MÁFIYU 10
10
Jísu i lokoloní Ngalángi gééla púúngɔ maah̃úú félengɔitii mba
(Máa 3:13-19; Lúu 6:12-16)
1Kɛ Jísu i volú yélaa púúngɔ maah̃úú félengɔitii tolía ỹanda yílaa, í ngákpa fé ti yaá ỹína nyɔítii tevé fááw̃a nungáá volú ɛ́ɣɛ seebɛ híí fíli mbálo fááw̃a. 2Ngalángi gééla púúngɔ maah̃úú félengɔitii ti laahéingaitii tɔ ngáá sí, Sáimɔ, lɛ́i tɔ́ɔ́ tolí mɔ́ɔ́ ngáá Pítɛ. Ngí ndéɣei i ɣɛi ngáá Ándulu, ná vólu, Jimisíni ngaa ngi ndéɣe Njɔú, Sɛ́bɛdi h̃iỹɛndou lengáitii. 3Ná vólu, Félepi ɛ́ɣɛ Batólomiyu, Tɔmɔsí ɛ́ɣɛ Máfiyu lɛ́i i ɣɛi ngáá pava gula mɔ́i. Ná vólu, Áfiyɔ h̃iỹɛndou loí Jimisí ɛ́ɣɛ mɔ́ɔ́ Tádiyɔ. 4Ná vólu, Sáimɔ lɛ́i í ɣɛ́i nungái sítii su ti ɣɛ́i loí tí tí vóngai ngumááwo Lóómi gɔ́mɛtii yáa ɛ́ɣɛ Júdɔ Ɛsikɛ́liyɔ lɛ́i í Jísu lokolevéni.
Jísu i volú yélaa púúngɔ maah̃úú félengɔitii tɔvení
(Máa 6:7-13; Lúu 9:1-6)
5Ngalángi gééla púúngɔ maah̃úú félengɔi sítii Jísu i ti lɔ́veni, sítii kule í ɣɛ́i ti w̃a ngáá tí kɛ, i ndéni ti w̃a, i ɣɛ ta, “A waa lí sítii ti látai h̃u taa ngáá Júsua. Ná vólu, wálaa lí nungái sítii taa ɣɛ́ tí w̃a Samááliyangaitii, ti lái tá h̃u. 6Kɛ́ wá ɣéle, a lí Ísulɔ yeláitii ngéle, tiyɛ́i ti ɣɛ kílii gulangɔ́i ngáá mbaala longɔ́ su. 7Ná wáa ɣɛ́ líi, a keela wói sí lé, wáá ɣɛ ta, ‘Ngalángi w̃ásandai áá vá ɣɛ́ma nuu kpɛ́lɛɛ mááh̃u h̃umbuwa i folóa má.’ 8A seebɛ yelái mbaló, wú saa yeláitii mbuyoɣé sái h̃u. Wú nungái sítii mbaló seebɛ ỹɔ́u ỹɔ́ungi í tí luwúi w̃a. Ná vólu, sítii ỹína nyɔí í tí vólu, wú téve ti vólu. Wú ngakpángi sí w̃aahɔ́lɔnga gbááma, faalɔ, a faí sítii kɛ gbááma. 9A waa lí ngáá kápa fíli siyangí sí w̃a. 10Wálaa lí ngáá bɛ́bɛ siyangí sí w̃a, kɛlaa wɔ́ɔ́ ndóma péka báha wú lómangaitii mba taa ɣɛ́ wú w̃a. Wálaa kɔɔva veká báha sí wa áá ɣɛ wú gɔ́wɔ yá, kɛlaa wɔ́ɔ́ siya tukpɔ́ yiláá kéle tɔ ngeɣé. Kule lɔ́ ma ngenge mɔ́i bɛ́ndɛma wɔ́lingaitii ti hé ngeyá.
11Taa fíli ɔɔ kokó fíli wáá fólo ma, a tuva velé vandá w̃ɔɔ wɔlí. Wú ló ngeléngi kpóloo í ló su wú gúla naa wa. 12Ná wáá lɛ́ maa vɛ́lɛi wu, a laalí ti w̃a wú ɣɛ́ ta, ‘Ndiiheí í ɣɛ́ wú yɛ́.’ 13Nungái nátii tí pɛ́lɛi ná wu, ná taá lokohéi wú wú, kɛ ndiihéi wáá ɣɛ́ vái la ti yɛ ndaalimaí h̃u í ló ti yaá, kɛ́ ná tɛí lokohéi wú wú, ndiihéi ná wáá ɣɛ́ vái lá ti yɛ a ngangáima w̃a. 14Taí sí h̃u ɔɔ pɛlɛ́i sí wu vá tɛi ɣɛ́ lokohéini na wú wú, a naa húfulengi bɛ́kpɛlɛ gɔwɔ́ ya, ná wáá ɣɛ́ wáá gúla pɛlɛ́i ná wuu wa ɔɔ taí ná h̃uu wa. Ná lɔ́ áá ngakɛ́ ngáá kɛ ti velé lálangɔɔ lé. 15Ngí tɔɔỹái le wu w̃á, suu áá ɣɛ́ ỹɔ́u maa lái h̃uu yélai ma í lɔ́ve Sɔ́dɔu ɛ́ɣɛ Gɔmɔ́lɔ h̃uu yélai ma Ngalángi gɔ́sɔ foloí w̃a.”
Faa bámai áá vá Jísu volú yélaitii faaw̃a
(Máa 13:9-13; Lúu 21:12-17)
16Jísu í mɔ́ɔ́ ɣɛ ta, “Nyáá ngáá wú lɔ́ve kíya nɔ́ɔ mbaalaitii taa ɣɛ́ na fulá húwa liiwáá. Faalɔ, a w̃aah̃ú béle kíya kaalií géle ɣeléngɔ. Ná vólu, wú lúva veléitii kɛ kíli í ɣɛ́ lúúỹaa kíya poovóóngi í na lɛ́i ɛ́i ỹanda héi ŋani fíli mba. 17A w̃aah̃ú béle, nungáá lɔ na tiyɛ́i taa ɣɛ́ taa wú hóu, táá lí ngáá wú ye kóótiitii su. Aáva taa ɣɛ́ taa wú léve ti Yála fɛli máákpɔ wotaítii mbu. 18Taá ɣɛ́ taa lí ngáá wú ye masa kúlo gúloaitii ngéle ɛ́ɣɛ masa ngwála walaitii. Sí kpɛ́lɛɛ pá aa ɣɛ́ sífaa wú ngáá pólu yélaa. Sí vá aa kɛ ngáá háwu sí wú kɔlɔ́ kɔwɔ́ato mbá wú súúɣɛ ti gakála ɛ́ɣɛ sítii kakála taa ngáá Júsua. 19Ná taa wú hóu wú gɔsɔ́ fááw̃a, wálaa lííhɛlɛ ngáá njɛpɛí sí wáá vá púma, ná vólu, wálaa liihɛ́lɛ ngáá maa yɛ́pɛi vú kíli. Ná maa táingi áá fóloma ngáá wú yɛ́pɛ, Ngalá ngáá njɛpɛ vu wú lá sí kule í wú w̃á wú nde. 20Sífaa njɛpɛí wáá vá púma, wú wúmaa wóó ɛi ɣɛ lá, kɛ́ wú Kɛ́ɛ́ɣɛ Ngalángi Hɛ́ɛ́ma Ỹínangi lɔ áá ɣɛ́ áá pu wú la.”
21I mɔ́ɔ́ ɣɛ ti w̃a, “Nungáá taá ɣɛ́ taá ti ndéɣea ɔɔ ti ndíyangaa lókoleve ngáá nungáá tí tí váá. Ngimɔ́ɔ́ nɔ́ɔ ndoú kɛ́ɛ́ɣɛaitii bɛ́lɛ taa ɣɛ́ taá kɛ ngáá ti léngaitii. Ndengáitii bɛ́lɛ taá vóte ti lé mbélaitii mba, ti kɛ ngáá háwu nungáá tí tí váá. 22Aáva nungáá kpɛ́lɛɛ taá híli ngáá wú ye sífaa nɔ́ɔ wú ngáá pólu yelaa, kɛ́ nuí fíli áá ló ní hái h̃u í ló su ndɛɛh̃úi ya kɛ́ɛ́lɛmai í foló, Ngalá ngáá ngumááwo. 23Ná taá faa bá ndá wú w̃á taa yílaa sú, a w̃aavéla taa vekái h̃u. Ngí tɔɔỹái le wú w̃á, wɔ́i nɛ́ɛ́ ɣɛ folóni Ísulɔ yeláitii ti láitii kpɛ́lɛɛ su p̃ɛ́ɛ́ nuí síí w̃ɔ́i taa ɣɛ́ ma Nuu Búsa Goo H̃ú Lói, í vá.”
24Í mɔ́ɔ́ ɣɛ ti w̃a, “Kalambo ndópo fíli aa lɔveí ngi káámɔɔ wa, kɛlaa maa ngenge mɔ́ɔ́ fíli ɔ́ɔ́ léve ngi w̃ááliɣii wa. 25Faalɔ, ná kalambo ndópo áá ɣɛ́ ngáá ngi káámɔɔ ɣɛ kíli, kule lɔ́ ma ndiilɛ́ingɔ í ɣɛ́ la. Ngimɔ́ɔ́ nɔɔ́ ná ngenge mɔ́ɔ́ bɛ́lɛ áá ɣɛ́ ngáá ngi w̃ááliɣii ɣɛ́ kíli, kule lɔ́ ma ndiilɛ́ingɔ í ɣɛ́ la náa háaw̃a. Ná wɔ́lii taa ɣɛ́ taá ndengí h̃uu wutuwɔ́ɔ́ w̃ɔ́i lolí ngáá Biyɛ́sebɔ#10:25 Biyɛ́sebɔ Biyɛ́sebɔ laaheingí sí lɔ́ mɔ́ɔ́ ngáá Setána laahéingi ta., ná ná áá ɣɛ́ sítii taa ɣɛ́ ndengí ná h̃u taá ti lolí ngáá ndaahéi nyɔ́u ỹɔ́u hɔ́ɔ́ bɛ́lɛ í lɔ́ve ndengí h̃u wutúwɔɔ w̃ɔ́i ndái wa!”
Ele lɔ kule í wú w̃á wú lúwa mba?
(Lúu 12:2-7)
26Jísu í mɔ́ɔ́ ɣɛ ti w̃a, “Wálaa lúwa nungáá wa. Faa fíli aa na maa vɛ́lɛngɔ áá ɣɛ́ lá yɔ́ɔ́ ɣɛ́ ɛi gula kalá kála ma. Faa fíli pá aa na ɔ́ɔ́ ɣɛ́ ndɔɔwu h̃ú yɔ́ɔ́ ɣɛ́ maa ɛ́i gula kalá kála ma. 27Sí ngáá nde wú w̃á a nde nuu kpɛ́lɛɛ ndiiwáá. Londo kúlo h̃u hái fíli, a nde ngáá seehé. 28A waa lúwa sítiini mba taá nuu búsai váá, kɛ́ tɛ́i hómbo tɔɔ́ wú h̃úúyafuw̃angi váá. Kɛ́ wá ɣéle, a lúwa Ngalá mba, lɛ́i áá wú h̃úúyafuw̃angini ngaa wú búsai ỹááni pɔ́lɛɣɛ pɔlɛɣɛ njahááma. 29Kɛ́mbɛ w̃ɔ́ni gúlo gúloai taá ɣɛ́ féle wú ti yaá nɔ́ɔ ngáá kápa ngilaa kpé? Kɛ́ ná fíli su ngiláá kele tɔ ɛi gula ndɔwɔlɔ́ wa, ná wú Kɛ́ɛ́ɣɛ Ngalángi ɛi ɣɛ luw̃ái ma. 30Wú ndái laá p̃ɛ́ɛ́, ngundeɣái ɣéle tɔ í wú wú mba, Ngalá ngi kpɛ́lɛɛ sɔ́iŋ kɔ́lɔ. 31Faalɔ, nduwá álaa ɣɛ́ wú h̃u, ngatɔ́ wú wá í lɔ́ve w̃ɔni gulo gúloai nátiini mba ti bih̃íngɔ ɔ́ɔ́ bɔ́ɔ́ ɣɛ lá.”
Sí yáá ɣɛ́ Jísu haaw̃a ɛ́ɣɛ sí yɛ́i ɣɛ́ faaw̃a
(Lúu 12:8-9)
32Kɛ Jísu i mɔɔ ɣɛa ta, “Nuí fíli áá ndé kpɔ́ ndííwaa ngáá kɛ aá lɔ fááw̃a, ngimɔ́ɔ́ nɔ́ɔ ngáá ndé maa w̃ɔ́i hááw̃a ní Kɛ́ɛ́ɣɛ gákala lɛ́i í ngelegóóh̃u. 33Kɛ́ nuí fíli áá ndé kpɔ́ ndííwaa ngáá aa fááw̃a, ngimɔ́ɔ́ nɔ́ɔ laá bɛ́lɛ ngáá ndé faaw̃a ní Kɛ́ɛ́ɣɛ gákala lɛ́i í ngelegóóh̃u.”
Jísu hitɛ poluí aa nungái ndowah̃u kɔ́lɛ
(Lúu 12:51-53; 14:26-27)
34Jísu í mɔ́ɔ́ ɣɛ ti w̃a, “Á waa gísiya ngáá ngí váángɔ ngeleí sí wu ngáá kɛinɔɔ́ ndiihéi í ɣɛ́ ngeleí sí wu. Aa h̃íí na, ngáá váángɔ ngáá ngí vá ngáá ndiihéi, kɛ́ ngí váánga ngáá ngí kɛ́ ngáá háwu nungáá ti híli ngáá ỹɔw̃ɔ́ ỹɔ́w̃ɔ. 35Ngí váánga ngáá ngí kɛ́ ngáá háwu siỹɛndóu lengáitii ti híli ngáá ti kɛ́ɛ́ɣɛni, ngí kɛ́ ngáá háwu nyah̃alóu lengáitii ti híli ngáá tí njééni, ɛ́ɣɛ ngí kɛ́ ngáá háwu nyah̃áitii ti híli ngáá ti njééw̃ɔitii. 36Nuí léngi h̃uu yélaitii tɔ taá ɣɛ́ ngáá mbaahílima yélaa ỹɔ́u ỹɔungai í lɔ́ve nuu kpɛ́lɛɛ mbá taá ɣɛ́ hílii lá.
37Nuí fíli áá ló ngáá ngi kɛ́ɛ́ɣɛ ɔɔ ngi njéé í lɔ́ve mbá, maa w̃ɔ́i ɛi ɣɛ kulaɣɛí ngáá ɔ́ɔ́ ɣɛ́ ngáá pólu w̃ɔ́ɔ. Nuí fíli áá ló ngáá ngi h̃íỹɛndou loí ɔɔ ngi ỹáh̃alou loí í lɔ́ve mbá, maa w̃ɔ́i ɛi ɣɛ kulaɣɛí ngáá ɔ́ɔ́ ɣɛ́ ngáá pólu w̃ɔ́ɔ́. 38Nuí fíli ɛ́i ɣɛ́ w̃áahei wóni ngáá ɔ́ɔ́ há fááw̃a, ɔ́ɔ́ hítɛ pólu, maa w̃ɔ́i ɛi ɣɛ kulaɣɛí ngáá ɔ́ɔ́ ɣɛ́ ngáá pólu w̃ɔ́ɔ́. 39Nuí fíli áá yákpa ngáá í lɛ́ɛ́h̃ui w̃aah̃ú béle, aa walá ma, kɛ́ nuí fíli áá lɛ́ɛ́h̃ui gúla kɛlɛ́ma fááw̃a maa w̃ɔ́i aa ndɛ́ɛ́h̃uu gítei w̃ááhɔlɔ.”
Kulasuunúmai
(Máa 9:41)
40Jísu í mɔ́ɔ́ ɣɛ ta, “Nuí fíli áá lokohéi wú wú, kɛ maa w̃ɔ́i i lókoheinga mbú. Nuí fíli pá áá lokohéi mbú, kɛ i lokohéinga Ngala mbú lɛ́i í tɔ́vengɔ. 41Nuí fíli áá lokohéi Ngalángi bɔ́ilopoi wú, sífaa nɔ́ɔ ná í ngáá Ngalángi bɔ́ilopo, maa w̃ɔ́i bɛ́lɛ nɔ aa kulasuunúma w̃aahɔ́lɔ Ngalángi bɔ́ilopoi áá maahɔ́lɔ. Nuí áá ɣɛ́ ngáá telembo mɔɔ Ngalá ngaah̃ú, nuí fíli áá lókohei mbu, sífaa nɔ́ɔ ná í ngáá telembo mɔ́ɔ́, maa w̃ɔ́i bɛ́lɛ nɔ aa telembo mɔ́ɔ́ gúlasuunuma w̃aahɔ́lɔ. 42Ngí tɔɔỹái le wú w̃a, nuí fíli áá pólu yelái ti tá yiláá kɔ́ ngáá kpɔle yɛ́ lɛ́ingɔ, í ɣɛ́ bɛ́lɛ ngáá sí tɔwɔ́ ɛ́i ɣɛ́ mba, kɛ́ sífaa nɔ́ɔ í ngáá pólu w̃ɔ́ɔ́, nuí áá ɣɛ́ njɛí ná héi, aa kulasuunúma w̃aahɔ́lɔ.”
Currently Selected:
MÁFIYU 10: KNNT
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Bandi New Testament © Bible Society in Liberia, 2000
