Matiu 5

5
Iesu mopaturoꞌ tauna to handaꞌ i buluꞌ
(Luk. 6:20-23)
1Tempóna Iesu moita tauna to handaꞌ iti, Ia mempanaiꞌ miꞌi lao i buluꞌ, haneꞌi mehoda.
KamehodaNa peá, laomoheꞌ topeguruNa mengkahungkuꞌ, 2haneꞌi natepuꞌu miꞌi Iesu mepaturoꞌ. Nauliꞌ node:
3“Morasiꞌ miꞌi tauna to moisá hangaa-ngaa mopaisarengaheꞌ katueꞌraꞌ i Pueꞌ Ala,#5:3 to moisá hangaa-ngaa mopaisarenga katueꞌraꞌ i Pueꞌ Ala - I lalu básá Iunani: to meahiahiꞌ tueꞌraꞌ i peitána Pueꞌ Ala. Básá Iesaia 57:15; 61:1.
láwiꞌ hira miꞌi to mewaliꞌ taunána Pueꞌ Ala i lalu popárentáNa.
4Morasiꞌ miꞌi tauna to wiora ntepuꞌuheꞌ,
láwiꞌ Pueꞌ Ala ina mopalindóheꞌ.
5Morasiꞌ miꞌi tauna to mengkaiwóiꞌ,
láwiꞌ Pueꞌ Ala ina mobukeki dándiNa i hira.#5:5 Básá Sura Petóiá 37:11.
6Morasiꞌ miꞌi tauna to moundeꞌ ntepuꞌu mewaliꞌ tauna to manótó i peitána Pueꞌ Ala,#5:6 to moundeꞌ ntepuꞌu - I lalu básá Iunani: to marimi hai mangkadoꞌu.
láwiꞌ Pueꞌ Ala ina motulungiheꞌ mewaliꞌ tauna to manótó i peitáNa.
7Morasiꞌ miꞌi tauna to mampokaꞌahiꞌ hángká rángáraꞌ,
láwiꞌ Pueꞌ Ala ina mampokaꞌahiꞌheꞌ woꞌo.
8Morasiꞌ miꞌi tauna to mopaioru peundeꞌána Pueꞌ Ala hangko i laluraꞌ ntepuꞌu,#5:8 I lalu básá Iunani: to magasaꞌ laluraꞌ.
láwiꞌ hira ina moitaheꞌ Pueꞌ Ala.
9Morasiꞌ miꞌi tauna to moánti podame i hángká rángáraꞌ,
láwiꞌ hira miꞌi to ina rauliꞌ ánáꞌna Pueꞌ Ala.
10Morasiꞌ miꞌi tauna to rapopeahiahiꞌ ánti pouláꞌraꞌ peundeꞌána Pueꞌ Ala,
láwiꞌ hira miꞌi to mewaliꞌ taunána Pueꞌ Ala i lalu popárentáNa.
11Morasiꞌmokou ane rasasalaꞌikou, rapopeahiahiꞌkou, hai hangaꞌmi rapakadake ánti peuláꞌmi i Kódóꞌ. 12Hangaa-ngaa góeꞌ ntepuꞌukou láwiꞌ mahile háwángina to ina nilámbiꞌ i lalu surugáꞌ, láwiꞌ nabiꞌ-nabiꞌ hangkoia rapopeahiahiꞌheꞌ woꞌo hibali hai kómu.”
Tauna to mepoinálái rapándiriꞌ nodo bure hai pewangkaꞌ
13Iesu mopaliliu laluitaNa, Nauliꞌ, “Kómu to meuláꞌ i Kódóꞌ, nodokou bure to mopamaroꞌa katueꞌraꞌ tauna i duniáꞌ. Agáiáná ane tiꞌarakou mampeuláꞌi paturoꞌKuꞌ, tiꞌarapokou mobunduꞌ, nodo pekou bure to matáweá to tiꞌara piꞌi peisá rapamabure huleꞌ. Rángina miꞌi ratibe peá i rárá hai rakada-kada tauna.
14Kómu to meuláꞌ i Kódóꞌ, nodokou pewangkaꞌ to mowangkaꞌi upu-upu tauna i duniáꞌ. Nodokou karaitána kótá to raꞌaró i wongko buluꞌ, bábehiámi tiꞌara peisá rawuniángi. 15Noꞌonoꞌ woꞌo tiꞌara ara hadua tauna to motótó palita haneꞌi nahumbáki hai kori to mahile. Huluꞌ bateꞌna nawoli i kamapángkáꞌána bona peisá mowangkaꞌi upu-upu tauna i lalu támbi. 16Noꞌonoꞌ woꞌo pewangkaꞌ to ara i lalumi hangaa-ngaa mewangkaꞌ, bona bábehiámi to maroꞌa iti ina raita upu-upu tauna, álána motóiáheꞌ Umámi to ara i surugáꞌ.”
Paturoꞌna Iesu kana i áturá agama Iahudiꞌ
(Luk. 6:27-36)
17Nauliꞌ Iesu, “Ineeꞌ nipekiri tunggáiáNgkuꞌ maiAꞌ mowoe áturána Pueꞌ Ala to napahaweꞌ Musa hai paturoꞌraꞌ nabiꞌ-nabiꞌ hangkoia. Tiꞌara! Ngkáliꞌna riꞌi maiAꞌ mopakanótó lempóna#5:17 mopakanótó lempóna - I lalu básá Iunani: mobukeki. apa to teukiꞌ i Áturá iti. 18Toꞌu ntepuꞌu, hai Kuhángáꞌáꞌákou: upu-upu to teukiꞌ i lalu Sura Áturána Pueꞌ Ala hangaa-ngaa ina mewaliꞌ. Ane ara mani langiꞌ hai tampoꞌ deꞌe, bateꞌna tiꞌara ara hantepóꞌ laluita i lalu Áturána Pueꞌ Ala to tiꞌara ina mewaliꞌ, kehapiꞌ riꞌi áturá to manangkoꞌ ntepuꞌu. 19Onoꞌ miꞌi haneꞌi Kuhángáꞌáꞌákou, heáná to tiꞌara mampeuláꞌi hampákáꞌ peá párentá i lalu Áturána Pueꞌ Ala, láwiꞌ napekiri párentá iti manangkoꞌ peá, hai mopaturoꞌ tauna ntániꞌna bona moliungiheꞌ párentá iti, tauna iti ina mewaliꞌ tepaiwóiꞌá ntepuꞌu hangko i upu-upu taunána Pueꞌ Ala. Agáiáná heáná to mampeuláꞌi upu-upu párentá i lalu Áturána Pueꞌ Ala, tepasuaꞌ párentá to manangkoꞌ, hai mopaturoꞌ tauna ntániꞌna bona mampeuláꞌiheꞌ woꞌo párentá iti, tauna iti miꞌi to ina mewaliꞌ tepaireáꞌá hangko i upu-upu taunána Pueꞌ Ala. 20Mewaliꞌ, Kuhángáꞌáꞌákou: ane niundeꞌi bona mewaliꞌkou taunána Pueꞌ Ala, hangaa-ngaa nipeuláꞌi peundeꞌáNa, hai hangaa-ngaa nipakaróhó ntepuꞌu mani peuláꞌmi hangko i kamaróhóna peuláꞌraꞌ guru-guru agama hai toParisi.”
Ineeꞌ mabukoꞌ
21Iesu mopaliliu laluitaNa, Nauliꞌ, “Niꞌisá miꞌi párentá to rapahaweꞌámoheꞌ toioruntaꞌ hangkoia to manguliꞌ: ‘Ineeꞌ mepapate, hai heáná to mepapate hangaa-ngaa rabutusi kárá-kárána haneꞌi rahuku.’#5:21 Básá Pesuwuꞌá 20:13. 22Agáiáná deꞌe-deꞌe Kuhángáꞌáꞌákou: heáná to mokabukoꞌi hángká rángána, Pueꞌ Ala ina mobutusi kárá-kárána. Heáná to mopakóiꞌ hángká rángána, ina raꞌánti i Topepáresáꞌ Mahile. Hai heáná to mohángáꞌá hángká rángána, ‘bebe’, hintotoꞌ ntepuꞌu ratibe i lalu naraka. Ionoꞌ ara api to roreꞌ ntepuꞌu.
23Mewaliꞌ, ane rápáꞌna mesuaꞌkoꞌ i Támbina Pueꞌ Ala moánti popenómbámu, hai ane nubuhinaoi kaꞌárána mani rángámu to kóiꞌ inaona i hio, 24hangaa-ngaa nuwoli sieruꞌ popenómbámu i lindoꞌna paintuá popenómbá, haneꞌi mesuleꞌkoꞌ lao modame hai rángámu iti bona mohintuwuꞌkou huleꞌ. Roo onoꞌ, hangko mesuleꞌrakoꞌ lao mohuhuꞌ popenómbámu i Pueꞌ Ala.
25Noꞌonoꞌ woꞌo, ane ara ewálimu to ina mobuáꞌkoꞌ i lindoꞌna topebutusi, hangko tiꞌara manikou haweꞌ, hangaa-ngaa nugagu nupodameá rángámu iti, láwiꞌ ane tiꞌarakou modame, ia ina mobuáꞌkoꞌ i topebutusi, hai topebutusi iti ina mampeweꞌikoꞌ i pulisi, hai pulisi iti ina mopusaꞌkoꞌ i lalu tarungku. 26Toꞌu ntepuꞌu, hai Kuhángáꞌáꞌákoꞌ: tiꞌarakoꞌ ina mesuwuꞌ hangko i tarungku ane tiꞌara mani upu nubaiari bukeꞌ-bukeꞌ dendámu.”
Ineeꞌ mebualosi
27“Niꞌisá miꞌi párentá to rapahaweꞌámoheꞌ toioruntaꞌ hangkoia to manguliꞌ: ‘Ineeꞌ mebualosi.’#5:27 Básá Pesuwuꞌá 20:14. 28Agáiáná deꞌe-deꞌe Kuhángáꞌáꞌákou: heáná to motótói hadua towawine hai napokaelu, lempóna mebualosi miꞌi i laluna hai towawine iti. 29-30Mewaliꞌ, maingáꞌ-ingáꞌkou bona ineeꞌkou madósá moliu apa to niꞌita ba apa to nibábehi. Ane rápáꞌna mátámi hambali to moántikou i lalu dósá, rángina miꞌi nidungkiki hai nitibe bona tiꞌarakou madósá. Maroꞌa mani hambali peá mátámi hai tiꞌarakou mobábehi dósá, haneꞌi rombali mátámi, agáiáná ratibekou i lalu naraka. Ane rápáꞌna taemi hambali to moántikou i lalu dósá, rángina miꞌi nibóhóki hai nitibe bona tiꞌarakou madósá. Maroꞌa mani hambali peá taemi hai tiꞌarakou mobábehi dósá, haneꞌi rombali taemi agáiáná ratibekou i lalu naraka.”
Ineeꞌ mampogááka hambokomi
31“Ara woꞌo paturoꞌ to manguliꞌ: Ane ara hadua tobaleilo to mampogááka toinána, ia hangaa-ngaa mobábehi sura pogááꞌ haneꞌi naweꞌi toinána.#5:31 sura pogááꞌ: Básá Pohuleki 24:1. Mouláꞌ ádáraꞌ toIahudiꞌ, towawine tiꞌara peisá mampogááka toámána. 32Agáiáná deꞌe-deꞌe Kuhángáꞌáꞌákou: pogááꞌ i lalu pohamboko peisá mewaliꞌ ane ara to mebualosi. Agáiáná heáná to mampogááka toinána, kehapiꞌ tiꞌaranto masalaꞌ i hia, ia moánti towawine iti madósá, láwiꞌ ánti kanapogáákina, toinána iti ina mebualosi ane motoama huleꞌ. Hai tobaleilo to mampotoina towawine to napogááka toámána, ia woꞌo mebualosi.”#5:32 Mouláꞌ áturá iti, pohamboko to rungu-runguna to hintotoꞌ i peitána Pueꞌ Ala.
Ineeꞌ modándi mokábelái apa peá
33“Niꞌisá miꞌi woꞌo párentá to rapahaweꞌáheꞌ toioruntaꞌ hangkoia to manguliꞌ: ‘Ineeꞌkou molingkaꞌi podándimi. Apa to nidándi i lindoꞌna Pueꞌ Ala, hangaa-ngaa nibukeki.’#5:33 Básá Áturá Menómbá 19:12; Poimbaꞌ 30:2. 34-35Agáiáná deꞌe-deꞌe Kuhángáꞌáꞌákou: ineeꞌkou mototowi! Ane modándikou, ineeꞌkou mototowi mokábelái langiꞌ ba tampoꞌ, láwiꞌ langiꞌ ia miꞌi pehodaꞌána Pueꞌ Ala, hai tampoꞌ pepangkaꞌáNa.#5:34-35 Básá Iesaia 66:1. Ane modándikou, ineeꞌkou mototowi mokábelái kótá Ierusale, láwiꞌ Ierusale katoroꞌána Datu Mahile, Ia miꞌi Pueꞌ Ala. 36Ineeꞌkou woꞌo mototowi mokábelái wuáꞌmi, láwiꞌ tiꞌara nibuku mopabulá ba mopamaiti weluáꞌmi, kehapiꞌ riꞌi hangkau peá. 37Ane tunggáiámi manguliꞌ ió, gáná miꞌi niuliꞌ peá ‘Ió.’ Ane tunggáiámi manguliꞌ tiꞌara, gáná miꞌi niuliꞌ peá ‘Tiꞌara.’ Laluita to melumbuꞌ hangko ionoꞌ mentóáꞌ hangko i Datu Tokadake.”#5:37 Básá Iakobu 5:12; básá woꞌo Matiu 23:16-22; Iohane 8:44.
Ineeꞌ moháwángi
38“Niꞌisá miꞌi párentá to rapahaweꞌámoheꞌ toioruntaꞌ hangkoia to manguliꞌ node: ‘Ane ara to mohakaꞌ hai mabutuꞌ mátána rángána ba marebuꞌ ngihina, hangaa-ngaa ia woꞌo rabutuꞌ mátána, ba rarebuꞌ ngihina.’#5:38 Lempóna: pehuku hangaa-ngaa rapahintotoꞌ peá hai bábehiá. Básá Pesuwuꞌá 21:24; Áturá Menómbá 24:20; Pohuleki 19:21. 39Agáiáná deꞌe-deꞌe Kuhángáꞌáꞌákou: ineeꞌ nuháwángi bábehiána tauna to mobábehi to kadake i hio. Ane rápáꞌna ara to motampedaꞌ pelimu hambali, ineeꞌ nuháwángi. Rángina nuweꞌi wopiꞌi pelimu to hambali natampedaꞌ. 40Ane ara to mobuáꞌkoꞌ i topebutusi membiáꞌ badumu, nuweꞌi woꞌo kumbámu. 41Ane ara surudadoꞌ to mohuoꞌkoꞌ moánti inántina hakiló kakaraoꞌna,#5:41 Tempó onoꞌ, tampoꞌ Sáráeliꞌ nakuasaꞌi toRoma, hai surudadoꞌ toRoma peisáheꞌ mohuoꞌ tauna moánti inántiraꞌ, agáiáná hakiló peá kakaraoꞌna, ia miꞌi hasábu lingkaꞌna. nuánti miꞌi inántina rokiló kakaraoꞌna. 42Ane ara to membiáꞌ apa peá to ara i hio, nuweꞌi woia, hai ineeꞌ nukabohiki hángká rángámu to ina mebolo apa peá i hio.”
Hangaa-ngaa nipokaꞌahiꞌ ewálimi
43“Niꞌisá miꞌi paturoꞌ to manguliꞌ: ‘Nupokaꞌahiꞌ hángká rángámu, hai nukáhihiꞌ ewálimu.’#5:43 Laluita “nukáhihiꞌ ewálimu” paka rauliꞌ tauna, mole tiꞌara teukiꞌ i lalu Sura Magasaꞌ. 44Agáiáná deꞌe-deꞌe Kuhángáꞌákou: hangaa-ngaa nipokaꞌahiꞌ ewálimi, hai nipekakaeáheꞌ tauna to mampopeahiahiꞌkou. 45Láwiꞌ ane maroꞌa lalumi i ewálimi, bábehiámi iti ina hibali hai bábehiána Umámi to ara i surugáꞌ, mewaliꞌ ina tongawaꞌ ntepuꞌu kakómuna miꞌi ánáꞌna Pueꞌ Ala, láwiꞌ Pueꞌ Ala maroꞌa i upu-upu tauna. Ia mampopesupaꞌ alo i tauna to maroꞌa hai i tauna to kadake. Napaꞌara udá i tauna to manótó laluraꞌ hai i tauna to kadake bábehiáraꞌ. 46Apa miꞌi to ina nilámbiꞌ hangko i Pueꞌ Ala ane maꞌahiꞌ pekou i tauna to mampokaꞌahiꞌkou? Mogalo riꞌi toperóróꞌ ásele to nirekeꞌ kadake bábehiáraꞌ, maꞌahiꞌheꞌ i tauna to mampokaꞌahiꞌheꞌ. 47Ba niuliꞌ riꞌi bábehiámi maroꞌa ane maroꞌa pekou i rángámi? Mogalo riꞌi tauna to tiꞌara moisá Pueꞌ Ala, noꞌonoꞌ woꞌo bábehiáraꞌ. Apa posisalaꞌána kómu hai hira?
48Mewaliꞌ kómu, {rárá katueꞌmi hangaa-ngaa montaniꞌ hangko i rárá katueꞌraꞌ tauna ntániꞌna}. Hangaa-ngaa nibábehi oaꞌ peundeꞌána Pueꞌ Ala hangko i lalumi ntepuꞌu, láwiꞌ Umámi to ara i surugáꞌ mopatongawaꞌ oaꞌ kamaꞌahiꞌNa i upu-upu tauna, hai tiꞌara ara kamakuraꞌNa.”#5:48 Básá Áturá Menómbá 19:2; Pilipi 3:12; 1 Peturuꞌ 1:13-16.

Pilihan Saat Ini:

Matiu 5: NTBEP

Sorotan

Berbagi

Salin

None

Ingin menyimpan sorotan di semua perangkat Anda? Daftar atau masuk

YouVersion menggunakan cookie untuk mempersonalisasi pengalaman Anda. Dengan menggunakan situs web kami, Anda menerima penggunaan cookie seperti yang dijelaskan dalam Kebijakan Privasi kami