YouVersion Logo
Search Icon

Tom 7

7
A Stefanuu Naŋ Yeli Yɛlɛ Ko A Sɛrediribe
1Lɛ la ka a Naaŋmen bagmaale neŋkpoŋ da soore o, “A yɛlɛ ama waa la lɛ be?” 2Ka a Stefanuu yeli sɔge:
“N yɔɔmine ane n saamine, yɛ kyɛlle woŋ a n yɛlɛ. A Naaŋmen naŋ taa puubu da wuli la O meŋɛ ko a te sããkoma Aboraham a saŋ na o naŋ da kpeɛrɛ Mɛsopotamiya teŋɛ poɔ sɛre ka o pãã wa te kpeɛrɛ Haran poɔ. 3O da yeli ko o la, ‘Yi a fo teŋɛ poɔ, a bare a fo noba, kyɛ gaa a teŋɛ na N naŋ na wuli fo.’ 4Lɛ la ka o da bare Kyaldeya noba teŋɛ kyɛ gaa te kpeɛrɛ Haran poɔ. A o saa kũũ puoriŋ la ka Naaŋmen da iri o a be a taa o wa ne a teŋɛ ŋa poɔ yɛ naŋ kpeɛrɛ a zenɛ. 5Naaŋmen da ba ko o zie zaa a be, haali zifẽẽ naŋ na seŋ gbɛre mannoo ka o waa o gbandiruŋ,#7:5 Gbandiruŋ: A Dagaaba mine maŋ yeli ka ‘Kyɛndi.’ kyɛ O da eŋ la noɔre ka O na ko o la zie ka o e o ne o bale soobo, aneazaa ka o da ba taa bie. 6Ŋaa la ka a Naaŋmen da yeli, a fo bale na e la nɔɔre teŋɛ kaŋ poɔ ka ba dɔgre ba kyɛ ka ba leɛ gbaŋgbaare yuomo kɔɔraanaare. 7A Naaŋmen da yelee la, ‘N na di la a noba na ba naŋ tonɔ korɔ sɛrɛɛ, kyɛ a lɛ puoriŋ, ba na leɛ wa la a kyɛ a wa puoro ma.’ 8Lɛ la ka O da eŋ noɔre ne a Aboraham; a nɔ-eŋnaa da la a dɛgre iruu. A lɛ la ka Aboraham da dɔge Aziki a da iri o dɛgre a beri anii daare, ka Aziki dɔge Gyekɔb, ka Gyekɔb meŋ dɔge a sããkommine pie ne bayi.”
9“A sããkommine naŋ da erɛ nyuuri ne a ba yɔɔ Yuzɛb da nyɔge o la koɔre ka ba taa o gaa ne Igyipiti teŋɛ; kyɛ Naaŋmen da be la o zie, 10a da iri o yi ne o yelwonni zaa poɔ, kyɛ da ko o yɛŋ ka o nyɛ maaloo a Igyipiti teŋɛ naa, Faaro zie. A Faaro da eɛɛ la ka o di naaloŋ a kaara a Igyipiti teŋɛ ane a o yiri zaa zu. 11A saŋ na poɔ, kɔŋ kpoŋ da le la a Igyipiti ane Kena tenne poore ka dɔgɛɛ yaga da bebe, ka a te sããkommine da ba taa bondirii. 12Kyɛ Gyekɔb naŋ da wa woŋ ka bondirii be la a Igyipiti teŋɛ poɔ, o da toŋ la a te sããkommine a Igyipiti teŋɛ a dɛndɛŋ soba. 13Ba naŋ da wa leɛ gaa a boyi soba a Yuzɛb da de la o meŋɛ wuli a o yɔɔmine, ka a Faaro da baŋ a Yuzɛb noba. 14Lɛ la ka a Yuzɛb da toŋ boɔle a o saa Gyekɔb ane a o bale noba zaa, ba da waa la noba lezaata ne pie ne banuu. 15A lɛ la ka a Gyekɔb da sigi a Igyipiti teŋɛ. Be la ka o ne a te sããkommine da kpi, 16ka ba da tuo a ba enne leɛ wa ne Sɛkɛm a wa ũũ ba a yaa na poɔ a Aboraham naŋ da da ne warbie a Hammɔ biiri zie a Sɛkɛm poɔ.”
17“Kyɛ a noɔre na Naaŋmen naŋ da eŋ ko a Aboraham naŋ da wa peɛlɛ ka o tu a tuubu, a te noba da yɛlɛɛ la, a da waa yaga a Igyipiti teŋɛ poɔ, 18a te ta saŋ na naa kaŋ naŋ da ba baŋ a Yuzɛb yɛlɛ naŋ da wa di naaloŋ a Igyipiti teŋɛ poɔ. 19A naa ŋa da bɛlle la a te bale noba kyɛ fere a te sããkommine ka ba lɔɔ ba bilɛɛre bare ka ba na kpi. 20A saŋ ŋa la ka ba da dɔge Moozul, ka o da veɛlɛ Naaŋmen zie. Ba da guoli o la kyuuri ata o saa yiri poɔ; 21kyɛ ba naŋ da wa lɔɔ o bare, a Faaro pɔgeyaa da nyɛ o la a da de o a te guoli ka o waa o meŋɛ bidɔɔ. 22A lɛ la ka ba da wuli a Moozul a Igyipiti deme yɛŋ yɛlɛ zaa, ka o da taa faŋ a o yelbie ane o yel-erre zaa poɔ.”
23“O naŋ da wa ta yuomo lezaayi, teɛroŋ kaŋ da kpɛ o la ka o gaa te nyɛ o noba a Izerayɛl biiri. 24O naŋ da wa te nyɛ ba kaŋ ka ba dɔgrɔ, o da de la o zɔɔre zɔɔ, a ŋmɛ a Igyipiti deme neɛ na ko. 25O da teɛrɛ ka a o yɔɔmine da na baŋ ka Naaŋmen tuuro la o zie a na faa ba, kyɛ ba da ba baŋ ka lɛ la. 26A lɛ daare nyaazie, o naŋ da wa nyɛ ba mine ka ba zɔɔrɔ taa, o da boɔrɔ la ka o faare a zɔɔre. O da yelee la, ‘N bamine, yɛ waa la yɔɔmine, bonso ka yɛ zɔɔrɔ taa?’ 27Kyɛ a onaŋ naŋ da dɔgrɔ a o tɔ da daa la a Moozul bare kyɛ yele, ‘Aŋ la biŋ fo naa te zu ka fo dire a te sɛrɛɛ? 28Fo boɔrɔ la ka fo ko ma aŋa fo naŋ zããmeŋ ko a Igyipiti deme dɔɔ na lɛ be?’ 29A Moozul naŋ da wa woŋ a yeli ŋa, o da zoe la, a te leɛ nɔɔraa Midiya teŋɛ poɔ. O da dɔge la bidɔbɔ bayi a be.”
30“Yuomo lezaayi puoriŋ, maleke da wuli la o meŋɛ ko a Moozul vũũ naŋ da dire tuu kaŋ poɔ a Sanae taŋ wɛgyɛŋ poɔ. 31A Moozul naŋ da wa nyɛ a vũũ ka a dire, o noɔre da maaɛ la ne bonna o naŋ da nyɛ, kyɛ o naŋ da wa tage peɛle a na maaleŋ kaa nyɛ, o da woŋ la a Daana kɔkɔre ka O yele: 32‘Maa la a fo sããkommine Naaŋmen, a Aboraham Naaŋmen ane a Aziki Naaŋmen ane a Gyekɔb Naaŋmen.’ A Moozul da piili miine la, kyɛ da ba la sage ka o kaa a be. 33Lɛ la ka a Daana da yeli ko o, ‘Fori a fo nɔɔteɛ bare bonso, a zie ŋa fo naŋ are waa la zisoŋ. 34N nyɛ la a dɔgɛɛ a n noba naŋ dire a Igyipiti teŋɛ poɔ, kyɛ woŋ ba naŋ kono hiine, lɛnso ka N sigi wa na faa ba. Wa pampana ŋa, N na toŋ fo la a Igyipiti teŋɛ poɔ.’ ”
35“A Moozul ŋa la ka ba da gyɛbare a saŋ ba naŋ da yeli, ‘Aŋ la biŋ fo naa te zu ka fo dire a te sɛrɛɛ?’ Ona la ka Naaŋmen da toŋ a ba zie ka o na waa ba naa ane ba faara. A tonnoɔre ŋa la ka Naaŋmen da toŋ a maleke ka o te yeli ko o, a lɛ daare o naŋ da wuli o meŋɛ ko o a tuu poɔ. 36A Moozul da taa ba la yi ne a Igyipiti teŋɛ poɔ, o naŋ da toŋ toŋkpeɛne ane yelwulii a Igyipiti teŋɛ poɔ, a Manzeɛ poɔ ane a dalempoɔ poɔ yuomo lezaayi. 37A Moozul ŋa la da yeli ko a Izerayɛl biiri, ‘Naaŋmen na kaa-iri la Ŋmen-yelmanna a yɛ poɔ aŋa O naŋ kaa-iri ma lɛ.’ 38Ona la a neɛ naŋ da be a Izerayɛl biiri laŋne deme poɔ a dalempoɔ poɔ. O da be la a be ane a te sããkommine ane a maleke na naŋ da yeli yɛlɛ ko o a Sanae taŋ zu, ka o da de a yelbi-voba wa ko te. 39Kyɛ a te sããkommine da zagre la o noɔre, a da daa o bare kyɛ ka a ba teɛroŋ poɔ ka ba da leɛ gaa te be a Igyipiti teŋɛ poɔ, 40a yele korɔ a Aarɔn, ‘Mɛ ŋmemɛ ko te, ka a de te weɛ, bonso, a Moozul ŋa eŋ naŋ taa te yi ne a Igyipiti teŋɛ poɔ wa ne a kyɛ, te ba baŋ bonna naŋ e o.’ 41A saŋ na poɔ, ba da mɛ la naabile ka o e teebo ka ba maala bagre korɔ o, kyɛ pãã da kyellɛ ne popeɛloŋ a ba meŋɛ nuuri bommaalaa eŋɛ. 42Kyɛ Naaŋmen da leɛ la O puori ko ba a bare ba ka ba puoro a sazu boma aŋa ba naŋ sɛge a Ŋmen-yelmanneba gane poɔ lɛ:
‘Izerayɛl biiri, a yuomo lezaayi yɛ naŋ kpɛ a wɛgyɛŋ poɔ,
yɛ da ko la donne kyɛ maale bagre ko ma be?
43Ai, yɛ da de la a yɛ ŋmen Mɔlɔk sege tuo waana ne,
ane a yɛ ŋmen, Urɛfan, ŋmarbiri,
a ŋmemɛ ama la ka yɛ da mɛ a na puoro;
azuiŋ, N na iri yɛ la yi ne a teŋɛ ŋa poɔ ka yɛ gaa te zuo Baabilɔŋ’ bare kyɛ gaa.”
44“A te sããkommine da taa la danseɛ sege a wɛgyɛŋ poɔ, aŋa lɛ Naaŋmen naŋ da wuli, O naŋ da yeli ko a Moozul ka o maale a sege ka o waa seŋ lɛ o naŋ da nyɛ. 45A lɛ puoriŋ, a te sããkommine naŋ da de a sege a ba saa mine zie da taa o la a ba zie te ta a saŋ na ba ne Gyosuwa naŋ da de ba weɛ ka ba da te zɔɔtoɔ̃ a tenne na Naaŋmen naŋ da digi ba bare. A sege ŋa da naŋ kyɛnɛ be la a be te ta Davil saŋ. 46A Naaŋmen poɔ da pɛle ne la a Davil, ka o da sɔre sori ka o na mɛ yiri ko a Gyekɔb Naaŋmen. 47Kyɛ Solomɔn la da mɛ a yiri ko a Naaŋmen. 48Kyɛ a Kpeɛ̃õ Zaa Daana ba kpeɛrɛ yiri na poɔ nensaala naŋ mɛ ne o nuuri aŋa a Ŋmen-yelmanna naŋ yeli lɛ:
49‘Saluoni la N nakogi,
ka a tendaa waa n gbɛɛ dɔgloo zie.
A Daana yelee la, bontɔ yiri la ka fo na mɛ ko ma,
bee yeŋ la ka fo na maale ko ma ka o waa N pɛnnoo zie?
50A N nu naane maale a boma ama zaa be?’ ”
51“Yɛnee zukpeɛne deme, noba sukyie naŋ dare ka yɛ tobo ba wono yɛlɛ ka yɛ ba sage ka yɛ leɛ yɛ eebo. Yɛ maŋ zɔɔrɔ ne la a Vooroŋ Soŋ tegitegilɛ aŋa a yɛ sããkommine naŋ da maŋ e lɛ. 52A Ŋmen-yelmanneba buo soba la ka a yɛ sããkommine da ba dɔgre? Ba da ko la a Ŋmen-yelmanneba na zaa naŋ da daŋ moɔle a Nemmeŋɛ Soba waabo yɛlɛ, kyɛ pampana ŋa, yɛnee la yi a O puori kyɛ waa O koorɔ. 53Yɛnee la da de a begɛ a malekere zie kyɛ da ba tu a.”
Ba Naŋ Za A Stefanuu Ne Kubo Ko
54Ba naŋ da wa woŋ a yɛlɛ ama, ba suuri da iree la yaga ka ba donɔ ba nyemɛ kyaare ne a Stefanuu. 55Kyɛ a Stefanuu naŋ da paale ne a Vooroŋ Soŋ da gbole kaa la a saluoni a nyɛ Naaŋmen puubu, kyɛ nyɛ Yeezu ka O are a Naaŋmen nuduluŋ seŋ. 56Lɛ la ka o da yeli, “Nyɛ, n nyɛ la a saluoni ka o yuo, ka n nyɛ a Nensaala Bie ka o are a Naaŋmen nuduluŋ seŋ!” 57Kyɛ ba da furi la ba tobo a laŋ kyeere yaga zaa kyɛ ŋmore gaa o eŋɛ. 58Lɛ la ka ba da tage o yi ne a teŋkpoŋ poɔ a te piili zaara o ane kubo; ka a dansediribe da yage ba kparre biŋ pɔlbile kaŋ yuori naŋ da di Sɔɔl puliŋ. 59Ba naŋ da zaara a Stefanuu ne a kubo, o da puoree la a yele, “Daana Yeezu de n vooroŋ.” 60A lɛ puoriŋ, O da gbi la dumo kyɛ kyeere ne kɔkɔkpeɛŋaa, “Daana, ta de a yelbieri ŋa dɔgle ba zu.” O naŋ da wa yeli a lɛ baare, o da ŋmaa la vooroŋ.

Currently Selected:

Tom 7: DNTTP

Highlight

Share

Copy

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in