Hch 7

Ki'aatinak laj Esteban

1Toja' naq li xyuwa'il aj tij kixpatz': “Ma yaal a'in li neke'xye?”, chan. 2Kichaq'ok laj Esteban, ut kixye:

“Ex was wiitz'in, ex inyuwa', ab'ihomaq. Li Yos nim xloq'al kixk'ut rib' chiru li qayuwa' laj Abrahán naq wan chaq Mesopotamia, maji'aq naq'axonk aran Harán, 3ut kixye re: «Elen sa' laana'aj ut sa' xyanqeb' laakomon, ut ayu sa' li na'ajej tink'ut chawu».#7,3 Gn 12,1. 4Toja' naq laj Abrahán ki'elk sa' xch'och'eb' laj Kaldeha ut koxkanaaq Harán. Ut naq ak xkamk li xyuwa', li Yos kirisi chaq aran toj sa' li na'ajej wankex wi' anaqwan; 5ab'an maak'a' kixk'e chireechani arin, chi moko jun k'utub'aq li ch'och', kixyeechi'i b'an xk'eeb'al li ch'och' a'an toj moqon chik cho'q xna'aj, ut chirix chik a'an cho'q xna'ajeb' li ralal xk'ajol,#7,5 Gn 12,7; 13,15; 17,8. us ta toj maak'a'eb' xkok'al. 6Jo'ka'in ki'aatinak li Yos: «Eb' laawalal aak'ajol te'kanaaq sa' ab'l aj ch'och' jo'aqeb' aj b'eenihom rib'; te'wanq cho'q aj loq'b'il k'anjel ut te'rahob'tesiiq chiru jun o'q'ob' (400) chihab'. 7A'ut laa'in tinraqoq aatin sa' xb'een li tenamit te'k'anjelaq wi' cho'q aj mun; chirix chik a'an te'elq chaq ut toline'xloq'oni sa' li na'ajej a'in»,#7,7 Gn 15,13-14. chan li Yos. 8Kixk'ojob' li Sumwank rik'in ut kixk'e li sirkunsisyon cho'q reetalil. Jo'kan naq, sa' xyo'lajik Isahak, laj Abrahán kixset xtz'uumal li xtz'ejwal sa' li xwaqxaq kutan; ut jo'kan ajwi' kixb'aanu laj Isahak re laj Jakob, ut laj Jakob reheb' li kab'laju chi qaxe' qatoon.

9“Eb' li qaxe' qatoon xb'aan xkaqaleb' xch'ool ke'xk'ayi laj José re naq taak'ame'q Ejiipt. Ut li Yos wank rik'in 10ut kirisi sa' chixjunil li xrahilal. Kixk'e xna'leb' re naq usilal tixtaw chiru laj Parahón, awab'ej re Ejiipt; ut a'in kixxaqab' laj José cho'q aj jolominel re Ejiipt jo'wi' re chixjunil li xjunkab'al.#7,10 Gn 41,37-41.

11“Toja' naq kichalk li we'ej ut jun nimla rahilal sa' chixjunil Ejiipt ut Kanahán:#7,11 Gn 41,54. eb' li qana' qayuwa' ink'a' neke'xtaw xtzekemqeb'. 12Ab'an, naq laj Jakob kirab'i resil naq wan chaq li triiw aran Ejiipt, kixtaqlaheb' li qana' qayuwa' xb'enwa; 13ut sa' li xka' sut laj José kixk'e rib' chi nawe'k chiruheb' li ras, ut chi jo'kan laj Parahón kixnaw aniheb' li rech kik'elil laj José. 14Toja' naq laj José kixtaqla xb'oqb'al laj Jakob, li xyuwa', jo'wi' chixjunileb' li rech'alal, o'laju xkaak'aaleb' chixjunil. 15Laj Jakob kikub'eek Ejiipt b'arwi' kikamk a'an jo'eb' ajwi' li qana' qayuwa'; 16ut ke'k'ame'k Sikem ut ke'muqe'k sa' li muqleb'aal kixloq' laj Abrahán chi plaatil rik'ineb' li ralal laj Jamor aran Sikem.

17“Naq yo chaq chi nach'ok xq'ehil li xyeechi'om li Yos re laj Abrahán, ke'k'ihank li tenamit Israel ut ke'pukank aran Ejiipt, 18toj kiwakliik jun chik li awab'ej re Ejiipt li maak'a' naxnaw chirix laj José. 19Li awab'ej a'an kixrahob'tesi li qatenamit sa' b'alaq'il na'leb', toj reetal kixmineb' ru li qana' qayuwa' chi xkanab'ankil chi kamk li xk'uula'aleb'. 20Sa'eb' ajwi' li kutan a'an kiyo'laak laj Moisés, jun k'uula'al q'axal ch'ina'us. Chiru oxib' po kik'iiresiik sa' rochoch li xyuwa'; 21chirix chik a'an kikanab'aak chi kamk ut kixoke'k xb'aan li xrab'in laj Parahón: a'an kik'iiresink re jo' tz'aqal xyum. 22Laj Moisés kitzole'k rik'in chixjunil li xna'leb'eb' laj Ejiipt ut wank xwankil rik'in li nalajxye ut nalajxb'aanu.

23“Naq kixkooloni ka'k'aal chihab', ki'alaak sa' xch'ool rilb'aleb' li ras riitz'in, a'eb' li ralal xk'ajol laj Israel. 24Ut naq kiril jun reheb' yo xrahob'tesinkil, kixtenq'a ut kixk'e reeqaj li xrahob'tesinkil rik'in xkamsinkil laj Ejiipt. 25Sa' xch'ool laj Moisés naq eb' li ras riitz'in te'xtaw ru naq li Yos taaraj xkolb'aleb' sa' xk'ab'a' a'an; a'ut eb' a'an ink'a' ke'xtaw ru. 26Sa' li kutan jun chik kixk'ut rib' chiruheb' naq yookeb' chi xch'e'b'al rib', ut kiraj raj xk'amb'aleb' sa' tuqtuukilal chirib'ileb' rib': «Ex winq, laa'ex eeras eeriitz'in eerib' -chan reheb'. K'a'ut naq yookex chi xrahob'tesinkil eerib' cherib'il eerib'?». 27A'ut li yo chi xrahob'tesinkil li xkomon ink'a' kiraj rab'inkil ut kixye re: «Ani xxaqab'ank aawe cho'q aj jolominel ut aj raqol aatin sa' qab'een? 28Ma taawaj inkamsinkil laa'in jo' naq xakamsi ewer laj Ejiipt?».#7,28 Ex 2,13-15. 29Naq kirab'i a'in laj Moisés, ki'elelik ut koxkanaaq jo' aj numel sa' xch'och'eb' laj Madián, b'arwi' ke'yo'laak wiib' li ralal.

30“Ak ka'k'aal chihab' xnumik a'an, jun li ánjel kixk'ut rib' chiru sa' li chaqich'och', chiru li tzuul Sinaí, sa' raq' xxamlel jun toon chi k'ix li yo chi k'atk.#7,30 Ex 3,6. 31Sachso xch'ool laj Moisés naq kiril li kik'utb'esiik chiru; ut naq kinach'ok chi rilb'al chi us, kirab'i xyaab' xkux li Qaawa' li kixye: 32«Laa'in li xYos eb' laana' laayuwa'; laa'in xYos laj Abrahán, laj Isahak ut laj Jakob»,#7,32 Ex 3,6. chan. Nasiksotk laj Moisés ut kixxiwa rilb'al. 33Toja' naq li Qaawa' kixye re: «Isi laaxaab' chawoq, xb'aan naq li na'ajej wankat wi', a'an santil ch'och'. 34Xwil chi us chanru naq narahob'tesiik lintenamit li wank Ejiipt; xwab'iheb' chi yaab'ak ut xinkub'e chaq chi xkolb'aleb'. Jo'kan utan kim xb'aan naq tatintaqla Ejiipt».#7,34 Ex 3,5.7-8.

35“Eb' laj Israel ke'xtz'eqtaana laj Moisés naq ke'xye re: «Ani xxaqab'ank aawe cho'q aj jolominel ut aj raqol aatin?».#7,35 Ex 2,14. Ab'an li Yos kitaqlank re cho'q aj jolominel ut aj kolonel, naq li ánjel kixk'ut rib' chiru sa' li k'ix. 36Ut laj Moisés kirisiheb' laj Israel rik'in b'aanunk sachb'ach'oolej ut xninqal ru eetalil sa' xteepal Ejiipt, sa' li Kaqi Palaw ut sa' li chaqich'och', chiru ka'k'aal chihab'. 37A'an a'in laj Moisés li kiyehok reheb' laj Israel: «Li Yos tixwaklesi cho'q eere jun li propeet kama' laa'in, sa' xyanqeb' leeras eeriitz'in».#7,37 Dt 18,15. 38A'an a'in li kiwank chaq rik'in li ánjel li ki'aatinank re sa' xb'een li tzuul Sinaí, jo'wi' rik'in li qana' qayuwa' naq ch'utch'uukeb' chaq sa' li chaqich'och'; a'an a'in li kik'uluk chaq eb' li aatin neke'k'ehok yu'am re taaq'axtesimanq qe.

39“A'ut eb' li qana' qayuwa' ink'a' ke'raj xpaab'ankil, ke'xtz'eqtaana b'an ut ke'xsutq'isi li xch'ooleb' re xik Ejiipt, 40naq ke'xye re laj Aharón: «Yiib'eb' qaYos k'amolb'ehaq chiqu, xb'aan naq ink'a' naqanaw k'aru xk'ul chaq laj Moisés, li ki'isink chaq qe sa' li tenamit Ejiipt».#7,40 Ex 32,1. 41Ut ke'xyiib' jun li wakax sa'eb' li kutan a'an, ke'mayejak chiru li jalam u a'an ut ke'saho'k xch'ool rik'in li xb'aanuhom li ruq'eb'. 42Toja' naq li Yos kixkanab'eb' ut kixq'axtesiheb' chi xloq'oninkil eb' li chahim wankeb' chiru choxa, jo' tz'iib'anb'il chaq sa' xhuheb' li Propeet:#7,42-43 Am 5,25-27.

«Ex aj Israel, ma xexmayejak tab'i' chiwu laa'in

ut xeyeechi'i we leek'atb'il mayej

chiru ka'k'aal chihab' sa' li chaqich'och'?

43Ink'a', a' chik li xmuheb'aal laj Molok

ut li xchahimal li yos Refán xek'am cherix,

eb' li xjalam u li xeyiib' re xloq'oninkileb' ru.

Jo'kan naq laa'in texink'am toj junpak'al Babilonia».

44“Rik'ineb' li qana' qayuwa' kiwank chaq li xmuheb'aal li Sumwank sa' li chaqich'och', jo' chaq'rab'inb'ileb' wi' xb'aan li Yos naq kixye re laj Moisés naq chixb'aanuuq jo' chanru kik'ute'k chiru. 45Ut naq ke'xk'ul li muheb'aal a'an, eb' li qana' qayuwa', rochb'een laj Josué, ke'roksi sa' li ch'och' eechaninb'il xb'aaneb' laj ab'l tenamit, a'eb' li ke'isiik xb'aan li Yos chiruheb' li qana' qayuwa'. A'an ki'uxk chalen toj sa'eb' li xkutan laj David. 46A'in kixtaw usilal chiru li Yos ut kixtz'aama xyiib'ankil xmuheb'aal li xYos laj Jakob. 47Ab'an a' chik laj Salomón kiyiib'ank re li rochoch li Qaawa', 48us ta li Nimajwal Yos ink'a' nahilank sa' junaq kab'l yiib'anb'il rik'in uq'ej, jo' naxye li propeet:

49«Li choxa a'an link'ojarib'aal

ut li ruuchich'och' a'an li xxaqleb'aal li woq.

K'aru chi ochochil teeyiib' laa'ex cho'q we? -chan li Qaawa'-.

B'ar wank li na'ajej tinhilanq wi'?

50Ma ink'a' tab'i' laa'in kinyiib'ank re chixjunil a'in?».#7,49-50 Is 66,1-2.

51“Q'axal kaw leejolom, xjipo'k leech'ool jo'wi' leexik -chan laj Esteban-. Laa'ex junelik nekeq'etq'eti eerib' chiru li Santil Musiq'ej! Jo'eb' leena' leeyuwa', jo'kanex ajwi' laa'ex! 52Ma wank junaq propeet li ink'a' xik' ki'ile'k xb'aaneb' leena' leeyuwa'? Eb' a'an ke'xkamsi li yookeb' chaq chi xyeeb'al resil chi junxilaj li xk'ulunik li Tiik xch'ool, a' li xeq'axtesi ut xekamsi laa'ex anaqwan. 53Laa'ex eek'ulum chaq li xChaq'rab' li Yos sa' ruq'eb' li ánjel, ut ink'a' xepaab'”.

Laj Esteban kikamsiik

54Naq ke'rab'i a'an, k'ajo' naq ke'chalk xjosq'il sa' xch'ooleb', ut neke'xk'uxuxi ruuch reheb' sa' xb'een laj Esteban. 55A'ut a'an, nujenaq chi Santil Musiq'ej, kixtaqsi li ru sa' choxa ut kiril li xloq'al li Yos ut li Jesus xaqxo sa' xnim uq' li Yos, 56ut kixye:

—Yookin chi rilb'al li choxa teeto ut li K'ajolb'ej xaqxo sa' xnim uq' li Yos.

57Toja' naq ke'xjap re chi kaw, ke'xtz'ap li xxikeb' ut jun xikikeb' chixjunileb' sa' xb'een; 58ke'risi sa' li tenamit ut ke'xtikib' xteninkil chi pek. Eb' li testiiw ke'xkanab' li raq'eb' chi roq jun li saaj winq aj Sawlo xk'ab'a'.#7,58 Laj Sawlo a'an laj Pablo. Toj moqon chik ki'ok chi apostolil (cf. Hch 22,20; 26,10).

59Ut naq yookeb' chi xteninkil chi pek, laj Esteban jo'ka'in kitijok: “At Qaawa' Jesus, chak'ul linmusiq'”, chan. 60Chirix chik a'an kit'ane'k chi wiq'wo ut kixjap re chi kaw, ut kixye: “At Qaawa', maak'e xaq li maak a'in sa' xb'eeneb'”.#7,60 A'an li aatin kixye li Jesus chiru krus (Lk 23,34).

Ut naq kixye a'in, kikamk.

Currently Selected:

Hch 7: QQC

Highlight

Copy