YouVersion Logo
Search Icon

Marakusi 12

12
Ngkóráꞌ pándiriꞌ kana i topobágóꞌ i hinoe anggoroꞌ
(Mat. 21:33-46; Luk. 20:9-19)
1Karoona Iesu mampolaluitaꞌáheꞌ tadulakoraꞌ toIahudiꞌ, Ia mopahaweꞌáheꞌ hampákáꞌ ngkóráꞌ pándiriꞌ, Nauliꞌ, “Ara hadua tauna to mantudaꞌ anggoroꞌ i hinoena. Hinoena iti nabosoꞌ mantoleli, mokae tampoꞌ popieꞌána anggoroꞌ, hai moaró woꞌo pangka pokámpáiá. Roo onoꞌ, mosaromoheꞌ bahangapa tauna bona mokámpái hinoena, haneꞌi pohuꞌ lao i tampoꞌ to karaoꞌ. 2Tempóna miꞌi mopupu wuaꞌ anggoroꞌ, ia mohuoꞌ miꞌi hadua hawiꞌna lao membiáꞌ gáláꞌna hangko i topokámpái hinoena. 3Agáiáná kahaweꞌna hawiꞌna iti i hinoe, menggoli riꞌi rahakaꞌ topokámpái hai rapahái haneꞌi rahuoꞌ mesuleꞌ ntooꞌ. 4Hangko onoꞌ, pueꞌ hinoe iti mohuoꞌ wopiꞌi hadua hawiꞌna. Haweꞌ ionoꞌ, ia woꞌo bateꞌna peá rapapahái duuꞌna bela wuáꞌna hai rawitaꞌ-witaꞌ. 5Hangko ionoꞌ, nahuoꞌ wopiꞌi hadua hawiꞌna. Haweꞌ ionoꞌ, ia rapapate riꞌi. Noꞌonoꞌ aha karabábehina i upu-upu hawiꞌna pueꞌ hinoe iti. Araheꞌ to rabóbáꞌ-bóbáꞌ, araheꞌ woꞌo to rapapate.
6Tiꞌara piꞌi ara to ntániꞌna to peisá nahuoꞌ pueꞌ hinoe iti, bateꞌna rái ánáꞌna to haduduána to napokaꞌahiꞌ. Kaupuána, ánáꞌna iti to nahuoꞌ miꞌi lao i topokámpái hinoena. Nauliꞌ pueꞌ hinoe i laluna, ‘Bateꞌna ina mengkoruꞌheꞌ láwiꞌ ánáꞌkuꞌ miꞌi haduduángkuꞌ.’
7Agáiáná, i tempóraꞌ topokámpái hinoe moita ánáꞌna iti, mogómbómoheꞌ, rauliꞌ, ‘Peita! Domi maiꞌo ánáꞌna, ia to ina mewaliꞌ pueꞌ sosora hinoe deꞌe. Maroꞌa ane tapapate, hai taꞌala hinoena hai upu-upu óntóꞌna.’#12:7 Babilaꞌ rapekiri topokámpái hinoe, mate miꞌi pueꞌ hinoe, onoꞌ miꞌi haneꞌi ánáꞌna to haweꞌ ina moala huleꞌ tampoꞌna, láwiꞌ ia mewaliꞌ miꞌi pueꞌ sosora. Tampoꞌ to tiꞌara ara pueꞌna peisá naꞌala heáná peá. 8Mewaliꞌ, rahakaꞌ mpuꞌu miꞌi ánáꞌna iti, rapapate haneꞌi ratibe i rawa hinoe.”#12:8 Moliu laluita iti, Iesu mopahaweꞌ i tadulakoraꞌ toIahudiꞌ kaNaisána kaꞌina rapapateNa.
9Roo onoꞌ, nakuneꞌmoheꞌ Iesu tadulakoraꞌ toIahudiꞌ iti, Nauliꞌ, “Mewaliꞌ, apa to ina nabábehi pueꞌ hinoe iti? Bateꞌna ina mai mopapateheꞌ topokámpái hinoena iti, hai ina nasaro wopaheꞌ tauna ntániꞌna bona mokámpái hinoena iti.#12:1-9 I lalu ngkóráꞌ pándiriꞌ iti: to rapándiriꞌ pueꞌ hinoe ia miꞌi Pueꞌ Ala, popárentána Pueꞌ Ala rapándiriꞌ hinoe anggoroꞌ, tadulako agama toIahudiꞌ rapándiriꞌ topokámpái hinoe, nabiꞌ-nabiꞌ rapándiriꞌ huoꞌána pueꞌ hinoe, hai Iesu rapándiriꞌ ánáꞌna pueꞌ hinoe. 10Tiꞌara mani paꞌi nibásá i lalu Sura Magasaꞌ to manguliꞌ node:
‘Watu to ratibe topoaró támbi,
watu iti to mewaliꞌ pehodaꞌá támbi.#12:10 Watu to ratibe ia miꞌi Iesu, láwiꞌ Ia tiꞌara ratarima tadulako-tadulako agama toIahudiꞌ. (Básá Suro 4:10-11).
11Iti mewaliꞌ hintotoꞌ hai peundeꞌána Pueꞌ Ala,
hai maroꞌa ntepuꞌu apa to nabábehi Pueꞌ Ala iti!’ ” (Sura Petóiá 118:22-23)
12Karahádina tadulakoraꞌ toIahudiꞌ laluitana Iesu, rapoinao wopiꞌi ina rahakaꞌ láwiꞌ raisá kahirana to Natunggái hai ngkóráꞌ pándiriꞌ iti. Agáiáná tiꞌaraheꞌ pebáiꞌ mohakaꞌ, láwiꞌ mampokalááꞌheꞌ tauna to handaꞌ, onoꞌ miꞌi haneꞌi pohuꞌ peheꞌ.
Tadulako agama Iahudiꞌ mekuneꞌ i Iesu kana i pobaiari ásele
(Mat. 22:15-22; Luk. 20:20-26)
13Hangko ionoꞌ, tadulakoraꞌ toIahudiꞌ mampoinaoheꞌ mopakanawoꞌ Iesu moliu pekuneꞌraꞌ, onoꞌ miꞌi haneꞌi mohuoꞌheꞌ bahangapa toParisi hai taunána Datu Herode#12:13 taunána Datu Herode: Tauna to mopangákuꞌ pemuleꞌána Datu Herode Mahile ara kuasaꞌraꞌ mepárentá, hai mampokanaheꞌ woꞌo popárentána Roma i tampoꞌ Sáráeliꞌ. Peisá woꞌo rauliꞌ toHerode. Hira mampokana pobaiari ásele i toRoma, agáiáná toParisi tiꞌara mampokana. lao i Hia. 14Kahaweꞌraꞌ i Iesu, rahángáꞌá, “Guru. Kiꞌisá kaꞌIona tauna to manótó. MepaturoꞌKoꞌ i katoꞌu-toꞌuána mouláꞌ peundeꞌána Pueꞌ Ala. Tiꞌara Nupeuláꞌi ba heáná peá, láwiꞌ tiꞌaraKoꞌ mampopontaniꞌ tauna. Onoꞌ miꞌi haneꞌi kipampekuneꞌiKoꞌ: mouláꞌ áturá ágámántaꞌ, ba hintotoꞌkeꞌ mobaiari ásele i Datu Mahile,#12:14 Datu Mahile - I lalu básá Indonesia: Kaisar. Básá to teukiꞌ i Kahirámpuá Laluita. ba tiꞌara?”
15Naisá Iesu tunggáiána laluraꞌ kaꞌina mopakanawoꞌNa,#12:15 ToParisi mampekiri ina mopakanawoꞌheꞌ Iesu moliu pekuneꞌraꞌ. Ane nahániki Iesu: “Paraluukeꞌ mobaiari ásele i Datu Mahile,” lempóna Ia moliungi Paturoꞌna Musa (básá Pohuleki 17:15). Agáiáná ane Nahániki: “Tiꞌarakeꞌ paraluu,” Ia ina rasalaꞌi toHerode láwiꞌ rarekeꞌ Ia moewaꞌ topopárentá toRoma, haneꞌi hangaa-ngaa rahuku mate. onoꞌ miꞌi haneꞌi Nahángáꞌáheꞌ, “Moapa riꞌi haneꞌi nipeliꞌ kamasalaꞌna laluitaNgkuꞌ? Ánti mai dóiꞌ to biásá nipopobaiari ásele#12:15 mobaiari ásele: Hangkani hampare, toSáráeliꞌ tobaleilo hangaa-ngaa mobaiari ásele i topopárentá Roma. Dóiꞌ to rapakeꞌ dóiꞌ danariu ia miꞌi hampepaꞌ dóiꞌ peráꞌ. bona Kupeita.” 16Rahuhuꞌá mpuꞌu miꞌi hampepaꞌ dóiꞌ peráꞌ,#12:16 hampepaꞌ dóiꞌ peráꞌ - Ara lenggeꞌna Datu Mahile Tiberiu, hai teukiꞌ i lalu básá Latin, básáraꞌ toRoma: “Tiberiu Kaisar Agustu, ánáꞌna Pueꞌ Ala Agustu.” I hambalina teukiꞌ: “Tadulako Menómbá Mahile”. ToRoma menómbá i Datu Mahile nodo ia Pueꞌ Ala. haneꞌi napekuneꞌ Iesu, “Lenggeꞌna hai hangaꞌna heáná to ara i dóiꞌ deꞌe?”
Rahániki, “Lenggeꞌna hai hangaꞌna Datu Mahile.”
17Nauliꞌ Iesu, “Ane noꞌonoꞌi, niweꞌi miꞌi datu apa to hintotoꞌ raweꞌi, hai niweꞌi woꞌo Pueꞌ Ala apa to hintotoꞌ raweꞌi.” Tingkáráꞌ ntepuꞌuheꞌ mohádi pehániꞌNa iti.
ToSaduki mekuneꞌ i Iesu kana i katueꞌna huleꞌ tomate
(Mat. 22:23-33; Luk. 20:27-40)
18Roo onoꞌ, araheꞌ bahangapa toSaduki#12:18 toSaduki: Hira miꞌi hangkolompoꞌ agama. Básá to teukiꞌ i Kahirámpuá Laluita. haweꞌ i Iesu. ToSaduki iti iamoheꞌ tadulako agama Iahudiꞌ to tiꞌara mampoinálái tauna to mate peisá rapatueꞌ huleꞌ. 19Kahaweꞌraꞌ toSaduki iti, mampeliꞌheꞌ kamanawoꞌána Iesu, rauliꞌ, “Guru. Nabiꞌ Musa moukiꞌ i lalu sura áturá ágámántaꞌ node: ane arai tobaleilo to mate, agáiáná tiꞌara ara ánáꞌna, halaluna hangaa-ngaa mampohambokoá bembaꞌna, bona ara ánáꞌna, bona ara pemuleꞌána toámána to mate miꞌi. 20Mewaliꞌ, araheꞌ pitu topohalalu, paka tobaleiloheꞌ. To towutuꞌ mampotoina hadua towawine, agáiáná tiꞌara mani woia ara ánáꞌraꞌ, mate miꞌi towutuꞌ iti. 21Mewaliꞌ, ádina mampohambokoá bembaꞌna. Tiꞌara mani woꞌo ara ánáꞌraꞌ, mate miꞌi. Noꞌonoꞌ woꞌo to mewaliꞌ i katáluna, 22duuꞌna haweꞌ i kapituna. Matemoheꞌ upu-upu hai tiꞌara ara ánáꞌraꞌ. Kahópóꞌána, mate miꞌi woꞌo towawine iti. 23Mewaliꞌ i alo pobutusi, ane toꞌu-toꞌu tueꞌ huleꞌ upu-upu tomate, heáná miꞌi toámána towawine iti, láwiꞌ pitumoheꞌ to mampohambokoá?”#12:23 Mouláꞌ pekiriraꞌ toSaduki, pándiriꞌ iti mopatongawaꞌ tauna tiꞌara peisá rapatueꞌ huleꞌ, láwiꞌ ane towawine iti raꞌaró huleꞌ hangko i kapate, pituheꞌ toámána, hai tiꞌara ina napokana Pueꞌ Ala. Mouláꞌ toParisi, toámána to rungu-runguna ina mewaliꞌ toámána.
24Nahániki Iesu, “Salaꞌ ntepuꞌu pekirimi iti, láwiꞌ tiꞌara niꞌisá apa to teukiꞌ i lalu Sura Magasaꞌ, hai tiꞌara woꞌo niꞌisá kuasaꞌna Pueꞌ Ala. 25Láwiꞌ ane tueꞌheꞌ huleꞌ tauna to mate, katueꞌraꞌ nodo katueꞌraꞌ malaꞌeka i surugáꞌ, tiꞌaraheꞌ mohamboko.#12:25 ToSaduki tiꞌara mampoinálái kaꞌárána malaꞌeka (básá Suro 23:8), agáiáná Iesu mokábelái malaꞌeka. Lempóna, salaꞌ pekiriraꞌ toSaduki iti. 26Tiꞌara paꞌi nibásá i lalu Sura Magasaꞌ laluita to mopakanótó katueꞌraꞌ huleꞌ tomate? I lalu surana Musa, tabásá noumbá Pueꞌ Ala mongkóráꞌ i nabiꞌ Musa hangko i lalu dui to roreꞌ.#12:26 Básá Pesuwuꞌá gáláꞌna ka-3. I tempó iti, Burahima, Isakiꞌ hai Iako maruemoheꞌ mate. Agáiáná kehapiꞌ noꞌonoꞌ, Pueꞌ Ala mohángáꞌá Musa, Nauliꞌ node: ‘Kódóꞌ miꞌi Pueꞌ Ala to rapenómbái oaꞌ Burahima, Isakiꞌ, hai Iako.’#12:26 Básá Pesuwuꞌá 3:6,15-16. ToSaduki tiꞌara mampoinálái tauna peisá raꞌaró huleꞌ hangko i kapate, láwiꞌ rapekiri tiꞌara ara to teukiꞌ i surana Musa kana i pearóna huleꞌ tomate. Agáiáná Iesu mokábelái to naukiꞌ Musa bona mopakanótó kaꞌina tueꞌraꞌ huleꞌ tauna. Básá woꞌo 1 Korintu 15:12-58; Pilipi 3:20-21; 1 Tesalonika 4:13-18. 27Mewaliꞌ, hangko i laluitana Pueꞌ Ala iti, taisá ntepuꞌu Burahima, Isakiꞌ hai Iako bateꞌna tueꞌ maniheꞌ, láwiꞌ tiꞌara riꞌi tauna to mate to menómbá i Pueꞌ Ala, agáiáná bateꞌna peá tauna to tueꞌ. Salaꞌ ntepuꞌu pekirimi {ane niuliꞌ tauna tiꞌara peisá rapatueꞌ huleꞌ}.”
Hadua guru agama mekuneꞌ kana i párentá apa to hangaa-ngaa rapaioru
(Mat. 22:34-40; Luk. 10:25-28)
28I tempó iti, ara hadua guru agama to mohádi pombekuneꞌ-kuneꞌraꞌ toSaduki hai Iesu, hai naisá kamaroꞌana pehániꞌna Iesu. Onoꞌ miꞌi haneꞌi ia woꞌo mekuneꞌ i Iesu, nauliꞌ, “Hangko i upu-upu párentá, párentá apa to hangaa-ngaa tapaioru ntepuꞌu?”#12:28 613 párentá i lalu Paturoꞌna Musa paka rapombeheheꞌi toIahudiꞌ, umbána to hangaa-ngaa rapaioru. Apa peá pehániꞌna Iesu, ara tauna to tiꞌara ina mampokana.
29Nauliꞌ Iesu, “Deꞌe miꞌi párentá to hangaa-ngaa tapaioru:
‘Nipehádingi toSáráeliꞌ!
Pueꞌ Ala Pueꞌtaꞌ, hadua peá.
30Nipokaꞌahiꞌ Pueꞌ Ala Pueꞌmi,
i sukáꞌna kabulána lalumi,
i sukáꞌna pekirimi,
i sukáꞌna kapándemi,
hai i sukáꞌna róhómi.’#12:30 Rongkani i laluna hangaloá, toIahudiꞌ to maróhó poágámáraꞌ ina mopangákuꞌ pepoináláiraꞌ to rauliꞌ “Sema”. Mokábeláiheꞌ Pohuleki 6:4-9; 11:13-21 hai Poimbaꞌ 15:37-41. Hanggááꞌ hangko i pangákuꞌraꞌ iti nakábelái Iesu ieneꞌ. (Pohuleki 6:4-5)
Iti miꞌi párentá to hangaa-ngaa tapaioru ntepuꞌu. 31Hai párentá to karompákáꞌna to mobunduꞌ ntepuꞌu woꞌo, node: ‘Nipokaꞌahiꞌ hángká rángámi nodokou pampokaꞌahiꞌmi wátámi haduduámi.’#12:31 Básá Áturá Menómbá 19:18. Tiꞌara ara párentá ntániꞌna to melumbuꞌ pobunduꞌána hangko i to rompákáꞌ iti.”
32Nauliꞌ guru agama iti i Iesu, “Toꞌu ntepuꞌu Guru! Kana ntepuꞌu pehániꞌMu iti. Pueꞌ Ala bateꞌna hadua peá, tiꞌara ara to ntániꞌna. 33Hai hangaa-ngaa tapokaꞌahiꞌ Pueꞌ Ala i sukáꞌna kabulána laluntaꞌ, i sukáꞌna kapándentaꞌ, hai i sukáꞌna róhóntaꞌ. Hai hangaa-ngaa tapokaꞌahiꞌ hángká rángántaꞌ nodokeꞌ woꞌo mampokaꞌahiꞌ wátántaꞌ haduduántaꞌ. Ane tapaioru párentá to rompákáꞌ iti, melumbuꞌ ntepuꞌu kamaroꞌana hangko i upu-upu to tapopenómbá i Pueꞌ Ala, maroꞌa binataꞌ to raintu, maroꞌa popenómbá to ntániꞌna.”#12:33 Básá 1 Semueli 15:22; Hosea 6:6; Mika 6:6-8.
34Kanahádina Iesu kamaroꞌana pehániꞌna tauna iti, Nauliꞌ, “Hungkuꞌmokoꞌ mewaliꞌ taunána Pueꞌ Ala!”#12:34 Hungkuꞌmokoꞌ mewaliꞌ taunána Pueꞌ Ala - I lalu básá Iunani: Tiꞌarakoꞌ karaoꞌ hangko i popárentána Pueꞌ Ala. Mantepuꞌu hangko ionoꞌ, tiꞌara piꞌi ara hadua to pebáiꞌ mampekuneꞌ ba apa-apa i Iesu bona mampeliꞌ kamanawoꞌáNa.
Iesu mekuneꞌ i toParisi heáná iti Datu Topehómpóꞌ
(Mat. 22:41-46; Luk. 20:41-44)
35I tempóna Iesu mepaturoꞌ i tangabaa Támbina Pueꞌ Ala, Nakuneꞌheꞌ toParisi to ara ionoꞌ, “Moapa riꞌi haneꞌi guru-guru agama manguliꞌ Datu Topehómpóꞌ Ia miꞌi pemuleꞌána Datu Daudiꞌ?#12:35 Upu-upuraꞌ toIahudiꞌ moisá hadua hangko i pemuleꞌána Datu Daudiꞌ ina mewaliꞌ Datu Topehómpóꞌ. Rápáꞌna, básá 2 Semueli 7:12-14; Sura Petóiá 89:4-5. 36Mole riꞌi Daudiꞌ haduduána mopakanótó Datu Topehómpóꞌ Ia miꞌi Pueꞌ to napenómbái. Ánti peteteꞌna Inao to Magasaꞌ, Daudiꞌ mampolaluita kana i Datu Topehómpóꞌ node:
Pueꞌ Ala molaluita i Pueꞌkuꞌ to kupenómbái,#12:36 Pueꞌ Ala molaluita i Iesu. Básá woꞌo Marakusi 1:3. Nauliꞌ:
‘MehodamoKoꞌ tándáꞌ i kuánáNgkuꞌ#12:36 tándáꞌ i kuánáNgkuꞌ: Iti pehodaꞌá tauna to rabiláꞌ ntepuꞌu.
duuꞌna Kupopengkoruꞌheꞌ upu-upu ewáliMu i Hio.’#12:36 Hangkoia, tadulako mombeala to menangi ina mopangka tambólóna tadulakoraꞌ to nanangi, tandaꞌ kamakuasaꞌna i ewálina. Básá Iosuá 10:24. (Sura Petóiá 110:1)
37Mewaliꞌ, ane Datu Daudiꞌ manguliꞌ Datu Topehómpóꞌ Ia miꞌi Pueꞌ to napenómbái, noumbá haneꞌi Ia mewaliꞌ woꞌo pemuleꞌána Daudiꞌ?”#12:37 To natunggái Iesu, Datu Topehómpóꞌ ia miꞌi tauna (pemuleꞌána Daudiꞌ), hai Ia woꞌo Pueꞌ Ala (Pueꞌna Daudiꞌ). (Básá woꞌo Roma 1:3-4.) Mewaliꞌ melumbuꞌ kamahilena tueꞌna Datu Topehómpóꞌ haneꞌi Datu Daudiꞌ. Tiꞌara haweꞌ hangkani toIahudiꞌ mampekiri Pueꞌ Ala haduduána to ina mewaliꞌ Datu Topehómpóꞌ. Handaꞌ ntepuꞌu tauna to hirámpu i Támbina Pueꞌ Ala tempó iti góeꞌheꞌ mohádi paturoꞌNa.
Iesu mosalaꞌi tadulako agama Iahudiꞌ
(Mat. 23:5-7; Luk. 20:45-47)
38Tangaꞌna Iesu mopaturoꞌ tauna to handaꞌ, Nahángáꞌáheꞌ, “Maingáꞌ-ingáꞌkou, ineeꞌkou mampeuláꞌi bábehiáraꞌ guru-guru agama. Raundeꞌ molumao mopakeꞌ kumbá to malóe, {tandaꞌ kahirana tauna to mahile tueꞌraꞌ,} hai góeꞌheꞌ ane rabiláꞌ tauna to handaꞌ i pobaluꞌ-baluꞌá. 39Raundeꞌ rapopehoda i lindoꞌ i pehodaꞌá to raꞌádái i támbi penómbáꞌá hai i pehodaꞌá to maroꞌa i posusaꞌá, 40mole riꞌi pakaheꞌ mobagiuꞌ towawine to bembaꞌ bona morámpákiheꞌ támbiraꞌ hai óntóꞌna, haneꞌiheꞌ mekakae rapakarue bona motámbungi bábehiáraꞌ to kadake iti. Ina matimi ntepuꞌu karahukuraꞌ.”
Popenómbána hadua tobembaꞌ
(Luk. 21:1-4)
41Iesu mehoda hungkuꞌ i petiꞌ pemboliá dóiꞌ popenómbá,#12:41 petiꞌ pemboliá dóiꞌ popenómbá: I Támbina Pueꞌ Ala, ara bahangapa tangabaa. Ara tangabaa tauna to tiꞌara toIahudiꞌ. Ara woꞌo tangabaa towawine, hai ionoꞌ ara hampuloꞌ hai tálu pemboliá dóiꞌ. Tobaleilo hai towawine peisá mesuaꞌ i tangabaa towawine. hai mampeita tauna to mopusaꞌ dóiꞌ popenómbáraꞌ. Handaꞌ tauna to pebuku mopusaꞌ dóiꞌ to handaꞌ. 42I tempó iti, haweꞌ miꞌi hadua towawine to bembaꞌ to meahiahiꞌ tueꞌna, hai ia woꞌo lao mopusaꞌ dóiꞌ popenómbána. To napusaꞌ, rompepaꞌ peá dóiꞌ tembaga to hantóiꞌ ntepuꞌu imbaꞌna.
43-44Iesu mokióꞌ topeguruNa, Nahángáꞌáheꞌ, “Toꞌu ntepuꞌu to Kuhángáꞌákou: topebuku mampeweꞌi hantóiꞌ peá hangko i kapebukuraꞌ, agáiáná towawine iti, kehapiꞌ meahiahiꞌ tueꞌna, mampeweꞌi upu-upu to ara i hia to naparaluu woia i lalu katueꞌna alo-alona, mewaliꞌ melumbuꞌ popenómbána to bembaꞌ iti haneꞌi popenómbáraꞌ upu-upu tauna ntániꞌna.”

Currently Selected:

Marakusi 12: NTBEP

Highlight

Share

Copy

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in