Kâloŋ-ŋa Maa-ŋuŋ 22
22
Ɣâla ŋɔlóno kɛ́-nuui Mikâya è Eɣa lia-wôo ƃò
(Kɔlɔnikɔ Veerɛi 18:2-27)
1Kóraŋ saaƃa yée mu Eezuɛ da Siria dífe kɔ́ ní díkîe-ni pɔ́. 2Kɛ́lɛ góraŋ zaaƃai su Zuda kaloŋ Zeosafa è yèŋ a gɛ́ɛ é lí é Eezuɛ kaloŋ káa.
3Eezuɛ kaloŋ a wɔ́lɔ mò ŋɔnûa láa túɛ-ƃelai dîa ǹyɛɛi, “Káfe gɔ́lɔŋ a gɛ́ɛ Lemɔ Gilia káa a kúpɔɔ kɛ́lɛ kúfe mɛni da kélee kɛ̂i a gɛ́ɛ kú naa kula pôlu Siria kaloŋ yêei?” 4È m̀o Zeosafa ma ǹyɛɛi, “Kwa ya kwa pɔri liî kú kɔ́ pɛ́lɛ Lemɔ Gilia ma?”
Zeosafa è Eezuɛ kaloŋ wóo su tòo, “Ŋ́gaa nɔ́ yɛ̂ɛ berei íkaa lai. Ŋánûai díkaa yɛ̂ɛ ínûai, ŋásoo-ŋai díkaa yɛ̂ɛ ísoo-ŋai.” 5Kɛ́lɛ Zeosafa è mò máŋ Eezuɛ kaloŋ ma ǹyɛɛi, “Lóno Yâwɛɛ pɔ́ a m̀aa-ŋuŋ.”
6Eezuɛ kaloŋ è Ɣâla ŋɔlóno kɛ́-ƃelai tòli díkîe ma. Dí kɛ̀ yɛ̂ɛ núu ŋuŋ náaŋ. È dímarê kɛ̀ ǹyɛɛ dîai, “Ŋa pɔri liî a gɛ́ɛ ŋá kɔ́ Lemɔ Gilia pɔ́, kpaa máŋ ŋá kpéra?”
Dí zu tòo, “Lí, kpɛ́ni fêi, Yâwɛɛ a pâi dɛɛ̂i gâloŋ pɔ́.”
7Kɛ́lɛ Zeosafa è marê-kɛ̂ɛ kɛ̀, “Ɣâla ŋɔlóno kɛ́-nuu da kpɛ́ni fé ƃɛ́ a lôno Yâwɛɛ pɔ́ a gɛ́ɛ kú m̀arê kɛ́?”
8Eezuɛ kaloŋ è Zeosafa wóo su tòo ǹyɛɛ m̀ai, “Nalôŋ tɔnɔ káa niî naa nyíi kwa pɔri tɛɛ̂i gbonôi a gɛ́ɛ kú Yâwɛɛ marê kɛ́, kɛ́lɛ fé ŋ̀wɛ̂li ní kpɛ́ni fêi, va tuɛ mɛni ƃò a ǹɛ́lɛɛ é pîlaŋ mâ fɛ̂ɛ nɔ́ mɛni nyɔ́mɔɔ a tãi kélee. Ǹyaa ƃa Imila ǹóŋ Mikâya.”
Zeosafa è zu tòo, “Gâloŋ fé mò tí.”
9Eezuɛ kaloŋ è ŋɔnûa láa túɛ-ƃelai dɔnɔ tòli ǹyɛɛ mai, “Ye pá a Imila ǹóŋ Mikâya ḿbɔ naa lônii ma.”
10Eezuɛ kaloŋ da Zuda kaloŋ Zeosafa dí kɛ̀ a dímaa ɣiriɛɛ dí kâloŋ seɣe lɛ́lɛ lɛ́lɛɛ-ŋai su, dí kɛ́ ƃò seeni díkâloŋ see-sãai ŋá zí-sãa táŋ kwaai ma Sameria galai lá kɔlɛ ma. Ɣâla ŋɔlóno kɛ́-ƃelai kélee dí kɛ̀ tuɛ mɛni ƃôi díŋɛi túɛ. 11Kenaana ǹóŋ Zɛdekaya è kɔli turu-ŋa kpɛ̀tɛ é m̀ó ǹyɛɛi, “M̀ɛnii ká ŋí Yâwɛɛ a m̀ôi: ‘Zãâi ŋí ƃé íkaa pâi Siria-ƃelai paâi la í dísu-kara.’ ” 12Ɣâla ŋɔlóno kɛ́-ƃela kpéli-ŋai kélee dí kɛ̀ tuɛ-mɛni tɔnɔi tí ƃôi. “Kɔ́ pɛ́lɛ Lemɔ Gilia ma ǹyaŋ ya pâi ǹyée mɛi ɣâlei.” Dí mò dîyɛɛi, “Yâwɛɛ a pâi naa tɛɛ̂i gâloŋ pɔ́.”
13Ŋ̀orɛ̂-woo ƃó-nuui lì Mikâya tôlii è mò ma ǹyɛɛi, “Gáa, berei íkaa la a núu tɔnɔi, íƃarâai, Ɣâla ŋɔlóno kɛ́-ƃelai díkaa tuɛ mɛni ƃôi a gɛ́ɛ gâloŋ a pâi mɛni lɛ́lɛɛ sɔlɔ ƃôi. Ǹɛɛ naa íwoo é kɛ́ yɛ̂ɛ díwɔ̂i. Lóno lɛ́lɛɛ kɛ́.”
14Kɛ́lɛ Mikâya è mò ǹyɛɛi, “Yɛ̂ɛ berei Yâwɛɛ káa la ɣele ma a tɔ̃yâi, m̀ɛnii nɔ́ è mò ḿâ ǹyaa nɔ́ ƃé ŋa pâi m̀ôi.”
15Báai, gâloŋ è marê kɛ̀, “Mikâya, kwa pɔri kɔ́ pɛlɛ̂i Lemɔ Gilia ma, kpaa máŋ ŋá ǹyée kúla zu?”
È zu tòo ǹyɛɛi, “Kɔ́ tée, ƃa pâi díyee mɛi ɣalêi, kpɛ́ni fêi, Yâwɛɛ a pâi naa tɛɛ̂i gâloŋ pɔ́.”
16Gâloŋ ǹyɛɛ m̀ai, “Tãi ɣɛɛlu ƃé fɛ̂ɛ ŋá íkɛ í ífoo la ńyêei a gɛ́ɛ ífe mɛni da kpɛ́ni ƃò mâ kɛ́lɛ fɛ̂ɛ nɔ́ dɔ̃yâi Yâwɛɛ láai sui?”
17Mikâya è zu tòo, “Ŋa Eezuɛ kélee kâai dítaa-taa ǹyée-ŋai ma yɛ̂ɛ ƃála-ŋa ƃé dímɛi káa nuu fé ma. Yâwɛɛ è mò ǹyɛɛi, ‘Ǹûai ŋí mɛi káa-nuu fé ma. Tɔɔ núu tɛi-tɛi kélee é lí bɔ́-taai lii-sêe su.’ ”
18Eezuɛ kaloŋ è mò Zeosafa ma ǹyɛɛi, “Ḿve mò ní yâ a gɛ́ɛ va tuɛ mɛni da kélee ƃò a ǹɛ́lɛɛ é pîlaŋ ḿâ, kɛ́lɛ fɛ̂ɛ nɔ́ mɛni nyɔ́mɔɔ?”
19Mikâya è lì tuɛ a ŋ̀óo “M̀ɛni ma Yâwɛɛ wóo mɛni: Ŋá Yâwɛɛ kàa seeni ŋɔkâloŋ see-sɛŋ ŋá ŋ̀âla-taa kela-ŋai kélee kɛ́ ƃò tɔɔni dí tínaŋɔɔ ma ǹáa-mii-yee mɛi-pere da gɔɔ-yee mɛi-pere. 20Yâwɛɛ è mò ǹyɛɛi, ‘Gbɛ̂ɛ ƃé pâi Eɣa pɛlɛ̂i a gɛ́ɛ é lí é kɔ́ pɛ́lɛ Lemɔ Gilia ma ƃɛ́i a pâi ŋɔsaai sɔlɔ ƃôi naai.’ Dɔnɔ è mɛni da ƃò, da kpɛ́ni é mɛni da kpɛ́ni ƃó. 21Gbɛɛ ŋái, mɔ̂leŋ tɔnɔ è kùla é tɔ́ɔ ǹyɛɛ Yâwɛɛ mai, ‘Ŋa pâi bɛlɛ̂i.’ 22Yâwɛɛ è m̀arê kɛ̀ ǹyɛɛ, ‘Ƃa pâi gɛ́ pere kɛ̂i léŋ?’ È mò ǹyɛɛi, ‘Ŋa pâi liî ŋá lɛ́ɛ mɛni pú ŋɔɣâla lono kɛ́-ƃelai kélee lá.’ Yâwɛɛ ǹyɛɛi, ‘Ƃa pâi pɔrîi ƃɛlɛ̂i. Lí é gɛ́ tí.’
23“Yâwɛɛ a lɛ́ɛ kɛ́ mɔleŋ pú íɣâla lono kɛ́-ƃelai kélee lá. Yâwɛɛ a mò a gɛ́ɛ su-kâra mɛni kpɛtɛɛi káa ímɛni ma.”
24Nya ƃe Kenaana ǹóŋ Zɛdekaya è mu sìɣe é lí é Mikâya lókwa ŋ̀ɛi ǹyɛɛ m̀ai, “Mí tãi ƃé Yâwɛɛ ŋɔmɔ̂leŋ è kùla la ŋ́gbonôi gɛ́ lòno ípɔi?”
25Mikâya è zu tòo, “Ƃa pâi gɔ̂lɔnîi a ŋ̀elei ƃa pâi liî la a gɛ́ɛ í íloo pɛ́rɛ da ŋɔloŋpoi sui.”
26Eezuɛ kaloŋ è mò ǹyɛɛi, “Ka Mikâya, siɣe ká lí la ká dɛɛ pôlu daa-lêei mɛi-nuui Amɔ pɔ́-naa da gâloŋ ǹóŋ Zoasi. 27Ka mò dîa kâai, m̀ɛnii ká ŋí gâloŋ a m̀ôi, ‘Nyáŋkpai ŋí lɔ́ kpini-pɛrɛ mu. Ífe mii-sɛŋ da kpɛ́ni tɛ̀ɛ bɔ́ fɛ̂ɛ nɔ́ kpólo da yá é lɛ́ɛ la zu ŋá pene pôlu fúlu-laa lɛ́lɛɛ su.’ ”
28Mikâya è mò ǹyɛɛi, “À kɛ̀ ƃa pène pôlu fúlu-laa su, gɛ̀ ní Yâwɛɛ fé lóno ní ḿbɔ.” È ŋɔ́nɔ mò ǹyɛɛi, “Ka ŋ̀óo-ŋai ŋí lâai kɛ́, káai kélee ƃɛ́i ŋánûa!”
Dí Eɣa pàa Lemɔ Gilia
(Kɔlɔnikɔ Veerɛi 18:28-34)
29Nya ƃe Eezuɛ kaloŋ da Zuda kaloŋ Zeosafa dí lì Lemɔ Gilia. 30È mò Zeosafa ma ǹyɛɛi, “Ŋa pâi liî gɔ́i kɔ̂i seɣe da kpɛ́ni su, kɛ́lɛ íkâloŋ yokpoi tóo yâ.” Eezuɛ kaloŋ è seɣe da kpɛ́ni tòo ma é lí gɔ́ kɔ́ɔi su.
31Siria kaloŋ è mò ŋɔkɔ́ kɔ́-keleŋ sia-ƃela buu saaƃa káo feerɛi dîa ǹyɛɛi, “Káfe kɔ̀ núu da kélee pɔ́, a nɛ̃ɛ ma é kɛ́ a núu kuro-te kpaa máŋ núu kɛ́tɛ, fɛ̂ɛ nɔ́ Eezuɛ kaloŋ.” 32Gɔ́ kɔ́-keleŋ sia-ƃelai kɛ́ɛ da Zeosafa kàai, dí díkili ŋá sìa dîyɛɛi, “Tɔ̃yâ ma Eezuɛ kaloŋ ká ŋí.” Nya ƃe dí tìnaŋ a gɛ́ɛ dí kɔ́ pɛ́lɛ ma, kɛ́lɛ Zeosafa kɛ́ɛ wɔ́lɔ ɣelêi perei, 33gɔ́ kɔ́-keleŋ sia-ƃelai dí gàa a gɛ́ɛ vé kɛ́ ní a Eezuɛ kaloŋ. Nya ƃe dí kpèra gbɛ̂i. 34Kɛ́lɛ núu da è ŋɔtɔ̃ai pìli nɔ́ é sɔ́ɔ Eezuɛ kaloŋ ma ŋɔkɔ́ kɔ́-seɣei seêi gîe lá. È mò ŋɔkɔ́ kɔ́-keleŋ sia-nuui ma ǹyɛɛi, “Kúla a ńyãa ǹamu kɔ́ ɣenei ŋá tínaa. Daâ ŋ́wana.”
35Dí tûa gɔ́i kɔ̂i é kúla ɣele-wala ma é tóo ɣele-wulii ma. Dí sɛŋ da kɛ̀ gâloŋ kɛ́ ƃò tɔ̂ɔni diɣîŋɔɔ ma ŋɔkɔ́ kɔ́-keleŋ su ŋ̀ɛ́i liɛ́ɛ Siria-ŋai pɔ́-naa pere. Ŋ̀ãa è kɛ̀ pûi ŋɔkɔ́ kɔ́-keleŋ káo ma gbolôŋ kɛ́ tɛ̀ɛ. È sàa a maa ɣele-wulii tí. 36Vóloi kɛ́ɛ yenîi, gɔ́-kuluƃa-ŋai dí pɛ̀lɛ wɔ̂lɔi a zu kɛ́tɛ dîyɛɛi, “Daâ kúyee mɛi ɣále. Gbakolo-ŋai dí lí dítaa-ŋai su tɛi-tɛi. Núu kélee é lí ŋɔlɔii su.”
37Nya ƃe gâloŋ è sàa dí pá a boma Sameria dí ǹoo naa. 38Dí gɔ́ kɔ́-keleŋ maa wàa póa da su Sameria ƃɛ́i ŋ̀ulu-wulu kɛ́-ƃelai da kâa díwâa naai. Ŋ̀îla-ŋai dí ŋ̀ãa kɔ̂mɔ yɛ̂ɛ berei Yâwɛɛ è mò lai.
39Eɣa ŋɔkâloŋ-laai su mɛni-ŋai kpéli-ŋai kélee è gɛ̀i, gâloŋ-pɛrɛ kɛ́tɛi è dɔ̀ɔi, é zu-pere kpɛ̀tɛ a séle-nyiŋ da daa-lêe kpaya-kpayai è dɔ̀ɔ é dímaa tínaŋ a siɣãŋ, gélee pɔ̃yɛ̂ɛi Eezuɛ kaloŋ-ŋai dímɛni pɔlɔ kɔlɔ-ŋai su. 40Eɣa è sàa é lí ǹâŋ pɔlɔ-ŋai pɔ́. Ǹóŋ Aɣazia è lɛ̀ɛ bɔ́ɔ ŋá a kâloŋ.
Zuda kaloŋ Zeosafa
(Kɔlɔnikɔ Veerɛi 20:31--21:1)
41Asa ǹóŋ Zeosafa è kɛ̀ a Zuda kaloŋ a Eezuɛ kaloŋ Eɣa ŋɔkâloŋ-laa koraŋ náaŋ ɣelei. 42Zeosafa è kɛ̀ a kóraŋ buu saaƃa káo lɔ́ɔlu dí gɛ̀ a kâloŋ. È ŋɔkâloŋ-laai kɛ̀ Zerusâlɛŋ a kóraŋ buu feerɛ káo lɔ́ɔlu. Ǹee láa ƃé kɛ̀ a Azuƃa, Sɛɛi ǹóŋ-nɛnii. 43È sìa ǹâŋ Asa kɔ́ɔ pɔɔi mɛni lɛ́lɛɛ sii kélee kɛ́ɛ su. Vé kula ní dípôlu. È mɛni lɛ́lɛɛ kɛ̀ nyíi Yâwɛɛ è kɛ̀ ŋ̀wɛ̂lii. É máŋ kɛ́ tí, vé ǹûai díɣâla-ŋai fɛli kwaa-ŋai ma su kara ní. Ǹûai dífe kpera ní sâla kuláa ma da kéreŋ-sɛŋ kúŋ-nɛ̃ɛ kéreŋɔɔ gwaa-ŋai ŋí ma. 44Zeosafa máŋ è kɛ̀ lii-see su da Eezuɛ kaloŋ.
45Zeosafa ŋɔkâloŋ-laai su mɛni-ŋai kpéli-ŋai kélee è gɛ̀i, da ŋɔkɔ kuluƃa-laai da ŋɔlii-kpêle perei, gélee pɔ̃yɛ̂ɛi Zuda kaloŋ-ŋai dímɛni pɔlɔ kɔlɔ-ŋai su. 46È ŋ̀ulu-wulu kɛ́ sinaai kélee su kàra nyii-ŋai lɛ̀ɛ dí kɛ́ tíi kɛ̀ ǹûai díɣâla pɔkɔɔŋ fɛli kwaa-ŋai ma ǹâŋ Asa saá pôlu mai.
47Ŋ̀ele-ŋai tí yée mu kâloŋ da fé kɛ́ ní Idɔŋ. Kâloŋ yée mu nuu da nɔ́ ƃé kɛ̀ naa mɛi.
48Zeosafa è tîma-ŋa kpɛ̀tɛ pɔni-tɔɔ mɛni ma a gɛ́ɛ díkɛ lì Ofi gôo yá mɛni ma, kɛ́lɛ dífe wɔ́lɔ tíi kɛ́ ní a dia. Dí lɛ̀ɛ seeni Eziɔŋ Gebe dí kàra. 49Ɣele tɔnɔ da Eɣa ǹóŋ Aɣazia è mò Zeosafa ma, “Tɔɔ ŋákpakolo-ŋai da íwɔ̂-ŋai dí tíi kɛ́ gîe ma ǹyá ŋá-keleŋ su.” Kɛ́lɛ Zeosafa fé fáa ní ma.
50Zeosafa è sàa é lí ǹâŋ pɔlɔ-ŋai pɔ́. Dí nòo ǹâŋ Deeƃé ŋɔtaa-lêei su. Dí ǹóŋ Zɛoraŋ kɛ̀ a kâloŋ bɔ́ɔ ŋá.
Eezuɛ kaloŋ Aɣazia ŋɔkâloŋ-laai kɛ́-pere
51Eɣa ǹóŋ Aɣazia è kɛ̀ a kâloŋ Eezuɛ mɛi a Zuda kaloŋ Zeosafa ŋɔkâloŋ-laa koraŋ buu káo lɔ́ɔlu mɛi feerɛ ɣelei. Zeɛ́ɛ è kɛ̀ Sameria. È kɛ̀ Eezuɛ mɛi a kóraŋ feerɛ. 52È sɔnyɔ̂ŋ kɛ̀ a Yâwɛɛ. È sìa yɛ̂ɛ ǹâŋ da ǹee. È tûa-ŋa kɛ̀ yɛ̂ɛ Neƃa ǹóŋ Zɛroboaŋ, nyíi gɛ̀ Eezuɛ é sɔnyɔ̂ŋ kɛ̂i. 53È kɛ̀ tíi kɛ̂i Bêe mì gɛ́ vɛ̀li. È Eezuɛ Ŋɔɣâlai Eezuɛ Ŋɔɣâlai Yâwɛɛ líi ŋwàna kpɔ́ nɔ́ yɛ̂ɛ berei ǹâŋ è wɔ́lɔ gɛ̀ lai.
Currently Selected:
Kâloŋ-ŋa Maa-ŋuŋ 22: KWB
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 2012 Bible Society in Liberia