Lʉ́ka 1
1
Lʉ́ka Yoomwaandɨkɨra Toofíili Masáare ya Yéesu
1Kwaako Toofíili kɨjeengi,
Vaantʉ ˆvarɨ foo vaandɨka masáare aya ˆyakiimana aha mɨɨtʉ. 2Avo vaandɨka aya, ja ˆvyeene tavaɨrwa mbuwo nɨ vara ˆvoona na miiso yaavo keende aho ncholo, na vara ˆvajáa vatʉmami va Masáare Maaja. 3Naanɨ, ˆnkayasimbʉle neeja aya masáare keende ncholo, noona nɨkwaandɨkɨre neejaneeja weewe Toofíili kɨjeengi ˆnɨkʉnyémyaa. 4Jeyyo taanga ʉrɨ kɨkomi cha masáare yoosi ˆʉvariyʉrɨrwa.
Ʉláali na Mʉtwe wa Kʉvyaalwa kwa Yooháani Mʉbatisáaji
5Mpɨɨndɨ ja Heróode Mʉkʉ́ʉ́lʉ mʉtemi wa Yudéea, kʉjáa kwatɨɨte mweeneɨsɨ wa Ijʉva ʉmwɨ ˆasewáa Sakaría. Ʉhʉ Sakaría nɨ wa mpuka ya veeneɨsɨ va Ijʉva va Abíya ajáa. Muki waachwe noo Elisabéeti asewáa. Na yeeye woosi nɨ wa ufumo wa lʉkolo lwa Harúuni ajáa. 6Vala Sakaría na Elisabéeti nɨ vawoloki vajáa mbere ya Mʉlʉʉngʉ. Voovo vatuubáa miiro yoosi ya Ijʉva na ndairiri jaachwe baa mangʼuulo tʉkʉ. 7Maa kaa, voovo vajáa vasiina vaana tʉkʉ, Elisabéeti nɨ muumba ajáa na voosi vajáa vavɨ́ɨre magarugeeda.
8Haaha sikʉ ɨmwɨ, Sakaría atʉmamáa mʉrɨmo wa veeneɨsɨ va Ijʉva mbere ya Mʉlʉʉngʉ. Mpɨɨndɨ ijo nɨ nkalo ya mpuka yaachwe kʉtʉmama Kaayii Njija ya Ijʉva ɨjáa. 9Sakaría ajáa asáawɨɨrwe ko vaɨrwa mbare ɨɨngɨre na Kaayii Njija ya Ijʉva noo kookuusya ngʼóóno ˆjinyʉ́kɨraa, ja viintʉ tʉʉva ja veeneɨsɨ va Ijʉva ˆjijáa jasea. 10Na mpɨɨndɨ Sakaría ˆakuusyáa ngʼóóno ˆjinyʉ́kɨraa ʉko, mpuka ya vaantʉ ɨjáa yiijíingire kʉra waámii yoomʉloomba Mʉlʉʉngʉ.
11Aho, murimʉ mʉʉja wa Ijʉva ʉkamʉfʉmɨra Sakaría, ʉkɨɨma ivaru ra kʉlʉme ra masabáahʉ yo kuusirirya ngʼóóno ˆjinyʉ́kɨraa. 12Sakaría ˆakamoone ʉra murimʉ mʉʉja, mʉtɨma waachwe ʉkafɨrɨra na akoofa maatʉkʉ vii. 13Maa kaa, murimʉ mʉʉja ʉkamʉsea, “Sakaría, koofa tʉkʉ! Mʉlʉʉngʉ atéɨɨre kʉloomba kwaako. Muki waako Elisabéeti kʉvyaarɨra arɨ mwaana mʉlʉme. Irina raachwe ʉmʉkemere Yooháani. 14Weewe kʉvyeenda ʉrɨ, na kʉva ʉrɨ na cheerʉ. Baa vaantʉ ˆvarɨ foo vaa varɨ siriri sikʉ yo vyaalwa kwaachwe. 15Sa yeeye kʉva arɨ mʉkʉ́ʉ́lʉ mbere ya Ijʉva, sɨ akanywíire diváai au kɨɨntʉ chochoosi ˆkɨréevyaa vii kaa tʉkʉ. Yeeye kʉmʉhokera arɨ Mʉtɨma Mʉʉja keende indii ya íyo waavo. 16Vahɨndʉla arɨ Viisiraéeli ˆvarɨ foo na kwa Ijʉva Mʉlʉʉngʉ waavo. 17Ʉwo, longoola arɨ mbere ya Ijʉva, kwa ngururu na mʉtɨma wa Elía. Vahɨndʉla arɨ vala baaba na kwa vaana vaavo. Jeyyo, vahɨndʉla arɨ vara ˆvasiina matu na kʉrɨ tooti ya ʉwoloki na kuviimya arɨ neeja kʉmʉhokera Ijʉva.”
18Aho, Sakaría akuuyurya ʉwo murimʉ mʉʉja, “Nɨɨnɨ nadálahɨɨre, baa mʉdala waanɨ woosi adálahɨɨre. Joolɨ ndɨrɨ taanga isáare ɨrɨ nɨ ra kɨmáárɨ?” 19Aho, maa murimʉ mʉʉja ʉkamuwyɨɨra woosea, “Nɨɨnɨ ndɨrɨ Gaburiéeli, nɨɨ́maa mbere ya Mʉlʉʉngʉ, na yeeye aantúmire nɨkʉwyɨɨre aya masáare maaja. 20Haaha sa viintʉ sɨ urúmire aya ˆnakuwyɨ́ɨrɨɨre, dunga ʉrɨ mʉlomo fʉʉrʉ sikʉ ɨra mwaana ˆarɨ vyaalwa. Kɨkomi masáare yaanɨ kiimikiririwa yarɨ mpɨɨndɨ ˆjiri fika!”
21Mpɨɨndɨ ijo, vaantʉ vamʉwoojeráa Sakaría kʉra waámii kʉnʉ vahwáalɨɨre, sa ajáa achérevire kufuma Kaayii Njija. 22ˆAkafume, akava sɨ yoodaha kʉlʉʉsɨka novo tʉkʉ. Aho vakataanga ɨɨ́ne njori mʉra Kaayii Njija, sa nɨ avalaɨráa na mɨkono vii, sɨ yoodaha lʉʉsɨka tʉkʉ.
23Mpɨɨndɨ jaachwe jo tʉmama Kaayii Njija ˆjikasire, maa akahɨndʉka na kaayii. 24Sikʉ ingaɨ vii ˆjikalooke, Elisabéeti muki waachwe akava mawʉlʉ maruto, akiivisa kaayii kwaachwe kwa myeeri ɨsaano kʉnʉ yoosea, 25“Ijʉva noo ˆmweene aantʉ́mamɨɨre ɨkɨ, yeeye aanaanga sikʉ jira sa aanséyyiirye soni yo dɨɨra kʉva na vaana mbere ja vaantʉ.”
Ʉláali na Mʉtwe wa Kʉvyaalwa kwa Yéesu
26ˆɄkafike mweeri wa sasatʉ keende Elisabéeti ˆakave muruto, Mʉlʉʉngʉ akatʉma murimʉ mʉʉja Gaburiéeli ʉtamanye fʉʉrʉ ituri ra Nasaréeti ˆrɨrɨ ɨsɨ ya Galiláaya. 27Ʉko, ʉkatamanya fʉʉrʉ kwa muhíínja ʉmwɨ ˆajáa mʉnjalʉ. Ʉhʉ ajáa atʉmɨrwa nɨ mʉʉntʉ ʉmwɨ ˆasewáa Yooséefu wa lʉkolo lwa mʉtemi Daúdi. Na irina ra ʉwo muhíínja noo Maríia asewáa. 28Murimʉ mʉʉja ˆʉkafike kwa Maríia, maa ʉkamʉsea, “Lʉmbɨ niijo weewe ˆʉheewa nduwo, Ijʉva nɨ na weewe arɨ!”
29Maríia ˆakateere jeyyo, akahwaalala maatʉkʉ vii, akiiyurya yoosea, “Ɨhɨ lʉmbɨ nɨ ya che?” 30Aho, maa murimʉ mʉʉja ʉkamʉsea, “Maríia, koofa tʉkʉ! Wapátire wʉʉja miiswii ya Mʉlʉʉngʉ. 31Teera! Kʉva ʉrɨ muruto, na kʉva ʉrɨ na mwaana mʉlʉme. Irina raachwe mʉkemera ʉrɨ Yéesu. 32Yeeye kʉva arɨ mʉkʉ́ʉ́lʉ, na kaanɨrɨrwa eende Mwaana wa ˆArɨ Mweerimweeri. Ijʉva Mʉlʉʉngʉ kʉmʉheera arɨ ichuumbi ra kɨtemi ra baaba waavo Daúdi. 33Kwɨɨmɨrɨra arɨ kaaya ya Yaakúupu kwa sikʉ ˆjisiina ʉhero, na Ʉtemi waachwe kʉva ʉrɨ usiina ʉhero.”
34Maríia akuuyurya ʉra murimʉ mʉʉja, “Ɨrɨ isáare joolɨ rɨrɨ dahɨka, na nɨɨnɨ nkaarɨ sɨ nɨnaseesererwa nɨ mʉʉntʉ mʉlʉme?” 35Aho, murimʉ mʉʉja ʉkamʉsea, “Mʉtɨma Mʉʉja kʉʉjɨra arɨ, na ngururu ja ˆArɨ Mweerimweeri kʉkʉnɨkɨrɨra jiri. Sa mwaana ˆarɨ vyaalwa, kʉva arɨ mʉʉja na kaanɨrɨrwa eende Mwaana wa Mʉlʉʉngʉ. 36Laanga, baa mʉndʉʉ waako Elisabéeti atɨɨte uruto wa mwaana mʉlʉme mpɨɨndɨ iji ja ʉdala waachwe. Ʉra ˆvamwaanɨrɨráa muumba, ʉhʉ nɨ mweeri wa sasatʉ wa uruto waachwe. 37Sa kwa Mʉlʉʉngʉ kisiina sɨ ˆkɨdáhɨkaa tʉkʉ!” 38Aho, Maríia akasea, “Laanga, nɨɨnɨ ndɨrɨ mʉtʉmami wa Ijʉva, vive kwaanɨ ja ˆvyeene ulúusire.” Aho, maa re ʉra murimʉ mʉʉja ʉkalooka.
Maríia Yoodoma noo Muluumbya Elisabéeti
39Sikʉ ingaɨ vii ˆjikalooke, Maríia akakwaata njɨra, akafweenga na múuji ʉmwɨ ˆʉrɨ ɨsɨ ya viduunda vya Yʉ́ʉda. 40Ʉko akɨɨngɨra kaayii kwa Sakaría, akamuluumbya Elisabéeti. 41Elisabéeti ˆakateere lʉmbɨ ya Maríia, mwaana ˆarɨ indii yaachwe akabwɨɨta. Aho, ngururu ja Mʉtɨma Mʉʉja jikamʉʉjɨra Elisabéeti. 42Akalʉʉsa na ngururu yoosea, “Weewe watalariwa kʉlookya vaantʉ vaki voosi, na mʉvyaalwa wa ɨnda yaako atalariwa. 43Nɨɨnɨ ndɨrɨ ani mpaka íyo wa Mweenevyoosi waanɨ ʉʉje noo kʉʉnaanga? 44Laanga, ˆnkateere vii lʉmbɨ yaako, mwaana indii yaanɨ, afɨ́rɨɨre na cheerʉ. 45Ʉtalariwa weewe, sa uruma Ijʉva tʉmama arɨ yara ˆakuwyɨɨra.”
Lwɨɨ́mbo lo Mʉdʉʉmba Ijʉva lwa Maríia
46Aho, maa Maríia akasea,
“Mʉtɨma waanɨ wamʉbwéeyyiryaa Ijʉva nkongojima,
47kei mʉtɨma waanɨ wavyeéndire,
kwa Mʉlʉʉngʉ Mʉlamuriri waanɨ,
48sa akwɨɨ́ne kʉsova ngururu kwa mʉtʉmami waachwe.
Kɨkomi, kwaandɨra haaha, nkolo joosi ja weerʉ kʉʉnyanɨrɨra veende natalariwa,
49sa Mʉlʉʉngʉ Mweenengururu,
aantʉ́mamɨɨre masáare makʉʉlʉ.
Irina raachwe nɨ riija.
50Kʉlaanga na riiso ra wʉʉja kwaachwe kwatámanyaa na kwa vaantʉ ˆvamʉnyémyaa,
kufuma mbyaala ɨmwɨ fʉʉrʉ yɨɨngɨ.
51Yeeye atʉ́mamire masáare makʉʉlʉ kwa mʉkono waachwe,
avapásirepasire vara ˆviívaa kɨpeembe mitimii yaavo.
52Avakíimiirye vakʉ́ʉ́lʉ fuma machuumbii yaavo ya kɨtemi,
na vara ˆvarɨ ɨsɨ aviínwɨɨre.
53Vara ˆvarɨ na njala aviikutya viintʉ ˆvyabooha,
maa kaa, vasúngaati avakibirya na mɨkono mɨtʉhʉ.
54Amwaámbiriirye Isiraéeli mʉtʉmami waachwe,
kʉkʉmbʉkɨra kʉlaha kwaachwe kʉvalaanga arɨ na riiso ra wʉʉja,
55ja ˆvyeene avalaha vala baaba wiitʉ,
Aburaháamu na mbyaala yaachwe kwa sikʉ ˆjisiina ʉhero.”
56Ʉko Maríia akiikala na Elisabéeti ja myeeri ɨtatʉ jei, maa de akahɨndʉka na kaayii kwaachwe.
Kʉvyaalwa kwa Yooháani Mʉbatisáaji
57Mpɨɨndɨ jo kiichʉngʉla Elisabéeti ˆjikafike, akiichʉngʉla mwaana mʉlʉme. 58Vakaaya na vandʉʉ vaachwe ˆvakateere ˆvyeene Ijʉva amʉláangire na riiso ra wʉʉja mʉnʉmʉʉnʉ, vakava voovyeenda hamwɨ ne.
59Sikʉ ya naanɨ keende mwaana ˆavyaalwa ˆɨkafike, vakʉʉja noo mʉtwaala mwaana na kɨbawii.#Laanga Ncholo 17:12-14. Vakasaaka vamʉkemere ʉra mwaana Sakaría irina ra taáta waavo. 60Maa kaa, íyo waavo akasiita yoosea, “Tʉkʉ! Irina ˆarɨ kaanɨrɨrwa nɨ Yooháani.”
61Novo vakamʉsea, “Amwɨ lʉkolwii lwaanyu kusiina mʉʉntʉ ˆarɨ nɨ irina ja ɨro tʉkʉ?” 62Aho, maa kei vakamuurya taáta waavo ko moonekya na mɨkono sa vataange nɨ irina che ˆarɨ mʉkemera. 63Sa jeyyo, Sakaría akaloomba kabambari ko kaandɨkɨra, maa akaandɨka jei, “Irina raachwe noo Yooháani.” Aho, maa vaantʉ voosi vakahwaalala. 64Hahara, lurimi lwaachwe lʉkachʉngʉlʉka, akaanda lʉʉsɨka yoomʉdʉʉmba Mʉlʉʉngʉ.
65Vakaaya voosi va Sakaría vakakwaatwa nɨ woowa. Masáare aya yakeenera ɨsɨ yoosi ya viduunda vya Yudéea. 66Vaantʉ voosi ˆvateera aya masáare, vakahwaalala na vakatuuba kwiiririkana mitimii yaavo kʉnʉ vookiisea, “Ʉhʉ musinga nɨ arɨ joolɨ arɨ kʉva?” Viiririkanáa jeyyo, sa vajáa vataanga mʉkono wa Ijʉva nɨ ne ʉjáa.
Lwɨɨ́mbo lwa Sakaría
67Aho, Sakaría taáta waala ʉra musinga akapata ngururu ja Mʉtɨma Mʉʉja, akaanda lʉʉsa ʉláali na mʉtwe yoosea,
68“Adʉʉmbwe Ijʉva Mʉlʉʉngʉ wa Isiraéeli,
sa uújire vaambirirya no vanunuula vaantʉ vaachwe.
69Atʉhɨ́ɨre Mʉlamuriri ˆarɨ na ngururu,
kufuma ichina ra Daúdi mʉtʉmami waachwe,
70ja ˆvyeene Mʉlʉʉngʉ alʉʉsa ko tweera valáali na mʉtwe vaachwe keende aho kalɨ,
71kʉtʉlamurirya iise fuma mɨkonwii ya vavɨ viitʉ,
na kufuma mɨkonwii ya voosi ˆvatʉsʉʉla.
72Abwéeyyiirye jei koonekya riiso ra wʉʉja kwa vala baaba wiitʉ,
ko kʉmbʉkɨra mʉháko waachwe mʉʉja.
73Mʉhákwii ʉwo, amʉlaha Aburaháamu baaba wiitʉ,
74kʉtʉlamurirya arɨ fuma mɨkonwii ya vavɨ viitʉ,
haaha tʉmʉtʉmamɨre yeeye baa woowa tʉkʉ,
75kwa wʉʉja na ʉwoloki mbere yaachwe,
sikʉ joosi ja nkaasʉ jiitʉ.
76Naawe mwaana waanɨ, kaanɨrɨrwa weende mʉláali na mʉtwe wa ˆArɨ Mweerimweeri,
sa mʉlongorera ʉrɨ Ijʉva,
ʉmʉwólorire njɨra yaachwe,
77na vawyɨɨra ʉrɨ vaantʉ vaachwe mɨryʉʉngʉ ya kʉlamuririwa kwaavo,
ko sewa ʉvɨ waavo wasírire.
78Kwa njɨra ya kʉlaanga kwaachwe na riiso ra wʉʉja kʉkʉʉlʉ,
kɨweerʉ chaachwe kʉtʉʉjɨra kɨrɨ fuma mweeri,
79sa kɨvamʉrɨkɨre voosi vara ˆviíkalaa kilwiiryii cha murimírimii wa inkwya,
na kɨlongoole majeo yiitʉ na njirii ya mwiikalo mʉʉja.”
80Yooháani akʉla, akatuuba kʉva na ngururu ja Mʉtɨma Mʉʉja. Akɨɨta kiikala ɨsɨ ya ibaláángʉ, mpaka sikʉ ˆaanda mʉrɨmo mbere ja vaantʉ va Isiraéeli.
Currently Selected:
Lʉ́ka 1: LAG
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 2023 Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
