1Mak 3
3
Ûvootani wa mbere wa Judasi
(2Mak 8.1-7)
1Matathia arîkia gûkua, mûvîcî Judasi ûrîa wetagwa na rîîtwa rîngî Makabii nîwambîrîrie kwathana vandûrî vake. 2Nao aa mûrwang'ina onthe, na andû onthe arîa meethagîrwa marî mwena wa îthe, nîmaamûnyitire mbaru kûrûîrîra andû a Isiraeli.
3Judasi nîwanenevirie ngumo ya andû ake.
Ta mûthigari njamba, nîweyovire ngo kîthûri,
na agîoca indo ciake cia mbaara na akîthiî mbaararî;
nîwagitîre kûrîa maambîte magema na rûviû rwa njora.
4Eekaga maûndû ta mûnyambû ûkîguîma;
ta mûnyambû mwîthî ûkîrarama ûnyitîte kîndû.
5Nîwacaririe na akîrûmîrîria arîa onthe maareganaga na watho,
nîwavîvirie andû arîa maathînagia andû ake.
6Andû onthe arîa maaunîte watho nîmaathirirwe nî vinya ngoro nîûndû wa gwîtigîra Judasi;
andû onthe arîa meekaga maûndû macûku nîmaagagire,
na akîthiî na mbere kûvootana.
7Nîwarakaririe athamaki eengî,
nwatî nîwekire ciîko nyîngî irîa ciakenirie andû a Isiraeli,
nîûndû wa ûguo nîatûûra akumagua tene na tene.
8Nîwatuîkanîrie matûûrarî ma Juda
agîcûkangagia andû onthe arîa mataagoocaga Ngai.
Nîwathengutîrie andû a Isiraeli marakara ma Ngai.
9Nayo ngumo yake nîyatambire nthî yonthe;
nîwacokanîrîrie onthe arîa maarî vakuvî gûkua.
10Nwatî Apoloni nîwacokanîrîrie gîkundi kînene Kîam athigari a mbaara Kîam andû a ndûrîrî, metukanîrîte na gîkundi kînene kuuma Samaria, nîguo makarûe na andû a Isiraeli. 11Rîrîa Judasi aamenyire ûvoro ûcio, nîwathiîre makarûe nake. Nîwavootire Apoloni na akîmûraga; wana akîûraga andû eengî mûno a ndûrîrî, nao arîa maatigarire makîûra. 12Marîkia gûcokanîrîria indo irîa maatavîte, Judasi nîwocire rûviû rwa njora rwa Apoloni na agîtûûra athiîcaga naruo mbaararî nginya rîrîa aakwire. 13Rîrîa Seroni, mûtongoria wa mbaara wa Sîria aamenyire atî Judasi nîmûcokanîrîriu gîkundi kînene Kîam athigari a mbaara, na gatagatî ga gîkundi kîu kwarî na athigari athîki arîa meevarîrîtie kûrûa matongoretue nîke. 14Nake Seroni nîweîrire ngororî atîrî, “Rîu nîrîo ngwîgîîra na îgweta ûthamakirî ûyû wonthe nîûndû nîngûrûa na Judasi na andû aya ake onthe matatîîaga watho wa mûthamaki wetû nginya rîrîa ngamavoota.” 15Na wa rîngî gîkundi kînene Kîam athigari mataatîîaga Ngai nîkîathiîre nake kûmûtethererie kwîrîvîrîria kûrî andû a Isiraeli. 16Rîrîa aakuvîvîrie mwanyarî wa Bethi Horoni, Judasi nîwaumagarire arî na gakundi kanini ka athigari, makarûe nake. 17Nwatî rîrîa athigari a Judasi moonire gîkundi kîu Kîam athigari a mbaara gîkîmakuvîvîria, nîmaaûririe Judasi atîrî, “Gakundi gaka getû kanini ûguo kangîvota atîa kûrûa na gîkundi gîkî kînene ûguo Kîam athigari? Wana mûthenya wonthe twatinda tûtarûmîte kîndû na tûrî anogu.”
18Nake Judasi nîwamacokerie atîrî, “Wana andû eengî nwa mavootwe nî andû anini. Mbere ya Ngai gûtirî ngûrani ya atî tûravonokua nî andû eengî kana anini. 19Nîûndû ûvootani uumaga kûrî Ngai, ndumaga kûrî andû eengî kana anini. 20Nthû cietû ciûkîte gûtûtharîkîra îrî na ûthû mwîngî mûno, gûtava indo cietû na kûraga aka etû na ciana cietû. 21Nwatî tue tûrarûîrîra mîoyo yetû na ndini yetû. 22Kwoguo Mwathani nîke ûkûvoota nthû cietû, kwoguo tigani gûciîtigîra.”
23Rîrîa Judasi aarîkirie kwaria, ke na athigari ake nîmaatharîkîre Seroni na athigari ake matevarîrîtie na makîmavoota. 24Nîmaarûmanîrîrie nao nginya ciîkûrûkorî cia Bethihoroni nginya kûrîa kwaraganu na makîûraga arûme ta magana manana (800). Nao arîa maavonokire nîmaaûrire magîkinya vûrûrirî wa Filisiti. 25Kuuma vîndî îo andû nîmaambîrîrie gwîtigîra Judasi na aa mûrwang'ina, nao andû a ndûrîrî arîa maamathîûrûrûkîrîtie nîmaanyitirwe nî guoya. 26Nayo ngumo yake nîyakinyîre mûthamaki Anitioku, na andû ndûrîrî cionthe maaragia ûvoro wa Judasi na ûvootani wake.
Mûthamaki nîwathuurire Lîsia atuîke mûnene
27Rîrîa mûthamaki Anitioku eeguire ûvoro ûcio, nîwarakarire mûno. Nîwathanire athigari ake onthe macemanie vamwe. 28Nîwathiîre kîgînarî gîake na akîruta mbeca na akîrîva athigari ake mûcara wa mwaka mûgima. Nîwacokire akîmeera mekarage mevarîrîtie nîûndû wa ûndû wa wonthe ûrîa ûngiumîra na îvenya. 29Nîwacokire akîona kîgîna gîake Kîamthira mbeca. Mbeca irîa ciarutagwa vûrûrirî nîcianyivîte nîûndû wa mathîna na ngucanio irîa ke mwene aatûmîte igîe kuo nîûndû wa kûthengutia mawatho marîa maarûmagîrîrwa kuuma wa Kîammbîrîria. 30Nîwanyitirwe nî kîmako nîûndû wa kwona atî ndangîvota kwona gûtwarithia ûthamaki wake na mbere, na ndangîvota kûvecana iveo na ûtana mwîngî gûkîra athamaki arîa engî maarî mbere yake. 31Ûndû ûcio nîwatûmire athînîke mûno. Kwoguo nîwatuire athiî Perisia kûngania mbeca cia gooti kuuma icunjîrî icio nîguo agîe na mbeca nyîngî mûno. 32Anitioku nîwathuurire mûndû wavetwe gîtîîo wa mbarî ya mûthamaki atuîke mûnene wa maûndû ma mûthamaki vûrûrirî wonthe kuuma Farati nginya mûvakarî wa Misiri. 33Mûthamaki nîwacokire akîmûtua mûmenyereri wa mûvîcî wetagwa Anitioku wa Gatano nginya rîrîa ke mwene agacoka. 34Nîwacokire agîtua Lîsia mûrûngamîrîri wa njogu ciake na nuthu îmwe ya athigari ake, na agîcoka akîmûtaara waro ûrîa angîendire gwîkwe, na mûno ûrîa angîendire andû a Judea na Jerusalemu mekwe. 35Lîsia nîwathirwe athiî na athigari a mbaara akatharîkîre Ayahudi na mûno arîa matûûraga Jerusalemu nîguo athirie wathani wao vinya na amacûkangie mathire viû gûkû nthî. 36Nîwacokire akîathwa amacune mîgûnda yao na amîvecane kûrî ageni arîa mangîavotire gûtûûra kûndû kûu kuonthe. 37Nake mûthamaki nîwacokire agîoca nuthu îo îngî ya athigari na akiuma Anitiokia îtûûra rîrîa rînene rîa vûrûri wake mwaka wa 147#3.37 mwaka wa 147: mwaka ûyû ûringanîte na mwaka wa 165 mbere ya gûciarwa kwa Jesû Kristû. Nîwaringire rûnjî rwa Farati na akîthiî atuîkanîrîtie vûrûri wa Mesopotamia.
Ûvootani wa Judasi
(2Mak 8.8-29,34-36)
38Nake Lîsia nîwathuurire Putolemî mûvîcî wa Dorimene, Nikanoru na Gorigia, andû athatû arîa maarî îgweta na arata a mûthamaki, 39na akîmava athigari a magûrû ngiri mîrongo îna (40,000), athigari a mbarathi ngiri mûgwanja (7,000) na akîmatûma mathiî makathirie vûrûri wa Judea na maûcûkangie viû wata ûrîa mûthamaki aathanîte. 40Kwoguo nîmaaumagarire na athigari ao onthe na makîamba magema mao Emau kûndû kwarî kwaraganu. 41Andû arîa maagûraga na makendia indo a gîcunjî kîu nîmeguire maûndû manene marîa marîtue megiî gîkundi kîu Kîam mbaara, kwoguo nîmaathiîre kûu athigari acio maambîte magema makuîte thaavu, sîlûva na mîkathî mîngî nîguo makagûre andû a Isiraeli matuîke ngombo ciao. Nacio ikundi cia mbaara kuuma Sîria na kuuma vûrûri wa Filisiti nîcietukanîre na athigari acio. 42Nao Judasi na aa mûrwang'ina nîmoonire atî maûndû mao mathiîcaga na mbere magîcûkaga, na athigari a mbaara nwakwa maambaga magema mathiûrûrûkîrîtie vûrûri wao. Nîmacokire makîmenya atî mûthamaki nîwathanîte andû onthe mathirue viû. 43Nwatî nîmeeranire o ene atîrî, “Nîtûtume vûrûri wetû rîngî! Tûrûîrîre na andû etû na hekarû.” 44Kwoguo nîmaagomanire vamwe nîguo mevarîrie kûrûa na mavoe Ngai amatethie na ameguîre ntha.
45Jerusalemu gwatigirwe gûtarî na kîndû tiga werû mûtheri.
Gûtirî mûndû watonyaga kuo kana akauma kuo.
Hekarû nîyagwatîtue mûgiro nî ageni,
andû a ndûrîrî mamîtuîte kûndû kwao gwa kûmama;
andû a Isiraeli nîmaathirîtwe nî gîkeno,
na mîgambo ya mîtûrirû na ngita îgîtiga kwîguîka kuo.
46Kwoguo, Judasi na andû ake nîmaagomanire na makîthiî Mizipa, kûng'ethanîra na Jerusalemu, nîûndû kûu Mizipa nîkuo kwarî na vandû va kûvoyagîrwa nî andû a Isiraeli. 47Mûthenya ûcio nîmeevingire kûrîa irio, na magîkîra nguo cia macakaya, makîminjîria mûu ciongo a magîtembûranga nguo ciao. 48Vîndî ta îo andû a ndûrîrî nîmangîatuîragia maûndû kûma kûrî ngai ciao cia mîvuanano, nwatî andû a Isiraeli maavingûrire îvuku rîa watho nîguo matuîrie wendi wa Ngai. 49Nîmaaretire nguo cia athînjîri-Ngai, maciaro mao ma mbere, gîcunjî Kîamo gîa îkûmi, na makîrete Anazari arîa mavingîtie mîvîtwa yao. 50Nao andû onthe nîmaavoire Ngai na makiuga atîrî, “Mwathani twakûthaitha ûtwonie ûrîa tûgwîka na andû aya na kûrîa tûkûmavira, 51nîûndû hekarû yaku nînyomomore na îkagwatua mûgiro na athînjîri-Ngai aku nîkwa maracakaya marî na kîeva. 52Taroria! Andû a ndûrîrî magomanîte vamwe nîguo matûthirie, nwatî we nîwîcî mîvango yao yonthe îrîa mavangîte îgûrû rîetû. 53Rîu Mwathani, tûngîvota kûmetirîria atîa ûngîrega gûka ûtûtethie?”
54Nîmaacokire makîvuva tûrumbeta na makiugîrîria mûno. 55Vuva wa ûguo Judasi nîwagaanirie athigari ake ikundi cia ngiri, îgana, mîrongo îtano, na îkûmi na wa gîkundi Kîamrî na mûtongoria wakîo. 56#Gûco 20.5-8; Atir 7.3 Nake nîwerire arîa maatumaga nyomba, kana arîa meranîrîte nîmakûvikania, na arîa methîrîtwe matuma nyomba njerû, na arîa methîrîtwe mavanda mîthavibu, na iguoya menûke wata ûrîa watho waugîte. 57Nakîo gîkundi Kîam athigari a Judasi nîkîathiîre na gîkîamba magema mao mwena wa îveti wa Emau. 58Nake Judasi nîwaugire atîrî, “Îîvarîrieni kûrûa na mwîyûmîrîrie! Mûramûke kîraûko tene rûyû mwîvarîrîtie kûrûa na andû aya a ndûrîrî, arîa magomanîte vamwe nîguo matûcûkangie tûthire viû wana momomore hekarû yetû. 59Nîkava tûkuîrîrîte mbaararî gûkîra kwona vûrûri wetû na hekarû yetû igîcûkangua. 60Nwatî Ngai nîeke ûrîa arona kwagîrîrîte.”
Currently Selected:
1Mak 3: KKB
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
©Bible Society of Kenya, 2019