LÚU 5

Jísu volú yélaitii hése í tí lolíni

(Máfiyu 4:18-22; Máa 1:16-20)

1Folo yílaa Jísu i ɣɛi lóóni njɛí ná la taá tolí ngáá Gɛnɛ́sɔlɛ Yɛ Walaí. Aáva faŋa walá i ɣɛi na táá híɣa hiɣá wa ngáá tí fólo ma. Ti ɣɛ́i taá wolílo Ngalá ndaa wói w̃a Jísu í ɣɛ́i áá nde. 2Kɛ Jísu i kelé félengɔ lɔngá tí kaséngi ya. Nyɛɛ bɛ́ síỹɛngaitii tɔ tí keléngai nátii ndoní na. Ti ɣɛ́i taá ti ỹɛ́ɛ́ bɛ mbów̃aitii nguya. 3Kɛ Jísu i vilingá kélengi ná ta yiláá sú sí í ɣɛ́i ngáá Sáimɔ ndái. Kɛ i ndeá Sáimɔ w̃a ngáá ná í kélengi lúkpe kulo í híɣe kaséngi wa. Kɛ i heingá kélengi h̃u áa nungáitii kalambó.

4Ná Jísu í ɣɛ́i náa viláni kalambongí ma, kɛ i ɣɛa Sáimɔ w̃a, “Lí ngáá keléngi kɛ́lɛngi ya, wú wú wów̃aitii pili njɛí wu nyɛɛ hóu fááw̃a.”

5Kɛ Sáimɔ i Jísu woo yápotenga, i ɣɛ ma, “Kaamɔ́ɔ́, ni ỹííngɔ p̃íí bɔkɔ́i w̃a yéngema, kɛ́ ŋani yiláá kéle tɔ naá sóuni. Kɛ́ sífaa yí ndengá h̃íí ná, nyá lɔɔ́ nyɛɛ bɛ́ mbów̃aitii pili njɛí wu.” 6Aáva ná tí mbow̃áitii piliní njɛí wu, tí nyɛɛ yambɔ́ɔ́lɔngɔ wala houní, ti wów̃aitii kele tɔ ti ɣɛ́i naa taa vá wali walíma. 7Kɛ tí loko ɣɛa ngáá ti mbálangaitii míŋa míŋa ti ɣɛ́i kelé pékai h̃u ngáá nátii ti vá ti bɔ́ ti wa. Aáva nátii tí liiní na tí kelé séi h̃u félengɔitii ndaahé ngáá nyɛí ngáá i loí naá kulo tí lɔ́mbu. 8Ná Sáimɔ Pítɛ í fái sí ŋál̃aa lɔní, i laní Jísu yɛ, i ɣɛ ma, “Hiɣe kpéla, yí lí, kawálai. Nyá lɔ ngáá faa ỹɔ́u w̃ɔ́ɔ.”

9Laá ɛ́ɣɛ ngi mbálangaitii kpɛ́lɛɛ, ti gindáá vílingɔ i ɣɛi lá ngwala ngáá nyɛí h̃ɔ́ingi tí sóuni. 10Aáva ngimɔ́ɔ́ nɔ́ɔ jɔ́ í Sɛ́bɛdi h̃iỹɛndou lou félengɔitii kíndaa vílini, tiyɛ́i tɔ́ɔ ti lolí ngáá Jimisí ɛ́ɣɛ Njɔú aáva ti ɣɛ́i ngáá Sáimɔ mbálangaitii nyɛɛ́ bɛ fái h̃u. Kɛ́ Jísu i ɣɛi Sáimɔ w̃a, “Yaa lúwa, í séi hááwɔ w̃a í lí ngáá naa lúwɔɔ, yá lɔɔ ɣɛ́ yáá nungáá w̃ááloli Ngalá mbɛ.”

11Ná tí keléngi lalaní kaséngi ya, tí yaá wɔ́lingaitii kpɛ́lɛɛ ndóni na, tí tó Jísu wa.

Jísu i siỹɛndópoi yiláá mbáloni nduwu w̃aaheebɛ́ ỹɔ́u ỹɔungí í ɣɛ́i ma

(Máfiyu 8:1-4; Máa 1:40-45)

12I ɣɛi ngáá hɔ́wɔ ta, ná Jísu í ɣɛ́i taa walá yiláá sú, siỹɛndópo yiláá nduwu w̃aa heebɛ́ ỹɔ́u ỹɔungí í ɣɛ́i gulaní nduwú w̃a hááli haali i Jísu lɔní. Kɛ i liinga í lá mbɛ, i ɣɛ ma, “Kawálai, ngí kɔ́lɔ yáá hómbo yí mbálo ná yáá ɣɛ́ lói yí kɛ.”

13Kɛ Jísu i loko h̃úúhulombonga, í lúba siỹɛndópoi wa, i ɣɛ ma, “Ngí lúw̃anga ngáá ngí i wálo. Faalɔ, wálo.” Aáva ngamá nɔ́ɔ nduwu w̃aa heebɛ́ ỹɔ́u ỹɔungí ná í walóni siỹɛndópoi ná w̃a. 14Kɛ Jísu i ɣɛa ma, “Yaá nde nuu fíli ma, kɛ́ lí Ngala sááɣa gula mɔ́i yelé, í í hɔ́bɛ. Ná ná áá ɣɛ́, yáá sááɣai sí gúla náa kɛ kíya Ngala sávai í féni Muusé yáá í ndengɔ́. Ná lɔ áá kɛ nungáitii kpɛ́lɛɛ taá ɣɛ́ kɔlɔ́ ngáá kɛ yí wálonga.”

15Kɛ́ laá ɣéle, Jísu w̃aa woó í híyani hááli haali. Ná í kɛní faŋa walá í lí ngelé ngáá tí wólilo ma, ná vólu, í tí waló. 16Kɛ́ kuu bíh̃iw̃aa h̃u Jísu ɔ́ɔ́ lí tevémbaitii su mbéi nuu fíli áá ɣɛ́i na, áá Ngala fɛ́li.

Jísu i mɛŋɛl̃ɛ́ h̃íỹɛndopo yiláá mbáloni

(Máfiyu 9:1-8; Máa 2:1-12)

17I ɣɛi ngáá folo yílaa ná Jísu í ɣɛ́i áá kalambongí wo, Júsuai sítii taá ɣɛ́ ti w̃a Falósiai ɛ́ɣɛ kaamɔítii Ngala sávai hááw̃a ti ɣɛ́i héini na. Ti ɣɛ́i gulaní taí sítii su kpɛ́lɛɛ tí tátai sítii su taá naitii tolí ngáá Galéli ɛ́ɣɛ Judíya ɛ́ɣɛ múl̃ɔ Jɛlúsɛl̃ɛ taí h̃u. Ndemɔí Ngalángi yákpangi i ɣɛi Jísu yaá nungáitii mbaló fááw̃a. 18Siỹɛngáá lɛingáá ti ɣɛ́i taa lí ngáá siỹɛndópo yiláá mɛŋɛl̃ɛ́ngɔ, i lááni sakalángi w̃a. Aáva ti ɣɛ́i taá pele wɔlí mba ngáá ti líí la tí nda pɛlɛ́i wu Jísu gakála. 19Kɛ́ ná taá pele hɔ́lɔni kɔwɔ́ato faŋaí wá í ɣɛ́i na, tí lɛ́ɛ́ni pɛ́lɛi gɔ́ma, tí pɛ́lɛi gɔ́maa búta, tí mɛŋɛl̃ɛ́ h̃íỹɛndopoi ná wála na i lááni ngi hákalangi w̃a, tí njéi faŋaí liiwáá, í la Jísu gakála. 20Ná Jísu í nungái sítii ti lángi h̃ɔ́ingi lɔní í ɣɛ́i ti h̃u, kɛ i ɣɛa mɛŋɛl̃ɛ́ w̃ɔ́i w̃a, “Mu mbálai, í háá ỹɔítii suuhaa í lónga.”

21Kɛ kaamɔítii Ngala sávai hááw̃a ɛ́ɣɛ Falósiaitii tí pɛ́lɛnga ndemá gí má, tíwaa ɣɛ́ ta, “Ele wáá ngáá siỹɛndópoi sí áá tɛɣɛsuí sí gúla ngáá Ngalá? Nuu fíli ɛi faa ỹɔ́u h̃úúhaalo kɛ léi Ngalá ngílaa kpé.”

22Kɛ́ Jísu i ɣɛi ti gísiyaitii kɔlɔ́. Faalɔ, i ti w̃ɔ́ɔ́nini, i ɣɛ ti w̃a, “Ndeenií lé wáá gisíya ngáá fái nátiini? 23Bɛɛ́ lɔ ndendáá áá báni mɛŋɛl̃ɛ́ w̃ɔ́i w̃a, sí nuu áá ɣɛ́ ma, ‘Í háá ỹɔítii suuhaa í lónga’ baa sí nuu áá ɣɛ́ ma, ‘Yooɣé, yí híya?’ ” 24Jísu í mɔ́ɔ ɣɛ ti w̃a, “Kɛ́ nyá ngáá ngakɛ́ ngáá wú ye ngáá kɛ ngakpá tɔ nuí síí w̃ɔ́i yaá taa ɣɛ́ ma Nuu Búsa Goo H̃ú Loí ngeleí sí wu ngáá í faa ỹɔítii suuhaaló.” Faalɔ, i ɣɛi mɛŋɛl̃ɛ́ w̃ɔ́i w̃a, “Ngí ndé í w̃a, yooɣé, yí í hákalangi yeɣé, yí lí í vɛ́lɛ la!”

25Ngamá nɔ́ɔ kɛ siỹɛndópoi ná i yooɣénga, í ló gɔwɔ́i ya ti kpɛ́lɛɛ ngááh̃u, í ngi hákalangi yéɣe í ɣɛ́i lááni ma, íwaa lí ngi vɛ́lɛ la ngáá Ngalá tɛ́ndaa. 26Nuí kpɛ́lɛɛ ti ɣɛ́i na, ti gindáá vílingɔ i ɣɛi lá. Kɛ tí pɛ́lɛnga Ngalá tɛmá, ngi lúwambai í ti h̃u. Kɛ ti ɣɛ́a ta, “A mú kɔ́ɔ́lamba háá wála ŋál̃aa lɔngá hááwɔ.”

Jísu i lokoloní Lívai wa ngáá polú w̃ɔ́ɔ́

(Máfiyu 9:9-13; Máa 2:13-17)

27Ná sí í gúlani su, kɛ Jísu i gulangá na í li, í pava gula mɔ́ɔ w̃aale héini lɛ́i ndaahéingi í ɣɛ́i ngáá Lívai, i héini pava gula máá ỹandaí. Kɛ Jísu i ɣɛa ma, “Hitɛ pólu.” 28Aáva Lívai i sí kpɛ́lɛɛ ndóni í ɣɛ́i ngeyá í yóóɣe, í hítɛ polú.

29Kɛ Lívai i liingá í ngundé ngwála wo ngi vɛ́lɛ la ngáá sotá fátawongi Jísu yɛ. Aáva faŋa walá i ɣɛi na ndaaỹɛngí ná hááw̃a. Jísu í ɣɛi na, Lívai i na, pava gula mbélaa bih̃íw̃aa ti ɣɛ́i na, nungáá vékaa bɛ́lɛ tí na. 30Kɛ́ Júsuai sítii taa ɣɛ́ ti w̃a Falósiai ti lɛ́ingaa ɛ́ɣɛ kaamɔítii Ngala sávai hááw̃a tiyɛ́i tiyá bɛ́lɛ ti ɣɛ́i ngáá Falósia ti Jísu volú yélaitii mɔɔniní, ti ɣɛ́ ti w̃a, “Ndeénii le wáá laaỹɛ́ ỹanda yílaa wáá pava gula mbélaitii ɛ́ɣɛ faa ỹɔ́u yélaitii?”

31Kɛ Jísu i ti woo yápotenga, i ɣɛ ti w̃a, “Sítii ti luwú h̃u wúyangɔ, ti beɣéngɔ ɛi ɣɛ lá salé gúla mɔ́ɔ w̃a, kɛ nɔ́ɔ sítii ti héébengɔ, tiyá lɔ ti beɣéngɔ áá ɣɛ́ lá salé gúla mɔ́ɔ w̃a. 32Ngáá váangɔ sítii faaw̃a ti ngáá telembo mbélaa, kɛ́ ngí váángɔ sítii faaw̃a tí ngáá faa ỹɔ́u yélaa ngáá kɛinɔɔ́ tí vólu yáfe ti háá ỹɔítii mba.”

Háwui Jísu volú yélaitii tɛ́i belé sú sóu ma nɛ́nɛ

(Máfiyu 9:14-17; Máa 2:18-22)

33Kɛ nungáá lɛ́ingaa ti ɣɛ́a Jísu w̃a, “Njɔú vólu yélaitii taá súngi hóu hɔ́wɔ fíli tí Ngala fɛ́li, Júsuai sítii taa ɣɛ́ ti w̃a Falósiai ti volú yélaitii kele tɔ ngimɔ́ɔ́ nɔ́ɔ táa kɛ. Kɛ́ yá, ngele fíli áá wó, í ndá vólu yélaitii taá laaỹɛ́, tí kpɔ́le wɔlíngaa bɔle.”

34Kɛ Jísu i ɣɛa ti w̃a, “Aa ɣelé kɛ náa nyah̃á wɔlí sótangaitii ti sú sóu ná nyah̃á wɔlí mɔ́i áá ɣɛ́ ti loow̃á? 35Kɛ́ táingi lɔɔ vá vaamá taá nyah̃á wɔlí mɔ́i gúla ti yaá, aáva naa h̃u vá tɔ náa taa súngi hóu.”

36Kɛ Jísu i faanɛ́ɛ́ngi sí héinga ti yɛ, i ɣɛ ta, “Nuu fíli ɛi jogbo níína wáli mba ɔ́ɔ́ jogbo pɔ́lɔ bu pɛ́lɛ la. Ná áá ná ɣɛ, aa ɣɛ náa jogbo níínai ỹáánini. Aáva kula lukpúi sí va mbalingɔ́ áá ɣɛ́ la jogbo níínai wa ɛi bɛ jogbo pɔ́lɔi w̃a. 37Kíya nɔ́ɔ nuu ɛi fuule ndɔ́ɔ niiná vu njeé kɔ́lɔ h̃u taá kpatɛ ngáá sáni pɔlɔngɔ́ áá ɣɛ́ la. Ná nuu áá ná ɣɛ, fuule ndɔ́ɔ niinái aa njeé kɔ́lɔi wáli. Aáva ndɔí aa loká, njeé kɔ́lɔ vɔ́lɔi ná vá í ỹááni. 38Kɛ́ laá ɣéle, fuule ndɔ́ɔ́ níínai kule lɔ́ ma í vú njeé kɔ́lɔ háni niinaí h̃u. 39Nuu fíli pá ɛi ɣɛ loí ngáá ndɔɔ niinái ná áá ndɔɔ vɔlɔ́i bɔ́le, sífaa aa ɣɛ ta, ‘Ndɔɔ vɔlɔ́i nɛ́ɛ́ngɔɔ lé.’ ”

Currently Selected:

LÚU 5: KNNT

Highlight

Copy