YouVersion Logo
Search Icon

LUKI 9

9
Ziizɛ kala dopo puugɔ kai felegɔ leveni
1Ziizɛ kala dopo puugɔ kai felegɔitiɛ lilini ŋada ɣila é te yee zu ƃaa é gaa‐ƃaa ʋe te ya gɔʋɛ yowũitiɛ maazu é gaa‐ƃaa ʋe wɔnɔ te ya ga tiɛ seeƃɛitiɛ valo. 2É te wuloni sa é te leve ga tiɛ Gala goi wo é vile Gala na masadai va tiɛ numaa valo. 3É ɣɛni te ma, “A mɛ lɛ ŋɛni ta nɛpɛ siɣi wa ziɛi ʋaa ma. A mɛ lɛ tukpo siɣi ɔ́ nɔ ɣɛ ga bɛbɛ ɔɔ daa‐mii ŋɛni ɔɔ naʋolo. Na ɣa ɣɛɛ na seɣe fele‐fele ge mɛ lɛ ɣɛ wo ya. 4Pɛlɛi nɛpɛ wa lɛ bu, a yɛ bu é yɛsu wo ziɣi na. 5Vɛ nɛpɛ tɛ lɛ ɣɛ yee zei na wo wu, wa ɣɛ na ziɣizu tai na zu, a wɔwaa ƃɛkpɛnɛ ga fifiligi é ɣɛ ga te ŋalama zeele.” 6Kala dopoitiɛ te ziɣini sa na te li tiɛ leve‐teve taitiɛ zu tiɛ woo niinɛ vagɔi wo tiɛ numaitiɛ valo ŋadɛi ɣaazɔ.
Yɛloo ɣɛɛ ʋai pɔ̃ɔ
7Faitiɛ ɣaazɔ te ɣɛni ɣɛɛzu, Yɛloo nii é ɣɛ ga masa zee‐wu masa é te mɛnini. É ɣɛɛni pɔ̃ɔ, ƃɔvɛlaale nui taniga te ɣɛni bosu ga Bataize‐ɣɛɛ Jɔ̃ wu ziɣia saa ya, 8taniga tiɛ wɔnɔ bo ga Yiilaija ɣa é wuloa. Zɔitiɛ tiɛ bo ga Gala daa woo‐wo bea wɔlɔ‐zaɣagitiɛ te ɣila ka é wu ziɣia saa ya. 9Yɛloo ɣɛni tea, “Gè Jɔ̃ wũ teveni. Kɛ̀ ƃɛi mu ka ga nui nii gè fai niitiɛ mɛnisu é vile ba?” É ɣɛni sa pele ɣaa ziɛzu ga é wɛlɛ Ziizɛ va.
Ziizɛ nu wulu dooluo wɔ̃nɔ kuloni
10Tei sa Ziizɛ na keelaitiɛ te galeni ma, faitiɛ te te ɣɛɛni te te woni ma. É te ziɣini sa te wulo ná va ta letele te li tai ta zu daa ga Bɛseeda. 11Tei kpɔgitiɛ te faa wɛ̃ɛni é vile ba, te vileni Ziizɛ wulu. Tɔwɔ é yee zeini te wu é ƃɔɛ te wɔ é vile Gala na masadai va, niitiɛ balo ʋaa maƃala ɣɛni te ma yíɛ natiɛ valo. 12Foloi wɔ ge ɣɛni sa liizu ʋii. Kala dopo puugɔ kai felegɔitiɛ vaa vele ɣa na ɣɛ te ɣɛ ma, “Kpɔgitiɛ leve te li taitiɛ zu ta kpalagitiɛ te laa‐zu‐vɛɛ ʋaa zu ta te laa‐mii ʋaa. Toku ge zei ga ŋadavɛ vɛ de na ná ɣa ƃu.” 13Kɛ̀ é ɣɛni te ma, “Wa ɣa wa ŋɛni ʋe te ya te mi.” Te ɣɛ ma, “Ŋɛni lɛ gé ya é wulo kpoolo‐ʋɔɔ looluoi wulu ta feza felegɔ‐kɛni kilaa gá li gé daa‐mii ŋɛni ɣeea numai niitiɛ ɣaazɔ ʋaa ma.” 14Tɔwɔ zinaitiɛ te ɣɛni na tɔ zoo te ziiti nu wulu dooluo zu. Ziizɛ ɣɛ sa ná kala dopoitiɛ ma, “A bo numaitiɛ ma te zei ga nu ƃulu gile‐gile. Nu ƃulu gile‐gilegi yìɛ ɣɛ su ga nu yee looluo.” 15Kala dopoitiɛ te na ɣɛ. Te kɛɛni nu pɛ ge zei. 16Ziizɛ kpoolo‐ʋɔɔ looluoi ziɣini ta feza felegɔi é ɣaazu lɛ gee zu é mama fe Gala bɛ é te zu ɣale‐ɣale é te ʋe kala dopoitiɛ ya ga te sei kpɔgi laa wu. 17Te pɛ te miini te vile. Nii é wuloni na wulu ga maƃulu‐kpulugi te gale‐ɣaleni nà ɣɛni ga kpɔlɔ puugɔ kai fele.
Ziizɛ maʋaa wulo ʋai la Pite vɛ é bo
18Ziizɛ ɣɛni Gala felizu tɔ ɣilekpu ga siɛ ta kala dopoitiɛ te ba. É te ɣaa za ɣa kɛɛni é ɣɛ te ma, “Ƃɛ ɣa numaitiɛ te bosu ga gà le?” 19Te goi ɣaa woteni te ɣɛ ma, “Ta bosu ga yà ga Bataize‐ɣɛɛ Jɔ̃, taniga tiɛ bo ga yà ga Yiilaija, zɔitiɛ tiɛ wɔnɔ bo ga Gala daa woo‐wo bea wɔlɔ‐zaɣagitiɛ te ɣila ka é wu ziɣia saa ya.” 20Ziizɛ ɣɛ sa te ma, “Wa wɔ ƃɛ ɣa wo bosu ga gà le?” Pite goi ɣaa woteni é ɣɛ ma, “Yà ɣa è ga Gala na nui é yee ƃadoga ba ga masagi, na ɣa ga Kolai.”
Ziizɛ ƃɔɛni é vile ná daa‐nɔwɔ‐wogi va ta ná saa ʋai
21Kɛ̀ Ziizɛ kpɛtɛni ga tɔ é da te ya ga Gala‐zee‐ƃako fai ba te mɛ lɛ ta wo nu ma. 22É ɣɛni tea, “Kɛni nu ƃuse lui ɣa laa nɔwɔ wo faa lamaa zu. Zuu wũgitiɛ ta ɣɛlɛ ba ta laa‐ʋaale gwalaitiɛ é vɛɛ tɔ‐dɛɛ ɣala‐mɔitiɛ va. Na ɣa ɣɛɛ na ta paa, tɔwɔ Gala ka bu ziɣi saa ya ga foloi sava kelei.” 23É boni sa nui pɛ ma é ɣɛ te ma, “Ani nu nɛpɛ ka ɣɛ na é vile pùlu, pagɛ manui ɣi kulo ƃɔɔ ʋaa zu é ná pɛɛ‐pulu wulu likpii ziɣi é ɣɛɛ la pùlu wɔ. 24Toku ge zei ga nui nɛpɛ yá ɣɛ é ƃaa yɛʋui maazu towaa ɣɛ pilisu. Nui wɔgi yá yɛʋui vili màzaƃu ma towaa yɛ zéea. 25Su‐wulo‐zu ɣa ga nii. Zɛƃɛ ɣa yá ɣɛ ga mawulo‐nu‐mai nu ʋaa ma ani yá zui ɣaazɔ zɔlɔ wo na, tɔwɔ é ƃɔɔ vili ɔɔ é vala ƃɔɔ ma? 26Nui nɛpɛ màʋai ɣa wũfe é vɛɛ gòi va, manui ɣa máʋai ɣa ẁũfe, nài gè ga nu ƃuse lui. Na ɣa ga gà vaa na nà saala‐malai zu ta kèea Gala na saala‐malai é vɛɛ keelaitiɛ va te wuloai su leelaa ga ná dɔa. 27Kɛ̀ gè bo wiɛ ga gaama, nui taniga ta loni vɛ te ga numaitiɛ tɛ lɛ saa wɛ̃ɛga tɔ teɣa vɛɛ wɛlɛzu Gala na masadai va.”
Ziizɛ maa‐ʋeli fai
28Fai niitiɛ wogɛi ma Ziizɛ vɛ ɔ́ sa zoo é ziiti folo lɔsava zu. É Pite ziɣini ta Jɔ̃ é vɛɛ Jĩi va é lɛ ga tiɛ gizi gwalai ma ga é Gala feli. 29Kɛ́i ma sa Gala felizu, gaazuvɛ maa ʋelini ná seɣei wala yíɛ wele. 30Na ɣɛɛzu ta zinaa felegɔ tiɛ sa yɛpɛ. Nu felegɔi niitiɛ te ɣɛni ga Mooze ƃɔga Yiilaija. 31Ta ɣa te wuloni te ɣaazu Gala ta zaala‐malai zu tiɛ ƃɔɛ pɔ́ é vile kulo ʋai va ŋeteai nii zu, na ɣa ga nii é ɣɛni vaazu ɣɛɛzu la Yɛlusulɛɛ. 32Pite vɛɛ niitiɛ va te ɣɛni ba te ŋiini ƃɔɔ fɔlɔ‐wɔlɔ̃i. Tɔwɔ te ɣaazu laoni te wɛlɛ saala‐malai nii va ta zinaa felegɔitiɛ ta Ziizɛni te ɣɛni loni. 33Tei sa numaitiɛ te ɣɛni ziɣizu Ziizɛ woba ga te li, Pite ɣɛni Ziizɛ ma, “Gá nu keea nu, de ɣɛɛ ʋai vɛ gaa nɛɛvɛ. Ƃe ba gé kwɔta saagɔ lo vɛ, gila ge ɣɛ è ʋaa ma, gila ge ɣɛ Mooze ʋaa ma, gila ge ɣɛ Yiilaija ʋaa ma.” Nii é ɣɛni bosu ɛ́ lɛ ŋɛni ga kwɛ̃ɛga. 34É ɣɛni nɔ nii wosu, tine ƃiligi yii é te maa ƃoale. Kala dopoitiɛ te ɣɛni luozu tine ƃiligi ɣɛi ma yiizu te ma. 35Woo ta wuloni sa tine ƃiligi zu yíɛ ɣɛ tea, “Nii ɣa é ga dùi, nii zèe ƃadogɛi ba. A wui to góo ma!” 36Tei sa woi na woni, Ziizɛ tɔ ɣilekpu nɔ sa te pɛtɛni. Te ná ɣɛɛni ƃu, nii nɛpɛgi te pɛtɛni tɛ lɛ ta woni nu ma nà maziɛ su.
Ziizɛ gɔʋɛ yowũ ƃɛɛni zunu lomai wulu
37Na wulu ʋoloi, tei sa te gizigi yiini, kpɔ kpakpa ta te luo laa wũini. 38Na ɣɛɛzu zunu ta yíɛ loba kpɔgi zu yíɛ ɣɛ tea, “Kala‐mɔi, è veevɛ wɛlɛ bɛ̀ dùu zunui va. Tɔ ɣilekpu nɔ ɣa é zèea ga duu. 39Gɔʋɛ yowũi ɣa laa lɛ bu é loba sa ga maa ʋilea. Towaa yɛ kpelizu é yɛsu daa ʋũi wulo. Na ɣa ɣɛɛ na towaa maa ŋala‐ŋala. Kpesu ʋɔlɔ ɣa ɣɛ ba ga tii. 40Gè pee ʋeeni yà ɣala dopoitiɛ vɛ ga te kpɛ pulu, kɛ̀ tɛ lɛ zooni tɔ kɛ.” 41Ziizɛ gaa woteni é ɣɛ tea, “Ee zei‐zaa vea! Zee‐la‐ma lɛ wo ya, wo wui zu ƃɔlɔgɛi. Debi tiigo zɛƃɛ ɣa sa gà bo wo woba?” É boni sa zunui ma ga é va ga dui. 42Tei lopoi ɣɛni vaazu Ziizɛ wɔ vɛ, gɔʋɛ yowũi tooni yíɛ ƃeli. Kɛ̀ Ziizɛ yii ɣaa wãlani gɔʋɛi ma é kpɛ pulu, nà valo sa é teve wulu keea wɔ. 43Te pɛ Gala na bɔɔlɔlai wala te ɣaazu laa ʋeni.
Ziizɛ ƃɔɛni wɔnɔ é vile ná saa ʋai va
Fai ɣaazɔ é kɛɛni, pilegɛ dɛ nɔ ɣɛ numaitiɛ ma ga ki‐gaa‐ziɛ, é ɣɛ sa ná kala dopoitiɛ ma, 44“A ƃe ba woi niitiɛ te lɔ wo wui zu. Na ɣa ga ta vaazu nu ƃuse lui yee laazu nu ƃusea ya.” 45Kɛ̀ tɛ lɛ woi nii ɣaa ɣaani. Doowugɛi ɣɛ te va kɛɛ ʋaa ma te mɛ lɛ gaa ɣa. Tɔwɔ te ɣɛni luozu ga te gaa zaɣa kɛ woi niitiɛ ʋaa ma.
Ƃɛ ɣa é ga nui bɔɔlɔi baa pɛ ba?
46Kala dopoitiɛ te ɣɛni daaza wulozu ga zɔi yá ɣɛ te zaama ga nu walai é leve baa pɛ ba. 47Kɛ̀ tei Ziizɛ ta ɣi‐gaa‐ziɛi ɣaa ɣaani, é lopo wolo ta ziɣini é pile woba. 48É ɣɛ te ma, “Nui nɛpɛ yá yee zei lopoi nii wu nà daa‐zeigi zu, manui yee zeiya bù. Nui wɔgi yá yee zei bù, manui yee zeiya nui nii wu é tèvega. Ƃɔvɛlaale nui nii toai wo pɛ wo wu towaa é ga nu walai.”
Nui lɛ wɔɔzu wo wɔ tɔ wo ʋaa ma
49Jɔ̃ ɣɛni Ziizɛ ma, “Gá nu keea nu, gé wɛlɛni nu ta va yíɛ gɔʋɛ yowũa ƃɛ numaa wulu yà laa‐zeigi zu. Tɔwɔ gé kpe teveni nà ɣɛɛ va, ƃɔvɛlaale ɛ́ lɛ vɛɛni gé va gá tiɛni gɔ́ vile è wulu.” 50Kɛ̀ Ziizɛ ɣɛni ma, “A mɛ lɛ kpe teve kɛ́ɛ va. Toku ge zei ga nui ɛ́ lɛ wɔɔzu wo wɔ tɔ wo ʋaa ma.”
Sameelia lai zu vea tɛ lɛ kɛɛni tɔ yee zei Ziizɛ wu
51Tei sa siɛgi ɣɛni lɔtɔsu ga Ziizɛ lɛ Gala ta, é deʋeni sa ɣigi zu ga é li Yɛlusulɛɛ. É keela leveni ɣɛ ná luo. 52Keelai niitiɛ te lɛɛni Sameelia lai ta zu ga te faitiɛ ɣavele ƃɛtɛ na Ziizɛ ʋaa ma. 53Kɛ̀ numaitiɛ tɛ lɛ ŋɛni kɛɛni tɔ yee zei bu, ƃɔvɛlaale Yɛlusulɛɛ ziɛ ɣa é ɣɛni kɔ́waa. 54Tei ná kala dopoitiɛ te wɛlɛni fai nii va é ɣɛɛni, na ɣa ga Jĩi ƃɔga Jɔ̃, te ɣɛni Ziizɛ ma, “Gé maliɣii, è wõini gé ŋabu maa lili é wulo gee‐zuvɛ é yii é te ɣala ʋũa?” 55Kɛ̀ Ziizɛ liteni é yii ɣaa wãla te ma. 56Te liini sa taa ta ƃɔnɔ su.
Niitiɛ te ɣɛni vaazu ɣɛɛzu ga Ziizɛ wulu vea tɔwɔ tɛ lɛ kɛɛni
57Tei sa te ɣɛni pelei ma tiɛ li, nu ta ɣɛni Ziizɛ ma, “Gà vile è wulu dii vɛ nɛpɛ yà li na.” 58Ziizɛ ɣɛ sa ma, “Zazawua te mayeɣe ɣa te ya. Wɛ̃niitiɛ te malaɣa ge te ya. Kɛ̀ ŋada nɛpɛ gɛ lɛ zèea, nài gè ga nu ƃuse lui, ga gè wũ da na.” 59Ziizɛ boni wɔnɔ nui ta ƃɔnɔ ma é ɣɛ ma, “Vile pùlu.” Kɛ̀ é ɣɛni ma, “Kèea, ƃe ba dɛ gè li gè yɛ kèea woba é yɛsu gè maa wulu.” 60Kɛ̀ Ziizɛ ɣɛni ma, “Ƃe saa veaitiɛ va te te vaa zaa veaitiɛ loowu. Kɛ̀ yà dɛi, li è Gala na masadai maʋaa wo ga woo maa zeezea.” 61Nui ta ƃɔnɔ ge ɣɛni Ziizɛ ma, “Gà vile è wulu, màliɣii. Kɛ̀ mamaa wũgi pa ƃe ba gè ʋeli niitiɛ ma te pɔ̀ pɛlɛ wu.” 62Ziizɛ ɣɛni ma, “Gala na masadai zu lii wulovɛ ga nu ɣa ɣɛ woza vilizu é ɣɛ é wɛlɛ wulu va. Ani manui ɣa na ɣɛɛ na, ɛ́ lɛ kuloa bu Gala na masadai ʋaa ma.”

Currently Selected:

LUKI 9: DN1971

Highlight

Share

Copy

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in