Lûu 1
1
Lûu è kɔlɔ pɔ̃yɛ̂ Tiofelɛ pɔ́
1Berei nɔ́ núu támaa-ɣele da díyee pú la zu a gɛɛ dí mɛni-pɔ̂lɔ-ŋa pɔ̃yɛ dí bú gîe-ma é pîlaŋ m̀ɛni-ŋai dîa nyii-ŋai da kɛ́ kúsamai, 2yɛ̂ɛ berei nɔ́ nyii-ŋai ŋí tɛɛ̂i la kúpɔ é kúla zinâai yée ŋá kɛ̀ a ŋɛi maa-sere-faa-ŋai da ŋ̀óoi ƃo-ƃelai é kúla maa-ŋuŋ ɣele-ŋai diai, 3berei ŋá m̀ɛni-ŋai maa kpɛ̂ɛ la a ǹɛ́lɛɛ é kúla maa-ŋuŋ tãi mai, ǹɛ́lɛɛi ḿbɔ-pere máŋ a gɛɛ ŋá mɛni-pɔlɔ sãa-ŋa pɔ̃yɛ ípɔ naa, ǹúu-mɛi-nuui Tiofelɛ, 4a gɛɛ í dɔ̃yâi kɔlɔŋ é pîlaŋ mɛni-ŋai dîa nyii-ŋai da dílɛ yâi.
Batâi-kɛ-nuui Zɔ̂ŋ maa sɔlɔ ƃó-tuŋ e tàa naa túɛ
5Ŋ̀ele-ŋai su tãi Ɛɛlɔ e kɛ̀ la a Zuda-lɔii ŋɔgɔmɛnɛ-nuui, sâla láa soŋ-nuu tɔnɔ e kɛ̀ naa, ǹáa ƃe kɛ̀ a Zɛkɛraya, nyii kɛ̀ Aƃiza ǹúu-kpului sui. Nɛnî è kɛ̀ ǹyêei nyii kɛ̀ a Eelɔŋ ǹóŋ-nɛyaai dai. Ǹáa ƃe kɛ̀ a Ilesebɛɛ. 6Dífeerɛ dí kɛ̀ a dísɔŋ lɛ́lɛɛ Ɣâla ŋɛi. Dí kɛ̀ Kúnuu-namui ŋɔtɔ̂ŋ da ŋɔlia-woo kpanaŋ-ŋai kélee mɛi kâai, pɔara mɛni ma fé zu. 7Kɛ́lɛ, lóŋ da fé kɛ́ ni díyêei. Kpɛ́ni fêi, Ilesebɛɛ e kɛ̀ a gbómaa. Dífeerɛ-ŋɔɔ dí kɛ̀ nâa a dípɔlɔɔ.
8Nya ƃe e kɛ̀ ti, gɛɛ kɛ̀ zâla láa soŋ-tii kɛ̂i Ɣâla ŋ́ɛi, tãi ŋɔnùu kpului e kɛ̀ tíi kɛ̂i la, 9yɛ̂ɛ berei zâla láa soŋ-tii e wɔ́lɔ kɛ̀ lai, ŋɔtãi e sèri a gɛɛ e li Kúnuu-namui ŋɔkɛ̂i maa waai mu e sâla-sɛŋ kúŋ nɛ̃ɛ kereŋ. 10Nya ƃe gbɔŋ kélee dí kɛ̀ Ɣâla fɛlîi ŋ̀énii ŋá a tãi zâla-sɛŋ kúŋ nɛ̃ɛi è kɛ̀ kérenîi lai. 11Nya ƃe Kúnuu-namui ŋɔkélai dɔnɔ è pà bɔ́, gɛ́ ƃò tɔɔ̂ni zâla-sɛŋ kúŋ nɛ̃ɛi kérenîi laa-mii-yee mɛi-pere. 12Zɛkɛraya líi e kɔ̀ tãi e gàa lai, yao e pa gbonôi. 13Kɛ́lɛ, Ŋ̀âla-taa-kelai e mò ma, ǹyɛɛi, “Zɛkɛraya, ífe yao. Kpɛ́ni fêi, Íɣâla-fɛli-wooi a mɛni. Ínɛnîi Ilesebɛɛ a pâi lóŋ-surɔŋ maa sɔlɔ ƃôi yɛ̂. Ya pâi ǹáa tólîi a Zɔ̂ŋ.
14Lii-nɛ̃ɛ da lii-lâa da pâi kɛ̂i íyeêi,
núu támaa líi a pâi nɛ̃ɛ̂i a zɔlɔ-ƃó-ɣele,
15kpɛ́ni fêi, a pâi kɛ̂i a núu kɛ́tɛ Kúnuu-namui ŋɛi,
ve pâi ŋwã̂ai, kpaa máŋ kpele-sɛŋ kpanaŋ kélee da kpelêi,
à kɛ̀ ti, a pâi kɛ̂i a ǹáa fɛ́ɛ a M̀ɔlêŋ Maa Waai, é kúla zɔlɔ-ƃo-tãi ma.
16A pâi Eezuɛ lonii-ŋai dámaa tínanîi Dínuu-namui Ɣâla pɔ naa.
17A pâi liî ŋ̀ɛi tuɛ Ilaiza ŋɔmɔ̂leŋ da ŋɔwala-wala-laai su
a gɛɛ e ǹâŋ-ŋai líi pene dílônii pɔ-pere,
e ŋ̀oli-kpɔlɔ-ƃelai líi pene zɔŋ-lɛlɛ-ƃelai dítarei su,
a gɛɛ e ǹûai kɛ́ a díkpɛtɛɛ Kúnuu-namui mɛni ma.”
18Nya ƃe Zɛkɛraya e mò Ŋ̀âla-taa-kelai ma, ǹyɛɛi, “Ŋa pâi nyiŋi kɔ́lɔnîi leŋ? Kpɛ́ni fêi, ŋa nâa kɛ́ a siɛ-pɔlɔ, ŋánɛnîi kɛ́ ƃo nâa a bɔlɔɔ.” 19Nya ƃe Ŋ̀âla-taa-kelai e zu tòo, ǹyɛɛi, “Ńyãa ƃa Geƃɔlɔ nyii a tɔ̂ɔ Ɣâla ŋɛi. Dí ńdɛ̀ɛ a gɛɛ ŋa lono ípɔ a gɛɛ ŋá pá a Duŋ Lɛ́lɛɛi ŋí ípɔ. 20Gáa, ya pâi kɛ̂i a ítenîŋɔɔ, ífa pɔ̂ri lônoi é lɛ́ɛ zu ŋ̀elei é seri nyii m̀ɛni-ŋai ŋí da pâi kɛ̂i lai. Kpɛ́ni fêi, ífe láa ní a ŋ̀óo-ŋai nyii-ŋai ŋa-see a pâi kɛ̂i a dímaa-tãi.” 21Ǹûai dí kɛ̀ Zɛkɛraya maa kpɛnîi, dípɛlɛ e pù berei e tua la a zu kôyaa Kúnuu-namui ŋɔkɛ̂i maa waai mui. 22Tãi e kùla lai, ve pɔ̂ri ní lônoi dípɔ, nya ƃe dí gàa a gɛɛ è lì zĩ̂a su Kúnuu-namui Ŋɔpɛ́rɛi Kɛ́tɛi mu. Kɛ́lɛ è lòno dípɔ a ǹyée, gɛ́ ƃò nɔ́ a díniŋɔɔ. 23Nya ƃe è kɛ̀ tí, tãi ŋɔtíi-kɛ ɣele-ŋai dí kpɛ̀ɛi, e lì bɔ naa pôlu.
24Ŋele-ŋai ti naa pôlu ma ŋɔnɛnîi Ilesebɛɛ e koo sîɣe, e gbîŋ loo a ɣáloŋ lɔ́ɔlu, ǹyɛɛi, 25“Kúnuu-namui a nyiŋi kɛ́ mî ŋele-ŋai su tãi e ŋ̀ɛi pìlaŋ la mâ a gɛɛ e ŋá ŋumɛ̂i kula mâ ǹûai ŋɛi.”
Zîsɛ m̀aa-sɔlɔ ƃo-tuŋ e taa naa tuɛ
26Ŋ̀áloŋ lɔ́ɔlu mɛi dai su, Ɣâla e gelai Geƃɔlɔ tɛ̀ɛ Galalii taa tɔnɔ su nyii ǹáa ƃa Nâzarɛ. 27E lì nɛnî-kpela tɔnɔ pɔ naa nyii ve kɛ́ ni a surɔ̂ŋ-mɛni kɔlɔŋɔɔi, nyii surɔ̂ŋ da láa e kɛ̀ mà, da kɛ̂ mà Zosɛ, Deeƃé ŋɔkáayɔɔ dai. Nɛnî-kpelai ŋi láa ƃe kɛ̀ a Mere. 28Nya ƃe Ŋ̀âla-taa-kelai è pà bɔ́, é mó m̀a, ǹyɛɛi, “Ee, yái ƃɛlɛ-sêe támaa káa yâi, Kúnuu-namui yée káa yâ! Lûwa káa yâ nɛyâa sama!” 29Kɛ́lɛ, ǹíi e kɔ̀ a gɛ́tɛ e pîlaŋ ŋ̀óo-ŋai ŋi dia, e gíli ŋá sia mɛnii ŋi su-kulai ma. 30Ŋ̀âla-taa-kelai e mò ma, ǹyɛɛi, “Mere, ífe yào. Kpɛ́ni fêi, ya ƃɛlɛ-sêe sɔlɔ ƃo Ɣâla yêei. 31Gáa, ya pâi koo siɣêi, í lóŋ-surɔŋ maa sɔlɔ ƃó, ya pâi ǹáa tólîi a Zîsɛ.
32A pâi kɛ̂i a núu kɛ́tɛ, da pâi dólîi a Ǹúui Gɛ́tɛi Ǹóŋ;
Nuu-namui Ɣâla a pâi ǹâŋ Deeƃé ŋɔkâloŋ-see-sɛŋ tɛɛ̂i bɔ,
33a pâi kɛ̂i Zeeka ŋɔkáayɔɔi mɛi wɔlɔ-wɔlɔ da wɔlɔ-wɔlɔ.
Ŋɔkâloŋ-laai kpɛɛ ŋá fé pâi kɛ̂i ma.”
34Nya ƃe Mere e mò Ŋ̀âla-taa-kelai ma, ǹyɛɛi, “Nyiŋi a pɔ̂ri kɛ̂i leŋ? Kpɛ́ni fêi, surɔ̂ŋ fé ńyêei.”
35Ŋ̀âla-taa-kelai e mò ma, ǹyɛɛi, “M̀ɔlêŋ Maa Waai a pâi pâi ímɛi, ǹyaŋ Ǹúui Gɛ́tɛi ŋɔwála-wâla-laai a pâi ǹinîŋ pûi yâ, nyii ya pâi zɔlɔ ƃôi da pâi dólîi a núu maa waai, Ɣâla Ǹóŋ. 36Gáa, ílîa Ilesebɛɛ ŋɔpɔlɔ-laai su, lóŋ-surɔŋ maa-koo káa ma. Ŋɔkooi ŋ̀áloŋ mɛi dai ká ŋi berei máŋ dí kɛ̀ m̀ôi la a gɛɛ gbómaâi. 37Kpɛ́ni fêi, mɛni da fé naa a gɛɛ Ɣâla fa pɔ̂ri gɛ̂i.”
38Mere è mò, ǹyɛɛi, “Kúnuu-namui yée-mu nɛni-lo ƃa ńyãa. Tɔɔ é kɛ́ a ńyãa yɛ̂ɛ berei íwooi káa lai.” Nya ƃe Ŋ̀âla-taa-kelai e ǹɛɛ naa é lí.
Mere e Ilesebɛɛ nàa káa
39Maa-ɣele-ŋai ti su Mere e m̀u sìɣe e li a maa felaa Zuda taa tɔnɔ su ǹyée-lɔii su. 40E lɔ̀ Zɛkɛraya ŋɔpɛ́rɛi mu, e ǹá ti Ilesebɛɛ ma. 41Nya ƃe è kɛ̀ ti, Ilesebɛɛ kɛ́ɛ a Mere ŋɔlaa-ti-maa wooi mɛnii, ǹôloŋ e tùmo goo-ƃɔlɔŋ su; Ilesebɛɛ láa e fɛ̀ɛ a M̀ɔlêŋ Maa Waai, 42e lòno a ɣelêi-pere, ǹyɛɛ, “Lûwa káa yâ nɛyâa sama, lûwa kɛ́ ƃo ǹôloŋ ma nyii gáa íkoo-ƃɔlɔŋ sui! 43Nyiŋi a pɔ̂ri kɛ̂i leŋ a gɛɛ Ŋánuu-namui ǹee é pá ḿbɔ? 44Kpɛ́ni fêi, gáa, tãi íla-ti-maa wooi è tòo la ŋ̀ólii, ǹôloŋ e tùmo a lii-nɛ̃ɛ-pere ŋ́goo-ƃɔlɔŋ su. 45Lûwa káa nɛnîi ma ǹáâi la a gɛɛ Kúnuu-namui ŋ̀óoi è mò mai, ŋa-see a pɔ̂ri kɛ̂i.”
Mere Ŋɔlaa-maa tɛ̂-wulei
46Nya ƃe Mere e mò, ǹyɛɛi,
“Ŋá fulu-laai a laa-maa-tɛ tɛ̀ɛ Kúnuu-namui pɔ,
47ǹyaŋ ŋámɔ̂leŋ líi a nɛ̂ɛ Ɣâla kponôi, Ŋáƃalo-nuui,
48kpɛ́ni fêi a ǹyée-mu nɛni-lo káa ŋɔdoo-mu-laai su.
Kpɛ́ni fêi, gáa, é kúla tãi ŋí su ŋ̀éniɛi su-ƃelai kélee da pâi ńdôlii a lûwa-nuu,
49kpɛ́ni fêi, ǹúui nyii ŋ̀wála-wâlai a mɛni kɛ́tɛ-ŋa kɛ́ ḿî,
ǹyaŋ ǹáa maa waai.
50É kúla wɔlɔ-wɔlɔ-ɣeniɛi su-ƃelai dîa é lí ŋ̀éniɛi su-ƃelai kélee pɔ,
ŋɔmaloŋ-kâai káa diai dîa da yâo m̀ai.
51A wála-wâla-laa lɛ́ a ǹyée,
a ǹyoŋka-ƃelai táa-tâa dílii ŋɔkili-ŋa-siai su,
52a gɔmɛnɛ-ŋa kúla díkâloŋ-see-sɛŋ-ŋai ŋá,
a núu doo-mu-ŋai kɛ́ a díkɛtɛ,
53diai puru káa diai a dílaa fɛɛ a sɛŋ lɛ́lɛɛ-ŋa,
a dɔɔ-ƃelai tɛɛ pôlu a díyee fólo.
54A kpɔŋ maa tɛɛ ǹyée-mu-nuui Eezuɛ pɔ
a gɛɛ ŋɔmaloŋ-kaai kíli e lɛɛ ŋá,
55yɛ̂ɛ berei nɔ e lòno la Kúnuu-pɔlɔ-ŋai pɔ,
da Eberaɣɛ̃ɛ, bɛlɛɛ ŋɔsuui ma wɔlɔ-wɔlɔ da wɔlɔ-wɔlɔ.”
56Nya ƃe Mere e gɛ̀ bɔ naa a ɣáloŋ saaƃa. Gɛɛ ti, e lì bɔ-naa pôlu.
Batâi-kɛ-nuui Zɔ̂ŋ maa-sɔlɔ-ƃoɔi
57Ilesebɛɛ maa-fuloŋ-tãi è nâa sèri, é lóŋ-surɔŋ maa sɔlɔ ƃò. 58Gɔlɛ-ma-ƃelai da ŋɔkáayɔɔ-ŋai dí m̀ɛni berei Kúnuu-namui è ŋɔmaloŋ-kaa kɛ́tɛi lɛ̀ la mai. Nya ƃe dílii è nɛ̃ɛ da dîa-ni. 59Nya ƃe e kɛ̀ ti, ŋelei nɔɔlu mɛi saaƃa-ɣelei dí pà a ǹôloŋ a gɛɛ dí gbɛtɛ. Nya ƃe dîi pɔ̂ri ǹâŋ Zɛkɛraya láa seêi ma, 60kɛ́lɛ, ǹee e díwoo su tòo, ǹyɛɛi, “Ve tí. Da pâi ǹáa tólîi a Zɔ̂ŋ.” 61Nya ƃe dí mò ma, dîyɛɛi, “Íkaayɔɔ da fé naa ǹáai ti seɛɛ ma.” 62Dí lòno ǹâŋ pɔ́ a díyee, díkɛ m̀are kɛ́ ǹáai mɛni ma e kɛ̀ ŋ̀wɛ̂lii dí dóli lai. 63E kɔlɔ-laa mare-kɛɛ kɛ̀ dí dɛɛ bɔ, e bɔ̃̀yɛ, ǹyɛɛ, “Ǹáa ƃa Zɔ̂ŋ.” Díkelee dípɛlɛ e pù. 64A naa maa felaa kpɔ́ nɔ ǹá e ƃò, ǹɛ́ŋ e fuloŋ, e lono, e Ɣâla láa maa tɛ. 65Yao è pà díkɔlɛ-ma-ƃelai kélee kponôi. Nya ƃe, mɛni-ŋai ŋi kélee maa-mɛni e ƃò ǹyée-lɔii gwaa kélee ma Zuda-lɔii su. 66Diai kélee maa mɛni mɛ̀nii dí ǹáâi kɛ̀ dílii su. Kpɛ́ni fêi, dí mò, dîyɛɛi, “Le-nuu ƃe ǹôloŋ ŋi a pâi kɛ̂i lai?” Kpɛ́ni fêi, Kúnuu-namui yée e kɛ̀ ma.
Zɛkɛraya è Ɣâla-woo ƃò
67Gɛɛ tí, ǹâŋ Zɛkɛraya láa è fɛ̀ɛ a M̀ɔlêŋ Maa Waai, gɛ mɛni-ŋa ƃo, ǹyɛɛi,
68“Lûwa káa Eezuɛ Ŋɔnuu-namui Ɣâla ma,
kpɛ́ni fêi, a ŋɔnûai naa káa, a dímaa tée,
69a ƃálo-laa-míla mu siɣe kúmɛni ma
a ǹyée-mu-nuui Deeƃé ŋɔkáayɔɔi da,
70berei e lòno la Ɣâla ŋɔlóno-kɛ-ƃela maa waai kponôi kɛ̀ wɔlɔ-wɔlɔ ɣeniɛi su
71a gɛɛ ku kɛ́ a kúƃaloɔ̂i,
ku kúla kúkɔ nyɔ́mɔɔ-ŋai yée ŋá da kúkpɔara-ƃelai kélee,
72a gɛɛ e maloŋ-kaa lɛ Kúnuu-pɔlɔ-ŋai dîa
a gɛɛ ŋɔkono-tee kpanaŋɔɔ maa waai kíli e lɛɛ díŋa,
73gono-teei nyii e vòo la kúnâŋ Eberaɣɛ̃ɛ yêei,
74a dɛɛ kúpɔ
a gɛɛ kúai kúkulâi kúkpɔara-ƃelai yée ŋái,
ku Ɣâla ŋɔtíi kɛ́, yao fé kɛ̀ kûa,
75maa-waa-laa su da tɔ̃yâ-laa su ŋɛi tuɛ a ɣele kélee kúfulu-laai su.
76Kɛ́lɛ, ya máŋ, lôloŋ, da pâi ítolîi a Ǹúui Gɛ́tɛi ŋɔlóno-kɛ-nuu,
kpɛ́ni fêi, ya pâi liî Kúnuu-namui ŋɛi tuɛ, í ŋɔpere-ŋai kpɛtɛ,
77a gɛɛ í ƃálo-laa maa-tare tɛɛ ŋɔnûai pɔ
dísɔnyɔ̂ŋ su-mɛni-lɛɛ sârai,
78Kúɣâlai ŋɔmaloŋ kaai sârai,
tãi ɣele-ƃɔ́i a pâi pâi la kúmɛi é kúla ɣelei póŋ-póŋ,
79a gɛɛ e kwaa-ponoɔ tɛɛ dípɔ diai díkaa seêni kpini da saa-ninîŋ sui,
e kúsia-pere lɛ kûa lii-sêe-pere su.”
80Ǹôloŋ ǹyaŋ è ƃɔ̀lɔ, gbonôi é kpanaŋ mɔ̂leŋ su. Nya ƃe e kɛ̀ vɛ̃ɛ-kpâlaŋ su e lɛɛ zu nɛ-ɣelei e seri Eezuɛ-ŋai dîa.
Currently Selected:
Lûu 1: KWB
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
