Jona: Geschiedenis & ArcheologieVoorbeeld

Nineve bekeert zich (Jona 3:5-10)

De plotselinge bekering van Nineve is buitengewoon. Het is mogelijk dat andere elementen een rol speelden. Zo had de stad twee grote plagen meegemaakt (765, 759 v.Chr.) en was ze overrompeld geweest door een zonsverduistering (15 juni 763 v.Chr.). Ook leed Nineve meerdere militaire verliezen en werd het geteisterd door machtsspelletjes en hongersnoden. Zulke gebeurtenissen golden vaak als oordeel van de goden. Mogelijk waren er bij Jona nog verschillende sporen van zijn vis-ervaring zichtbaar. Die lieten dan eveneens een sterke indruk op de toehoorders na.

Het woord van Jona bereikte de ‘koning van Nineve’. Nineve was een geliefde verblijfplaats voor Assyrische machthebbers. De term ‘koning’ kan echter ook op de plaatselijke gouverneurs wijzen. We weten niet welke koning er over Assyrië regeerde toen de profeet Jona in de stad rondtrok. Vooral Adad-Nirari III (810–783 v.Chr.) vertrouwde grote delen van de stad aan de edelen toe. Het is mogelijk dat Jona in zijn tijd Nineve bezocht. In die tijd was in het jaar 761 een zekere Nabumukinahi, gouverneur van de regio Nineve. Als andere mogelijkheden gelden: Salmanassar IV (783–773), Assur-Dan III (772–755), Assur-Nirari V (754–745), Tiglath-Pileser III (745–727), Salmanassar V (727–722) en Sargon II (722–704).

De koning van Nineve riep alle mensen en zelfs de dieren ertoe op om te vasten. Assyriërs begrepen dat rechtvaardigheid voor de goden belangrijk was, omwille van de orde die het in de samenleving bracht. Dat dieren getooid moeten worden met de tekenen van berouw is niet onzinnig. Ook tegenwoordig verkleden we paarden tijdens een begrafenis op een rouwvolle manier met zwarte attributen. De Griekse historicus Herodotus merkt op dat de Perzen tekenen van rouw ook aan paarden aanbrachten. Dat deden ze door hen de manen af te knippen, net zoals mensen hun hoofd schoren. De koning van Nineve hoopte nu dat God het oordeel niet zou uitvoeren. Doordat God aan zijn profeet de opdracht gaf het oordeel aan te kondigen is dat een reële mogelijkheid.

God zag de harten van de inwoners van Nineve. Hij schonk hen genade, zoals Hij dat al eerder bij Jona had gedaan. Iedereen die de naam van Jahweh zou aanroepen, zou gered worden. Nineve zou nog honderdvijftig jaar blijven bestaan. Pas daarna werd het door de Babyloniërs verwoest. Het is de profeet Nahum die daar het meest over spreekt.