LÚU 9

Jísu i volú yélaa púúngɔ maah̃úú félengɔitii tɔvení

(Máfiyu 10:5-15; Máa 6:7-13)

1Jísu í volú yélaa púúngɔ maah̃úú félengɔitii tólini ỹánda yílaa, i ngakpá fé ti yaá ỹína nyɔítii kpɛ́lɛɛ téve fááw̃a nungáitii polú ɛ́ɣɛ seebɛítiini mbaló fááw̃a. 2Aáva i ti lɔ́veni ngáá tí kééla woó vándai le kɔwɔ́ato Ngalángi w̃ásandai wa, ná vólu, tí seebɛ yeláitii mbaló. 3I ndení ti w̃a, i ɣɛ ta “A waá ŋani fíli ngéɣe siyangí sí w̃a. Tukpɔ́ yéɣe fáá aa su, ná vólu, a waá bɛ́bɛ ngeɣé siyangí sí h̃u kɛlaa wɔ́ɔ́ mɛɛní yéɣe. A waá naholó yéɣe siyangí sí w̃a kɛlaa wɔ́ɔ́ ndoma péka báha sí wa í wú w̃a. 4Pɛlɛ́ fíli wáá lɛ́ mbu, a ló na í ló su wú gúla taí ná wa. 5Ná nungáitii tɛi ɣɛ́ lokohéini wú wú taí ná h̃u, a gulá náá wa, wú naa húfulengi bɛ́kpɛlɛ gɔwɔ́ yá. Ná lɔ áá ngakɛ́ ngáá kɛ ti velé lálangɔɔ lé.”

6Kɛ Jísu volú yélaitiini tí pele hóunga, tí li taítii su tíwaa Ngalángi gééla woo vandaí le naítii, ná vólu, táá nungáitii mbaló ỹandá kpɛ́lɛɛ.

Hɛ́lɔdi Átipa i ɣɛi wu nga wúúle

(Máfiyu 14:1-12; Máa 6:14-29)

7Ná Masangí Hɛ́lɔdi í fái sí kpɛ́lɛɛ mɛ́nini í ɣɛ́i áá híya, i ɣɛi wu nga wúúle ngwala bɔw̃álale nungáitii ti lɛ́ingaa ti ɣɛ́i taá nde ngáá kɛ Njɔú í yóóɣenga sái h̃u. 8Ti lɛ́ingaa va táa nde ngáá Iláija i vaangá vólu. Kɛ́ ná fíli su, ti lɛ́ingaa ti ɣɛ́i taá nde ngáá sítii wɔ́lɔ wɔ́lɔmai h̃u tɔ́ɔ́ Ngalá ndaa háá lé ti tá yílaa tɔ í váánga volú ndɛɛh̃úi h̃u. 9Kɛ́ Masangí Hɛ́lɔdi i ɣɛi ta, “Ngí kɛ́ni ngáá háwu tí Njɔú wúngi levéni mba, kɛ ele lɔ náa hɔ́ɔ́ ngáá sí ngíwaa faa láálii sítii mɛni kɔwɔ́ato mba?” Faalɔ i ɣɛi áá yákpa ngáá í maa w̃ɔ́i lɔ.

Jísu i nuu bíh̃iw̃aa laawɔ́ni

(Máfiyu 14:13-21; Máa 6:30-44; Njɔú 6:1-14)

10Ná Ngalángi géélaitii tí yángaimani, tí vólu haaléni Jísu w̃a ngáá sí ti ɣɛ́i kɛní. Kɛ Jísu i ti yeɣénga, tí li tiyá léé lée taá tiyéni taí sí h̃u taá náá lolí ngáá Bɛsééda. 11Kɛ́ ná faŋaí i Jísu w̃aa woo ỹɛ́nini tí toní mba. Jísu va i lokohéini ti wu, í yɛ́pɛ ti yéle kɔwɔ́ato Ngalángi w̃ásandai wa. Ná vólu, í sítii mbaló ti bɛ́ndɛngɔ í ɣɛ́i lá mbaló fááw̃a.

12Ná í ɣɛ́i ngáá kpɔkɔ hóloi kpɔ́lɔɔ, Jísu volú yélaa púúngɔ maah̃úú félengɔitii tí liiní ngelé, ti ɣɛ́ ma, “Faŋaí sítii tɔve kokói sítiini nga ti mbéinda béla ɛ́ɣɛ kpaalaítii su kɛinɔɔ́ tí mɛɛní wɔ́li bɔwɔ́ yɛ taá ndaaw̃aá. Bɔw̃álale a muỹá lɔ mbéinda tevémba h̃ú.”

13Kɛ́ Jísu i ti woo yápoteni, i ɣɛ ti w̃a, “Wá ɣéle a mɛɛní hé ti yaá tí mɛ.”

Ti Jísu woo yápoteni, ti ɣɛ́ ma, “Bilé búsa ndɔ́ɔ́lungɔ lɔ nɔ́ɔ í ni yaá mbéinda ɛ́ɣɛ nyɛɛ busá félengɔ. Kɛ náá hɔ́ɔ naá lí ní mɛɛní yáa faŋa walái sí yɛ.” 14Siỹɛngáitii pa ti ɣɛ́i ngáá nuu tásu ndɔ́ɔ́lungɔ ỹɔ́kɔ bɛ́lɛ tí ɣɛ́i na.

Kɛ́ Jísu i ɣɛi volú yélaitii ma, “A nde nungáitii ma ti búúto búúto mba ngáá puu lɔɔ́lu ndɔ́ɔ́lu ỹɔkɔ́ bɛ́lɛ ti héi.” 15Aáva ngimɔ́ɔ́ Jísu volú yélaitii tí kɛ́ni. Nuí kpɛ́lɛɛ pa ti héini.

16Kɛ Jísu i bilé búsa ndɔ́ɔ́lungɔi yeɣénga ɛ́ɣɛ nyɛɛ busá félengɔi, í wú nga séi ngeleí yá, í sɛ́ɣɛɛ gula Ngalá ma, í bílei nátii ngalé ngále su taá nyɛítii, í tí he volú yélaitii ngéya ngáá nátii tí ngakɔ́lɛ wɔlɛ́ nungáitii mba. 17Nuí kpɛ́lɛɛ pá tí mɛní í kúlaɣɛ ngáá ti ye. Jísu volú yélaitii pa tí bíle w̃átaitii ɛ́ɣɛ nyɛɛ w̃átaitii ngátɛni mba í ɣɛ́ ngáá kambáli ngwála wála púúngɔ maah̃úú félengɔ.

Pítɛ líi h̃u hái kɔwɔ́ato Jísu wa

(Máfiyu 16:13-20; Máa 8:27-30)

18Folo yílaa Jísu i ɣɛi áá Ngala fɛ́li ngilangɔ́, polú yélaitii pa tí mba. Kɛ i ti w̃ɔ́ɔ́ninga, i ɣɛ ti w̃a, “Nungáitii tí ɣɛ́ ele wáá ngáá ngé?”

19Nátii tí ngoo yápoteni, ti ɣɛ́ ma, “Ti lɛ́ingaa ti ɣɛ́ Ngúya Wó Mɔ́i Njɔú wáá ngáá í ye, ti lɛ́ingaa va ti ɣɛ́ Ngalá ndaa háá lé mɔ́i Iláija waa ngáá í ye, kɛ́ ná fíli su ti lɛ́ingaa ti ɣɛ́ sítii wɔ́lɔ wɔ́lɔmai h̃u tɔ́ɔ́ Ngalá ndaa háá lé ti tá waa ngáá í ye, yí váángɔ volú ndɛɛh̃úi h̃u.”

20Kɛ Jísu i ti w̃ɔ́ɔ́ninga múl̃ɔ, i ɣɛ ti w̃a, “Kɛ́ wáá va náa, wú ɣɛ́ ele wáá ngáá ngé?”

Pítɛ í ngoo yápoteni, i ɣɛ ma, “Yá lɔ́ yí ngáá Ngalángi Lókolo Mbá W̃ɔ́i ngumaawóngi hááw̃a.”

21Jísu i ndaahi kpákpa mboní ngáá ti ye ngáá tálaa nde nuu fíli má ngáá ele wáá ngáá laá.

Jísu i yɛpɛní ngi w̃áánɔw̃ɔi wa taá saalaí

(Máfiyu 16:21-28; Máa 8:31–9:1)

22Jísu i ndií ngú ma ngáá yɛpɛndáá, i ɣɛ ti w̃a, “Kɛ nuí síí w̃ɔ́i taa ɣɛ́ ma Nuu Búsa Goo H̃ú Loí í maanɔ́w̃ɔ bíh̃i bih̃i ngeɣé faa bíh̃iw̃aa h̃u. Aáva kele ɣelé mbélaitii ɛ́ɣɛ Ngala sááɣa gula mbélai ti wutúwɔaitii ɛ́ɣɛ kaamɔítiini Ngala sávai hááw̃a taá bééle mba. Ná vólu, tí paa, kɛ́ ná foló félengɔ áá gúla su sawa kélei w̃a, Ngalá ngáá mbuyoɣé sái h̃u.”

23Jísu í mɔ́ɔ nde ti kpɛ́lɛɛ má, i ɣɛ ta, “Ná nuu fíli áá ɣɛ́ lói í ɣɛ́ ngáá pólu w̃ɔ́ɔ, kɛ í gíkula bɔwɔ́ h̃u, í w̃aahéi wo ngáá i há fááw̃a foló fíli, í tó mbá. 24Sífaa nuí fíli áá ɣɛ́ lói í bɔwɔ́ lɛɛh̃úi w̃ááɣawo, aa walá ma. Kɛ́ nuí fíli áá bɔwɔ́ lɛɛh̃úi gúla kɛlɛ́ma nyá fááw̃a, maa w̃ɔ́i aa ndɛɛh̃ú gítei w̃ááhɔlɔ.” 25Jísu í mɔ́ɔ ɣɛ ta, “Ndeé lɔ́ áá ɣɛ́ ngáá kulasuunúmai nuí síí w̃ɔ́i hááw̃a áá ndɔwɔlɔ́i sí kpɛ́lɛɛ mááhɔlɔ ngáá ngi ndá, kɛ́ laá bútei í wála ndɛɛh̃u gítei w̃a? 26Ná nuu fíli áá wúfe ngáá ní hái ɛ́ɣɛ ndáá wóitii, ná Nuu Búsa Goo H̃ú Loí áá vá ngi yákpa maanɛɛnɛɛngí h̃u ɛ́ɣɛ ngi Kɛ́ɛ́ɣɛi taá hɛ́ɛ́ma w̃álekaitii ti yákpa maanɛɛnɛɛngí h̃u, aa wufe ngáá maa w̃ɔ́i bɛ́lɛ ngi hái. 27Ngí tɔɔỹái le wú w̃a, wú lɛ́ingaa wú lóóni mbéi, wɔ́i saa w̃ááhɔlɔ í ló su kpóloo wú Ngalángi w̃ásandai h̃úú lɔ.”

Jísuni ngaa Muusé ɛ́ɣɛ Iláija

(Máfiyu 17:1-8; Máa 9:2-8)

28Ná ndɔwɔ́ yílaa ngí gúlani su Ngoí sítii ndengɔ́i w̃a Jísu yɛ, i Pítɛ yéɣeni taá Njɔú ɛ́ɣɛ Jimisí, tí li ngihé wá ngáá tí Ngala fɛ́li. 29Ná Jísu í ɣɛ́i áá Ngala fɛ́li, kɛ ngaah̃úi batɛ gilíi w̃aa í lóvinga, ngi gúlai í pɛlɛ holó má kíya kpéiŋ ngeleí áá ɣɛ́ míỹa míỹa. 30-31Ngamá nɔ́ɔ, siỹɛ́ félengɔ ti ɣɛ́i lóóni taa Jísu, tíwaa yɛ́pɛ. Tí laahéingaitii ti ɣɛ́i ngáá Muusé, ɛ́ɣɛ Iláija. Aáva siỹɛndópo félengɔi sítii tí vááni Ngalángi múw̃a muw̃angi hólongi h̃u. Ti yɛ́pɛni kɔwɔ́ato sái wa Jísu í ɣɛ́i náa áá vá maahɔ́lɔma sí í ɣɛ́i áá va hitɛmá nga Jɛlúsɛl̃ɛ. 32Pítɛni ngaa ngi mbálangai ti ɣɛ́i Jísu volú nyií w̃ɔníi i ɣɛ́i ngwala ti w̃a, kɛ́ ná nyií í léveni ti yaah̃u kpésekele, ti Jísuni ngaa Iláija lɔní ɛ́ɣɛ Muusé táa hólo Ngalángi múw̃a muw̃angi h̃u. 33Ná Iláijani ngaa Muusé tí ɣɛ́i taa híɣe Jísu bela ngáá ti lí, kɛ Pítɛ í ɣɛ́a Jísu w̃a, “Kaamɔ́ɔ́, pangɔ́ɔ́ le a mu hááw̃a ngáá a mu ɣɛ́ mbéinda. Bɛlɛ́ ní kpabá sáángɔ lo. Ngilángi aa ɣɛ í hááw̃a, ngilángi i Muusé hááw̃a, ná vólu, ngilángi i Iláija haaw̃a.” Kɛ́ Pítɛ laá gítei áá ɣɛ́i kɔlɔ́ sí í ɣɛ́i áá nde.

34Pítɛ í lóni nɔ́ɔ njɛpɛi vumá, kɛ njɛ bilíi i vaangá nɔ́ɔ ngamá í ti w̃áábɔlu. Pítɛni ngaa ngi mbála félengɔi nátiini nduwái i ɣɛi ti h̃u ná njɛ bilíi í ti w̃áábɔluni. 35Kɛ ngoo tá i gulangá njɛ bilíi ná h̃u. Ngoí ná i ɣɛi ngáá sí, “Sí lɔ í ngáá ní H̃íỹɛndou Loí ngí lókolonga mba. A wolílo ndaa wóó w̃a.”

36Ná ngoí ná í léni, kɛ Jísu volú yélaitii ti Jísu lɔngá i lóóni ngilangɔ́ nuu fíli aa mɔɔ ɣɛi kpela. Kɛ́ Jísu volú yélaa sáángɔi sítiini tí gíseini faí sí kpɛ́lɛɛ má tí tɔ́ni í ɣɛ́i táingi ná h̃u aáva táa ndéni nuu fíli má.

Jísu i siỹɛndóu loí wáloni ỹína nyɔí í ɣɛ́i polú

(Máfiyu 17:14-18; Máa 9:14-27)

37Ná ngele í wóni Jísuni ngaa polú yélaa sáángɔi nátiini ti gúlani ngihéi wa, faŋa walá i Jísu laaw̃ɛ́ɛ́ni. 38Siỹɛndópo yiláá i ɣɛi faŋaí ná h̃u, i Jísu lolíni, i ɣɛ ma, “Kaamɔ́ɔ́, yí vélei kái, ní h̃íỹɛndou loí yaah̃ú w̃ááw̃aanu hóu. Ngilangɔ́ kpé tɔ́ í ngéya ngáá ndoú. 39Ỹína nyɔí aa vilí su áá bái ngeleya ngamá, ỹína nyɔí í kpɛ́li í kúla ndɔwɔlɔ́i wa ngáá kpɔle bɔ́lei, fuuléngi áá gúla nda. Ná maa ỹína nyɔí áá víli su kulandáá su áá bɔlu aá vá tɔ́ɔ kɛ kíli ỹaaní. 40Aáva ngí í vólu yélaitiini maanɛ́ɛ́nɛni ngáá tí téve polú kɛ́ tɛ́i beé hómbo.”

41Kɛ Jísu i ɣɛa ta, “Wá, nda tálai lɔ í wú h̃ú sí h̃uu yéteyangi h̃úú yélaitii wáá lí ngáá kaka pélei! Táingi bɛɛ́ lɔ náa ngáá kɛ wú lííwaa wɔ́ɔ ɣɛ́a faí sítii ngatɔ́ mba?” I ɣɛ siỹɛndópoi w̃a, “Vá ngáá í lói mbéi.”

42Kɛ́ ná h̃úú ɣéle tɔ ndopói i ɣɛi áá li Jísu yelé, ỹína nyɔí ná i mɔɔ kulaní nɔ́ɔ ndɔwɔlɔ́i wa. Kɛ́ Jísu i ndení ỹína nyɔí w̃a ngáá ngakpá ngáá í léve ndopói volú. Jísu va i ndopói walói náa, í fe ngi kɛ́ɛ́ɣɛ yáa vólu. 43Nungái sítii kínɛi ti ɣɛ́i na, ná tí Ngalángi yákpangi lɔ́ni ti gindáá vílingɔ i ɣɛi lá.

Jísu i mɔɔ yɛpɛní haalaí wa

(Máfiyu 17:22-23; Máa 9:30-32)

Ná nungáitii kpɛ́lɛɛ ti h̃úúlaahengɔ í ɣɛ́i lá ngáá kindáá vilíngi kɔwɔ́ato sí kínɛi mbá Jísu í ɣɛ́i áá kɛ, Jísu i ɣɛi volú yélaitii ma, 44“A wolílo sí w̃a ngáá pangɔ́ ngáá vá ndemá wú w̃a. Tiyá lɔ́ɔ́ va nuí síí w̃ɔ́i taa ɣɛ́ ma Nuu Búsa Goo H̃ú Loí lokolevéma nungáá w̃a.” 45Kɛ́ taá ɣɛi kɔlɔ́ sí Jísu í ɣɛ́i áá yɛ́pɛ kɔwɔ́ato mba. Ngakpíndingɔ i ɣɛ lá ti yaá kɛinɔɔ́ tɔ́ɔ́ vá ngatɔ́ mba. Laáva ti ɣɛ́i taá lúwa ngáá tí mɔɔní kɔwɔ́ato maa hái wa.

Ele lɔ í ngáá ngakpa mɔ́ɔ́ walaí?

(Máfiyu 18:1-5; Máa 9:33-37)

46Folo yílaa maaɣaalí i lɔkúla héini Jísu volú yélaitii ndówah̃u ngáá ele lɔ í ngáá ngakpá mɔ́ɔ walaí ti h̃u. 47Kɛ́ sífaa Jísu í ɣɛ́i kɔlɔ́ sí ti ɣɛ́i taa yɛ́pɛ mba, i ndopo gúloi yéɣeni, í tó bela. 48Kɛ i ɣɛa ti w̃a, “Nuí fíli áá lokohéi ndopo gúlo laalií sí wu ndongí hááw̃a í su ngáá ngé, kɛ maa w̃ɔ́i i lokohéinga mbú. Nuí fíli pá áá lokohéi mbú, kɛ i lokohéinga nuí sí wu í tɔ́vengɔ. Sífaa, nuí ngu nga njéingɔi wú kpɛ́lɛɛ kpɛ́lɛɛ wú lííwaa, aá lɔ í ngáá ngakpa mɔ́ɔ walaí.”

Nuí fíli ɛ́i híli ngáá wú ye aá lɔ wú hááw̃a

(Máa 9:38-40)

49Jísu volú w̃ɔ́i sí taa ɣɛ́ ma Njɔú i yɛpɛní, i ɣɛ Jísu w̃a, “Kaamɔ́ɔ́, ní siỹɛndópo yiláá tɔ́ngɔ íwaa ỹína nyɔítii tevé nungáitii polú í lááheingi h̃u. Kɛ́ ní ndéngɔ ma ngáá í bé ná wa sífaa aa ngáá a mu ta.”

50Kɛ Jísu i ɣɛa ti w̃a, “A waá ndé ma ngáá í bé ná wa, sífaa nuí fíli ɛ́i ɣɛ hilíni ngáá wú ye, kɛ aá lɔ́ wú hááw̃a.”

Samááliyangai ti lɛ́ingaa ti léleni Jísu wa

51Ná táingi í ɣɛ́i náa áá bɛ́ɛmba ngáá Jísu í lí volú ngelegóóh̃u, kɛ i kpatɛngá gí ma ngáá í lí Jɛlúsɛl̃ɛ taa h̃u. 52Aáva ná ti ɣɛi naa taa li, i keeláitii tɔvení náa wutúwɔ. Keelái nátii tí liiní Samááliyangai ti lái tá h̃u ngáá ti Jísu luwɔɔ́ bátɛ. 53Kɛ́ nungái sítii ti ɣɛ́i taí ná h̃u taá lokohéini Jísu wu bɔw̃álale Jɛlúsɛl̃ɛ hiya tɔ í ɣɛ́i kɔwɔ́ ya. 54Ná Jísu volú yélaa félengɔi sítii tɔ́ɔ́ ɣɛ́ ti w̃a Jimisí ɛ́ɣɛ Njɔú tí fái sí ŋál̃aa lɔní, kɛ ti Jísu w̃ɔɔningá, ti ɣɛ́ ma, “Kaamɔ́ɔ́, kɛmbɛ í longɔ́ɔ́ lé ní kɛ ngáá háwu ngɔmbuí í gúla ngelegóóh̃u í vá í sítiini suuỹááni?”

55Kɛ́ Jísu i voteni, í ná bɛ́ ti la, i ɣɛ ti w̃a, “Kpéle.” 56Tiyá vá tí liiní náa taa veká h̃u.

Sítii ti ɣɛ́i loní ti ɣɛ́ ngáá Jísu volú yélaa

(Máfiyu 8:19-22)

57Ná Jísuni ngaa polú yélaitii ti ɣɛ́i taa híya peleí h̃u, siỹɛndópo yiláa i ɣɛi Jísu w̃a, “Nyá lɔ́ɔ to í wá mbéi fíli yáá lí na.”

58Jísu i ngoo yápoteni, i ɣɛ ma, “Kpuulúa lɔ ndandátoa yɛ, ná vólu, taángaa tí w̃ɔníaitii mbɛ, kɛ́ ỹandá fíli aa nuí síí w̃ɔ́i yaa taa ɣɛ́ ma Nuu Búsa Goo H̃ú Loí ɔ́ɔ́ wu ndá na.”

59Kɛ Jísu ɣɛa siỹɛndópo veka w̃a, “Hitɛ pólu.”

Kɛ́ siỹɛndópoi ná i Jísu woo yápoteni, i ɣɛ ma, “Kawálai, bɛlɛ́ nɛ́nɛ hése ngí lí ngí ní kɛ́ɛ́ɣɛ bɔlu.”

60Kɛ́ Jísu i ngoo yápoteni, i ɣɛ ma, “Bɛlɛ́ sítii taa ndɛɛh̃u gítei h̃u ti sáá yélaitii kpɔ́lu. Yá ɣéle lí yí Ngalángi w̃ásandai w̃ááheehe wo.”

61Kɛ siỹɛndópo veka yiláa i ɣɛa Jísu w̃a, “Nyá lɔɔ vá hitɛmá í vólu, Kawálai. Kɛ́ bɛlɛ́ nɛ́nɛ hése ngí lí ngí hɛ́li ní vóngaitiini ma.”

62Kɛ́ Jísu i ngoo yápoteni, i ɣɛ ma, “Nuí fíli áá loko vɛ́lɛ kalíi w̃a ngáá í síya aáva áá wɔ́lɛ volú, maa w̃ɔ́i ɛi ɣɛ kulaɣɛní ngáá nuú áá yénge Ngalángi w̃ásandai wu.”

Currently Selected:

LÚU 9: KNNT

Highlight

Copy