LUUKAS 5

Gu Simoon Peegro gio gook ja bɨɨm nam muiꞌ ja bhiaꞌ gu boptop

(Mt. 4:18‑22; Mr. 1:16‑20)

1Baꞌ mummɨ jaꞌk Genesareet jup ba tu ja aꞌgiꞌñ gu Jesuus gu jaꞌtkam, juꞌñdharam gu gɇꞌ suudaiꞌ Galilea kam. Giilhim muiꞌ mim jumaap jamɨt gu jaꞌtkam nam jix kaim na jax tu aꞌga gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios, ba kiꞌsap pɨx baꞌ. 2Baꞌ ba ja tɨɨ gook gu kaknub jup tuutuꞌm na mu jaꞌp nangiaꞌ suudaiꞌ jugiiꞌñ, na mɨt guꞌ tɨɨtmigɨk mi jaꞌp jup ka ja bopkon gu gɇꞌgɇr aꞌsak gu boptop bhibhiadam. 3Baꞌ guiꞌ na Simoon Peegro jir kanuub gaꞌn bhaan xi chɨsdɨk jup tɨtda na palhɨɨp kuuꞌ xi jimiichdhaꞌ miꞌ dhɨr juꞌñdharam, bhaiꞌ baꞌ dɨr daakat bha tu ja aꞌgiꞌñ gu jaꞌtkam muiꞌ nam miꞌp tuꞌiiꞌ. 4Baꞌ nat paiꞌ tɨɨmok na tu aꞌgimɨk, jup tɨtda gu Simoon Peegro:

―Ea nap mummɨni jaꞌk xi jimiichdhaꞌ dhi kanuub na paiꞌx ioꞌm jix chuuk gu suudaiꞌ, miꞌ pim baꞌ xi iabuꞌ dhi gɇꞌgɇr jam aꞌsak nam mim iichaꞌ gu boptop.

5Baꞌp kaiꞌch gu Simoon Peegro:

―Jax dhui nam cham jaiꞌch gu boptop ya jaꞌp jiñ jaduuñ. Aach bɨx chukaaꞌ ya jaꞌp tɨi pu ja iabuim dhi gɇꞌgɇr aꞌsak, nim maaꞌn ku chich bhia. Kaꞌ baꞌ nap guꞌ aap puiꞌ ba kaiꞌch jiñ jaduuñ, ea nach mu ja iabupuꞌ dhich aꞌsak.

6Baꞌ muiꞌ xi ja iabuk jamɨt gio bhaiꞌ tɨip ji ja boosolh. Giilhim jix bɨɨpɨt, nam guꞌ muiꞌ mi jiim gu boptop, pɨx am kɨkkrunim gu aꞌsak nam mu ja baissɨnim. 7Baꞌ cham bha aajim gu dai maaꞌn kaꞌm gu kanuub, ma ja bañioꞌra mɨt guiꞌ nam mummɨ juꞌñdharam oipo nam mu bhɨikaꞌ gu ja kanuub nam jaiꞌ tu iichaꞌ. Jupaaban jamɨt xi ja juꞌñ gu boptop bhaan gu gook kaknub taꞌm, pɨx jix baapkimtuꞌ nam mu jaꞌk ba ja uaꞌ juꞌñdharam. 8Baꞌ gu Simoon Peegro mi jaꞌp oꞌlhiaꞌn kɨꞌn xi kɨkbok jup tɨtda gu Jesuus:

―Cham jir am nañ jum bɨɨm oirɨdaꞌñ jaduuñ, nañ guꞌ aañ giilhim jix uaꞌtulhdhix.

9Jix chooꞌn guꞌ gu Simoon Peegro ja bɨɨm guiꞌ nam gammɨjɨ maap pu tu bhibhiadaꞌ bhaan gu kanuub gaꞌn, nam guꞌ cham jɨꞌxkat jaꞌkbuiꞌ ja bhiadat gu boptop. 10Sia guiꞌ mɨt jup jix chootoꞌn na mɨt ja bai nam jaiꞌ tu iichaꞌ, na Jakoobo tɨɨꞌ gio jumai Juan, jir maamraꞌn maaꞌn Sebedeo tɨɨgim. Gu Jakoobo gio gu Juan maap gu Simoon Peegro naiꞌ pu tu bhibhiijidhaꞌ am bhaan gu dɨɨlh ja kaꞌknubiꞌ. Baꞌ gu Jesuus jup tɨtda:

―Chaꞌp ka toodon kaꞌ, nap guꞌ aap xib dɨr jaꞌp jaꞌk dai gu jaꞌtkam pɨx ba ja bhiadaꞌ jaꞌp na gu boptop.

11Baꞌ bɨɨx guiꞌ nam jɨꞌk maap tu bhiadat gu boptop, mi jaꞌp xi ja tuꞌaak jamɨt gu ja kaknub suudaiꞌ jugiiꞌñ pu oi gu Jesuus. Cham jamɨt tuꞌ kap jum buix nam bhaan ka tu juanat.

Gu Jesuus na ba duaꞌñdhaꞌ maaꞌn guiꞌ na tootolhidhat gakiidhaꞌ gu tukgaꞌn

(Mt. 8:1‑4; Mr. 1:40‑45)

12Maaꞌnnim gu Jesuus maaꞌn kap ka oirɨ na paiꞌ muiꞌ paꞌ daaꞌñxim jir kikcham. Mi jaꞌp ba jim maaꞌn gux koꞌkkam na ɇɇkaꞌ guiꞌ na tootolhidhat gakiidhaꞌ gu tukgaꞌn. Baꞌ nat ba tɨɨ na mi jaꞌp ba jim gu Jesuus, mu mɨraak bɨɨpɨꞌ dɨr mi oꞌlhiaꞌn kɨꞌn ba kɨkbo, dɨɨrap xi chu siispich gu kobaaꞌn na soiꞌm ɨlhiiꞌñ na duaꞌñdhaꞌ, jup tɨtda:

―Aapiꞌñ jaduuñ, iam jap jiñ dhuaꞌñdhaꞌ nañ jix kaꞌook noꞌp iam puiꞌp ɨlhiiꞌñdhaꞌ gɨt.

13Baꞌ gu Jesuus jix joiꞌmdak tɨɨ, bhaiꞌ xi dhaagɨk jup tɨtda:

―Jum duaꞌñdhaꞌ iñ ji matgɨm, chaꞌp jax jum aaꞌndaꞌ. Jaña, bam duaꞌñ jañich.

Baꞌx kɨɨꞌp jum duu miꞌ jotmodaꞌ, daipuꞌ nat xi chɨɨꞌn gu Jesuus, pu cham paiꞌ matgir guiꞌ na kɨꞌn kax kaꞌook kat. 14Baꞌ xi sooꞌmchulhdhak gu Jesuus na cham jaroiꞌ aagiꞌñdhaꞌ nat duaꞌñ, jup tɨtda:

―Chaꞌp jaroiꞌ aagiꞌñdhaꞌ na ñich aañ jum duaꞌñ. Sɨlh jap pɨx jimiaꞌ mu chiop na paiꞌ daa guiꞌ na ja aꞌmkam tu daandaꞌ dai gu Israel kam jaꞌtkam, na baꞌm tɨgiaꞌ na pich ba dua. Baꞌ noꞌ jax kaiꞌch nap bax kɨɨꞌ, tɨ tɨkiaꞌ ap na jax jaꞌk aagix nat tu uaꞌnak gu Moisees nam baꞌ bhaan machiaꞌ gu jaꞌtkam na cham tuꞌ kam ɇɇ gu koꞌkdaiꞌ dhiꞌ na jax chuꞌm jum ɇɇkat.

15Baꞌ sia ku puꞌñi tɨi xi ja sosbhichulhiꞌñdhat gu Jesuus guiꞌ na ja duduadhiꞌñdhaꞌ nam cham jaroiꞌ aagiꞌñdhaꞌ nat jaroiꞌ ja duduaꞌñ, pɨx na jaꞌp ji kaiꞌñchaidhaꞌ cham matgɨm na jɨꞌk jax joidham tu buadaꞌ. Pɨx ji muiꞌdhidhaꞌm baꞌ gu jaꞌtkam nam paiꞌ dhuuk mim jumpaꞌndaꞌ na paiꞌp tuiꞌkaꞌ gu Jesuus nam jix kaim kaꞌ na tu aꞌgadaꞌ, gio jaiꞌ nam jix dhuduadhik kaꞌ nam jix kakoꞌk kaꞌ. 16Kuꞌ guꞌ ba jimiaꞌ ji gu Jesuus mummɨ jaꞌp gampɨx na paiꞌ cham jaroiꞌ oirɨdaꞌ na ba tu daañmɨraꞌ buiñor gu Dios.

Gu Jesuus na duaꞌñdhaꞌ maaꞌn gux maꞌmkulhiꞌ

(Mt. 9:1‑8; Mr. 2:1‑12)

17Baꞌ jɨꞌk jurniꞌñ kɨꞌn maakam jaꞌk jup ba tu ja aꞌgiꞌñ gu Jesuus gu jaꞌtkam. Muiꞌ miꞌp tuꞌiiꞌ am guiꞌ nam sap jix mat kaꞌ gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios gio guiꞌ nam pariseos jum tɨɨtɨꞌndaꞌ, muiꞌ kap dɨr mi ai mɨt guꞌ gu jaꞌtkam na jɨꞌx jir Galilea gio na jɨꞌx jir Judea dɨr, sia Jerusaleen dɨr jamɨt miꞌp xi ai. Baꞌ gu Jesuus jix maatɨꞌ kaꞌ na bɨɨx aixim jix bhaaiꞌn kaꞌ na pu tu duñiaꞌ na jax ɨlhiiꞌñdhaꞌ, na guꞌ ja duduadhiꞌñdhaꞌ gux kakoꞌkkam. 18Baꞌ jɨꞌkchi gu jaꞌtkam mɨjɨ dɨr jaꞌp ba aich jamɨt maaꞌn gux ioꞌm jix maꞌmkulhiꞌ bakxidhar taꞌm. Tɨim sap jii mɨt bhɨjɨ pu baasaꞌ gɨt baꞌk chɨr na paiꞌp tuꞌiiꞌ gu Jesuus na duaꞌñdhaꞌ, 19guꞌ ji na guꞌ pu cham jir jim bha kiꞌñgob, nam guꞌ giilhim jix kabkam suudaꞌ gu jaꞌtkam. Baꞌ puiꞌ mɨt alhiꞌch ma dɨgaar gu baꞌaak daam dɨr na mɨt baꞌ mu tɨsaaꞌñdhak bhaiꞌ dhɨr mu tɨbaañ bakxidhar taꞌm mɨjɨ na paiꞌp tuꞌiiꞌ gu Jesuus. 20Baꞌ nat ba ja tɨɨ gu Jesuus nam buiñor jix biiñaktuꞌ, jup tɨtda gux maꞌmkulhiꞌ:

―Ba uañchudhix ji matgɨm gum uaꞌtulhdharaꞌñ jaduuñ, na ñich guꞌ aañ puiꞌ ba tɨi.

21Baꞌ guiꞌ nam sap jix mat kaꞌ gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios gio guiꞌ nam pariseos jum tɨɨtɨꞌndaꞌ, jup jum aaꞌ am ja jujur am bhaan: “¿Jax baꞌm ɨlhdhat puiꞌ kaiꞌch dhi maaꞌnkam? ¿Dios aam ɨlhiiꞌñ? ¿Jax gi dhuip ba uañchudaꞌ gu uaꞌtulhdharaꞌ gu jaroiꞌ yaꞌ kam pu chuꞌm ɨp jix uaꞌtulhdhix kam? Dios dho gi jɨɨꞌ ji.”

22Guꞌ ji na guꞌx maat gu Jesuus nam jax jum aaꞌ, baꞌp ja tɨtda:

―¿Jax ku pim baꞌ puiꞌm aaꞌ jam jujur am bhaan? 23Jax dhui na cham tuꞌ xijai noꞌñ jax kaiꞌch: “Ba uañchudhix ji matgɨm gum uaꞌtulhdharaꞌ”, na guꞌ cham maatɨꞌ kaꞌ noꞌ moo puiꞌ ji buusniaꞌ piam ku guꞌ cham. Guꞌ ji noꞌñ jax kaiꞌch: “Xi bamiiꞌ, munip jaꞌp ba oirɨdaꞌ”, dho gi guꞌx xijai ji, na guꞌx maatɨꞌ kaꞌ noꞌt cham puiꞌ ji buus. 24Ku baꞌ guꞌ aañ xib yaꞌ duaꞌñdhaꞌ ji dhiñ jaduuñ nax maꞌmkulhiꞌ na pim baꞌ bhaan machiaꞌ nach gook dɨt maap jich kɇkɇɇ gu Dios, gio na bɨxchuꞌx bhaaiꞌ nañ pu tu duñiaꞌ nañ jax ɨlhiiꞌñdhaꞌ. Jix bhaaiꞌ baꞌ nañ tu uañdhaꞌ gu uaꞌtulhdharaꞌ yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn.

Baꞌp tɨtda gux maꞌmkulhiꞌ puiꞌ xi chɨꞌɨɨk:

―Aapiꞌñ jaduuñ nap jix maꞌmkulhiꞌ, xi bamiiꞌ, ba jimiaꞌ ap jum kiꞌaam bhɨɨji dhim bakxidharaꞌ.

25Baꞌx kɨɨꞌ bhaiꞌ ji bam guiꞌ na kax maꞌmkulhiꞌ kat nat jax pu tɨɨꞌn gu Jesuus, xi bhɨɨk gu bakxidharuꞌn gamaiꞌ ba buus ja saagiꞌñ gu jaꞌtkam gaammɨjɨ ji dhuu xi taxchaabgidhidhat gu Dios. 26Baꞌ giilhim jix chootoꞌn jamɨt bɨɨx, miꞌ puiꞌ pup tuꞌiiꞌ am. Jup kaiꞌch am soiꞌm ɨlhdhat buiñor gu Dios:

―Xib jachich dho gi baꞌ ma tɨ tɨɨ ji nach tuꞌ cham paiꞌ dhuuk pu chuꞌm tɨ nɨidhat.

Gu Jesuus na ba baidhikaꞌ gu Lebii

(Mt. 9:9‑13; Mr. 2:13‑17)

27Baꞌ jaꞌxpɨx nat miꞌ dhɨr buusnɨk gu Jesuus, mummɨ gama jaꞌk jaꞌp jup ba jim maaꞌn kap na paiꞌ daakat pɨx ji iichaim gu tuumiñ maaꞌn Lebii tɨɨgim, na guꞌ maadɨt jir diꞌ gu tuumiñ tutaandam tugiꞌñ gux ioꞌm gɇꞌkam Rooma kam. Baꞌ gu Jesuus mi jaꞌp miaꞌn xi ɇɇk jup tɨtda:

―Jiñ jaduuñ, maik, bañ kaichgɨdaꞌ ap.

28Baꞌ gu Lebii nat jax kɨkbo pɨx miaꞌn bhɨi ɨp gu Jesuus cham tuꞌp jim buixdhak guiꞌ na miꞌ bhaan ka tu juanat, miꞌ puiꞌ pup tu tuꞌiiꞌ.

29Mɨkkat baꞌ ma tu piastata mu kiaꞌmiꞌñ gu Lebii nax bhaiꞌm taat na ba kaichuꞌ gu Jesuus. Muiꞌ ja bai guiꞌ nam jir tuumiñ tutaandam tugiꞌñ kaꞌ gux ioꞌm gɇꞌkam Rooma kam, gio jaiꞌ muiꞌ gu jaꞌppɨx jaꞌtkam. Baꞌ nam bɨɨx miꞌ maap daraat ka tu kuaꞌ bɨɨmaꞌn gu Jesuus, 30bax bhaak am guiꞌ nam sap jix mat kaꞌ gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios gio guiꞌ nam pariseos jum tɨɨtɨꞌndaꞌ na mɨt ba ja tɨɨ, jup ja tɨtda am guiꞌ nam kaichuꞌ gu Jesuus:

―¿Jax ku pim baꞌ gan ja bɨɨm tu kuaꞌ dhi tuumiñ tutaandam tugiꞌñ gux ioꞌm gɇꞌkam Rooma kam gio dhi jaiꞌ jaꞌtkam nam cham tuꞌ kaꞌm tɨ nɨiꞌñ? Giilhim jix uꞌuaꞌtulhdhix am.

31Baꞌ gu Jesuus jup ja tɨtda:

―Dho na guꞌ dhiꞌ jaꞌpni na jax gu jaꞌtkam noꞌm jix kɨkɨɨꞌ, na guꞌ cham jum aaꞌndaꞌ na jaroiꞌ ja duduadhiꞌñdhaꞌ, guꞌ guiꞌ ji nam jix kakoꞌk kaꞌ na baꞌm aaꞌndaꞌ na jaroiꞌx bhaiꞌ ja dui ja duduaꞌñdhaꞌ. 32Baꞌ aañ puꞌñi ɨp na ñich bha jii yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn, cham tuꞌ pu kaiꞌñkam bha jii ñich nañ ja baidhikaꞌ guiꞌ nam puiꞌm aaꞌ nam panaas cham tuꞌ bhaan uꞌuaꞌtulhdhix, guꞌ guiꞌ ji nam soiꞌm ɨlhdhai machiaꞌ nam jix uaꞌtulhdhix nam baꞌ miꞌ dhɨr puiꞌ ba tɨɨdaꞌ gu Dios na ja uañdhaꞌ. Dhiꞌ jɨꞌ ji pu chuꞌm gu jaꞌtkam nañ ja baidhikaꞌ.

Nam puiꞌ ba tɨɨdaꞌ gu Jesuus nam cham jum saabdaꞌ gu jaꞌtkam tugiꞌñ

(Mt. 9:14‑17; Mr. 2:18‑22)

33Baꞌ jaꞌpnip tɨtda am gu Jesuus:

―Jax kum baꞌ cham jɨꞌx jum saabum jum ɨlhiiꞌñdhaꞌ dhim jaꞌtkam tuk. Gammɨjɨ ja nɨiꞌñdhaꞌ ich nabap tanoolh nam tu kuaꞌdaꞌ gam nam tu ichgɨdaꞌ gu tuꞌ nar jum ioꞌdam. Matgɨm guiꞌ nam pariseos jir ja jaꞌtkam tuk gio guiꞌ na Juan jaꞌtkam bopkondam jup jir jaꞌtkam tugiꞌñ, gammɨjɨ ji nam jum saabdaꞌ gio nam gammɨjɨ tu daandaꞌ.

34Baꞌ gu Jesuus jup ja tɨtda:

―Dho na guꞌ dhiꞌ jaꞌpni na jax gu jaroiꞌ noꞌ miꞌ paiꞌm tɨtmo nam cham jɨꞌx jum saabum jum ɨlhiiꞌñdhaꞌ gu jaꞌtkam miꞌ jotmodaꞌ, nam guꞌx chu nak kaꞌ gu koiꞌ. 35Gio na guꞌ cham tuꞌ gammɨjɨ mi oirɨt jum tɨtmot tu ja maakdaꞌ, daipuꞌ ji maaꞌnnim na bɨɨx maaꞌn jimdam miꞌ pu tu ja makiaꞌ, nam guꞌ ba baidhikaꞌ na xi chu ja maakai. Miꞌ dhɨr dho gi baꞌ guꞌ cham jax ka bua ji sia mɨt baꞌ bam saabu, na guꞌ bar cham tuꞌ kaꞌ. Puꞌñi ɨp baꞌ dhiñ jaꞌtkam tuk, cham jum saabum am gu xib, nam guꞌx bhaiꞌm taat nañ yaꞌ kap tuꞌiiꞌ ja bui.

36Baꞌ bhaan ji uaꞌrgidhak maaꞌn gu jannulh xi ja aagiꞌñ nam sap baꞌx maatɨt kaayaꞌ, jup ja tɨtda:

―¿Paa pim nɨiꞌñ gu maaꞌnkam nat taak ɨɨkɨk gu xibkam kutuunaꞌn mu jaꞌk daax bhaan gu kɨlhiꞌñgaꞌn kutuunaꞌn? Pu nip paiꞌ dho jia. Jax dhui na guꞌ cham abhaar kaꞌ noꞌ taak dɨr jir xibkam gio noꞌ taak dɨr jir kɨlhiiꞌñgaꞌn, tuꞌ kub pɨx baꞌ na xi chuiꞌdhaꞌ gu xibkam kutuunaꞌn. 37Ni gu biiñ gux oꞌjoꞌ ku cham jaroiꞌ bhaan tuaꞌba gu kɨklhiꞌñgaꞌn jajooꞌ, pu xixiipñiaꞌ guꞌ noꞌt jax dhuuk bhaan tua, na guꞌ cham ka kaapak kaꞌ, tuꞌ kub baꞌ gu biiñ nam nuꞌaaꞌ gio gu jajooꞌ na ba xixiipñiaꞌ. 38Puiꞌ kum baꞌ xixiibkam jajooꞌ bhaan tu aidhaꞌ gu biiñ gux oꞌjoꞌ guiꞌ nam biiñ chaꞌm tu juan na baꞌ cham xixiipñiaꞌ. 39Gio guꞌ gu jaroiꞌ noꞌ pu gammɨjɨ ioꞌ gu biiñ gux oꞌjoꞌ, cham tuꞌ joidham dɨɨkdaꞌ gu kuugaꞌn noꞌ tɨip xi ioꞌ, na guꞌ cham puiꞌ mat kaꞌ. Jup kaiꞌchdhaꞌ guꞌ noꞌ jaroiꞌ tɨi xi maak: “Cham ji na iꞌoob dhi kuugaꞌn, gux oꞌjoꞌ ji nañ joidham dɨɨk.”

Currently Selected:

LUUKAS 5: stp

Highlight

Copy