Salmau 80
80
SALM LXXX
GWINWYDDEN YR ARGLWYDD
‘O Lyfr Canu’r Pencerdd. Salm Asaff’.
I’w chanu ar y dôn “Lili’r Gyfraith”.
1Gwrando, O Fugail Israel, Sy’n arwain Ioseff fel praidd;
Llewyrcha o’th gadair rhwng y ceriwbiaid.
2O flaen Ephraim, Manase a Beniamin,
Deffro Dy gadarn allu, a thyred i’n cynorthwyo.
3 O Arglwydd Dduw y Lluoedd, rho eto lwyddiant i ni;
Edrych yn ffafriol arnom fel y caffom ymwared.
4O Arglwydd Dduw y Lluoedd, pa hyd y pery Dy soriant?
Ai diystyr gennyt weddi Dy bobl?
5Porthaist ni â bara dagrau,
Diodaist ni â mesur mawr o ddagrau.
6Gosodaist ni’n ysgorn i’n cymdogion,
Ac yn gyff gwawd i’n gelynion.
7 O Arglwydd Dduw y Lluoedd, rho eto lwyddiant i ni;
Edrych yn ffafriol arnom fel y caffom ymwared.
8Dygaist winwydden o’r Aifft;
Bwriaist genhedloedd allan a phlennaist hi;
9A gwreiddiodd hithau yn y pridd a baratoaist iddi,
A llanwodd yr holl dir.
10Gorchuddiwyd y mynyddoedd gan ei chysgod,
A chedrwydd Duw gan ei brigau.
O Arglwydd Dduw y Lluoedd, rho eto lwyddiant i ni;
Edrych yn ffafriol arnom fel y caffom ymwared.
11Gyrrodd ei changhennau hyd y môr,
A’i blagur hyd Euphrates.
12Paham y drylliaist ei chloddiau hi,
Fel y sathro pob teithiwr hi?
13Y baedd sy’n ei chnoi hi,
A bwystfil y maes yn ei hysu.
O Arglwydd Dduw y Lluoedd, rho eto lwyddiant i ni;
Edrych yn ffafriol arnom fel y caffom ymwared.
14O Dduw y Lluoedd, edrych unwaith eto o’r nefoedd,
O edrych ac ymwêl â’r winwydden hon
15A blannodd Dy ddeheulaw.
16Llosgwyd hi â thân, a thorrwyd hi i lawr;
Dy gerydd Di fydd yn angau iddynt.
17Dy amddiffyn a fo dros y gŵr a ddewisaist,
A thros y dyn a feithrinaist i Ti Dy hun.
18Yna byth ni wrthgiliwn oddi wrthyt,
Bywha ni a galwn yn wastad ar Dy enw.
19 O Arglwydd Dduw y Lluoedd, rho eto lwyddiant i ni;
Edrych yn ffafriol arnom fel y caffom ymwared.
salm lxxx
Yn y De a chan Ddeheuwyr y cyfansoddwyd y rhan fwyaf o’r Salmau, ond dyma Salm gan Ogleddwr, ac at gyfyngder y Deyrnas Ogleddol y cyfeirir efallai. Ond deil amryw o ysgolheigion mai ym Mabilon y canwyd hi, a chyfeiriad sydd yma at ddinistr Ieriwsalem, ond anodd ydyw cysoni’r farn hon ag adnodau 12 a 13.
Nodiadau
1—3. Y Deyrnas Ogleddol a feddylir wrth Ioseff, a’i ddau fab, Ephraim a Manasse yn cynrychioli prif lwythau’r Gogledd. I’r De y perthynai Benjamin, a dodwyd ef yma oherwydd y disgwyl am aduno’r ddwy deyrnas. Cyfeiriad at yr adeg pan gludwyd Arch Duw i ryfel, ac yntau yn arwyddo ei bresenoldeb ar y Drugareddfa rhwng y Ceriwbim (1 Sam. 4:4).
Nid gweddi am ddychweliad o’r Gaethglud sydd yma, ond yn hytrach am i Dduw adfer yr hen ddyddiau da, ac amlygu eto ei allu drwy wasgar y gelynion. Digwydd byrdwn 3 ar ôl 6 ac 18, ond dylid ei adfer ar ôl 10 a 13 hefyd.
4—7. Nid ydyw eu gweddïau yn tycio dim, canys digyffro ydyw Duw. Y mae rhan olaf adnod 5 yn anodd, ond rhyw fesur mawr a feddylir. Y mae eu diymadferthwch yn destun crechwen i’r cenhedloedd o’u cwmpas.
8—10. Am Israel fel gwinwydden gwêl Gen. 49:22 ac Es. 5:1-7. Gwthiwyd y cenhedloedd allan o Ganaan o flaen Israel, a sefydlwyd hi yn y tir. Cedrwydd Duw, dull Hebreig o ddywedyd cedrwydd mawreddog. Gormodiaith bardd sydd yn 10 yn dangos fel y llwyddodd Duw ei genedl ddewisol.
11—13. Y Môr Canoldir oedd yr unig fôr y gwyddai Israel am dano, a saif yma am y Gorllewin, ac o’r Gorllewin hwn hyd afon Ewffrates yr ymestynnai teyrnas Dafydd yn ôl 2 Sam. 8:3. Y teithwyr ydyw’r cenhedloedd cylchynol sydd wedi croesi y ffiniau i ddifrodi Israel a’i gwneud yn sarn. Yn ôl rhai esbonwyr saif y baedd am yr Aifft.
14—19. — Gweddi am adfer unwaith eto yr amser da gynt, ac am i gerydd yr Arglwydd ddinistrio’r neb sy’n difrodi gwinwydden Israel. Israel a feddylir yn 17, a dichon dodi’r geiriau hyn yma er mwyn rhoddi ystyr Mesiaidd i’r Salm. Addewir ffyddlondeb diwyro i’r Arglwydd os gwrendy ar y weddi.
Pynciau i’w Trafod:
1. A ddylid gweddïo ar Dduw i lwyddo byddinoedd gwlad mewn rhyfel? (1—3).
2. Cymherwch y defnydd a wna’r Salm hon o ffigur y winwydden a’r defnydd a wna’r Arglwydd Iesu ohoni yn Ioan 15:1-8.
3. Erfynnir yma am adfer yr ‘hen amser da gynt’. A oes gwerth mewn dymuno hynny? Onid tuedd pob oes ydyw meddwl fod y dyddiau a fu yn well na’r dyddiau sydd?
4. A atebwyd gweddi’r Salmydd? Ai mantais i wareiddiad fydd ailsefydlu’r Iddew ym Mhalesteina, ac adfer iddo ei hen winllan?
Chwazi Kounye ya:
Salmau 80: SLV
Pati Souliye
Pataje
Kopye
Ou vle gen souliye ou yo sere sou tout aparèy ou yo? Enskri oswa konekte
Detholiad o'r Salmau gan Lewis Valentine. Cyhoeddwyd gan Wasg Ilston ym mis Ebrill 1936.