Matiyu 5

Yesu wɔ tɔnnaanŋ sun waajulu kiri

(Maraka 3.13; Luki 6.12–13, 20)

1Yesu konaŋ mwɔɔnna ki ja-i waarinŋ wɔ̀ ru, ntiŋ i tunpa sɔɔ tɔnŋ bɛɛ sun. Niŋ mani nu, ntiŋ wɔ kalindaŋ kiri i arì kpari ntiŋ tɛ, 2ntiŋ i kí kali ki tɔnpa. Ntiŋ tu :

Koŋ wɔ̀ri wɔ shɔ-i

(Luki 6.20–26)

3« Koŋ wɔ̀ri ǹʼtɔ-i tu so dantenŋ arìbɛɛ gbɛ Kirinŋ kɔɔtɛ kì,

nini wɔ ki shɔ-i,

sabu kirinpɔlila Masabi ki i kɔ́ɔ́.

4Koŋ wɔ̀ri i ŋuntan-a, nini wɔ shɔ-i,

sabu Kirinŋ a kí siratu.

5Koŋ wɔ̀ri tɔnsunfili-i, nini wɔ shɔ-i,

sabu Kirinŋ a pwɔkulinŋ ki wɔri kí tɛ kani.

6Telibi ki tɔ i koŋ wɔ̀ri ru,

miŋ tu bɛɛ fa jumwunu i koŋ pa-a ɲaan wɔ̀ tɛ, nini wɔ shɔ-i,

sabu kí a ŋununfɛshi kila.

7Nwɔ̀ri i koŋ tɔri kiri sunmakwulupa-a, nini wɔ shɔ-i,

sabu Kirinŋ a na kí sunmakwulupa.

8Nwɔ̀ri ciiru fɔɔ-ɔ, nini wɔ shɔ-i,

sabu nini a Kirinŋ ja.

9Nwɔ̀ri i ɲaanfɛfili de-a konaŋ kiri faninmwuŋ, nini wɔ shɔ-i,

sabu kí a na dɔri tu Kirinŋ daŋ ni.

10Kí i nwɔ̀ri cɔɔri-ra ǹʼkɔri ki i ji tu kí Kirinŋ dintɛ bi ma-a, nini wɔ shɔ-i,

sabu kirinpɔlila Masabi ki i kɔ́ɔ́.

11A kí ji ábɛɛ ki-a, kí i á cɔɔri-ri, kí i bijɛ kwuru ki bataa puru ye-ri á wu míŋ tɔ ki bira, niŋ waari ru, ábɔɔ shɔ-i. 12Á á yoori á i á ciirudi, sabu sali sinaŋ i ábɛɛ gbɛ kirinpɔli ki ra. Á bili ǹʼna tu cintɔnŋ wɔ̀ri de-i ábɛɛ jɛŋ, tu kí nini cɔɔri mìŋ ɲaan ki tɛ. »

Manisarinŋ ki fa wɛɛlufinŋ ki bi ki

(Maraka 9.50; Luki 14.34–35)

13Yesu tu awɔ kalindaŋ kiri tɛ sɛbɛ : « Ábɛɛ kiri i juniɲa ki wɔ wɛɛlufinŋ ki i. A wɛɛlufinŋ ki nɛŋ ki po san ǹʼnu, nfɛnŋ so-a nɛŋ de-i ǹʼnu sɛbɛ? Ŋì finŋ tɔri shɔ-a kili kì, kí i ǹʼkee-ra taanna, kpeeri i ǹʼnushɛ shɛ de-ri arì kanŋ fɛ.

14Ábɛɛ kiri i juniɲa ki wɔ manisarinŋ ki i. Kili wɔ̀ sɔɔ-ɔ tɔnŋ ŋununu, niŋ i so-a nadu-i kì. 15Koŋ lanpaŋ cu-a, ŋi i kulu cibi ǹʼsun kì, nka ǹʼyɔ sɔɔ-ra finŋ bɛɛ sun cuunŋ, nwɔma ŋì i sarinŋ po fu ki ciiru tɔnŋ kiri bataa tɛ. 16Ábɛɛ sarinŋ ki po konaŋ kiri ɲaanna mìŋ ɲaan tenŋ ki tɛ, nwɔma kí i ábɛɛ mabi shɔɔrinŋ kiri ja, kí i ábɛɛ Tiŋ ki tɔ shɔɔrinŋ bi, ninwɔ̀ i kirinpɔli ki ra. »

Yesu kalinŋ wɔ̀ wɔri-i sariya ki bi sun

17Ntiŋ tu kí tɛ sɛbɛ : « Á fa ǹʼmiiri tu míŋ na sariya ki walima cintɔnŋ kiri wɔ wulu kiri ba kì dɛ! Míŋ na yìrì ba kì, nka míŋ na-i yìrì rafaa.

18Sɛli ki ra, míŋ a ǹʼbi ábɛɛ tɛ ńʼtu kirinpɔli ki fa pwɔkulinŋ ki bataa ra na fwuude, ńʼtu hali sariya ki gbɛnaŋ kulinŋ fɛ wɔ a san ǹʼna kì, walima ǹʼwulubaalinŋ tenŋ a san ǹʼna kì, fɔ ŋì i ta so finŋ fɔn bataa rafaa ki sun. 19Niŋ ki ra, a konwɔtiŋ cinŋ bimaan kiri ru pyaanŋ ki bɛɛ gbɛ kì, niŋ fa ntiŋ i koŋ kali ǹʼna tu ntiŋ fa ǹʼgbɛ kì, nintiŋ a na ji kirinpɔlila Masabi ki ru koŋ pyaanŋ ki i. Nka konwɔtiŋ i yìrì gbɛ-a niŋ fa ntiŋ i konaŋ kiri kali-li tu kí yìrì gbɛ, nintiŋ a na ji kirinpɔlila Masabi ki ru koŋ sinaŋ ki i.

20Sɛli ki ra, míŋ a ǹʼbi ábɛɛ tɛ ńʼtu ábɔɔ telibi ki ja ji fwuu sariya kalimɔɔ kiri fa Farinsiyɛnŋ kiri wɔ ki sun kì, ńʼtu ábɛɛ ra de kirinpɔlila Masabi ki ru kì. »

Yesu kalinŋ wɔ̀ wɔri-i tɔnkwulu ki bi sun

(Maraka 11.25; Luki 12.57–59)

21« Ábɛɛ ǹʼnama-i tu ǹʼbi yibɛɛ tiŋ cɛɛnni kiri tɛ tu : ‹ Fa koŋ kilɛn ki ›, tu konwɔtiŋ ja koŋ kilɛn, tu kiti ki fɛɛn-na nintiŋ sun.#Sariya kiri 5.17. 22Nka míŋ kɔniŋ na ǹʼbi ábɛɛ tɛ, ńʼtu konwɔtiŋ a tɔnkwulu a tindaŋ cɛfan, ńʼtu kiti ki kakan ŋì i fɛɛn nintiŋ sun. Konwɔtiŋ i ǹʼbi-a a tindaŋ ki tɛ tu ntiŋ konkulinŋ i, kiti ki kakan-i ŋì i kwuru nintiŋ sun kitikwurutoŋ ki gbɛ. A nwɔ̀tiŋ ǹʼbi a tindaŋ ki tɛ tu julutiŋ i, nintiŋ fa jaanama ki tuu ki kakan-i.

23Niŋ ki ra, a miŋ na saraka wɔri Kirinŋ tɛ sarakawɔrɔmaŋ ki ru, a miŋ ɲakilila bo tu miŋ tindaŋ ki jɛri miŋ na mani ki bɛɛ ru, 24nʼwɔ sarakafinŋ ki bo tu sarakawɔrɔmaŋ ki ru nmaŋ, ŋi i ta fu de nʼfa nʼtindaŋ ki faninmwuŋ sun, ŋi i kila ŋi i na nʼwɔ saraka ki wɔri.

25A koŋ ji tiri-ra miŋ wu faan nu, nʼnukwulu ŋi i fu de nʼfa ntiŋ faninmwuŋ, ŋì i á tu saa ki fan, nwɔma ntiŋ fa na ta miŋ de kitikwurutɔnŋ kiri gbɛfɛ, kí i nʼwɔri nkasu ki ɲaannasuutɔnŋ kiri tɛ, nini i nʼkee bo nkasu ru kì. 26Sɛli ki ra, míŋ a ǹʼbi miŋ tɛ ńʼtu, a miŋ de niŋ mani ki ru, ńʼtu kɔni wɔ̀ i miŋ na, a miŋ niŋ bataa sali kɔ pewu kì, ńʼtu miŋ a po san niŋ nkasu ki ru kì. »

Yesu kalinŋ wɔ̀ wɔri-i nankulunbi ki bi sun

27Yesu tu sɛbɛ : « Ábɛɛ ǹʼnama-i tu ǹʼbi tu : ‹ Fa nankulunbi ma kì. ›#Sariya kiri 5.18. 28Nka míŋ a ǹʼbi ábɛɛ tɛ ńʼtu konwɔtiŋ mari tɔri shɛɛli, ntiŋ i a ɲaninpo ǹʼtɛ, ńʼtu nintiŋ nankulunbi ma niŋ mari ki wu a ciiru kɔ. 29Niŋ na, a miŋ pantɛ ɲaninaŋ ki ji-a ji sababu ŋì i miŋ bo bijɛ ki ru, ǹʼpo kee, ŋi i bɔni nʼfiri ki mani ki bɛɛ tenŋ nu, niŋ pari-i nʼfiri ki kwuturu ki kee bo wu jaanama ki ru. 30A miŋ panŋ gbɛ ki ji-a ji sababu ŋì i miŋ bo bijɛ ki ru, ǹʼkwuru, ŋi i ǹʼkee mani narimaŋ nu, sabu ŋi i bɔni nʼfiri ki mani ki bɛɛ tenŋ nu, niŋ pari-i nʼfiri ki kwuturu ki kee bo wu jaanama ki ru. »

Yesu kalinŋ wɔri-i fwuru ba bi ki sun

(Matiyu 19.9; Maraka 10.11–12; Luki 16.18)

31Yesu tu : « Ábɛɛ ǹʼnama-i tu : ‹ Konwɔtiŋ awɔ mari fwuru ba, tu ntiŋ fwuru ba sɛbɛ wɔri nmari tɛ. ›#Sariya kiri 24.1. 32Nka míŋ a ǹʼbi ábɛɛ tɛ, ńʼtu shuru woo shuru i awɔ mari pani-na, niŋ i faa ǹʼsababu ki nankulunbi kì, ńʼtu nintiŋ awɔ mari ki po bo nankulunbi ma sun. Shuru wɔ̀ mari fwuru bamaan cɛn-i, nintiŋ i nankulunbi ma-ni sɛbɛ.

33Ábɛɛ ǹʼnama-i sɛbɛ tu ǹʼbi yibɛɛ tiŋ cɛɛnni kiri tɛ, tu : ‹ Ji dariwulutiŋ i nʼwɔ wulu bi wɔ kiri bataa ra, miŋ nʼtɔnŋ wɔri Ŋuntiŋ ki ɲaanfɛ bi wɔ̀ ra, nʼbanba ŋi i niŋ po a saa tɛ.#Sarakawɔrɔtɔnŋ kiri 19.2; Nubitan kiri 30.3; Sariya kiri 23.22–24. › 34Nka míŋ a ǹʼbi ábɛɛ tɛ ńʼtu : ‹ Á fa á kɔni fyewu kì, á fa ǹʼbi tu : Ŋì i míŋ fa kirinpɔli ki faninmwuŋ kì, sabu niŋ i Kirinŋ wɔ masawaalinŋ ki i. › 35Á dumiŋ fa á kɔni pwɔkulinŋ ki ra kì, sabu niŋ i Kirinŋ kanŋ tuma i, walima Yerusalɛmu na kì, sabu niŋ i Kirinŋ i, masa kiri wɔ sinaŋ ki wɔ kili ki i. 36Á fa á kɔni a ŋuniŋ ki ra kì, sabu ŋununshinŋ wɔ̀ i ábɛɛ ŋununu kaa, ábɛɛ ra so ǹʼtɔri dantenŋ fɔɔ walima á i ǹʼmini kì. 37A ábɛɛ ji-a wulubi, áwɔ aawe ki ji aawe e, áwɔ aawoo ki i ji aawoo o. A ǹʼtɔri bo niŋ sun, niŋ po-i shitaanni nu. »

Yesu kalinŋ wɔ̀ wɔri-i yɛri shɛsan bi ki sun

(Luki 6.29–30)

38« Ábɛɛ ǹʼnama-i tu ǹʼbi tu : ‹ Ɲaninaŋ shɛ i san-a ɲaninaŋ na, ɲiinnaŋ shɛ i san-ni ɲiinnaŋ na.#Sarakawɔrɔtɔnŋ kiri 24.20; Sariya kiri 19.21. › 39Míŋ a ǹʼbi ábɛɛ tɛ ńʼtu, á fa áwɔ shɛsan bijɛmatɔnŋ ki wu kì. Nka, a koŋ gbɛta bo miŋ cufɛ kɛlinŋ tenŋ ki tɛ, kɛlinŋ ka ki rapwulu ntiŋ tɛ. 40A koŋ ji ǹʼtɛ á i miŋ pa tiri faantiŋ ni tɛ, a i nʼwɔ jɛrɛbi fɛ wɔ ki mwu san nʼwu, nʼwɔ jɛrɛbi sinaŋ ki san wɔri ntiŋ tɛ sɛbɛ. 41A koŋ ǹʼbi tu a kilo tenŋ tiri tan a fan awɔ shii wu faan sun, ǹʼnafaa kilo fuuli ntiŋ fan. 42A koŋ finŋ nafɛ miŋ gbɛ, ǹʼwɔri ntiŋ tɛ, a koŋ finŋ myɛntan nʼgbɛ, fa nʼkaan ǹʼwɔri ntiŋ tɛ kì. »

Ɲa kiri bidintɛbi ki

(Luki 6.27–28, 32–36)

43Yesu tu : « Ábɛɛ ǹʼnama-i tu ǹʼbi tu : ‹ Nʼkaashi ki bidi nʼtɛ, ŋi i ɲa ki bikwɔ nʼsun. ›#Sarakawɔrɔtɔnŋ kiri 19.18. 44Nka míŋ a ǹʼbi ábɛɛ tɛ, ńʼtu á á ɲa kiri bidi á tɛ, á i Kirinŋ nafɛ-ri á cɔɔritɔnŋ kiri tɛ. 45A ábɛɛ ji niŋ ma-a, ábɛɛ ra ji á Tiŋ Kirinŋ daŋ ni i, ninwɔ̀ i kirinpɔli ki ra, sabu mìŋ i awɔ sunŋ ki po-a koŋ jɛ kiri fa koŋ shɔɔrinŋ kiri tɛ, ŋì i judaŋ ki wɔri-ri koŋ telimaan kiri fa koŋ telibali kiri tɛ. 46A ábɛɛ ji á dintɛtɔnŋ kiri bantenŋ bidi-a á tɛ, ábɛɛ ra sali danwɔ kila niŋ nu ŋì i po Kirinŋ gbɛ. Hali ɲinisarakɔlɔtɔnŋ kiri niŋ bishi ma-a kì wa? 47A ábɛɛ ji á tindaŋ kiri bantenŋ co-a, niŋ i bi ŋunaŋ wa? Hali Kirinŋ tɔbali kiri niŋ bishi ma-a kì wa? 48Á ji koŋ nafaamaan ni i, miŋ tu ábɛɛ Tiŋ Kirinŋ wɔ̀ i kirinpɔli ki ra niŋ nafaa ɲaan wɔ̀ tɛ. »

انتخاب شده:

Matiyu 5: JOB

های‌لایت

به اشتراک گذاشتن

کپی