Salmau 84
84
SALM LXXXIV
HIRAETH AM Y CYSEGR.
‘O Lyfr Canu’r Pencerdd. Salm y Corachiaid’.
I’w chanu ar y dôn “Gath”.
1Mor annwyl yw Dy bebyll Di,
Iehofa’r Lluoedd!
2Am gynteddau Iehofa yr wyf yn hiraethu,
Ac yn dihoeni;
Calon a chnawd sy’n bloeddio cân
I Dduw fy mywyd.
3Cartref sydd i aderyn, a nyth gan wennol
Lle gesyd ei chywion:
Dy allor fawr Di yw fy nghartref innau,
O Iehofa’r Lluoedd, fy Mrenin a’m Duw.
4 O mor hapus yw preswylwyr Dy dŷ,
Moliannant Di yn wastad.
5O mor hapus yw’r gŵr sydd a’i gadernid ynot Ti,
A ffyrdd y pererinion yn ei galon.
6Yfant o ffynhonnau wrth dramwy trwy Ddyffryn Bacha,
Y cynnar law a’i gorchuddia â bendithion.
7Ânt o un lle cadarn i’r llall
Nes gweld Duw yn Sion.
8 O Iehofa, Duw’r Lluoedd, clyw fy ngweddi;
Gwrando, O Dduw Iacob.
9Gwêl, O Dduw, ein tarian,
Ac edrych ar wyneb Dy eneiniog.
10Yn wir, gwell yw un diwrnod yn
Dy gynteddau Di Na mil yn fy ystafell fy hun:
Gwell gennyf sefyll ar riniog tŷ fy Nuw
Na thrigo mewn plasau gwych.
11Canys haul a tharian yw Duw Iehofa;
Gras a gogoniant yw rhoddion Iehofa.
Ni atal ddim daioni rhag y gŵr
Sydd a’i rodiad yn union.
12 O Iehofa’r Lluoedd, mor hapus yw’r gŵr
A ymddiried ynot Ti.
salm lxxxiv
Un o Salmau’r Pererinion. Y mae’r Deml heb ei dinistrio a brenin yn teyrnasu yn Ieriwsalem (adn. 9). Yr un yw ei hawdur ag awdur Salm 42 a 43, a cheir yn y ddwy Salm yr un cariad angerddol at y Deml a’i haddoliad, a llawer nodyn cyffelyb arall mewn iaith a mesur a syniadau.
Nodiadau
1—4. Calon a chnawd, y dyn oddi mewn a’r dyn oddi allan, h.y. yr holl ddyn. Bu adnod 3 yn boen i esbonwyr erioed, ac y mae’n amlwg fod brawddeg wedi mynd ar goll, a dyfalwn mai rhyw frawddeg fel “fy nghartref innau” oedd honno. Ni ellir meddwl am adar yn nythu ar doeau’r Deml, ac yn sicr ni nythent yn ymyl yr allor. Y mae’r pererin yn cofio am y wenoliaid a welodd yng nghynteddau’r Deml, fel y mae llawer pererin yn cofio am danynt yng nghynteddau Mosg Omar heddiw, a’r hyn oedd eu nythod iddynt hwy ydyw allor Duw iddo yntau, mangre gorffwys a llawenydd. Defnyddir y lluosog ‘allorau’ i olygu allor fawr neu ardderchog neu santaidd.
5—8. Yma dywed yr awdur beth o brofiad y pererinion. Y mae’n anodd cael ystyr i ail ran adn. 5, “priffyrdd yn eu calon” yw’r cyfieithiad manwl, cyfeiriad at y gwŷr a esyd eu meddwl ar gadw’n ddiesgeulus y prif wyliau yn Ieriwsalem.
Ystyr Bacha ydyw y pren balsam a dyf yn unig mewn crindir cras. Y mae gair tebyg iddo yn golygu ‘wylofain’. Efallai fod dyffryn o’r enw hwn ar daith y pererinion i Ieriwsalem. Beth bynnag fo’r ystyr fanwl, dymuno mynegi daioni Duw i’r pererinion a’i cais Ef a wna’r Salmydd, Ef sy’n troi y sychdir yn dir ffynhonnau a adfer eu henaid.
Ar y daith i’w gwyliau â’r pererinion o un ddinas gaerog i’r llall, neu o un tŵr i’r llall yn y ddinas santaidd. Gweld Duw yn Sion ydyw amcan a choron y bererindod. Atgas gan ddiwinyddion oes ddiweddarach oedd sôn am ‘edrych ar Dduw’ a newidiwyd y frawddeg i ‘ymddangos ger bron Duw’.
9—12. Cyfystyr ydyw “ein tarian” â “Dy eneiniog” yn adn. 12, a’r brenin sy’n teyrnasu yn Ieriwsalem a feddylir.
Yn adn. 10 ‘gwell yw diwrnod yn Dy gynteddau na mil y tu allan iddynt’ yw’r ystyr yn ôl rhai, ond y newid lleiaf a ddyry’r darlleniad campus “na mil yn fy ystafell fy hun”.
Yma yn unig yn adn. 11 y cyffelybir Duw i’r haul. Efallai mai cyfeiriad sydd yma at haul-addoliad, ond peth hapus yw cysylltu tarian a haul — y darian yn amddiffyn a’r haul yn rhoddi goleuni i weld holl symudiadau’r gelynion.
Pynciau i’w Trafod:
1. A fuasech yn galw crefydd y Salmydd hwn yn grefydd ysbrydol iawn? Onid ar y Deml, — yr adeilad ac allanolion y gwasanaeth yno y dyry bwys?
2. A oes gwerth mewn pererindodau crefyddol? A fuasai pererindodau i Ilston, Llanfaches, Trefeca, etc. yn rhoi rhyw fudd i ni heddiw?
3. Ystyriwch y gafael oedd gan y Deml ar yr Iddew yng ngoleuni adn. 10. A ydyw’r cysegr yn ganolfan i’n bywyd ni heddiw fel y bu gynt?
4. A gollodd cenedl y Cymry rywbeth pan beidiodd y Cysegr â bod yn ganolfan i’w bywyd hi?
Chwazi Kounye ya:
Salmau 84: SLV
Pati Souliye
Pataje
Kopye
Ou vle gen souliye ou yo sere sou tout aparèy ou yo? Enskri oswa konekte
Detholiad o'r Salmau gan Lewis Valentine. Cyhoeddwyd gan Wasg Ilston ym mis Ebrill 1936.