2 Maccabées 4
4
Siimɔn kúŋfì Ooniyasi boon
1M sòon̄ní yilpu min ní Siimɔn nyáń u-nibul boonee pu. Úǹ di tí sòon̄ nì Apoolooniyuusi tigaajawan tin bí kunimbɔtidiinee pu. Úǹ ubaantee di tí kíĺ ki bíi mɔ́ntí Ooniyasi nyɔkɔpu ki lì yii: «An sá usaraaŋakpil di sāaǹ Eeliyoodoor ní ki cáań nnaabu ki tɔ́ u-pu.» 2Áli gba Siimɔn mɔ́ntì Ooniyasi nyɔkɔpu yii u sá gɔmina nannanliu. Ama Ooniyasi mun di sá ulaŋŋaŋfiti ki cí kitiŋ, ní ki mɔ́tí u-nibul pu, ní ki ŋúb́ marab mmɔntiim. 3Siimɔn náŋki nìn wíiǹ áli u-naacimbi kūū binib. 4Ooniyasi nìn ká yii kupulincɔntiiu kun bí bi-kansikinee ŋūǹ kí dāá cáań-u agìń. Di sá Meeneesitee jipɔɔn Apoolooniyuusi un sá gɔmina Siiriikpaan nì Feenisii timmu puee nìn tìì Siimɔn kunyannyaau ní u tūǹ u-tuŋkpitiŋ. 5Niinee ní Ooniyasi nín cá ubɔti cee. Waa nìn cūtì kí kūŋfì u-nabiyaamu Isirayeel yab boon, ama u nìn cūtì kí mɔ̄tì samaa kɔkɔ ŋanti nì un sá kamaa pu ní. 6Di sá u nìn ká yii ubɔti yaa kā ki ŋmí kaa ŋá tibee, an làá nīn pɔ̄ɔ̄ bí ká ŋgbansɔŋfi kitiŋ ń cù nyɔkɔpu, di sá yii Siimɔn kaa làá gbèen̄ u-waatituuŋŋi.
Jaasɔn cáań Greeki yab yaajakoobiliŋ
(1 Maka 1.10-15)
7Boonee ní ubɔti Seeleewukusi kpíì, ní Antiyookuusi un bi páaǹ diyindi yii Eepiifaanee fōō u-yil ki kpántì ubɔti. Ŋyunti gbantee, Ooniyasi nabiki Jasɔn dī isaŋkpiti pu ki kpántì usaraaŋakpil. 8U nìn cūtì ubɔti cee, ní ki pōoǹ-u yii u làá pà lampoo animbil jitɔmbi tɔɔnib saalaa nì animbil aba mun kiiloobi kutukub bili nì kulaafaau. 9Kí kūtèe, u gíti pōoǹ yii u làá pà-u animbil tɔɔnib binaa, u yaa kíí kí pɔ̄-u nsan ú mā kudikpaaŋŋu laakin binib làá nīn yábití bi-wuntee, ní kí náań binipɔmbi sukuliu mun. U máaǹ kí pɔ̄-u nsan ú yàntī Jeerusaleem yab ń kpántí Antiyɔɔsi tindambiyaamu. 10Ubɔti nìn kíí ki ŋá tin u bālifèe.
Niinee Jasɔn ká mpɔn ní ki kpáàa páb́ Isirayeel yab bin kíǹee bí fōō Greeki yab bimbim kí nīn ŋáań kii bíǹ nín ŋáań puee. 11U nìn kúntì ayimɔɔ ŋin bibɔtiibi nìn dàkā Juuda yab tiniti poonee. Eepooleem baa Yoowaneesi di nìn tútúǹ-u atuun gbanti poon. Boon kpataaayee ní bi dū Eepooleem gbanti ki tú Room tiŋkin ú yūĺ gɔmina yil pu u nì Room yab ń ŋá mpèé bí kpántí bibɔɔtiibi. Jasɔn nìn kúntì Unimbɔti marab bin u síiǹee ní ki dū marab bin jáaǹ Unimbɔti yabee ki síiǹ. 12An nìn mɔ̄ǹ-u ú mā kudii kun poon binib cá ki yábití bi-wuntee kunimbɔtidii gbantaŋki taapu cúb. U nìn yāntì binaacimpɔmbi bimɔntiibee cá ki bífí kí dāá ŋmā kí cíkiń Greeki yab fuulimmu. 13Míǹ ní Greeki yab ŋáaǹtam jíń mpaan. Binib nìn fōō binicambi koobiliŋ ki ŋáań min bi ŋáańee Jasɔn pu. Kijapaai gbanti nìn baasii sá unikpiti ní, ki sá Unimbɔti nannanliu. Waa kítì kí nīn sá usaraaŋakpil. 14An ŋá mimmee ní bisaraaŋaliibi kaa ti dū bi-ba ki fītiǹ nsaraafan pu tundi. Baa nìn gíti tɔ́ kunimbɔtidii, ní ki dū saraabi ŋátam tundi ki fá. Ama bi yaa nìn pée gbìl̄ kiwulii búńee, bi sáǹ ki nín cá kpaŋkpakantiku gbiiliŋ laŋki, nì min kɔkɔ Unimbɔti marau yíì yii bí taa ŋá mimmee. 15Bi nìn kpèé ki sìŋkīǹ bi-yaajakoobiliŋ, ama ní ki pàkà Greeki yab koobiliŋ. 16An pu ní bi kɔ́ agìń poon. Di sá yii Greeki yab bítam di fáatiǹ-bi ní bi nìn là kí nīn náań nì bi. Ama Greeki yab làá dāá kpántí bi-nannanliibi ní kí yàntī bí jī faalaa. 17Baa yìntīǹ Unimbɔti marab kaa ká ditafadaaldi! Tibɔti nee kúntitam làá dàkà-ti míǹ.
Siirii yab jíń Jeerusaleem tiŋki pu dinyandi
18Abin anaa kamaayee, bi nìn ŋáań ditaatandi kpaŋkpakantikub Tiir tiŋkin ubɔti nimbiin. 19Jasɔn unikpitee nìn lēē binib bin kpántì Antiyɔɔsi tindambiyaamuee biba bi cūtì. U nìn tīī-bi animbil jitɔmbi alaataa ata bí cùú dūú ŋá diwaal Eerakileesi saraa. Bíǹ nìn ká yii an kaa máaǹ bí dū animbil gbanti kí ŋá saraa, ní an sá yii bí dū animbilee kí kpāafì kí dūú ŋá tiba. 20Jasɔn úǹ nìn là yii bí dū animbilee kí ŋá saraa kí tīī diwaal Eerakileesi ní. Ama bin u nìn dū animbilee ki tīīyee nìn dūu kpáá kujaau meelab ní.
Antiyookuusi bí Jeerusaleem
21Antiyookuusi nìn dū Meeneesitee jipɔɔn Apoolooniyuusi ki tú Eejipiti tiŋkin. Bi nìn kāaǹ ubɔti Filoomeetɔɔr dibeel ní u cūtì an jiŋaaliu. Antiyookuusi nìn gbìl̄ yii u nín kpòotī kitiŋ puee kaa kā nì Filoomeetɔɔr. U nìn bíi pɔ̄ɔntí kí mɔ̄tì u-beel pu. U nìn nín cá Joopee ní ki nìkī ki cūtì Jeerusaleem. 22Jasɔn nì kitiŋee nib nìn fōō-u nì tinyookpaandi. Bi nìn ŋúb́ iŋminaapool ní ki fátí iwinliili ní ki cáá-u ki kɔ́ǹ Jeerusaleem tiŋkin. Míǹ boonee ní Antiyookuusi nì u-janjakitil nín gítí Feenisii tiŋkin.
Meeneelasi kpántì usaraaŋakpil
23Abin ata boonee ní Jasɔn dū Meeneelasi ki tú ubɔti Antiyookuusi cee. Meeneelasi gbanti nìn sá Siimɔn nabiki kiba ní. M pée sòon̄ u-pu boon. Jasɔn nìn tú-u ú cáá animbil kí tīī ubɔti, kí kpáàa sòoǹ kí bɔ́ntí kitiŋ pu bɔti tin páb́ee. 24Bi nìn cáá Meeneelasi ki cūnnì ubɔti cee, ní ubɔti dáań ki ká u nín sòoǹ ki pàkà-u puee, nì u nín dàkà u-ba nnikpaaŋyaamin puee. U nìn ŋúń ki fōō usaraaŋakpil tundi ki gāā u-bindi. Míǹ puee u nìn tīī animbil tɔnnib binii ki jítiǹ Jasɔn nín tīī puee. 25Ubɔti nìn tīī-u kugbɔŋu kun dàkà yii úǹ di kpántì usaraaŋakpilee. Míǹ boonee ní u nín gítiń Jeerusaleem. Ama u nìn sá uwɔ́bil un néeń tipɔmbɔti ki cáá ntoomee. U yaa gíí diŋuulee, a lì kii upeecuncutee ní. 26Jasɔn nìn ŋá nciin ní ki jìn̄ u-nabiki kiŋkiŋ. Too ubɔ mun di jìn̄-uee. An puee u nìn sáǹ ki cūtìi kɔ́ Amɔn yab tiŋkin.
27Meeneelasi ká mpɔn, ama ní kaa tīī ubɔti animbil ŋin u pōoǹ-uee. 28Nì míǹ kɔkɔee Soostraati un sá ujanjakpil ki sá kɔmandan Jeerusaleem tiŋkinee nìn bālifì-u animbil gbanti pu. Di sá yii úǹ di nìn kpèé lampoobi pàtam bɔti. An pu ní ubɔti nìn yíiń bi-liitil. 29Bi làá nīn cée ní Meeneelasi lēē u-naal Liismaaki ú fōō u-yil kí kpántí usaraaŋakpil ní Soostraati mun lēē Siipiri yab janjakpiliu Krateesi ú nīn sá kɔmandan.
Meeleenasi yāntì bi kūū usaraaŋakpil Ooniyasi
30Ŋyunti gbantee, Taarsi nì Maaloosi yab yíkì kaa kíí bi-ba pu. Di sá yii ubɔti nìn dū bi-timmu ki pú u-nimpuwaaki Ankiyookiisi. 31Ubɔti nìn yíkì malaa kí cùú ŋāŋkì tibɔti gbanti, ní ki dū u-kàlinjakpaaŋwu Androonikuusi ki kāaǹ ú dá láá fōō u-paaŋŋu kí nīn kpòotī Antiyɔɔsi tiŋki. 32Meeneelasi nìn dākafì yii u ká ŋyuntimɔnti dee. U nìn yùn̄ kunimbɔtidiin sindaariya wanti ki cūnnì ki pú Androonikuusi. U nìn ŋúń ki nyáfì tiba Tiir tiŋkin nì ntimu mun bí ki pìlīǹ-bee poon. 33Ooniyasi nín gbìl̄ tibɔti gbantee ní u sáǹ ki kɔ́ kunimbɔtidii kun bí Dafinee tiŋki kin nákáǹ Antiyɔɔsee poon. Niin ní u bí ki wòon̄ Meeneelasi. 34Niinee ní Meeneelasi ká Androonikuusi dibalin ní ki páb́-u yii ú kpɔ̀ Ooniyasi. Androonikuusi nìn cūtìi ká Ooniyasi ki mɔ́ntì-u ki ŋúń ki sɔ̄ŋkì u-pɔbil. U nìn tāntì u-ŋaŋgiil ki tīī-u kuboou ní ki pōoǹ-u ipoon. U nìn ŋá míǹ ki kíil̀-u ki nyántì kunimbɔtidiin. Nì míǹ kɔkɔee, Ooniyasi kaa nìn baasii cáá u-pu dimákal. Dicilpu niinee ní Androonikuusi kūū-u niin, kaa dū tin sá ibaamɔnee ki yíiń tiba. 35An pu ní an kaa nìn mɔ́ɔkiǹ Juuda yab nì bin kaa sá Juuda yabee ní bi yíkì kaa kíí digaŋgam nikpaakooŋŋu gbanti pu.
Androonikuusi fōō u-nikpaakooŋŋu paati
36Ŋyunti ŋun ubɔti nyánní Siilisii ki bāańee, ní Juuda yab cūtì ki ká-u digaŋgam nikpaakooŋŋu ŋun bi kūū Ooniyasee pu. Nnikpaakoon gbanti kaa nìn mɔ́ɔkiǹ Greeki yab mun. 37Kunimbaau nìn kɔ́ ubɔti Antiyookuusi tikpil, ní ki gíti kɔ́ǹ-u falaa. U yaa nìn dākafì Ooniyasi ciiŋyi nì u-bimbimɔntiim puee ní ú kíĺ ki bíi sūǹ. 38Míǹ boonee ní u fōō mbum ŋkpitim pu ní ki tīī mara yii bí cúú dibɔkutimandi din Androonikuusi pēēyee kí pèetī, ní kí lēē tin u pēēyee kɔkɔ. Bi ŋá míǹ ki dóòyee, ní ki dū-u ki yìin̄ kitiŋ kɔkɔn ki tin cáa bàn̄ laakin u nyáń Ooniyasi boon ki kūū-uee. Niin ní ubɔti yāntì bi kūū-u nì nnimbinaakulim. Ti-Dindaan nín nìn dáaĺ Androonikuusi tafal min máaǹee puee dee.
Liismaaki kúm
39Ŋyunti gbantee, Liismaaki nìn yùn̄ kunimbɔtidiin tiwan tikpil. U-maan Meeneelasi di nìn sàal̄-u ní u ŋáań míǹ. Míǹ ní sindaariya wanti tikpil nìn wáŋkì. Tibɔti gbanti nìn gbītì kitiŋin, ní binib tikpil kóoǹ ki kpáfì Liismaaki pu. 40Binib tikpil nìn yíkì ki fōō diŋuul an kaa cáá bí lì. Niinee Liismaaki nyàab̄ tijanjawan ki tīī binib kii kutukub bita ki bíi nà binibee nì mpɔn. Unaaciin ubɔ, bi yíì-u Ooranoosi di nìn kpòotī bijanjaliibi gbanti. Kijapaayee nìn sá kutikpifaŋu ní kaa cáá iciin báà fiii. 41Bi nín ká yii Liismaaki yab wúkutìń bi-puee, ní biba yōoǹ ataŋkpee ní biba mun yōoǹ idɔ. Biba gba nìn jáfì saraabi fantam ki cáa yàantí Liismaaki nì u-yab pu fám fám. 42Míǹ ní bi ŋá ki tīī bijanjaliibi tikpil tiweendi, ki kūū biba ní ki páb́ bin kíǹee bíǹ yíkìi sáǹ. Bi nìn kūū Liismaaki un yùn̄ kunimbɔtidiin wantee ki bíl̀ laakin bi kpáafí tigaajawanee caŋin.
Bi sòon̄ Meeneelasi bɔti ki pɔ̀n̄-u gandi
43An bɔti puee, bi nìn cūnnì Meeneelasi ibɔsoon. 44Ŋyunti ŋun ubɔti dɔ́miń Tiir tiŋkinee, ní Jeerusaleem tindaŋkpilib lēē binib bita ki tú u-cee ú yíiń Meeneelasi tibuul. 45Meeneelasi nìn ká yii bi làá sòoǹ kí líí-u. Niinee ní u pōoǹ Doormeeni jipɔɔn Pitooleemee animbil tikpil ú ŋmā kí sòoǹ kí pɔ̀-u. 46Pitooleemee ŋá kii u làá fōō kubuŋu laakin jaantalkub bée ní u nì ubɔti nyáń kinimpunaatii ní u cúú úǹ landɔkɔŋu ki kpántì. 47Ubɔti nìn sòon̄ ki pɔ̀n̄ uninja un di ŋá atuŋkpiti gbanti kɔkɔee. Ama ní ki sòon̄ ki kūū bin bi nìn túńee bɔti yii bi máaǹ ŋkúm. Binib gbanti yaa bàà nìn cūtì Siiteesi#4.47 Siiteesiyab nìn sá bitɔŋfitiibi ní mbaa kitiŋ pu. yab nimbiin ki sòon̄ bi-bɔti, bíǹ bàà làá nìn pɔ̀-bi ní. 48Míǹ ní binib bita bin bàà dɔ́miń kí mɔ̄tì Jeerusaleem tiŋki puee fōō dulim tafadaaldi nee. 49Ntoom min bi nìn dàkā gbantee nìn gbēē Tiir yab tikpil áli gba bíǹ ŋá binibee kpool ŋkpaamin. 50Ama Meeneelasi nìn gbíntìi bí u-tundin, kun puee bin di ŋúb́ mpɔnee néeń animbil. U nìn mɔ̀tīi kpántí unikpiti ní ki cá, ní ki dàkā yii u sá u-nibul nannanliu ukpaan.
Currently Selected:
2 Maccabées 4: BASSARDC
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
BIBLE EN N'TCHAM (Bassar) © Alliance Biblique du Togo, 2013.