2 Macabeaid 13
13
Dienyddio Menelaus
1Yn y flwyddyn 149#13:1 H.y., 163 C.C. daeth yn hysbys i Jwdas a'i wŷr fod Antiochus Ewpator yn dod gyda'i luoedd i ymosod ar Jwdea, 2a bod Lysias, ei ddirprwy a phrif weinidog ei lywodraeth, gydag ef; yr oedd gan hwn yn ychwaneg fyddin Roegaidd yn cynnwys un cant ar ddeg o filoedd o wŷr traed, pum mil a thri chant o wŷr meirch, dau eliffant ar hugain a thri chant o gerbydau wedi eu harfogi â phladuriau. 3Ymunodd Menelaus hefyd â hwy, ac aeth ati yn dra ffuantus i gymell Antiochus i fynd yn ei flaen; ond yr oedd ei fryd nid ar achub ei wlad ond ar gael ei gynnal yn ei swydd. 4Ond cyffrôdd Brenin y brenhinoedd ddicter Antiochus yn erbyn y gŵr pechadurus hwnnw, ac wedi i Lysias ddod â thystiolaeth i ddangos mai ef oedd achos yr holl drafferthion, gorchmynnodd y brenin ei gymryd i Berea a'i ddienyddio yn null arferol y dref honno. 5Y mae yno dŵr tua thri medr ar hugain o uchder, yn llawn lludw; ar y tŵr hwn yr oedd dyfais ar lun cylch yn disgyn ar ei ben o bob tu i mewn i'r lludw. 6Yno y maent yn codi ac yn gwthio i ddinistr unrhyw un a gafwyd yn euog o ysbeilio temlau neu o ryw ddrwgweithred ysgeler arall. 7Dyna'r dynged a oddiweddodd Menelaus, torrwr y gyfraith; bu farw ond ni chafodd fedd, 8a hynny'n hollol gyfiawn; oherwydd am iddo bechu llawer ynghylch yr allor y mae ei thân a hyd yn oed ei lludw yn ddihalog, mewn lludw y daeth i'w dranc ei hun.
Brwydr ger Dinas Modin
9Aeth y brenin yn ei flaen yn llawn traha barbaraidd, gan fwriadu dangos i'r Iddewon bethau gwaeth na dim a ddigwyddodd yn amser ei dad. 10Pan hysbyswyd Jwdas o hyn, gorchmynnodd i'r bobl alw ar yr Arglwydd ddydd a nos ar iddo estyn ei gymorth, yn awr yn anad untro arall, i rai oedd ar gael eu hamddifadu o'u cyfraith, o'u gwlad ac o'u teml sanctaidd; 11ac ar iddo beidio â gadael i'w bobl, ar ôl yr ysbaid a gawsai yn ddiweddar i gael ei hanadl ati, syrthio dan fawd y Cenhedloedd cableddus. 12Yn unfryd ac ynghyd aethant ati i ymbil ar yr Arglwydd trugarog, gan wylofain ac ymprydio a gorwedd ar eu hyd am dridiau'n ddi-ball; ac yna calonogodd Jwdas hwy a'u cymell i sefyll gydag ef. 13Ar ôl cydymgynghori ar ei ben ei hun â'r henuriaid, penderfynodd beidio ag aros nes i fyddin y brenin ddod i mewn i Jwdea a meddiannu'r ddinas, ond mynd allan yn hytrach a dwyn yr ymrafael i ben trwy gymorth Duw. 14A chan ymddiried y dyfarniad i Greawdwr y bydysawd, anogodd ei wŷr i ymdrechu'n wrol hyd angau dros y cyfreithiau, y deml, y ddinas, eu gwlad a'u ffordd o fyw. Gwersyllodd yn ardal Modin. 15Rhoddodd yr arwyddair “Duw biau'r fuddugoliaeth” i'w wŷr, ac wedi dethol y dynion ifainc dewraf, ymosododd liw nos ar bencadlys y brenin a lladd hyd at ddwy fil o'r milwyr yn y gwersyll. Yn ogystal, trywanodd i farwolaeth yr eliffant blaenaf, ynghyd â'i ofalwr. 16Erbyn y diwedd yr oeddent wedi llenwi'r gwersyll â braw a chynnwrf, ac aethant oddi yno yn fuddugoliaethus. 17Ar doriad dydd yr oedd y gwaith wedi ei gwblhau, trwy gymorth ac amddiffyniad yr Arglwydd.
Y Brenin yn Gwneud Cytundeb â'r Iddewon
1 Mac. 6:48–63
18Wedi'r profiad hwn o feiddgarwch yr Iddewon, rhoes y brenin gynnig ar gymryd eu hamddiffynfeydd trwy ystrywiau. 19Aeth allan yn erbyn Bethswra, un o gaerau cryfaf yr Iddewon, ac fe'i bwriwyd yn ôl; ymosododd, ac fe'i trechwyd; 20derbyniodd y garsiwn eu holl anghenion gan Jwdas. 21Ond bradychodd Rhodocus, un o filwyr yr Iddewon, eu cyfrinachau i'r gelyn; chwiliwyd amdano, ei ddal a'i roi o'r neilltu. 22Am yr ail waith bu trafod rhwng y brenin ac amddiffynwyr Bethswra; rhoddodd a derbyniodd ddeheulaw, ac aeth ymaith. 23Ymosododd ar Jwdas a'i wŷr, a chael ei drechu. Daeth y newydd ato fod Philip, y dyn a adawsai yn Antiochia yn brif weinidog y llywodraeth, wedi gwrthryfela. Mewn dryswch llwyr galwodd yr Iddewon ato, ildiodd i'w gofynion, a mynd ar ei lw i barchu pob hawl gyfiawn; gwnaeth gytundeb â hwy ac offrymu aberth; anrhydeddodd y deml a chyflwyno rhoddion hael i'r fangre. 24Derbyniodd Macabeus i'w bresenoldeb a gadael Hegemonides yn llywodraethwr o Ptolemais hyd at Gerra. 25Yna daeth i Ptolemais. Yr oedd y cyfamod wedi digio trigolion y dref honno, ac yn eu cynnwrf yr oeddent o blaid dirymu'r amodau. 26Dringodd Lysias i'r areithfa, amddiffynnodd y weithred gystal ag y medrai, darbwyllodd, lliniarodd, enillodd y bobl o'i blaid, ac aeth ymaith i Antiochia. Fel hyn y bu cwrs ymgyrch ac ymgiliad y brenin.
Dewis Presennol:
2 Macabeaid 13: BCNDA
Uwcholeuo
Rhanna
Copi
Eisiau i'th uchafbwyntiau gael eu cadw ar draws dy holl ddyfeisiau? Cofrestra neu mewngofnoda
© Cymdeithas y Beibl 2004
© British and Foreign Bible Society 2004