MATIU 12

A leo uhiuhi huri na Rani na Mabuana

(Mak 2.23-28; Luk 6.1-5)

1Takuni tina kinau hi, i Jisas mo lakao utuhi na agoago* na uit* lo Rani* na Mabuana. A nona ngwalagelo u marakatira, vae ramo maraka hika ramo rarahi na biuki na uit ramo kani. #Dut 23.24-25 2Lolona a Varisi* maira ramo tagaira ramo kwaha mai Jisas ramo viti “!Tagaia! A nomu ngwalagelo rau vai na kinau hinea a noda Tangwata* he tirakikita tea kwara tana vai lo Rani na Mabuana.” #Eks 20.10; Dut 5.14

3I Jisas mo daraki lakwara mo viti “?I kamu tulu he valuki na kinau tea lo Uliuli* Kokona huri i Devit hinea mo vai lolona aia mana nona ngwalagelo mo marakatira? 4Vae mo soro tilolo Ingwa Kokona noi God, mo lavi na bereti* hinea u hileana ba lakwai God, vunu aia mana nona ngwalagelo ramo kani. Aia a bereti hi, a noda Tangwata u viti kwara a tangaloi* lingilingi aira kehekeheki rana kani, i Devit mana nona ngwalagelo, hetea. #Lev 24.5-8; Lev 24.9 5?Vake tulu he valuki na leo tea lo Tangwata noi Mosis hinea u viti kwara a tangaloi lingilingi lolo Ingwa Kokona noi God rau galo lo Tangwata na Rani na Mabuana kareaki vataha na Rani na Mabuana, vae rahe vakasile tea? 6Na viti lakwakamu, katukwale hike u lakua sileti na Ingwa Kokona noi God. #Mat 12.41-42; Luk 11.31-32 7Nu domi kwara tulu he kikilai na domiana na Uliuli Kokona te hika hinea i God mo viti kwara, ‘Nahe lengai na hura boniboni tea kina kairoroi*, vae nu lengai na domi hahakavi.’ Kwara vae diko tulu kikilai kareaki tulu nehe areki na tangaloi tea hinea rahe vakasile tea. #a Mat 9.13; b Hos 6.6 8Hikani i nau a Natu* na Tangaloi nu hugwe koro na Rani na Mabuana.”

A tangaloi a kabana u gogo

(Mak 3.1-6; Luk 6.6-11)

9I Jisas mo tiraki na vanua takwahini mo vano vaki lo noga vale* na tiutangaroa katukwale. 10A tangaloi takwahini a kabana u gogo. A tangaloi tuaki takwa-hi rau lengaia kwara rana tu te lo kinau, rana vai na leo huri i Jisas kwara aia u vai kinau rau hati, vae ramo uduhuri kinia ramo viti kwara, “?U taritarisa kwara tana vakahiki na tangaloi lo Rani* na Mabuana diko tau galo lo noda Tangwata*?” #Luk 14.3

11I Jisas mo daraki mo viti kwara, “?Kworohokinia, diko te katukwale tikamu a bulana sivsivi u sovi tilolo kwalukwalu bua lo Rani na Mabuana? ?Nehe hago te luna kwara ne haua tivarea? #Luk 14.5 12Vae a tangaloi u karea sileti na sivsivi. Vae a noda Tangwata u tirakikita kwara tana hago mana tangaloi lo Rani na Mabuana.” #a Mat 6.26; 10.31; Luk 12.7,24; b Luk 13.16; Sione 5.9; 7.23; 9.14 13Vunu mo kwaha mana tangaloi hinea a kabana u hati, mo viti lakwae kwara, “Vukeri na kabamu.”

Mo vukeria mo karea taliku hokinia kairuaki. 14A Varisi* ramo tiraki na vale na tiutangaroa, ramo vai na tovotovo huri i Jisas kwara rana kwohi mateia. #Mat 27.1; Mak 11.18; Luk 19.47; Sione 5.16,18

I Jisas aia a Tangaloi Boloki noi God

15I Jisas u kikilai na kinau hi vae mo vano tina vanua hini. A vao rusa ramo huria, mo vakahiki savi na tangaloi rau lenga. #Mak 3.7-10; Luk 6.17-19 16Mo surira kwara rana hatu viti huria lakwa na tangaloi ramo kikilaia. #Mat 8.4; 9.30; Mak 3.12; 5.43; 7.36 17A kinau hi u mule luna lo leoki hinea a tangaloi* duruduruki i Aesaea mo viti vae u kworo, hinea i God mo viti kwara,

18“Hikani a nogu tangaloi boloki

hinea nu mataia,

aia hi nu tabea,

nu lagwa maia haburu.

Na tau na nogu Tanungwe luna,

vae ne viti huri nogu bakotoana

lakwa na tangaloi tavalavarea tina gwaloana noi Isrel*.

19Nehe vai te viroroa

diko nehe kware karakara tea,

diko nehe kwaha te karakara na sara.

20Aia nehe vai te ne madi haburu

lakwa na tangaloi hinea rahe huira tea,

vake nehe vai bulakikinira tea

aira hi a noga huirana tikei.

Aia ne seseaka ne boloki

tarisaki ne vai na bakotoki ne gui na hatiki,

ne tu ne madi.

21Savi na tangaloi tavalavarea tina gwaloana noi Isrel

rana tau noga domidomi luna.” #Aes 42.1-4

A tangaloi ramo viti kwara i Jisas u boloki lo huirana noi Setano

(Mak 3.20-30; Luk 11.14-23)

22Vunu a tangaloi ramo lavi na tangaloi katukwale vaki mai Jisas. A tangaloi hi a matana u dodo, he kwahakwaha lai tea huri a vono u vaia. I Jisas mo vakahiki na tangaloi hini, mo kwaha lai, mo tagataga. 23A vao savia ramo idila ramo viti “!Ei! A tangaloi hika kwara aia a Gwaloana noi Devit hinea tamo toko hugu tarae.” #Mat 9.32-33

24Lolona a Varisi* ramo rongo hokinia hi ramo viti kwara, “A hugwe nona tanungwe hati i Bielsebal u bete na huirana lakwae kwara ne livuti na tanungwe hati maira tina tangaloi.” #Mat 9.34

25I Jisas u kikilai a havakinau hi ramo toko domi, mo viti lakwara kwara, “Te vanua haro nga ne kwahekinia sibona a gwatuki ne rusa hinea rana vai vuro mulekinira, vae a vanua hi nehe tu lai tea kwara ne tuai. Te gwatuivanua, diko a vakabela te haro nga, ne kwahekinia sibona a gwatuki ne rusa hinea rau vai vuro mulekinira, rana makwahekwahe. 26Kareaki i Setano* nehe livu lavia tea sibona. ?Kwara vae diko a nona tangaloi rana makwahe a gwatuki ne rusa hinea rana vai vuro mulekinira, vae ne hugwe kworohokinia korora kwara ne tuai? 27I kamu tulu viti kwara a hugwe nona tanungwe hati, i Bielsebal, u bete na huirana lakweau nomo livuti na tanungwe hati maira kinia. ?Karea, vae i kamu a nomiu tangaloi rau livu kworohokinira letiu? A nomiu tangaloi rau vosangi kwara tulu vakasile haburu. 28Vae diko nu livutira letiu kina Tanungwe noi God, hikani u vosangi kwara i God u hugwe koro na vanuamiu ba. #Bol 10.38

29“Hete tangaloi kwara ne vai lai ne magaraki na ingwa na tangaloi huira vunu ne lavi na nona vivilagoki. Vae kehekeheki ne gwarua tomua, vunu neri vai lai ne magaraki na ingwana. #Aes 49.24

30“A tangaloi he huriau tea, kareaki aia a nogu tavaluivuro. Vake a tangaloi he bulu tea maiau kwara ne vileki nogu tangaloi maiau, kareaki u livu girigirikinira. #Mak 9.40; Luk 9.50 31Huri hi na viti lakwakamu, i God ne vai lai ne domidomi koro na hatiana nona tangaloi mana noga kwahakwaha hati hinea ramo viti vovohia. Vae diko a tangaloi ne kwahakwaha hati vovohi na Tanungwe Kokona, i God nehe domidomi koro lai tea. #1 Tim 1.13 32Ihe te ne viti na leo vovohiau, i nau a Natu* na Tangaloi, vae i God ne domidomi koroa, vae ihe te ne viti na kinau hati vovohi na Tanungwe Kokona, i God nehe domidomi koroa tea lo taro hika vaki tuai.”

Tau kikilai a vikai lo kwaina

(Luk 6.43-45)

33Vunu i Jisas mo viti vake kwara, “Diko a vikai u karea, a kwaiki ne karea. Diko a vikai u hati, a kwaiki ne hati, huri tau kikilai a vikai lo kwaina. #Mat 7.16-20 34!I kamu hoki na ngwata! ?I kamu a tangaloi vaivai hati vae tulu ne viti kworohoki na kinau karea? A tangaloi mo kwaha, u viti huri na kinau hinea a domina u kukwere kinia. #a Mat 3.7; 23.33; Luk 3.7; b Mat 15.18; Mak 7.21 35A tangaloi hinea u bakoto u viti kinau rau bakoto, huri a domina lo kinau rau bakoto kehe. A tangaloi hati u viti kinau rau hati, huri a domina lo kinau rau hati kehe.

36“Na viti lakwakamu, lo Rani hinea i God ne taga kwaheki na doridori na tangaloi savia, #12.36: Lo Rani hinea i God ne taga kwaheki na doridori na tangaloi savia. Kona taga A RANI NONA HUGWE lo Deksenare lo buku hika takuni. a tangaloi rana viti lakwae kwara kworohokinia ramo viti na leo hinea rahe domidomi te luga, rau viti haro nga. 37I God ne taga kwaheki na doridorimiu lo leomiu kwara ne viti i kamu a nomiu hatiana tikei, diko a nomiu hatiana eia.”

A longilongi huri na kaivosangi

(Mak 8.11-12; Luk 11.29-32)

38A tangaloi* kikikila na Uliuli* Kokona tuaki mana Varisi* maira ramo kwaha ramo viti kwara, “Tisa, keu lengaia kwara kona vai na kaivosangi kena taga.” #Mat 16.1; Mak 8.11; Luk 11.16; Sione 6.30; 1 Kor 1.22

39Vae i Jisas mo daraki mo viti “I kamu a tangaloi lo taro hika tulu lengaia kwara tulu ne tagai na kaivosangi. Vae i kamu a tangaloi hati tulu tuku veveki rera vovohi God. Tulu nehe tagai na kaivosangi tea. A kaivosangi lo tangaloi* duruduruki i Sona aia kehekeheki tulu ne tagaia. #Mat 16.4 40I Sona mo hugu lolo tagwangi na ika lakua a rani kaitolu, mana bongi kaitolu, vae lo hala hokinia hi i nau a Natu* na Tangaloi na ngwalulu lolo buaitano a rani kaitolu mana bongi kaitolu. #Jona 1.17 41Lo Rani na Arekiana #12.41: Rani na Arekiana. Kona taga A RANI NONA HUGWE lo Deksenare lo buku hika takuni. a tangaloi na gwatuivanua Nineve rana tu hake rana viti kwara tulu hati, huri lolona ramo rongo i Sona mo heretuva, rau halebohi tina noga hatiana. !Vae tulu tagaia! I nau nu lakua sileti i Sona. #a Jona 3.5,8; b Mat 12.6 42Lo Rani na Arekiana vae a vavine hugwe lakua tina ngwahukui-vanua talumabeo ne tu hake ne viti kwara a tangaloi na rani hika rau hati, huri u lakao dali na duvi na varamana hikani kwara ne rongo na lolorani noi Solomon. !Vae tulu tagaia! I nau nu lakua sileti i Solomon.” #a 1 King 10.1-10; 2 Kron 9.1-12; b Mat 12.6

A tanungwe hati u mulemai taliku

(Luk 11.24-26)

43Vunu i Jisas mo viti kwara, “Lolona a tanungwe hati mo vano tina tangaloi, mo lakao laliki lo vanua vuroki, u tuku soro haro a tanotano kwara ne mabu eia. Vae diko nehe hagwe te kwara te katukwale, vae ne toko kwahakwaha kahea, 44ne viti kwara, ‘!A! Na mule taliku vaki lolo ingwagu hinea nomo salatiua tomua.’ Hikani mo mule taliku mo hagwe na ingwa hini u eno vuroki, u ngwasara, rau tau tabetabeki na kinau lolona u rovo ba. 45Vunu mo soro tivarea mo lavi na tanungwe hati dolua kaibitu vake rau hati siletia, ramo vanamai ramo toko takwahini. Hikani a tangaloi hini mote hati vakevake nga siletia tomua. Vae ne hokinia hi lakwa na tangaloi hati hinea rau toka lo taro hika.” #2 Pita 2.20

I ratua i Jisas mai retahina

(Mak 3.31-35; Luk 8.19-21)

46Lolona i Jisas mo toko kwaha radu nga mana tangaloi, i ratuana mai retahina ramo maravuti. Rau tu varea ramo uduharoa kwara rana kwaha maia. #Mat 13.55; Mak 6.3; Sione 2.12; Bol 1.14 47Hikani katukwale tiura takwahini mo kwaha mai Jisas mo viti “!Ei! I retahimu mai ratuamu rau tu varea, rau lengaia kwara rana kwaha maiko.” #12.47: Lo Buku Kokona tuaki hinea a tangaloi rau ulira tuai a leo aira vano hi lo ves 47 rau tikei luga.

48Vae i Jisas mo darakinira mo viti kwara, “?I retahigu ihe? ?I ratuagu ihe maira?” 49Vunu mo tihu na nona ngwalagelo mo viti kwara, “I retahigu, i ratuagu, aira hika, 50huri a tangaloi hinea u vai a havakinau i Tamagu lolo taetae u lengaia kwara ne vai, aia u kwareki i tuagu, i hagwegu, i retahigu.”

Currently Selected:

MATIU 12: HWT

Highlight

Copy