Maak 4
4
Pukpar’ bimbira yɛla ŋahili
(Matiu 13.1-9; Luk 8.4-8)
1 #
Luk 5.1-3
Yisa daa ti ʒe teeku duli lan piligi wuhiri niriba. Ka salo pam daa laɣim o sanna, ka bɛ galisim maa zuɣu daa chɛ ka o kpe n-ʒini ŋariŋ puuni teeku maa ni, ka salo maa zaa daa kpalim ʒe duli. 2Ka o daa wuhi ba yɛla pam yɛtɔɣ’ ŋaha puuni yɛli, 3“Wummiya! Pukpar’ so n-daa chaŋ ti kɔr’ o puu ka yaɣind’ o bimbira. 4O ni daa yaɣindi li maa ka shɛŋa lu sol’ zuɣu, ka noonsi kana nti gahim li di. 5Ka shɛŋa lu tɛriŋ zuɣu luɣ’ shɛli tam ni bi zilim pam n-dii bilina yomyom, nimaani tam ni bi zilim zuɣu. 6Ka wuntaŋ’ ti kpe li ka di zaɣi kpi, di ni dii bi ba jila viɛnyɛliŋga zuɣu. 7Ka shɛŋa lu gɔhi ni, ka gɔhi maa zooi lim li girimgirim li, ka di bi niŋ. 8Ka shɛŋa mi lu vuhim shee m-bilina zooi viɛnyɛliŋga m-mali hal ti dɔɣi niŋ biɛlim pihitata, shɛŋa pihiyɔbuyɔbu, shɛŋa mi kɔbigakɔbiga.”
9Ka o yɛli ba, “Ŋun mali tibili, ŋun’ wumma!”
Ŋaha daliri
(Matiu 13.10-17; Luk 8.9-10)
10Salo maa ni daa ti wurim naai, ka Yisa nyaandoliba pinaayi la mini ninvuɣ’ shɛb’ bɛn daa kpalim o sani bɔh’ o yɛtɔɣ’ ŋaha la yɛla. 11Ka o yɛli ba, “Ti Duuma Naawuni pun kahig’ o nam daashili yɛla wuhi yinima, amaa bɛn kpalim la bɛna, yɛtɔɣ’ ŋaha puuni ka o wuhiri ba binshɛɣukam. 12#Aiz 6.9-10 Dimbɔŋɔ zuɣu:
‘Bɛ ni lihi m-maan lab’ lihi,
amaa ka ku nya shɛli.
Ka wum m-maan lab’ wum,
amaa ka ku baŋ
bɛ ni wum shɛli maa gbinni.
Dama bɛ yi niŋ lala
bɛ ni ŋmaligi lab’ Naawuni sani,
ka o chɛ bɛ daalahichi paŋ ba.’ ”
Pukpar’ bimbira yɛla ŋahili gbinni
(Matiu 13.18-23; Luk 8.11-15)
13Di saha maa ka Yisa daa bɔhi ba, “Yi bi baŋ yɛtɔɣ’ ŋahili ŋɔ gbinni? Ka wula ka yi lee yɛn tooi baŋ yɛtɔɣ’ ŋahi’ shɛŋa din kpalim la gbinni? 14Pukpara maa daa yaɣindila Naawuni yɛligu. 15Bimbir’ shɛŋa din daa lu sol’ zuɣu la ŋmanila bɛn wum Naawuni yɛligu ka Sintani dii kana nti yihi yɛligu shɛli din lu bɛ suhuri ni maa. 16Bimbir’ shɛŋa din daa lu tɛriŋ zuɣu la ŋmanila bɛn wum Naawuni yɛligu ka dee’ li yomyom ni suhupiɛlli; 17ka di bi ba jila bɛ suhuri ni viɛnyɛliŋga. Lala niriba niŋdila yɛda daba ayi, ka wahala bee muɣisigu yi ti paai ba Naawuni yɛligu maa zuɣu, bɛ dii zaŋdi li mi bahi. 18Bimbir’ shɛŋa din daa lu gɔhi ni la mi ŋmanila bɛn wum Naawuni yɛligu, 19ka dunia ŋɔ yɛliniŋda mini azichi yubo ni kɔre balibubalibu kpe bɛ suhuri ni nti ku yɛligu maa, ka di bi dɔɣi niŋ biɛlim. 20Amaa bimbir’ shɛŋa din daa lu vuhim shee la, din’ ŋmanila bɛn wum Naawuni yɛligu ka dee’ li niŋ bɛ suhuri ni, ka di ti dɔɣi niŋ biɛlim pihitata, shɛŋa pihiyɔbuyɔbu, shɛŋa mi kɔbigakɔbiga.”
Firila sɔɣirili yɛla ŋahili
(Luk 8.16-18)
21 #
Mat 5.15; Luk 11.33 Yisa daa lan bɔhi ba, “Yi na mi n-nya ka nir’ nyo firila zaŋ lɔɣu pil’ li bee n-zaŋ li zali garo lɔŋni, ka pa ni firila tamdigu zuɣu? 22#Mat 10.26; Luk 12.2 Ka binshɛli yi sɔɣi, di sɔɣimi ni di ti yi zahira, ka binshɛli din mi be ashilɔni, di be ashilɔni maa ni di ti yila palo.” 23Ka o daa yɛli ba, “Ŋun mali tibili, ŋun’ wumma!”
24 #
Mat 7.2; Luk 6.38 Ka o daa lan yɛli ba, “Gbaamiya yimaŋa ni yɛliwumsa. Yi ni buɣisiri tiri yi tab’ shɛm, lala ka Naawuni mi ni ti buɣisi tin ya hal di ni ti gari lala gba. 25#Mat 13.12; 25.29; Luk 19.26 Dama ŋun mali ni ti lan nya m-pahi; ka ŋun mi ka ni ti bahi kɔŋ o ni mali biɛla shɛl’ la.”
Bimbira zoobu yɛla ŋahili
26Yisa daa lan ŋahi ba ŋahili ŋɔ yaha, “Naawuni nam ŋmanila ninvuɣ’ so ŋun chaŋ o puu ni nti ko m-biri bimbira, 27ka gbihiri yuŋ kam, ka yiɣisiri asiba kam, ka bimbira maa mali hal nti bilina zooi, ka o bi mi din chɛ ka di niŋ lala maa. 28Tiŋgbani maŋmaŋ’ n-chɛ ka di niŋdi maa: Tuuli, di tɔrimi duna niŋ vari; din paya, ka di ti va puya n-naanyi dɔɣi; 29#Joɛl 3.13 ka di yi ti bi, o dii piinila di chɛbu, di chɛbu saha ni paai zuɣu.”
Zabiliga tibiɛlim yɛla ŋahili
(Matiu 13.31-32, 34; Luk 13.18-19)
30Yisa daa lan bɔhi ba, “Bɔ ka ti lee yɛn zaŋ Naawuni nam ŋmahindi bee ŋahi’ dini ka ti lee yɛn ŋahi zaŋ chaŋ di polo? 31Di ŋmanila zabiliga tibiɛl’ shɛli nir’ ni zaŋ biri; ka di pɔri gari tibiɛlinli kam la, 32amaa di yi ti bilina, di zoorimi gari tutuɣ’ kam n-niŋ wul’ kara hal ka noonsi ni tooi te bɛ tɛri di wula maa zuɣu.”
33Yisa daa ŋahi yɛtɔɣ’ ŋaha ŋɔ tatabo pam wuhiri salo Naawuni yɛligu kaman bɛ baŋsim tariga ni daa nyɛ shɛm. 34O daa bi wuhiri ba shɛli ka pa ni yɛtɔɣ’ ŋaha puuni, amaa di daa yi ti kpalim o min’ o nyaandoliba maa ko, o kahigirila binshɛɣukam gbinni wuhiri ba.
Sanʒiɛɣu mini kɔgbana baalim fɔbu yɛla
(Matiu 8.23-27; Luk 8.22-25)
35Dindali maa zaawun’ yuŋ ka Yisa daa yɛl’ o nyaandoliba, “Chɛliya ka ti baai du duli ha.” 36Bɛ ni daa chɛbisi salo maa, ka o nyaandoliba maa daa zaŋ ŋariŋ shɛl’ o ni daa pun kpe n-ʒiya la duri duli. Ka ninvuɣ’ shɛb’ gba daa kpe ŋariŋ shɛŋa ni dol’ o dura. 37Ka sanʒiɛ’ titali daa ti yiɣisi teeku maa ni. Ka kɔgbana yiɣiri luri ŋariŋ maa ni hal ka kom ti yɛn kpe m-pal’ li. 38Ka Yisa daa do ŋariŋ maa nyol’ ni difiɛli zuɣu gbihira; ka bɛ neeg’ o m-bɔh’ o, “Karimba, bɔ n-niŋ ka kom diri ti ka a baɣa kani?”
39Ka o neei tahi sanʒiɛɣu maa zuɣu ka yɛli teeku maa, “Fom’ baalim!” Ka sanʒiɛɣu maa daa chɛ ʒɛbu, ka di zaa dii fo baalim. 40Ka o bɔhi ba, “Bɔ n-niŋ ka yi zɔri dabiɛm lala? Yi yɛda niŋbu bi yaɣi lala?”
41Ka di daa niŋ ba alahiziba pam ka bɛ bɔhiri taba, “Bɔtaa nira n-lee bɔŋɔ hal ka sanʒiɛɣu mini kɔgbana ti wumd’ o noli?”
Currently Selected:
Maak 4: DBwDB
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Dagbani Bible with Deuterocanonical Books © Bible Society of Ghana, 2011.