Łukasza 4
4
Sprawdzenie kwalifikacji Jezusa przed podjęciem zadań Sługi
(Mt 4,1‐11; Mk 1,12‐13)
1 # Iz 11,2; Iz 61,1 Zaraz po zanurzeniu w wodę Jezus, napełniony Duchem Uświęcenia#Gr. PNEUMATOS HAGIU – zwrot bez żadnych rodzajników określonych., opuścił okolice Jordanu i, wiedziony przez tego Ducha#Gr. TO PNEUMA – zaimek określony wskazuje na szczególnego Ducha, w domyśle Bożego Ducha., udał się na pustkowie, 2#Wj 34,28; 1 Krl 19,8; Hbr 4,15gdzie przebywał czterdzieści dni i był kuszony#Gr. peiradzo można tłumaczyć jako „test” lub „próba”, ale także jako „pokusa” – w zależności od tego, kto jest inicjatorem tego działania. Łukasz wyraźnie pokazuje, że Duch Boży wyprowadził Jezusa na pustkowie, aby Jego zaufanie do Ojca (czyli wiara) zostało wypróbowane. Tam przystąpił do Niego szatan i kusił Go przez 40 dni. Wręcz normą jest sytuacja, że gdy Bóg poddaje wiarę człowieka próbie, natychmiast pojawia się szatan, by w tym samym czasie kusić daną osobę. Przypomina to nieco egzamin maturalny (czyli tzw. egzamin dojrzałości), który młodzi ludzie składają, by udokumentować dojrzałość swojej wiedzy. Często jednak w trakcie tego egzaminu są kuszeni, by ściągać, co sprzeciwia się idei każdego egzaminu. Ważne jest, by podczas jakichkolwiek pokus zawsze pamiętać o tym, co czynił Jezus w podobnej sytuacji. Czytamy o tym w Łk 4,4; Łk 4,8; Łk 4,12. Warto też pamiętać o słowach Apostoła Pawła z 1 Kor 10,13. przez diabła. W tym czasie Jezus nic nie jadł. Gdy więc w końcu odczuł wielki głód#Wiadomo, że człowiek podczas długiego postu nie odczuwa głodu, o ile dba o nawodnienie organizmu. Dopiero gdy organizm zostanie wycieńczony wewnętrznie (co zwykle następuje około 40. dnia postu), pojawia się wielki głód. Jednak liczba 40 ma tu znaczenie nie tylko medyczne. W Biblii jest ona zwykle markerem próby (testu), która ma prowadzić do oczyszczenia – por. 40 dni potopu, 40 lat Izraelitów na pustyni, 40 dni Mojżesza na górze Synaj, 40 dni szyderstw Goliata z wojsk izraelskich, 40 dni postnej wędrówki Eliasza do góry Horeb, 40 dni danych mieszkańcom Niniwy na opamiętanie się, 40 dni między zmartwychwstaniem Jezusa a Jego wstąpieniem w Niebiosa., 3przystąpił do Niego diabeł i tak Mu szepnął: „Jeśli rzeczywiście jesteś Synem Bożym, rozkaż tym kamieniom, by stały się chlebem”.
4 # Pwt 8,3 Lecz Jezus tak mu odparł:
— Jest również napisane: Nie tylko chleb jest potrzebny człowiekowi do życia # Pełna wersja tego tekstu w Pwt 8,3 brzmi: Nie tylko chlebem będzie żywić się człowiek, lecz ma się karmić całym Słowem pochodzącym od PANA. Łukasz ewangelista skrócił ten cytat w swojej relacji. Apostoł Mateusz podał go w całości. .
5Potem diabeł dał Jezusowi wizję#Diabeł ma zdolność wpływania na ludzi poprzez wizje (fałszywe objawienia). Ma on również umiejętność czynienia tego w ułamku sekundy. Dlatego, naśladując Jezusa, należy wszelkie duchowe wizje (objawienia) oceniać i weryfikować w świetle Bożego Słowa, które nigdy w swoim przesłaniu nie jest sprzeczne wewnętrznie ani wewnętrznie przeciwstawne. Wrażenie dostrzegania w Słowie sprzeczności wyraźnie sygnalizuje brak pełnego duchowego rozeznania w tym zakresie albo wadliwe tłumaczenie. Jeśli jakakolwiek wizja jest sprzeczna ze Słowem Bożym, tym gorzej dla tej wizji., jakby z wysokości, wszystkich królestw ziemskich. Uczynił to w ułamku sekundy 6#Mt 28,18; J 12,31; J 14,30; 1 J 5,19; Ap 13,2.4i tak rzekł: „Dam ci władzę nad nimi wszystkimi wraz z całą ich wspaniałością, gdyż mnie są poddane i mogę je dać, komu chcę. 7#Jr 27,5Jeśli złożysz mi cześć, wszystkie będą twoje”.
8 # Pwt 6,13‐14; Pwt 10,20 Wtedy Jezus tak mu odparł:
— Jest również napisane: Tylko PANU, twojemu Bogu, będziesz służył i cześć oddawał # Por. Pwt 6,13; Pwt 10,12‐13; Pwt 10,20 i Pwt 13,5. .
9W kolejnej wizji diabeł powiódł Jezusa do Jerozolimy i, stawiając Go na szczycie świątyni, rzekł: „Jeżeli jesteś Synem Bożym, rzuć się w dół. 10#Ps 91,11Jest przecież napisane: Swoim aniołom da rozkaz w twej sprawie, aby cię strzegli na wszystkich twych drogach#Por. Ps 91,11., 11#Ps 91,12a także: Na rękach cię poniosą, abyś nie uraził swej nogi o kamień”#Por. Ps 91,12..
12 # Pwt 6,16; 1 Kor 10,9 W odpowiedzi na to Jezus rzekł:
— Ale jest również napisane: Nie będziesz prowokował # Gr. ekpeiradzo (hebr. nacah). Słowo to opisuje próbę testowania prawdziwości czegoś lub kogoś, sprawdzanie wiarygodności, wartości, a także prowokowanie do takiego zachowania, które miałoby coś potwierdzić lub udowodnić. Inni tłumaczą: „kusić”, „wystawiać na próbę”. PANA, twojego Boga # Por. Pwt 6,16. .
13 # Łk 22,3.53; J 13,2.27; Hbr 4,15 Wtedy diabeł zaprzestał kuszenia i na jakiś czas odstąpił od Niego.
Początek nauczycielskiej służby Jezusa w Galilei
(Mt 4,12‐17; Mk 1,14‐15)
14Jezus w mocy Bożego Ducha#Gr. TO PNEUMA. powrócił do Galilei. Wieść o Nim szybko rozeszła się po całej okolicy. 15#Łk 4,44On zaś rozpoczął nauczanie ludu w miejscach ich zgromadzeń#Inni tłumaczą: „w ich synagogach”. Choć i tak może brzmieć tłumaczenie, to jednak transliterowanie słowa synagoge nie zawsze oddaje istotę sytuacji, ponieważ słowo to znaczyło wtedy „zgromadzenie” ludzi, niemające często charakteru religijnego, lecz społeczny lub administracyjny.
i był przez wszystkich sławiony.
16 # Łk 2,39.51 Przyszedł także do Nazaretu, gdzie się wychował. Zgodnie ze swoim zwyczajem w szabat poszedł do synagogi#W tym miejscu słowo synagoge odnosi się do lokalnego miejsca żydowskich spotkań modlitewnych i nauczań rabinicznych, na co wskazuje bezpośredni kontekst. i tam wstał, by czytać Pisma święte. 17#Iz 58,6; Iz 61,1‐2Podano Mu zwój proroka Izajasza. On rozwinął go i odszukał miejsce, gdzie było napisane:
18 # Iz 61,1‐2; So 2,3; Mt 3,16 „Duch Pana – BOGA # W tekście hebrajskim Iz 61,1 znajduje się fraza JHWH Adonai. spoczął na mnie, gdyż PAN mnie namaścił,
bym ludziom, którzy zrozumieli bezmiar swej duchowej nędzy,ogłosił Dobrą Wiadomość o ratunku dla nich przygotowanym.
On posłał mnie, bym opatrzył rany ludzi o złamanych sercach,
przywrócił wolność niewolnikom, a więźniów ułaskawił.
Posłał mnie również, abym pocieszył wszystkich zasmuconych
19 # Iz 61,1‐2; 2 Kor 6,2 i głosił im czas wielkiej łaskawości PANA” # Por. Iz 61,1‐2. W manuskryptach NT znajdujemy ten tekst w przekładzie greckim podanym za Septuagintą. NPD cytuje tu oryginalny tekst hebrajski, który kończy się słowami: „(...) oraz dzień odpłaty naszego Boga”. .
20Po zwinięciu księgi oddał ją słudze i zasiadł#W synagogach mężczyzna, który odczytywał Proroków, również nauczał, a jako nauczyciel czynił to, zasiadając. do nauczania, a oczy wszystkich zebranych były w Nim utkwione. 21Wtedy zaczął ich nauczać, rozpoczynając słowami:
— Właśnie teraz wypełnia się proroctwo Pisma, które przed chwilą usłyszeliście # Mamy tu do czynienia z hebrajskim sposobem zakomunikowania, iż proroctwo Izajasza wypełnia się w tej właśnie chwili w odniesieniu do słuchaczy, co znaczy, że owymi niewolnikami, ślepcami i ludźmi o złamanych sercach są słuchacze Słowa zebrani w tym momencie w synagodze. .
22 # Łk 2,47; Łk 3,23; Łk 4,15; J 6,42; J 7,15.46 Ludzie dziwili się i zastanawiali, skąd ma taki dar słowa, a ci, którzy znali Go wcześniej, mówili między sobą:
— Czyż nie jest to syn Józefa?
23 # Mt 4,13; Mt 11,23; Mk 1,21‐28; Mk 2,1‐12; J 2,12 Wtedy Jezus powiedział:
— Widzę, że w swych sercach pragniecie, abym zgodnie z powiedzeniem: „Lekarzu, uzdrów sam siebie”, również i tutaj – w mym rodzinnym mieście – uczynił to, o czym słyszeliście, iż wydarzyło się w Kafarnaum # Kafarnaum – miasto w północnej części Jeziora Galilejskiego, które Jezus – po rozpoczęciu służby – traktował jako bazę wypadową. Rodzimym miastem Jezusa (ojczyzną) był Nazaret. Tutaj Łukasz w swej relacji po raz pierwszy wspomina Kafarnaum. Relacje Mateusza oraz Marka (Mt 8,5 i Mk 1,21‐34) opisują, co wydarzyło się w tym miejście. Znajdujemy tam informacje, że w Kafarnaum Jezus uzdrowił sługę setnika armii rzymskiej, wyrzucił demona z człowieka w synagodze, uzdrowił teściową Piotra, a także mnóstwo innych osób. W swej relacji Łukasz umieścił te wydarzenia w czasie nieco inaczej. . 24#Ez 3,4‐7; Mt 13,57; Mk 6,4; J 4,44Lecz tutaj niczego takiego nie uczynię, gdyż – co z całą mocą podkreślam – żaden prorok nie jest traktowany jako godny przyjęcia#Gr. dektos – przymiotnik pochodzący od czasownika dechomai. Zwykle jest tłumaczony jako „godny przyjęcia”, „zadowalający”, „uznawany”.we własnej ojczyźnie! 25#1 Krl 17,1‐9; 1 Krl 18,1; Jk 5,17Przypomnijcie sobie choćby Eliasza. Przecież za jego czasów było w Izraelu wiele wdów. Lecz gdy niebo nad jego ojczyzną zostało zamknięte na trzy lata i sześć miesięcy i z powodu braku deszczu wielki głód nastał w całym Izraelu, 26#1 Krl 17,9Eliasz nie został posłany do którejkolwiek z wdów w Izraelu, lecz do ubogiej kobiety#Wspomniana kobieta była Fenicjanką. W relacji ewangelicznej użyto słowa chera, które inni tłumaczą: „wdowa”. Jest jednak wiele świadectw w greckiej literaturze pozabiblijnej, że słowo to oznacza samotną, ubogą kobietę. Termin ten jest derywatem (słowem pochodnym) od rdzenia chao, który mówi o rozwartej czeluści, a gr. chasma oznacza wręcz „otwierać usta [z głodu]”. To skojarzenie sugeruje, że chodzi o ubogie, samotne kobiety, które albo owdowiały, albo zostały porzucone przez mężów (otrzymały list rozwodowy) i nie mając wsparcia rodziny, znajdowały się na najniższym poziomie drabiny społecznej. W kulturze bliskowschodniej kobiety, które znalazły się w jednej z takich sytuacji, a nie chciały się prostytuować, były w zasadzie pozbawione środków do życia. Mogły jeszcze żebrać, ale znając pogardliwy stosunek mężczyzn do kobiet w tamtym czasie, nie miały specjalnie na co liczyć.pogańskiej w Sarepcie Sydońskiej#Zob. 1 Krl 17,9. Sarepta koło Sydonu leżała na terenach pogańskich (tzn. nie‐żydowskich). W tamtym czasie była to Syria. Obecnie rejon ten należy do Libanu.
. 27#2 Krl 5,1‐14Podobnie za proroka Elizeusza wielu trędowatych było w Izraelu, lecz żaden z nich nie otrzymał oczyszczenia, tylko poganin Naaman Syryjczyk#Zob. 2 Krl 5,10‐14. Naaman był głównodowodzącym wojsk króla Aramu..
28 # Dz 7,57 Ludzie zebrani w synagodze zbulwersowali się tym, co usłyszeli, głównie z powodu tego, co powiedział o poganach#Pogarda, z jaką Żydzi przez całe wieki odnosili się i często nadal odnoszą do pogan (tzn. wszystkich nie‐Żydów), wynikała z błędnego rozumienia przez nich pojęcia narodu wybranego. Bóg wybrał ten naród DO MISJI ogłoszenia swej chwały całemu światu. Tymczasem Żydzi zinterpretowali to wybranie egocentrycznie jako uznanie swej wyjątkowości. W konsekwencji takiego rozumowania nie wykonali dzieła powierzonego im przez PANA. W związku z tym Bóg przyszedł (w osobie Jezusa) do tego narodu, by wezwać go do opamiętania się. Jednak w większości, jako naród, Żydzi odrzucili Jezusa i Jego dzieło, dlatego PAN powołał Nowy Lud (lud wiary takiej, jaką miał Abraham, lud ufający Słowu Chrystusa), by w miejsce narodu żydowskiego wypełnił dzieło ogłoszenia Jego chwały w Chrystusie oraz ratunku od potępienia, jaki jest dostępny w Jezusie. Ten Nowy Lud nie ma już charakteru etnicznego (w jego skład wchodzą zarówno Żydzi, jak i nie‐Żydzi). Jego podstawową cechą jest to, że obejmuje wszystkich, którzy całą swą nadzieję i zaufanie składają w Chrystusie. Temu ludowi zlecił też misję ogłoszenia Dobrej Wiadomości o ratunku w Chrystusie wszystkim ludom i narodom świata, czyniąc z nich uczniów Jezusa (por. Mt 28,19‐20). Lud ten jest formacją duchową, dlatego nie jest tożsamy z jakąkolwiek ziemską strukturą organizacyjną. Co prawda NT pokazuje, iż w wymiarze lokalnym członkowie tego ludu organizują się w społeczności (gr. ekklesia), których celem jest bycie widzialnym Ciałem Chrystusa na Ziemi, jednak żadna z powoływanych do życia struktur organizacyjnych nie posiada na wyłączność statusu Nowego Bożego Ludu.. Zawrzeli więc strasznym gniewem, 29#Lb 15,35; Dz 7,58; Hbr 13,12porwali się z miejsc i wywlekli Go na skraj miasta, gdzie było urwisko, z którego planowali strącić Go w przepaść#To była jedna z form kamienowania. Osoba zrzucona ze skały rozbijała się bowiem na kamieniach.. 30#J 8,59Lecz On w pewnym momencie przeniknął przez tłum i oddalił się#Jezus w cudowny sposób przeszedł (przeniknął) przez środek tłumu wściekłych oprawców. Dokonał więc pewnego cudu na granicy Nazaretu, choć nie był to cud, jakiego oczekiwali Żydzi z tej miejscowości..
Nauczanie w Kafarnaum
(Mk 1,21‐28)
31 # Mt 4,13‐16; J 2,12 Stamtąd udał się do Kafarnaum, miasta w Galilei, gdzie nauczał w kolejne szabaty. 32#Mt 7,28‐29; J 7,46Ludzie zdumiewali się Jego słowami, gdyż mówił z wielką mocą i autorytatywnie.
33 # Mt 8,29 Pewnego dnia Jezus nauczał w jednej z synagog, do której przychodził człowiek będący pod wpływem demona. W jakimś momencie zaczął on głośno wołać:
— 34#Mt 2,23; Mk 1,24; Łk 4,41; J 6,69; Dz 3,14Po co wtrącasz się w nasze sprawy, Jezusie z Nazaretu?! Wiem, kim jesteś, Święty Boże#Inni tłumaczą to „Święty Boży” albo „Święty Boga”. Jednak takie przekłady greckiego HO HAGIOS TU THEU są na gruncie polskiej gramatyki i frazeologii językowymi dziwolągami. Z uwagi na to, iż w grece mamy tu do czynienia z dwoma rzeczownikami HO HAGIOS (ten jeden, jedyny ŚWIĘTY) oraz HO THEOS (BÓG), Redakcja NPD uznała, że lepiej swą funkcję odda przekład „Święty Bóg” z uwzględnieniem polskiej fleksji. Takie określenie było klasycznym hebraizmem i stosowano je wyłącznie w odniesieniu do Mesjasza. Jezus jednak skarcił demona i kazał mu zamilknąć, gdyż nie chciał mieć takich głosicieli (por. także J 6,69 oraz Mt 16,16).! Wiem, że przyszedłeś nas wygubić!
35 # Mk 1,34; Łk 4,39‐41 Lecz Jezus skarcił go, mówiąc:
— Milcz i wyjdź z niego!
Demon rzucił tamtego na środek synagogi i wyszedł z niego, nie czyniąc mu szkody. 36Wszyscy byli bardzo poruszeni tym wydarzeniem. Zaczęli więc rozprawiać między sobą:
— Co to za nauka? Jaka moc i autorytet za nią stoją? Skąd ma On moc rozkazywania duchom nieczystym tak, iż uciekają?!
37I wieść o tym rozeszła się po całej okolicy.
38Po wyjściu z synagogi Jezus udał się do domu pewnego rybaka – Szymona#Imię Szymon (z hebr. Szim'on) znaczy „posłuszny”, „słuchający”. Jest to derywat (słowo pochodne) od hebr. rdzenia szama` (aram. szema`), które występuje w żydowskim wyznaniu wiary „Słuchaj, Izraelu!”., który udzielił Mu gościny#Szymon nie był wtedy jeszcze uczniem Jezusa. O jego powołaniu czytamy dopiero w następnym rozdziale.. Tam zastał teściową Szymona z wysoką gorączką. Poprosili więc Jezusa, by jej pomógł. 39On zaś, podchodząc do kobiety, skarcił gorączkę, która natychmiast ją opuściła. Teściowa szybko wstała i od razu zaczęła im usługiwać.
40 # Mt 8,16‐17; Mk 1,32‐34; Łk 13,13 Zaraz po zachodzie słońca wszyscy, którzy mieli u siebie cierpiących na różnorakie choroby, przyprowadzili ich do Jezusa, a On uzdrawiał, kładąc na każdym z nich ręce. 41#Mt 4,3; Mt 8,29; Mk 1,34; Mk 3,11‐12; Łk 4,34Z wielu wychodziły demony, wołając, iż jest On Synem Boga! Jezus karcił je i nie pozwalał im mówić. Nie chciał bowiem, by ludzie z ust takich istot dowiadywali się, iż to On jest Mesjaszem#Nie takich heroldów chciał mieć Jezus..
42O brzasku Jezus wyszedł z domu Szymona rybaka i udał się na pustkowie. Niedługo potem tłumy ludzi zaczęły Go szukać. A gdy Go znaleźli, prosili, by ich nie opuszczał. 43#Mk 1,38; Łk 8,1On jednak powiedział:
— Nie zostanę tutaj zbyt długo, gdyż muszę iść także do innych miast, by i tam głosić Dobrą Wiadomość o Królestwie Boga. Po to bowiem zostałem posłany.
44 # Mt 4,23; Mk 1,39 I wyruszył, aby ją głosić także w innych synagogach żydowskich#Gr. tas synagogas tes Iudaias – inni tłumaczą: „w synagogach Judei”. Kłopot jednak polega na tym, że już w następnym wersecie nadal widzimy Jezusa w Galilei, niemal w tym samym miejscu – nad jeziorem Genezaret, a nie w Judei. Do Judei udał się znacznie później. Taka sytuacja sugeruje, iż być może słowo Ioudaia (Judea) zostało w formie fleksyjnej przy przepisywaniu manuskryptów pomylone z Ioudaios (Żydzi). Redakcja NPD dokonała zatem uproszczenia, pozwalającego jednak zachować kontekstualną synchronizację narracji. Oczywiście istnieje też teoretyczna możliwość, iż Jezus mówił o swych dalekosiężnych planach, jednak kontekst rozmowy wynikający z wersetów 42‐43 raczej tego nie potwierdza..
Obecnie wybrane:
Łukasza 4: NT NPD
Podkreślenie
Udostępnij
Kopiuj
Chcesz, aby twoje zakreślenia były zapisywane na wszystkich twoich urządzeniach? Zarejestruj się lub zaloguj
Copyright ©️ 2021, 2022, 2023 by Wydawnictwo NPD.
