Judas, de mol?

"(…) Judas Iskariot, die Hem ook verraden heeft" (Matteüs 10:4b, NBG51).

Judas is misschien wel de meest verwarrende leerling van Jezus. Ook hij is door Jezus geroepen. En ook hij heeft alles achtergelaten om Jezus te volgen, drie jaar lang. Hij beheerde de kas van de twaalf leerlingen van Jezus. Dat doe je niet zomaar. Blijkbaar hadden de leerlingen veel vertrouwen in hem.

De evangelisten vertellen niets over de roeping van Judas. Wel voegen Matteüs, Marcus en Lucas in hun opsomming van de twaalf discipelen bij Judas Iskariot eraan toe ‘die Hem [Jezus] zou uitleveren’. De lezer is dus gewaarschuwd. Judas Iskariot is de ‘verrader’ (zie Lucas 6:16) van Jezus. Nu zijn de evangeliën pas geschreven ver na de dood en de opstanding van Jezus. Terugkijkend vertellen de evangelisten de blijde boodschap, het goede verhaal van Jezus, de Gekruisigde en Opgestane. Zou Judas al vanaf het begin iets vermoed hebben van zijn specifieke rol en positie in de kring van Jezus’ volgelingen? Het blijft gissen.

Waarom staan we nu vier keer stil bij de figuur van Judas Iskariot? Hoe kan de man die Jezus verkoopt voor een paar centen ons inspireren? Het is een goede vraag, die ook gesteld kan worden aan de schrijvers van de evangeliën. Waarom vertellen zij over Judas? En, nog scherper, waarom heeft Jezus ook Judas uitgekozen en geroepen om Hem te volgen? Wist Jezus bij voorbaat al dat Judas Hem zou overleveren? Was Judas een soort mol, iemand die zich voordoet als discipel, maar het niet is? Een mol die van binnenuit de zaak van Jezus wil opblazen?

De Bijbeltekst die deze vier keer centraal staat is een vraag. "... Ik ben het toch niet, Rabbi?" (Matteüs 26:25, NBG51). Ik ben het toch niet die U zal uitleveren? Het lijkt erop dat Judas hier nu een echte mollenvraag stelt. Schijnheilig; een mol weet immers precies wat hij wil. Of is het een oprechte vraag van iemand die twijfelt aan zijn geloof en aan zijn trouw aan Jezus? De vraag van een mens in verwarring?

Als je het aandurft om jezelf in Judas te spiegelen, lees dan verder. Misschien ontdek je meer van Judas bij jezelf dan je lief is.

Aan welke drie woorden denk jij bij Judas?