ROMALILARA 4:1-25

İ MDİ bedene göre atamız İbrahim hakkında ne diyeceğiz? Zira eğer İbrahim işlerden dolayı salih sayıldı ise, övünmeğe hakkı vardır; fakat Allaha karşı değil. Zira kitap ne diyor? “Ve İbrahim Allaha iman etti, ve kendisine salâh sayıldı.” Fakat işliyene ücret, inayet olarak değil, borç olarak sayılır. Lâkin işlemiyip fakat fasıkı salih sayana iman edenin imanı salâh olarak sayılır. Nitekim, Allahın amelsiz salih saydığı adamın mutluluğunu Davud dahi beyan ediyor: “Ne mutludur, o adamlar ki, fesatları bağışlandı, ve günahları örtüldü! Ne mutludur, o adam ki, Rab ona günah saymaz!” Bu mutluluk sünnetlilik üzerine mi? yoksa sünnetsizlik üzerine de mi? Zira diyoruz ki, İbrahimin imanı salâh olarak sayıldı. İmdi nasıl sayıldı? sünnetlilikte iken mi, yoksa sünnetsizlikte mi? Sünnetlilikte değil, fakat sünnetsizlikte; ve bütün iman edenlerin, hattâ sünnetsizlikte olanların, babası olsun, ve onlara salâh sayılsın, diye sünnetsizlikte iken malik olduğu iman salâhının mührü olarak sünnetlilik alâmetini aldı; ta ki, yalnız sünnetlilikten olanlara değil, fakat atamız İbrahimin sünnetsizlikte iken malik olduğu o imanın izlerinde yürüyenlere de sünnetlilik babası olsun. Çünkü kendisine dünyanın varisi olmak vadi, İbrahime ve yahut zürriyetine şeriat vasıtası ile değil, fakat iman salâhı vasıtası ile oldu. Çünkü eğer şeriatten olanlar varisler ise, iman boş ve vait hükümsüz olur. Zira şeriat gazabı hasıl eder; fakat şeriatin olmadığı yerde tecavüz yoktur. Bundan dolayı inayete göre olması için imandandır; ta ki, vait bütün zürriyete, yalnız şeriatten olana değil: “Seni çok milletlerin babası ettim,” diye yazılmış olduğu üzre, hepimizin babası olan İbrahimin imanından olana da emin olsun; o İbrahim ki, ölüleri dirilten, ve olmıyan şeyleri olanlar gibi çağıran Allahın karşısında iman etti. “Senin zürriyetin böyle olacaktır,” denilmiş olduğu üzre, o, çok milletlerin babası olmağı ümit hilâfında ümitle iman etti. Ve yüz yaşlarında olarak zaten ölmüş olan bedenini, ve Saranın rahminin ölülüğünü, imanda zayıflamıyarak düşündü; ve Allahın vadine bakarak imansızlıkla tereddüt etmedi, fakat Allaha hamdederek onun vadettiğini yapmağa da kadir olduğuna tamamile kani olarak imanla kuvvetlendi. Bunun için de kendisine salâh sayıldı. Ve kendisine sayıldığı, yalnız onun için değil, fakat Rabbimiz İsayı ölülerden kıyam ettirene iman eden bizlere sayılacağından, bizim için de yazıldı; o bizim suçlarımız için teslim olundu, ve bizim tebriyemiz için kıyam etti.