọ rẹ? Wọlé pẹ̀lú àkántì tuntun tàbí wọlé pẹ̀lú àkántì tí tẹ́lẹ̀
Nouveau Testament en Samba Leko © Alliance Biblique du Cameroun, 1998.