YouVersion Logo
Search Icon

2 Maka 4

4
1Simooni owaagambwaho ngu akareebya eihanga rye, yaagamba ebikwatiraine n'empiiha zaaryo, akabeiherera Oniya, ngu niwe yaareeteire Heliyodooro kukorwa kubi n'okuguubwaho ebyo bihikiirizi. 2Akeehangamura kweta Oniya omuntu orikucuma enaama y'okurwanisa obutegyeki, haza Oniya yaabaire ari omuntu orikukorera orurembo ebirungi, akarinda gye abantu b'eihanga rye, kandi akeezirika kukuratira amateeka. 3Rwango ya Simooni ogwo ku yaagumiizemu, n'omwe omu baabaire bakwataniise nawe abu arikwesiga, yaataho n'okwita abantu. 4Oniya yaamanyiraho ku okwo kuharikana kuri okw'akabi, na Apoloniyo mwene Menesetaayo, omutegyeki mukuru wa Koilesiriya na Foinikiya, ku niwe arikuhaisa Simooni amaani g'okukora eby'eitima. 5Atyo yaaza ow'omugabe atarikutabaariza bagyenzi be oku batwire omu ihanga, kureka agyendereire oburungi bw'abantu boona hamwe n'obwa buri omwe. 6Ahabw'okuba akareeba ngu omugabe ku araabe atakitaireho mutima, ebintu by'eihanga ryona tibirikubaasa kutebeekana gye; Simooni nawe tarikwija kurekyera aho obufa-mutima bwe.
Yasooni okureeta emicwe y'Ekiguriiki
7Seleuko ku yaafiire, Antiyoko owaayetsirwe erya Epifane, yaahungura obugabe; Yasooni murumuna wa Oniya yaatunga obuhongyerezi bukuru omu buryo butahikire, 8ahabw'okuba akabushaba omugabe naamuraganisa kumuha ebicweka by'efeeza obusiriira bushatu n'emitwaro munaana ebirikuruga omu mihanda endiijo ereeta empiiha. 9Yaamuraganisa kandi kumwongyera ebindi akasiriira kamwe n'emitwaro etaano, yaaba naamwikiriza kukoresa obushoboorozi bwe kukora ekizaaniro akakitendekyeramu abatsigazi, n'okuhandiika ab'omuri Yerusalemu bakabarwa kuba enzaarwa za Antiyokiya. 10Omugabe ku yaakiikiriize, Yasooni yaaza aha butegyeki, ahonaaho yaareetera abantu b'eihanga rye kutooreza emicwe y'ekiguriiki. 11Yaihaho emigabo ei abagabe baabaire baikiriize akare Abayudaaya, ei baatungisiibwe Yohaana ishe Eupoolemo, owaatumirwe kunywana n'Abarooma n'okukwatanisa nabo omu ngamba. Yasooni yaihaho emitwarize ehikire, yaareeta emicwe misya erikuzibirwa eiteeka. 12Manya akataho ahonaaho ekizaaniro ahaifo y'ekigo ekirindirwamu, yaakundisa abatsigazi abanyamaziina okujwara enkufiira z'abazaani; 13haabaho okuhangisa emicwe y'Ekiguriiki n'okutooreza emitwarize y'Abanyamahanga, ebyareetsirwe Yasooni omunyabibi orengyesereize, owaabaire atarikutiina Ruhanga kandi atari muhongyerezi mukuru. 14Abahongyerezi nabo baarekyera aho kweta aha mirimo y'eitambiro, baagaya Omwanya Ogurikwera, tibaayeta ha kutamba ebitambo, baarahuka kuguma nibeeyoha omu kizaaniro ekirikutendekyerwamu emizaano etarikwikirizibwa iteeka, omurebe gw'okutambika ekyoma gwaheza guti kugamba. 15Bakagaya ebitiinwa ebyabaire nibihaisibwa baishenkurubo, baahimbisa munonga emitwarize y'akarande ey'Abaguriiki. 16N'ahabw'ekyo baagwerwa ebihikiirizi by'akabi; abu baabaire nibasiima emitwarize yaabo nibenda kubatooreza baahindukira kimwe abazigu baabo kandi baabahata. 17Manya ti kintu kyanguhi okugaya amateeka ga Ruhanga, haza ebyo ebiraabeho bwanyima nibiija kukyoreka.
18Mbwenu emizaano ya buri myaka ena ku yaabaire neezaanirwa Tuuro n'omugabe ariho, 19Yasooni omubi yaatuma entumwa z'Abanyantiyokiya, zaaruga Yerusalemu kutwara ebicweka by'efeeza magana ashatu by'okuguramu ekitambo ky'okutambira Herukule. Kwonka abaatwaire ezo mpiiha bakasiima okutaziguramu kitambo, ahabw'okuba ekyo kikaba kitahikire, kureka okuzikoresa ekindi kintu. 20Mbwenu owaayohereize ezo mpiiha akaba naayenda ngu baziguremu ekitambo ky'okutambira Herukule, kwonka abaazitwaire baacwamu kuzigura obwato burikugoywa engahi.
Ebya Antiyoko Epifane n'ebya Menelaaho
21Apoloniyo mwene Menesetaayo ku baamwohereize Misiri aha kwemekwa kwa Filomeetoro kuba omugabe, Antiyoko yaamanya ku Filemeetoro yaahinduka omuzigu w'obutegyeki bwe, yaacwa obwengye bw'okwerinda. N'ahabw'ekyo ku yaahikire Yoopa, yaagumizamu yaaza Yerusalemu. 22Yasooni n'ab'omu rurembo baamutangirira n'ekitiinwa kingi, baine emuri nibateera akaari k'okushemererwa. Ku yaarugireyo yaaza Foinikiya.
23Ku haahingwireho emyaka eshatu, Yasooni yaatuma Menelaaho murumuna wa Simooni ori, kutwarira omugabe empiiha, kumumanyisa ebi yaamutumaho ngu bikorwe. 24Kwonka we ku baamworekire omugabe, yaamwehumbaarikira nk'omunyaiziina, yaayetungira obuhongyerezi obukuru, naaha ebicweka by'efeeza obusiriira bushatu ebirikweshumba ebya Yasooni. 25Omugabe ku yaaherize kumuragiira, yaagarukayo ataine kirikworeka ku ashemereire kuba omuhongyerezi omukuru, kureka aine ekiniga ky'omuhatsi otaine saasi n'ekishinjo ky'enyamaishwa enshaarizi. 26N'ahabw'ekyo Yasooni owaagobeize mwene ishe akatwara omwanya gwe, nawe yaagobezibwa ondi muntu, yaaza omu mwanya gwe, yaabingirwa omu nsi ya Amooni ari empungi. 27Menelaaho yaarya atyo obukuru, kwonka tiyaaguma naihura empiiha zi yaaraganiise omugabe. 28Sosituraato omukuru w'abarinzi b'ekigo kandi orikushoza emishoro ku yaagumire naamwihuza atarikumwihura, omugabe yaarugaho yaabeeta bombi kushoboorora ekyo kintu. 29Menelaaho omurimo gw'obuhongyerezi obukuru yaagutsigira Lisimaako mwene ishe kugurinda. Sosituraato nawe ogwe yaagutsigira Kuraate omukuru w'amahe g'Abakupuro.
Okwitwa kwa Oniya
30Omu bunaku obwo abantu ba Taruso na Maalo bakagoma, ahabw'okuba endembo zaabo bakaba bazihaire ekiconco Antiyoki ekinyanshunju ky'omugabe. 31Omugabe nikwo kugyenda naayehuuta kucureeza ogwo murabanamu; engoma yaagitsigamu Anduroniko omunyaiziina. 32Mbwenu Menelaaho ku yaareebire yaatunga omwanya, yaiba ebikopo bimwe bya zaabu eby'omuri Nyaruju, yaabiha Anduroniko, n'ebindi akaba yaaherize kubiguza Abaatuuro n'ab'omu ndembo ezihereraineho. 33Oniya ku yaamanyiire kimwe ekikozirwe, yaabanza yaaza Dafune omu Mwanya Ogurikwera haihi na Antiyokiya, reero yaamuteekurana. 34Menelaaho nikwo kwekiikana Anduroniko akamwehanangiriza kwita Oniya. Anduroniko nawe atyo aija, ahika Oniya, amuryarya, amurahira naamuhamiza, naamuha omukono gwe gwa buryo. Onu nobu araabe yaabaire naamwekyenga, Anduroniko amwikirizisa kuruga omu Mwanya Ogurikwera. Bwanyima ahonaaho amwitira busha ataine ky'amazima eki yaamutura. 35Haza ekyo kyaitsa ekiniga kandi kyagwisa kubi, ti Bayudaaya bonka, kureka n'abantu baingi ab'agandi mahanga, ahabw'okwitira busha ogwo muntu. 36Omugabe ku yaagarukire naaruga omu kyanga kya Kilikiya, Abayudaaya b'omuri Antiyokiya baamutabaazaho eky'okwitira busha Oniya; Abaguriiki nabo baakwatanisa nabo kwanga ekyo kicumuro. 37Antiyoko nikwo kugira obusaasi bwingi omu mutima n'esaasi, akarizibwa obucureezi n'emicwe mirungi ebya kifa. 38Reero kashanga ku yaamucwire amaraka, ahonaaho yaajuura Anduroniko ekanzu ye ya bujwa, yaamucwijura ebi ajwaire, yaamurabya omu rurembo rwona, yaamuhitsya omu mwanya gu yaakoreiremu eky'obwinazi akaita Oniya; okwo yaaba niyo yaayekiriza egyo nyitsi y'abantu. Mukama yaamuhoora atyo, yaamuha ekifubiro kimushemereire.
Lisimaako okwitirwa omu kajagararo
39Lisimaako ku yaakozire ebibi bingi by'ebihagaro omu rurembo, Menelaaho naakimanya n'enkuru yaabyo yaaherize kubuga hoona, abantu b'obutoosha baayeteerana kumurwanisa, ahabw'okuba akaba aibire ebikopo bingi by'ezaabu. 40Ebimbuuro by'abantu ku byaimukiriire biine ekiniga kingi, Lisimaako yaaha engabo ze eby'okurwanisa ezirikuhika abashaija nk'enkumi ishatu, yaimuka kubateerera busha, eihe rye obwo ryebembeirwe omuntu orikwetwa Auraano, omushaija mukuru omu myaka kandi omushema buzima. 41Abayudaaya ku baamanyire ngu Lisimaako yaabateera, abamwe baatorotoora amabaare, abandi empimbi z'ebiti n'abandi baayoora eiju riri aho, baabirekyera Lisimaako n'engabo ze, bajagaraire munonga. 42Ekyarugiremu, baahutaazamu baingi n'abandi baabaita, baababinga boona, n'owaabaire naashahura eby'omuri Nyaruju baamwitira haihi n'eibiikiro.
Menelaaho okuguriirira Putolemaayo akeetabaarukira
43Ekyabaireho ekyo kikareetera Menelaaho kutabaarizibwa emanja. 44Omugabe ku yaizire Tuuro, abashaija bashatu abaatumirwe eishengyero baamutabaazaho. 45Kwonka Menelaaho ku yaareebire naasingwa, yaaraganisa Putolemaayo mutabani wa Dorimeene enguzi ehamire, ngu abone kugwisiriza omugabe. 46Putolemaayo nikwo kwekiikana omugabe ahagati y'enyomyo, nk'abarikuteerwa amabeho, akamwotereza kuhindura ebiteekateeko. 47Menelaaho owaabaire ari kaarureeta, omugabe yaamwihaho emanja zi baabaire bamutabaariize, kwonka ahabw'omugisha mubi yaabacwera orw'okwitwa; abo bantu abaakubaire nibeetabaarukira, kuri baayetonganiire omu maisho g'Abasikuuti. 48Mpaho abaatonganiire orurembo n'ebyaro n'ebikopo ebirikwera baarahuka kuheerwa busha ekifubiro. 49Ekyo kyareetera nangwa n'Abaatuuro kubaziika n'ekitiinwa, kworeka ku barikwangira kimwe ekyo kicumuro. 50Kwonka Menelaaho ahabw'omururu gw'abaabaire nibategyeka, yaaguma omu mwanya gwe gw'obukuru naayeyongyera kusiisikara, ari endeebya nkuru y'abatuuzi bagyenzi be.
Ebya Menelaaho na Yasooni

Currently Selected:

2 Maka 4: RKK2008

Highlight

Share

Copy

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in