Mataayo 13
13
Ekereengio kiumubusuri
(Mk 4:1-9; Rk 8:4-8)
1Kurusiko royo bëënë Yeeso naatanooye kurua kunyuumba eera, akaya agaikara mbareka yinyaancha, agataanga kuiigia. 2Amakömö amanënë agabaanto ngaamuinaarre, na gukugira yaeyo akariina koböötö, agaikara mö, na abaanto bakaimeerra kunguguni. 3Nawë akabateebia amang'ana amaaru kubireengio na kogaamba iga,
“Umubusuri woonde aaimokere akaya kubusura. 4Hanö wanyöörre arabusura komogoondo, imbusiro yeende ekagoa gonchera, ibinyunyi bigaacha bikagebööcha yöönsoe. 5Iyeende ekagoa korotare, hare irröba rëëreenge irihoho. Imbusiro eyo ekamëra boongo-boongo, kugira irröba terëëreenge iritaambe hai, 6siböönö hanö omobaso göögeeye kobara, gokagesaamba kugira tewanyöörre eraahira imiri haanse hai, nayo ekaihoma. 7Imbusiro yeende ekagoa guisaana riamahoa, amahoa gagakiina gakageng'ëënta. 8Siböönö imbusiro yeende ekagoa kobokörë ubuuya, ekamëra na ekahurukia igana, iyeende merööngö esaansaba, na iyeende merööngö etato.”
9Haakurua agasookerria gokogaamba iga: “Onö ana amatui, aiigue!”
Ikibune kibireengio
(Mk 4:10-12; Rk 8:9-10)
10Haakurua abeega baara bagaacha hare Yeeso bakamubuuria iga, “Kana nkugira ke ugusumaacha na abaanto kubireengio?” 11Yeeso akabahuunchukiria iga, “Baiinyu möhaaboa ogotora gokomanya ibibisere bioBogaambi bueNöökoe, siböönö harebö tiigö hai. 12Kugira omoonto onö ana egeento nariëëngëribua bokong'u, korri abë na ibiaaru gokera ekerëëngërë; siböönö omoonto onö ataana egeento nenkanyööra negekë keera anakiö nararuusibue. 13Keyo nkiö gikugira ndasumaacha nabö kubireengio, kugira mbaana amaiisö, si tebakomaaha hai, mbaana amatui si tebakuiigua gose tebakoongora hai. 14Harebö gahekeerana gaara gaarageroe na omonaabi Isaaya iga:
‘Ukuiigua muriigua, si temurioongora hai;
Okomaaha moremaaha, si temoresesora hai,
15kugira emetoe gëëbö gëëritöha;
baariba amatui gaabö
na baahundirria amaiisö gaabö.
Getare iigö mbakamaahere komaiisö gaabö,
amatui gaabö ngagatorekere,
emetoe gëëbö ngekongooye,
nabö mbagaatigere amaraga gaabö nauni mbatuuri,
aragaamba Nöökoe.’
16“Siböönömbë, baiinyu nabakehaiiya more! Kugira amaiisö gaiinyu nkomaahagare na amatui gaiinyu nkuiiguagare. 17Obohëënë ndabateebia iga, abanaabi abaaru hamui na abaanto bieNöökoe abaaru mbaatunere bokong'u iga bamaahë ganö mokomaaha, siböönö tebaagarooche hai na wiiki iga baiigue gare mukuiigua, siböönö tebaagaiguure hai.
Yeeso arakönöra ekereengio kiuMubusuri
(Mk 4:13-20; Rk 8:11-15)
18“Tëgëërrambë na mueege esesoro yekereengio kiumubusuri. 19Baara böönsoe bakuiigua eng'ana igoro yoboGaambi, siböönö tebakugioongora hai mbö batuubaiine na imbusiro eera yaagooye gonchera. IRisaambo riicha rekaburia eng'ana eera ukunyööra imiibui kumiööyö gëëbö. 20Imbusiro eera yaagooye korotare, nituubaiine na baara bakuimukia eng'ana yeNöökoe boongoboongo komegöökö nkaaga bagiigua. 21Siböönö, yaanga kuhira imiri moonse yaabö, ikare nsiko ncharu, sooki hanö imiiriirö gëëcha gose inyaanyi gukugira kueng'ana eyo batiga ubukumia bööbö. 22Imbusiro eera yaagooye guisaana riamahoa mbaara bakuiigua eng'ana yeNöökoe; siböönö okobaabayera igoro yobohoru buekebara kenö hamui na ikiniibö bing'ëënta eng'ana eera, nabö baanga kööma hagoe. 23Imbusiro eera yaagooye kobokörë ubuuya nituubaiine na baara bakuiigua eng'ana yeNöökoe bagioongora; baama ichiihagoe, abaande igana, abaande merööngö esaansaba, na abaande merööngö etato.”
Ekereengio kiamabaanchai
24Yeeso akabateebia ekereengio keende araboora iga: “OBogaambi bueNöökoe boonga omoonto onö aabusuuye imbusiro inchiiya komogoondo gööë. 25Siböönö, oroonde, ubutiko, hanö wanyöörre abaanto baraaye, umubisa agaacha akabusura amabaanchai kongano na haakurua akaya. 26Haakurua imbusiro eera ekamëra, egataanga kuhurukia, na amabaanchai gakamaahekana. 27Abaköri bemeremö abomoonto oyo bagaacha harewë bakamoteebia iga, ‘Mogaaka, kana ndaigua imbusiro enö waabusuuye komogoondo gööö ninchiiya yaareenge kana, amabaanchai ganö nehai gaarueera?’ 28Nawë akabahuunchukiria iga, ‘Umubisa newë aaköra iigö.’ Nabö bakamubuuria iga, ‘Böönö ngutunaore iga, tuyi kuiiha amabaanchai gaara?’ 29Akabahuunchukiria iga, ‘Aa-a, kugira hanö moraayi kuiiha amabaanchai moratora kuiherania engano hamui nagö. 30Tiga biöönsoe bikiine hamui kuhika enkaaga yirigësa, haakurua nendeteebia abagësi iga taanga baiiri amabaanchai bagaböhë amahuuntu, bagasaambë na omörrö, sooki bagësë engano bagetoore guitara rëënë.’ ”
Ekereengio gientëtërë yiritagara
(Mk 4:30-32; Rk 13:18-19)
31Yeeso akabateebia ekereengio keende araboora iga, “OBogaambi bueNöökoe boonga entëtërë yiritagara enö omoonto aaimukiri akaya kuiimia komogoondo gööë. 32Entëtërë eyo nenkë bokong'u guchintëtërë chöönsoe, siböönö hanö yaama ngukiinaere eba omote omonënë bokong'u, gonö ibinyunyi biguucha bihagaacha amasu guchiinsagia chiagö.”
Ekereengio kiriöögö riemegaatë
(Rk 13:20-21)
33Yeeso akabateebia wiiki ekereengio keende araboora iga, “Obogaambi bueNöökoe boonga omogaikoro onö araimuki iriöögö riemegaatë ikë igö ariichögani na obosë ibihë ikumi na obosë boyo böönsoe botoondore.”
Ugusumaacha kubireengio
(Mk 4:33-34)
34Amang'ana gayo göönsoe Yeeso naateebiri abaanto kubireengio; taagaambere kobaanto eng'ana ere yöönsoe, enö etare gokereengio hai. 35Naakörre iigö korri iga ganö omonaabi wanyöörre aagaamba gahekeerane iga,
“Nindisumaacha nabö kubireengio;
na nendebakönörra göönsoe ganö gaibisere kurua
gonsemoka yekebara.”
Yeeso arakönöra ekereengio kiamabaanchai
36Haakurua Yeeso agatiga umuiranio agasöha nyuumba, abeega baaë bagaacha harewë bakamoteebia iga, “Tatokönörra esesoro yekereengio keera kiamabaanchai komogoondo.” 37Yeeso akabahuunchukiria iga, “Omoonto oora aabusuuye imbusiro inchiiya noMööna woMoonto; 38omogoondo nagö nekebara; na imbusiro inchiiya nabaanto boBogaambi; amabaanchai gaara nabaanto baara bareenge abiRisaambo 39na umubisa oora aabusuuye niRisaambo. Irigësa reera nomoherio guekebara, na abagësi baara nabamaraika. 40Këëbore amabaanchai gakuiiribua na gosaamboa komörrö, nkëhayo bëënë amang'ana gareba gonkaaga yomoherio guekebara: 41oMööna woMoonto naretoma abamaraika baaë baachë kuiiria kurua koBogaambi bööë, baara böönsoe baagirre abaande baköre amaraga na abaande baara böönsoe bagoköra amang'ana amanyaanku, 42babatabute kuibëri riomörrö, hanö bariya barakuura na gokarratia amaiinö gaabö. 43Haakurua abahëënë mbaremënënëkia kiriooba koBogaambi boIsa waabö. Onö ana amatui, aiigue!
Ekereengio kioboome bonö bubisere
44“OBogaambi bokuriooba boonga oboome bonö bubisere komogoondo. Hanö omoonto woonde aabunyöörre akabubisa wiiki, akagööka bokong'u akaya akaguria binö biöönsoe anabio, sooki akariinga kuya kogora omogoondo goora.
Ekereengio kiegeento kiriguri irinënë
45“Wiiki oBogaambi bueNöökoe boonga umusuruusia onö agutunatuna ibiinto biriguri irinënë, 46hanö anyööra egeento kimui ikiriguri irinënë bokong'u aya aguria binö biöönsoe aare nabiö, sooki agora egeento keyo.
Ekereengio kiuruëërö
47“Wiiki oBogaambi bueNöökoe boonga uruëërö ronö rörëkëröa kunyaancha, narö rogöötia ichiinsui imioocho hagarehagare. 48Hanö uruëërö roichora, abatëgi bichiinsui baara baruruta kuya kunguguni, sooki baikara guchööra ichiinsui ichinchiiya chöönsoe batoora komaguchi gaabö, na ichimbeebe chiira chitabutua. 49Nkëëhö bëënë kereba kurusiko romoherio: abamaraika mbariya baiiri abaanto abanyaanku kurua kobaanto abaiiya, 50na kobatabuta kuiberi riomörrö, hare barikuura na gokarratia amaiinö gaabö.”
Obohëënë obohea na oböökarai
51Yeeso akababuuria iga, “Gose moongooye amang'ana ganö göönsoe?” Bagaitabirria iga, “Eee.” 52Akabahuunchukiria iga, “Hayo niiga, umuiigia ore wöönsoe waMaragö hanö aba umueega koBogaambi bokuriooba anga umuëënë umugi onö akuimukia kurua koboome bööë ibiinto ibihea na ibikoro.”
Yeeso araangoa kumugi goNasareeti
(Mk 6:1-6; Rk 4:16-30)
53Hanö Yeeso aasookiri kogaamba ibireengio biyo, agatanora kurua hö, 54akariinga kuya kumugi gowaabö. Akaiigia guSinagoogi, na baara baamuiguure mbaarogoorre, bakaya barabuuria iga, “Wë nehai aaruusia obong'aiini bonö na ogotora kogoköra amakönö ganö? 55Gose kana onö tumumura womobaachi oora hai? Gose nyako waabö tiiga Mariaamu, na bamura bamööbö tebaabo Yaköbö, Yoosebu, Simooni na Yuuta hai? 56Na basubaati bamööbö tehanö bamënyere hai? Kana nehai aaruusia amang'ana ganö göönsoe?” 57Kohayo bakamöönga. Yeeso akabateebia iga, “Temonaabi akabora esookö hai etare iga ngokebara këëbö na kobaanto baabö na waaë, ehö ataakuya nkuma.” 58Kohayo taakörre amakönö amaaru hayo hai, gukugira yoköönga gukumia kööbö.
New Testament in Igikuria © Bible Society of Kenya, and Bible Society of Tanzania, 1995.
