Mica 4
4
PENNOD IV.
1Ond bydd yn niwedd y dyddiau,#4:1 Dylai “ond” fod yma, o herwydd yr hyn a ddywedir yn niwedd y bennod flaenorol.
Y bydd mynydd tŷ Iehofa
Yn cael ei osod yn ben y mynyddoedd,#4:1 Felly y gellir cyfieithu y geiriau. Yr oedd y mynydd hwn i fod yn ben ar yr holl fynyddoedd; yr ystyr a roddir yn fwy amlwg yn y llinell a ganlyn; canys nid yw y gair am “fryniau” yn dynodi lleoedd iselach na mynyddoedd, ond gellir ei gyfieithu “bannau:” unrhyw uchelfanau a feddylir.
A dyrchefir ef uwchlaw y bryniau;
A phobloedd a ddylifant iddo;
2Ac ä cenedloedd lawer, a dywedant,
“Deuwch ac esgynwn i fynydd Iehofa,
Ac i dŷ Duw Iacob;
A dysg i ni ei ffyrdd,
A rhodiwn yn ei lwybrau:”
Canys o Sïon y daw allan gyfraith,
A gair Iehofa o Ierusalem;
3A barna rhwng pobloedd lawer,#4:3 Pwy neu beth oedd i farnu? “Gair Iehofa,” medd rhai, ond Iehofa ei hun medd eraill. Mwy cymhwys yw cymeryd y gair, “A cherydda,” &c., neu, “Ac argyhoedda.” Arwydda y gair arddangos peth yn eglur trwy brofion, a hyny er argyhoeddi neu geryddu.
A cherydda genedloedd cedyrn hyd ymhell;
A churant eu cleddyfau yn sychau,
A’u gwaewffyn yn bladuriau;
Ni chyfyd cenedl yn erbyn cenedl gleddyf,
Ac ni ddysgant mwyach ryfel;
4Ond eisteddant pob un dan ei winwydden,
A than ei ffigysbren, heb neb yn peri dychryn;
Canys genau Iehofa y lluoedd a lefarodd hyn;
5Canys yr holl bobloedd sy’n rhodio,
Pob un yn enw ei dduw ei hun,
A ninnau hefyd, rhodio a wnawn
Yn enw Iehofa ein Duw dros oesoedd a byth.#4:5 Nid cyson y cyfieithiad cyffredin â dechreu y bennod, lle dywedir am bobloedd yn dylifo i Sion, a’r “holl bobloedd,” fel ei cawn yn Esay, yr ail bennod, lle y rhoir y brophwydoliaeth hon ymron air yn ngair, ond heb y ddwy adnod olaf hyn. Yr oedd “yr holl bobloedd” yn rhodio y pryd hyny yn enw eu duwiau, ond deuai’r amser y byddent hwy ac Israel i rodio yn enw Iehofa.
6Yn y dydd hwnw,#4:6 Sef y dydd y cyfeiria ato yn nechreu y bennod, hyny yw, dydd yr efengyl yn ei gyflawn ystyr, a dydd dychweliad o Babilon fel cysgod o hono. Y mae’r ddau beth yn cael eu golygu, ond yn benaf, dydd yr efengyl. medd Iehofa,
Casglaf y gloff, a’r gwasgaredig a gynnullaf,
A’r hon a gystuddiais;
7A gwnaf y gloff yn weddill,
A’r hon a yrwyd ymhell yn genedl gref;
A theyrnasa Iehofa arnynt,
Yn mynydd Sïon, o’r pryd hyn hyd byth.
8A thi, tŵr y praidd, caer merch Sïon,
I ti y dygwydd;#4:8 Dywed yn y llinellau a ganlynant beth oedd i ddygwydd neu i ddyfod iddi, sef y llywodraeth flaenorol. Gan lwyth Iowda yr oedd y llywodraeth o’r blaen. Llwyth Iowda a drigai yn Ierusalem, oedd eto ei chael, ac felly y bu.
Ië, daw y llywodraeth flaenorol —
Y deyrnas, i ferch Ierusalem.
9Yn awr, pam y gwaeddi waedd?#4:9 Neu, fel y gellir cyfieithu y geiriau, “Yn awr pam y gwaeddi ‘Drygfyd?’” Gwedi rhoddi addewid o waredigaeth, try at ei genedl oedd mewn mawr drallod, a gofyn yr achos. Yr oedd ganddi eto frenin a chynghorwyr, am mai felly y dylid ystyried y ddau ofyniad. Eto yr oedd mewn gwewyr fel gwraig wrth esgor. Nid addawa iddi seibiant; rhaid iddi fod mewn gwewyr hyd onid aethai i gaethglud; ac wedi hyny y cai esgoriad neu waredigaeth. Hynod o ddarluniadol yw y rhan hon:
Ai nid oes brenin genyt?
A yw dy gynghorydd wedi marw?
Canys cymerodd di wewyr
Fel eiddo gwraig wrth esgor.
10Bydd mewn gwewyr a gruddfana,
Ferch Sïon, fel gwraig wrth esgor;
Canys allan yr ëi yn awr o’r ddinas,
A thrigi yn y maes, ac ëi hyd Babylon:
Oddiyno y gwaredir di,
Yno yr achub Iehofa di o law dy elynion.
11Ond yn awr ymgasglodd yn dy erbyn#4:11 Rhydd yma ddarluniad o amgylchiad y genedl yn amser ei chaethgludiad; llawer yn ei herbyn â’u bryd i’w dinystrio. “Haloger hi,” hyny yw, “dinystrer hi.” Mae “edrych,” ar un yn arwyddo goruchafiaeth neu fuddygoliaeth. Gwel Salm 22:17. “Yn edrych arnaf,” sef fel un wedi ei oresgyn. Gwel hefyd Salm 118:7. “Am hyny caf edrych ar fy nghaseion;” felly y dylid cyfieithu. “Edrych ar Sïon,” oedd gorfoleddu o herwydd ei darostyngiad.
Genedloedd lawer, y rhai a ddywedant,
“Haloger hi, ac edryched ar Sïon ein llygaid.”
12Ond hwy, ni wyddant fwriadau Iehofa,
Ac ni ddeallant ei gynghor;
Canys casgla hwynt fel ysgubau i’r llawrdyrnu:#4:12 Nid oedd y rhai a orfoleddent am iselhad Sïon yn gwybod y caent hwythau eu goresgyn. Addewir yma eu casglu fel ysgubau i’w dyrnu, a gelwir ar Sïon i’r gwaith hwn. Y drefn o ddyrnu y pryd hyny oedd sathru yr ŷd gan draed ychain; am hyny y dywedir yma am “gorn” a “charnau.” Y peth a feddylir yw, y byddai Sïon, sef pobl Israel, yn cael ei chynnysgaethu â gallu digonol er goresgyn ei gelynion, ac y byddai iddi gysegru yr “elw,” sef aur ac arian, a’r “meddiannau,” sef pethau gwerthfawr eraill, i wasanaeth Duw.
13Cyfod a dyrna, ferch Sïon,
Gan y gwnaf dy gorn yn haiarn,
A’th garnau a wnaf yn bres,
Fel y drylliot bobloedd lawer;
A chysegri i Iehofa eu helw,
A’i meddiannau i Arglwydd yr holl ddaear.
Dewis Presennol:
Mica 4: CJO
Uwcholeuo
Rhanna
Copi
Eisiau i'th uchafbwyntiau gael eu cadw ar draws dy holl ddyfeisiau? Cofrestra neu mewngofnoda
Proffwydi ac Epistolau gan John Owen. Cafodd y testun ei ddigideiddio gan Gymdeithas y Beibl yn 2021.