Tʋma Labʋ 13
13
Fezuu Kiɖeɖeu lɩzɩ Barnaabaasɩ nɛ Sɔɔlɩ
1Náyaa nɛ wɩlɩyaa paawɛ Antɩyɔɔsɩ Krɩstʋ ŋgbɛyɛ taa. Ḿbá yɔ: Barnaabaasɩ nɛ Siimeyɔɔ weyi payaɣ se Kɩkpɛdʋ yɔ nɛ Siirɛɛnɩ tʋ Lusiyuusi nɛ Manayɛɛnɩ weyi paaɖɔkɩ ɛ nɛ wiyaʋ Eroodi pa-pɩcatʋ taa yɔ nɛ Sɔɔlɩ. 2Nakʋyʋ wiye lɛ, pɔhɔkɩ nɔɔ nɛ poluŋuu Kɩpaɣlʋ tɛɛ. Pɩkɛdaa lɛ, Fezuu Kiɖeɖeu heyi-wɛ se: «Ɩlɩzɩ Barnaabaasɩ nɛ Sɔɔlɩ nɛ pala tʋmɩyɛ nɖɩ́ manɖʋ-wɛ yɔ.» 3Pɛtɛm nɔɔ hɔkʋʋ nɛ pɛsɛɛ Ɛsɔ lɛ, patɩnɩ pɔ-yɔɔ nesi nɛ peyebi-wɛ nɛ pɛɖɛɛ.
Barnaabaasɩ nɛ Sɔɔlɩ powoba Ciiprɩ
4Ḿbʋ́ Fezuu Kiɖeɖeu tiyi Barnaabaasɩ nɛ Sɔɔlɩ ɛjaɖɛ nɖɩ́ lɩm cɔ-ɖɩ pɩta nɛ payaɣ-ɖɩ se Ciiprɩ yɔ ɖɩ-taa. Pakʋyɩ Antɩyɔɔsɩ lɛ, powolo Selesii tɛtʋ taa nɛ pasʋʋ mɛlɛ nɛ pɛɖɛɛ. 5Patalɩ Ciiprɩ peeɖe Salaamiini tɛtʋ taa lɛ, papazɩ Ɛsɔtɔm susuu Yuda ñɩma Ɛsɔ ɖɩsɛyɛ ndɩ ndɩ taa. Yohanɛɛsɩ Maarkɩ kɛwɛ pɔ-cɔlɔ nɛ ɛsɩŋnɩ-wɛ.
6Paacɔ Ciiprɩ ɛjaɖɛ ńɖɩ́ ɖɩtɩŋa nɛ pɔkɔɔ patalɩ Paafɔɔsɩ tɛtʋ taa. Peeɖe pakatɩ tɩʋ nɔɔyʋ, payaɣ-ɩ se Baarɩ-Yesu. Ɛɛkɛ Yuda tʋ nɛ ɛkpakɩɣ ɛ-tɩ se ɛkɛ náyʋ. 7Ɛɛwɛ Ciiprɩ ɛjaɖɛ ñʋʋdʋ Sɛrjiyuusi Pɔɔlusi cɔlɔ. Ɛ́lɛ́ kɛwɛ lɛɣtʋ siŋŋ.
Nakʋyʋ wiye lɛ, ñʋʋdʋ ɛnʋ, etiyi se payaa-ɩ Barnaabaasɩ nɛ Sɔɔlɩ nɛ powolo peheyi-i Ɛsɔtɔm, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛsɔɔlɩ tɩ-nɩʋ. 8Tɩʋ ɛnʋ, ɛɖɩkaɣ-wɛ nʋmɔʋ nɛ ɛñɩnɩɣ se ñʋʋdʋ ɛnʋ ɛtaawɛnɩ lidaʋ Yesu yɔɔ. Payaɣ-ɩ nɛ Grɛɛkɩ kʋnʋŋ taa se: Eliimaasɩ. 9Peeɖe Sɔɔlɩ weyi payaɣ ɖɔɖɔ se Pɔɔlɩ nɛ Fezuu Kiɖeɖeu wɛ ɛ-yɔɔ siŋŋ alɩwaatʋ ńdʋ́ yɔ, ɛcɔnɩ-ɩ pɩŋŋ 10nɛ eheyi-i se: «Cɛtɩyʋ ña, ŋcɛtɩɣ ɛyáa tɩŋa! Kañadʋ ña weyi ŋŋcaɣ se ŋna pʋyʋ kʋtʋʋzʋ ñɛ-ɛsɩndaa kpem yɔ! Đooye ŋcaɣ se ŋyele Kɩpaɣlʋ nɩmaŋ wɛɛkʋʋ? 11Lɛɛlɛɛyɔ, meheyiɣ-ŋ se Kɩpaɣlʋ ɖʋʋ-ŋ kʋñɔŋ sɔsɔʋ: ŋyʋlʋmʋʋ nɛ ŋŋtasɩɣ wɩsɩ naʋ alɩwaatʋ natʋyʋ.»
Kpaagbaa ḿbʋ́ lɛ, Eliimaasɩ yʋlʋmɩ nɛ ekiitiɣ yem nɛ ɛñɩnɩɣ nɔɔyʋ se ɛhɔm-ɩ. 12Ñʋʋdʋ ɛnʋ, ɛna ḿbʋ́ lɛ, ɛwɛnɩ lidaʋ Kɩpaɣlʋ yɔɔ. Pɩɩɖɩɣzɩ-ɩ nɛ Kɩpaɣlʋ tɔm ndʋ́ pawɩlɩ-ɩ yɔ kpem.
Pɔɔlɩ nɛ Barnaabaasɩ powoba Antɩyɔɔsɩ Pisidii egeetiye taa
13Alɩwaatʋ ńdʋ́ʋ́ Pɔɔlɩ nɛ ɛ-taabalaa pakʋyɩ Paafɔɔsɩ tɛtʋ taa nɛ pasʋʋ mɛlɛ nɛ powolo Pɛɛrjee ñɩndʋ ndʋ́ tɩwɛ Pamfilii egeetiye taa yɔ tɩ-taa. Peeɖe Yohanɛɛsɩ Maarkɩ kʋyɩ pɔ-cɔlɔ nɛ ɛpɩsɩ Yeruusalɛm. 14Piyebi Pɔɔlɩ nɛ Barnaabaasɩ lɛ, pakʋyɩ Pɛɛrjee peeɖe nɛ powolo Antɩyɔɔsɩ tɛtʋ taa Pisidii egeetiye taa. Kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ talaa lɛ, pasʋʋ Yuda ñɩma Ɛsɔ ɖɩsɛyɛ taa nɛ pacaɣ.
15Đɩ-taa nɔɔyʋ tɩɩkalɩɣ ɛyáa tɩŋa ɛsɩndaa Mooyiizi paɣtʋ nɛ náyaa pa-takayɩsɩ taa. Ɛtɛma lɛ, ɖɩ-taa ñʋndɩnaa tiyi se peheyi Pɔɔlɩ nɛ Barnaabaasɩ se: «Taabalaa! Yee ɩwɛnɩ natʋyʋ se iheyiɣ samaɣ nɛ pɩlabɩ-kɛ hʋnʋm yɔ, ɩpɩzɩɣ ɩyɔɔdɩ-tʋ lɛɛlɛɛyɔ.» 16Peeɖe Pɔɔlɩ kʋyaa nɛ ɛñɩɣ ɛyáa nesi nɛ eheyi-wɛ se:
«Izrɛɛlɩ ñɩma nɛ mbá mɩ ɩñaŋ Ɛsɔ yɔ! Iwelesi nɛ ɩnɩɩ: 17Izrɛɛlɩ ñɩma Ɛsɔ lɩzɩnɩ ɖɔ-cɔzɔnaa. Ɛnʋ yebina nɛ pɔɖɔɔ alɩwaatʋ ndʋ́ paawɛ yomiye taa Ejiptɩ ɛjaɖɛ taa yɔ nɛ pʋcɔ ɛkɔɔ eholi-wɛ nɛ e-ɖoŋ. 18Paa pɔ-tɔm ɛɛwɛ kaɖɛ yɔ, ɛɛcɔnɩ pɔ-yɔɔ lakʋ taa nɛ pɩtalɩ ɛzɩ pɩnzɩ nɩɩnaza yɔ. 19Eɖezi Kanaanɩ ɛjaɖɛ taa hɔɔlɩŋ lʋbɛ taa ñɩma nɛ ɛkpaɣ pɛ-tɛtʋ ɛha-wɛ. 20Pɩtɩŋa pɩɩwɛ ḿbʋ́ nɛ pʋkɔɔ pɩtalɩ ɛzɩ pɩnzɩ nasɩnaza nɛ nɩɩnʋwa ḿbʋ́ yɔ.
Pʋwayɩ lɛ, ɛha-wɛ nʋmɔɖɛyaa nɛ pʋkɔɔ pɩsɩɩnɩ náyʋ Samʋyɛɛlɩ alɩwaatʋ. 21Pʋbʋ wayɩ lɛ, pɔpɔzɩ Ɛsɔ se ɛsɩɩ-wɛ wiyaʋ. Peeɖe ɛlɩzɩ Kiisi pɩyalʋ Saʋlɩ, Bɛnjamɛɛ cejewiye taa nɛ ɛ́lɛ́ kɛ pe-wiyaʋ sɔsɔ pɩnzɩ nɩɩnaza.
22Ɛsɔ mʋ kewiyaɣ Saʋlɩ cɔlɔ lɛ, ɛcɛlɩ-kɛ Yesee pɩyalʋ Daaviidi nɛ ɛtɔ se: ‹Lɛɛlɛɛyɔ, mana weyi me-liu wɛɛ yɔ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛnʋ kɔŋnɩ labʋ mbʋ́ pɩtɩŋa payɩ me-liu wɛɛ se ɛla yɔ.› 23E-liɖe taa palʋlɩ Izrɛɛlɩ ñɩma ñʋʋ yaɖʋ Yesu ɛzɩ Ɛsɔ kaɖʋʋ yɔ. 24Pʋcɔ nɛ Yesu pazɩ ɛ-tʋmɩyɛ lɛ, Yohanɛɛsɩ kosusi Ɛsɔtɔm Izrɛɛlɩ ñɩma kpeekpe se pɛlɛɣzɩ wɛtʋ nɛ palabɩ-wɛ lɩm sɔʋ sɔnzɩ. 25Yohanɛɛsɩ tɛzaɣ ɛ-tʋmɩyɛ lɛ, eheyi-wɛ se: ‹Pɩtɛkɛ ma lɛ weyi ɩɖaŋaa se ɛkɔŋ yɔ. Ɛlɛ́, ma-wayɩ lɛ, ɛkɔŋ. Mantatɩɩmʋna se moluŋ nɛ mɛyɛɖɩ ɛ-naataŋgbala tɔnzɩ maɣmaɣ.› 26Man-taabalaa, mbá mɩ ɩkɛ Abraham sayɩnaa nɛ mbá mɩ ɩwɛ cɩnɛ nɛ ɩñaŋ Ɛsɔ yɔ! Đa nɛ mɩ ɖatɩŋa peheyi ñʋʋ yabʋ tɔm tʋnɛ. 27Toovenim lɛ, Yeruusalɛm ñɩma nɛ pa-awiya, pekizi Yesu nɛ pɩkpɛndɩnɩ náyaa tɔm ndʋ́ pakalaɣ paa kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ ŋgʋ́ yɔ. Ɛlɛ́, palabɩ tɔm ńdʋ́ tɩ-yɔɔ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, pahʋnɩ Yesu nɛ pakʋ ɛ-tɔm. 28Ŋgʋ́, patatɩɩnaʋ mbʋ́ pʋ-yɔɔ pʋwɛɛ se pakʋ-ɩ yɔ. Ɛlɛ́, peheyi Pilaatɩ faŋŋ se ɛkʋ-ɩ. 29Ḿbʋ́ palabɩ-ɩ ɛzɩ pamaʋ ɛ-tɔm Ɛsɔtɔm Takayaɣ taa yɔ nɛ petisi-i nɛ kaamaŋkaɣ yɔɔ nɛ powoni pepi. 30Ɛlɛ́, Ɛsɔ fezi-i nɛ sɩɖaa taa. 31Ɛlɩzɩ ɛ-tɩ kɩyakɩŋ sakɩyɛ nɛ ɛwɩlɩ ɛyáa mbá paasɩ-ɩ nɛ Galilee egeetiye taa nɛ powoni-i Yeruusalɛm yɔ. Ḿbá lɩzɩɣnɩ ɛ-aseɣɖe lɛɛlɛɛyɔ Izrɛɛlɩ ñɩma cɔlɔ.
32Đa lɛ, ɩɩnaɣ ñʋʋ yabʋ tɔm ndʋ́ ɖiheyiɣ-mɩ yɔ. Ńdʋ́ lɛ se: mbʋ́ Ɛsɔ ɖʋwa se ɛlakɩ ɖɔ-cɔzɔnaa yɔ, 33ɖa pa-sayɩnaa ɛlabɩ-pʋ. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, efezi Yesu ɛzɩ ɛyɔɔdʋʋ nɛ pama Keɣsi Takayaɣ ñʋŋ naalɛ taa yɔ. Ɛyɔɔdaa se:
‹Ña lɛ man-Pɩyalʋ.
Pɩkpaɣʋnɩ sɔnɔ yɔ, ma lɛ ña-Caa.›
34Đɔɖɔ lɛ, Ɛsɔ tɔm se efeziɣ-i nɛ sɩɖaa taa se ɛtaatasɩ sɩbʋ wiɖiyi kaʋ nɛ ɛɖazɩ. Ndʋ́ ɛyɔɔdaa yɔ, ńdʋ́ lɛ se:
‹Mɔnkɔŋ mɩ-yɔɔ wazʋʋ siŋŋ
ɛzɩ maaɖʋʋ se mawazɩɣ Daaviidi yɔɔ yɔ.
Pɩkɛ toovenim, mɔyɔɔdɩna.›
35Pʋ-yɔɔ Daaviidi tasɩ maʋ ɖoli lɛɛɖɛ se:
‹Ña Kɩpaɣlʋ, ŋŋyeki ña-ñɩnʋ
nɛ ɛɖazɩ.›
36Daaviidi lɛ, ɛɛlaba mbʋ́ Ɛsɔ liu wɛɛ siŋŋ yɔ ɛ-alɩwaatʋ taa nɛ ɛkɔɔ ɛsɩ nɛ pepim-i ɛ-cɔzɔnaa cɔlɔ nɛ ɛɖazɩ. 37Ɛlɛ́, Yesu weyi Ɛsɔ fezaa yɔ, ɛ́lɛ́ taɖazɩ. 38Taabalaa! Pʋwɛɛ se ɩtɩlɩ camɩyɛ se ɛ-yɔɔ pɩtɩŋnaa nɛ peheyiɣ-mɩ kɩwɛɛkɩm kpeɣu tɔm. 39Weyi ɛwɛnɩ lidaʋ ɛ-yɔɔ yɔ, peɖeziɣ-i Ɛsɔ ɛsɩndaa mbʋ́ pɩtɩŋa pɩ-taa Mooyiizi paɣtʋ ñaapɩzɩɣ tiɖezi-i yɔ. 40-41Pʋ-yɔɔ meheyiɣ-mɩ se ɩɖɔkɩ mɩ-tɩ camɩyɛ, ɩtaayele nɛ tɔm ndʋ́ náyaa ma pa-takayɩsɩ taa yɔ, tɩtalɩ-mɩ. Ńdʋ́ lɛ se:
‹Mbá mɩ ɩtakpaɣ Ɛsɔ nɛ ɩyaa pʋyʋ yɔ,
iwelesi nɛ ɩnɩɩ nɛ pɩɖɩɣzɩ-mɩ nɛ ɩmʋʋ yem!
Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ,
malakɩ tʋmɩyɛ sɔsɔɖɛ naɖɩyɛ mɩ-alɩwaatʋ taa nɛ
paa nɔɔyʋ eheyi-mɩ ɖɩ-tɔm yɔ,
iitisiɣ.› »
«Maañɩnɩɣ se pɩtalɩ-mɩ ḿbʋ́.»
42Pɔɔlɩ tɛm ɛyáa tɔm heyuu Yuda ñɩma Ɛsɔ ɖɩsɛyɛ taa nɛ ɛ nɛ Barnaabaasɩ palɩɩ lɛ, ɛyáa tendi-wɛ se: kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ lɛɛkʋ wiye lɛ, paatasɩ wobu nɛ paɖaɣnɩ-wɛ kɛdʋʋ tɔm ńdʋ́. 43Ɛyáa tɩŋa lɩ Ɛsɔ ɖɩsɛyɛ peeɖe lɛ, Yuda ñɩma sakɩyɛ nɛ mbá palakaɣ Yuda ñɩma sɔnzɩ yɔ, patɩŋ Pɔɔlɩ nɛ Barnaabaasɩ pa-wayɩ. Peeɖe paba sazɩ-wɛ se pɔ́ɖɔ́kɩ pa-tɩ camɩyɛ kpam nɛ nɔɔyʋ ɛtaakɔɔ elesi-wɛ Ɛsɔ lootiye nʋmɔʋ taa.
Pɔɔlɩ nɛ Barnaabaasɩ papam ɛsɛ nɛ mbá pɛtɛkɛ Yuda ñɩma yɔ
44Pɩtalɩ kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ lɛɛkʋ wiye lɛ, Antɩyɔɔsɩ tɛtʋ taa ɛyáa tɩŋa payɩ kpeɣli ɖama Yuda ñɩma Ɛsɔ ɖɩsɛyɛ taa se pewelesi Ɛsɔtɔm. 45Yuda ñɩma na ɛyáa samaɣ ḿbʋ́ lɛ, papazɩ ɛsɩsɛmɩyɛ labʋ Pɔɔlɩ yɔɔ nɛ patʋʋ-ɩ nɛ pɛkpɛzɩɣnɩ-ɩ. 46Peeɖe ɛ nɛ Barnaabaasɩ peheyi-wɛ kpayɩ se: «Mɩ pɩɩmʋnaa se ɖɩlɛyɩnɩ Ɛsɔtɔm heyuu nɛ pʋcɔ. Ɛlɛ́, ɖenɖe ikizi-tʋ nɛ ɩmaɣzɩɣ se ɩtamʋnɩ se ihiɣ wezuu maatɛŋ yɔ, ɖiyeki-mɩ ɖiwolo mbá pɛtɛkɛ Yuda ñɩma yɔ pɔ-cɔlɔ. 47Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, tɔm ndʋ́ Kɩpaɣlʋ heyi-ɖʋ yɔ, ńdʋ́ lɛ se:
‹Malɩzɩ-mɩ se ɩkɛnɩ ajɛya kpeekpe taa ɛyáa ñalɩmɩyɛ
nɛ piyele patɩŋa payɩ
pehiɣ ñʋʋ yabʋ Ɛsɔ cɔlɔ.› »
48Mbá pɛtɛkɛ Yuda ñɩma yɔ, panɩ-tʋ ḿbʋ́ lɛ, pa-taa labɩ-tʋ nɛ leleŋ pɩŋŋ nɛ pɔtɔ se Kɩpaɣlʋ tɔm wɛ ɖeu. Peeɖe mbá patɩŋa pɩɩwɛɛ se pehiɣ wezuu maatɛŋ yɔ, pɛwɛnɩ lidaʋ Yesu yɔɔ.
49Alɩwaatʋ ńdʋ́ʋ́ Kɩpaɣlʋ tɔm pazɩ cɔʋ egeetiye ńɖɩ́ ɖɩtɩŋa ɖɩ-taa. 50Ɛlɛ́, Yuda ñɩma ḿbá, pasazɩ abila wena awokaɣ Ɛsɔ ɖɩsɛyɛ taa yɔ nɛ pɩkpɛndɩnɩ tɛtʋ ñʋndɩnaa nɛ pakʋyɩ Pɔɔlɩ nɛ Barnaabaasɩ pɔ-yɔɔ nɛ pɔɖɔɔnɩ-wɛ pɛ-ɛjaɖɛ ńɖɩ́ ɖɩ-taa. 51Peeɖe paba kpizi-wɛ pa-naŋgbanzɩ taa mʋzʋʋ nɛ pɩwɩlɩ se peyebi-wɛ nɛ pa-sʋʋtʋ. Pʋwayɩ lɛ, pakʋyɩ Antɩyɔɔsɩ Pisidii egeetiye taa peeɖe nɛ powolo pacaɣ Ikoniyɔm tɛtʋ taa. 52Piyele Krɩstʋ wayɩ tɩŋɩyaa mbá pɛwɛ Antɩyɔɔsɩ peeɖe yɔ, Fezuu Kiɖeɖeu kɛwɛ pɔ-yɔɔ siŋŋ nɛ pɛwɛɛ laŋhʋlʋmɩyɛ taa kpem.