LUKI 22

Ziizɛ maa‐ʋuɛ‐loo ʋai

1Kpoolo‐lɛʋɛ‐mii wuu‐ɣaa ʋai nii ta tili ga teve‐maazu wui, kaa ziɛgi ɣɛni sa lɔtɔsu. 2Tei tɔwɔ laa‐ʋaale gwalaitiɛ ƃɔga tɔ‐dɛɛ ɣala‐mɔitiɛ te ɣɛni luozu numaitiɛ va, te ɣɛni pele ɣaa ziɛzu ga te Ziizɛ vaa.

Dudia ʋaani bu ga é wulo ga Ziizɛ wɔwɔ wulu wɔɔ

3Seeta wɔ ge vili sa Dudia ɣigi zu, nii tɔ tili ga Asikaalia é ga kala dopo puugɔ kai felegɔitiɛ te ɣila. 4Dudia liini é zu vɛɛ ga laa‐ʋaale gwalaitiɛ ta Gala‐feli wɔta walai maa‐ƃɛɛ veaitiɛ ga velei ɔ́ wulo la ga Ziizɛ wɔwɔ wulu wɔɔ é zee la te ya. 5Natiɛ wɔ te wuu zu nɛɛni te kpɛtɛ sa ga te naʋolo ʋe zéea. 6Na ma é yee zeini bu yíɛ sa pele ɣaa ziɛ ga kpɔ ge mɛ lɛ ɣɛ na é Ziizɛ yee la te ya.

Ziizɛ ɣaʋele ƃɛtɛni ga é teʋe‐maazu wui mamii ŋɛnigi mi

7Kpoolo‐lɛʋɛ‐mii wui ziitini sa. Na ɣa ga nii teve‐maazu wui mavaala zuwui ɔ́ wulo su ga zalaɣa. 8Na ma Ziizɛ Pite leveni ta Jɔ̃ yíɛ ɣɛ te ma, “A li wo teve‐maazu wui mamii ŋɛnigi ɣavele ƃɛtɛ de ʋaa ma ga de mi.” 9Natiɛ te ɣɛ ma, “Minɛ ɣa è wõini gé kavele ƃɛtɛ na?” 10É ɣɛ te ma, “A wɛlɛ! Wa lɛɛ na Yɛlusulɛɛ lai zu, wa zunu ta wa wũi ziɛ liɣi zéea yíɛ lii la. A vile pulu wo lɛ pɛlɛi nii wu yá lɛ bu. 11Na ɣa ɣɛɛ na a bo pɛlɛ wũda nui ma wo ɣɛ ma, ‘Kala‐mɔi ɣa bosu yíɛ ɣɛ è ma, Mine ɣa wɛ̃ɛ lumui na vɛ nà kala dopoitiɛ te vaazu vɛɛzu bà gá tiɛ gé teve‐maazu wui malaa‐miigi wo na?’ 12Wa na wo na ma, towaa ná maazuvɛ lumu walai lɛ ga wiɛ sɔɔlai ɣaa wooligɛi na. Ná ɣa wa ná ɣavele ƃɛtɛ.” 13Te liini sa te wɛlɛ faitiɛ va è ɣɛ velei Ziizɛ boni la te ma. Ta wɔ te teve‐maazu wui mamii ŋɛnigi ʋaa ɣavele ƃɛtɛni sa.

Zɛʋu‐ʋee mii ŋɛnigi

14Tei sa siɛgi ziitini, Ziizɛ na keelaitiɛ te vɛɛni ba ta tiɛni tiɛ laa mi. 15Ziizɛ ɣɛ te ma, “Gè wõi ɣɛɛ ga ƃɔɔƃɔɔ su ga a da wani de teve‐maazu wui nii malaa‐miigi wo gɔ̀ teɣa ɣɛ laa nɔwɔ wosu. 16Gè bo wiɛ, gɛ̀ lɛ sa wɔnɔ ta mia é yɛsu su ʋaitiɛ te leve ma Gala na masadai zu.” 17É kpoale ŋɛnii ziɣini sa. Tei é mama feeni Gala bɛ é ɣɛni tea, “A nii zo wo su ŋɛnii ɣaa wɛɛ ɣii vɛ. 18Gè bo wiɛ, é ziɣi zai ŋɛ ni ma é li ga tuo gɛ̀ lɛ ŋasa yai mayiɛi ta ƃoalea é yɛsu Gala na masadai va.” 19É zɛba wɔnɔ é kpoolo‐ʋɔi ziɣi. Tei sa é mama feeni Gala bɛ, é su ɣale‐ɣaleni é fe te ya yíɛ ɣɛ tea, “Màlɔtɔi ɣaa, [feeai wo ʋaa ma. A nii ɣɛ dàa ɣigi‐yɛ faa ma wo ɣa.” 20Pele zii ɣilagi nɔ zu é kpoale ŋɛnii ziɣini ƃalaa pɛ kpɔkɔ laa‐mii‐bo fai wuloai ma sa ba yíɛ ɣɛ tea, “Nii é kpoale ŋɛnii zu towa é ga deʋe niinɛi màŋamai daa nii puai wo ʋaa ma.] 21Kɛ̀ a wɛlɛ! Nui é wulozu ga kɔ̀wɔ wulu wɔɔ gá tɔ gá laa miizu. 22Toku ge zei ga nu ƃuse lui ɣa li nɔ è ɣɛ velei deʋeai la. Kɛ̀ kpalo velivɛ nui nii ma yá wulo ga kɔ́wɔ wulu wɔɔ!” 23Ziizɛ na kala dopoitiɛ te vɛɛni sa ga ɣiini gaa zaɣa kɛɛ ga ƃɛ ɣa é vaazu nii ɣɛɛzu.

Daazai é ʋile nu walai ʋa

24Daaza looni kala dopoitiɛ zaama ga ƃɛ ɣa a ɣɛ te zaama ga nu wala é leve baa pɛ ba. 25Ziizɛ ɣɛni te ma, “Zii ƃalaagitiɛ ta ɣalasogitiɛ ta nu walala ɣɛ te maazu. Niitiɛ wɔnɔ gaa‐ƃaa te ya te maazu ta te lili ga faa‐nɛɛ‐ɣɛɛ vea. 26Kɛ̀ ɛ́ lɛ ŋɛ na ga wiɛ. To mu pagɛ zɔi tevegɛi wo pɛ wo va maʋaa wulo è ɣɛ wo pɛ wo leɣe. Na ɣa ɣɛɛ na nii é ga wo malo‐tuoi maʋaa wulo è ɣɛ mɔɔlɛ‐wo nu. 27Toku ge zei ga ƃɛ ɣa bɔɔlɔi é leve bɔɔ va? ?Nui é daa‐miigi wosu ƃaa nui é daa‐mii ŋɛni mayekegi ɣɛɛzu nà ve? ?Kɛ̀bɛ nii ve é daa‐miigi wosu, kɛlɛi? Tɔwɔ màʋaa wulovɛ wo zaama è ɣɛ nui é daa‐mii ŋɛnii mayeke kɛɛzu. 28Wa ɣa wo yɛga bà é yɛsu kɔ̃ɔ‐kɔ̃ɔgitiɛ tiɛ wo gàazu. 29È ɣɛ velei nɔ kèea é masadai ʋeea la zèea, vele nɔ na gè yee ƃakosu la wo va 30kɛɛ ʋaa ma a diɛ laa mi da wani nà masadai zu. Na ɣa ɣɛɛ na wa zei masa kpɔkpɔgitiɛ ɣa wiɛ Yezɔi nu zuwu zei‐zu puugɔ kai felegɔitiɛ ta ʋaa‐wo gaa leve.”

Pite zakpe fai máʋaa ma, Ziizɛ zɛni ná luo é bo

31Ziizɛ ɣɛni Pite ma, “Saimɔ, Saimɔ, wɛlɛ! Seeta é ná maa ʋelia ga é wo ɣaa ʋɛ è ɣɛ mɔlɔ. 32Kɛ̀ gè Gala felia è maʋaa ma ga è mɛ lɛ ɣale ná wu. Yà gale na ma wulu, kɛ́ è vaitiɛ te lo kpãa.” 33Pite ɣɛ ma, “Màliɣii, kàvele ƃɛtɛvɛ ga da ya te de vili kpidi vɛlɛ wu te de vaa.” 34Ziizɛ ɣɛ ma, “Gè bo yìɛ, Pite, tɛɛ zine lɛ zaa dɛ wɔkwɛlɛga é yɛsu è zakpe ma ná zei‐zu ɣɛ sava ga ɛ̀ lɛ kẁɛ̃ni.”

Naʋolo‐wuu ʋɛbɛ, sɔɔla‐wuu ʋɛbɛ é ʋɛɛ boa zɔkpɔ ʋa

35Ziizɛ ɣɛni ná kala dopoitiɛ ma, “Tei gè wo leveni naʋolo‐wuu vɛbɛ faa lɛ ŋɛni wo va ɔ́ nɔ ɣɛ ga sɔɔla‐wuu vɛbɛ ɔɔ savala.? Na ma ŋɛni ta nɛpɛ mavala ge looni wo ma?” Te ɣɛ ma, “Ŋɛni ta nɛpɛ mavala gɛ lɛ looni gé ma.” 36É ɣɛ te ma, “Ƃe ba nui naʋolo‐wuu vɛbɛ ge zéea, manui siɣi sa. Vele nɔ na é la ga sɔɔla‐wuu vɛbɛ. Nui wɔgi boa zɔkpɔ lɛ zéea, pagɛ é ná ʋɛɛgi zɔ̃wɔ wulo é ta ɣeea ga mazɔ̃wɔi. 37Gè bo wiɛ, kɛni Gala kɔlɔi laa woi nii ɣa leve ma nà ŋeteai zu. Na ɣa ga nii é bosu yíɛ ɣɛ tea, ‘Te siɣini ga tɔ‐kãla‐ŋala beaitiɛ te ta.’ Su‐wulo‐zu ɣa ga fai ponɛi é vile bà towaa leve ma.” 38Te ɣɛ ma, “Wɛlɛ, gé maliɣii, boa zɔkpɔ felegɔ ɣaa.” É ɣɛ te ma, “Na ɣa kulo‐ɣɛɛ wo.”

Ziizɛ Gala felini

39Tei Ziizɛ wuloni teve‐maazu wui ɣaazuvɛ, é liini é lɛ Aale ɣizii ma è ɣɛ velei nɔ wɔlɔ ɔ́ lia kɛɛ la. Ná kala dopoitiɛ te vileni pulu. 40Tei é vaani ná vɛ, é ɣɛni te ma, “A Gala feli ga tɛ‐ga mɛ lɛ wo ga wiɛ.” 41É zɛba do é zu wulo te va é li vɛ zɛligoi nu yee‐zu wɔti ɔ́ ziiti na. É vile ŋibia é Gala feli 42yíɛ ɣɛ tea, “Kèea, ani daavɛ ga è yii, fai nii wudɛ ẁũ maazu. Na ƃalaa ɣɛɛve ɛ́ lɛ ga zìi‐mai ɣɛ, kɛ̀ nii é ga è yii‐mai pagɛ na ɣɛ.” [ 43Na ɣɛɛzu Gala ta ɣeela ta wulo sa gáazu yíɛ sú ƃaa. 44Tei tɔwɔ zii‐zɛlɛ ge ɣɛni má, é Gala felini ƃɔɔ ga kpaanaga. Nà ɣa ɣɛɛ na fɔdɔi é wuloni má é ɣɛni ga ŋama ƃakpa ʋaa ɣavele yíɛ yii yíɛ vile zuwãvɛ pai‐pai.] 45Tei é wu ziɣini Gala‐feli‐zuvɛ, é vaani é wɛlɛ ná kala dopoitiɛ va tiɛ ŋii, te maa wõiyai. 46É ɣɛni te ma, “Tɔ ɣɛ le wo ŋiizu? A wu ziɣi wo Gala feli kɛɛ ʋaa ma tɛ‐ga mɛ lɛ wo ga wiɛ.”

Ziizɛ zo fai

47É yɛni ƃɔɔ nɔ ƃɔɛzu, kpɔ gwala va. Na ɣa ɣɛɛ na zunui tɔ tili ga Dudia é ga kala dopo puugɔ kai felegɔitiɛ te ɣila é ɣɛni pele wulozu ga tiɛ. É lɔtɔni Ziizɛ va ga é laa vɛɛ komagi va. 48Kɛ̀ Ziizɛ ɣɛni ma,“? Dudia, è wulo ga nu ƃuse lui wɔwɔ wulu wɔɔ ga laa‐vɛɛ koma ba?” 49Niitiɛ te ɣɛni koba, tei te wɛlɛni na va ga zɔi é vaazu ɣɛɛzu na wulu, te ɣɛni ma,“? Gé maliɣii, gé wɔ te wɔ ga boa zɔkpɔ?” 50Te ɣila ge boa vili sa laa‐ʋaale gwalaitiɛ te mawũgi na duoi ma é zee‐za‐su wui leve ba. 51Kɛ̀ Ziizɛ ɣɛni tea, “A mɛ lɛ sa nii ta ɣɛ!” É zɛba do sa é ʋowũ gui va é balo. 52Laa‐ʋaale gwalaitiɛ ƃɔga Gala‐feli wɔta walai maa‐ƃɛɛ veaitiɛ é vɛɛ zuu wũgitiɛ va, na ɣa ga niitiɛ te vaani ga te laa lɛ Ziizɛ wu, Ziizɛ ɣɛni te ma,“? Wo wuloa wo va è ɣɛ wa wɔɔzu wũmɔ nu wɔ, boa zɔkpɔa te wo ya é vɛɛ kpɔɔlɔ kpua va? 53Tei a da wani de ɣɛni Gala‐feli wɔta walai wu ga folo nɛpɛ, wɛ lɛ yee vɛɛni mà. Kɛ̀ wa ziɛgi ɣaa, é ga kpidi ɣaa‐ƃai wulo ziɛgi.”

Pite Ziizɛ maʋaa zakpeni

54Te Ziizɛ zo sa te wulo la ná va te vaa la laa‐ʋaale gwalaitiɛ te mawũgi na pɛlɛi wu. Pite vile te wulu, tɔwɔ lɛ ŋɛni laƃani te va. 55Tei te ŋabu looni zaama‐zuvɛ siɣigi ʋaa va te zei ŋada ɣila, Pite zeini te zaama. 56Kɛ̀ ŋaza nu loma ta wɛlɛni ba yíɛ zei ŋabu‐zogi ma. É ɣaazu ƃako ba é ɣɛ tea, “Zunui nii ɣɛni Ziizɛ va ƃalaa pɛ.” 57Kɛ̀ Pite sakpeni yíɛ ɣɛ tea, “Ŋàza nu, gɛ̀ lɛ kwɛ̃ni.” 58Na ta wolo kɛ wɔnɔ nui ta ƃɔnɔ ge pɛtɛ é ɣɛ ma, “Yà ga te ɣila yà ƃalaa.” Kɛ̀ Pite ɣɛ ma, “Zùnu, gɛ̀ lɛ ga te ta.” 59Tei na ta wolo kɛɛni kɔnɔ ga ɔ́ zoo é ɣɛ ga ɣalava ɣila, nui ta ƃɔnɔ ge ɣatani boga va yíɛ ɣɛ tea, “Ƃɔɔƃɔɔ su zunui nii ɣɛni ba tɔ ƃalaa, ƃɔvɛlaale tɔ ga Geealali nu.” 60Kɛ̀ Pite ɣɛni ma, “Zùnu, nii è bosu gɛ̀ lɛ kwɛ̃ni.” É yɛni dɛ ƃɔɔ nɔ ƃɔɛzu, tɛɛ zinɛi wɔkwɛlɛ ga maa ʋilea. 61Na ɣa ɣɛɛ na de maliɣii lite é wɛlɛ Pite va. Pite ɣi ge loo sa woi na zu de maliɣii boni yíɛ ɣɛ ma, “Tɛɛ zinɛ ɔ́ vɛɛ wɔkwɛlɛsu zaa, yà màʋaa zakpe ná zei‐zu ɣɛ sava.” 62Pite wulo sa é kpee loo ƃɔɔ ga gaa wãlaa.

Te ŋɛɛ wuloni Ziizɛ zu te dowa

63Numaitiɛ te yee ɣɛni Ziizɛ va te ŋɛɛ wuloni su te dowa. 64Te gaazu ɣilini ƃalaa wɔnɔ te ɣɛ ma, “Fai nii wo! Ƃɛ ɣa é è lowaa?” 65Te faa lamaa woni sa ga da tiɛ laa lo ba.

Ziizɛ ɣɛi ma faa‐wo‐bo kpɔgi laa wu

66Tei gela boni, zuu wũgitiɛ, laa‐ʋaale gwalaitiɛ é vɛɛ tɔ‐dɛɛ ɣala‐mɔitiɛ va te ɣaa lɛɛni ba ŋada ɣila. Te Ziizɛ ziɣini sa te lii la ta ʋaa‐wo‐bo kpɔgi zu. Te ɣɛni ma, 67“Ani yà ɣa è ga nui Gala zee ƃakogɛi ba ga masagi, na ɣa ga Kolai, bo gé ma.” Kɛ̀ Ziizɛ ɣɛni te ma, “Ani gà bo na wo ma, wɛ lɛ siɣia ga gaama. 68Na wuloa ba ani gà gaa‐zaɣa‐kɛɛ vili na wo ma, wɛ lɛ gaa wotega. 69Tɔwɔ é ziɣi zaa ma é li ga tuo, wa wɛlɛ nu ƃuse lui va zeini ga Gala zee za‐su vele, na ɣa ga Gala na gaa‐ƃaa yee.” 70Te ɣɛ Ziizɛ ma,“? Yà ɣa mu è ga Gala dui?” É ɣɛ te ma, “Wa bosu ga gà le.” 71Te ɣɛ sa tea, “Seele woo zɛƃɛ ƃɔnɔ ka sa maƃala a de ma? É wuloa dá, da ƃɔɔ de mɛni.”

বর্তমানে নির্বাচিত:

LUKI 22: DN1971

হাইলাইট

কপি